Szkoła swobodnego wychowania A. Neilla.
Cel szkoły swobodnego wychowania:
Dopasować szkołę do potrzeb dziecka, zamiast dziecko do szkoły.
Szkoła Summerhill została założona przez A. S. Neila w Dartington była ona prowadzona ze wspólnikami W.B. Currego oraz Beacon – Hill.
Aleksander Sutherland Neill był sławnym pedagogiem angielskim, z pochodzenia Szkotem. W roku 1924 przeniósł się do Drezna gdzie założył własną szkołę Summerhill, w której jego głównym założeniem było to iż „szczęście może zapewnić dzieciom tylko wolność optymalną, wolność bycia sobą” .
Szkoła Summerhill inaczej szkoła na Letnim Wzgórzu, która obowiązywał określony system pedagogiczny.
· Neill twierdził że w dziecku tkwi dobro a przeciętne dziecko nie rodzi się jako kaleka czy tchórz.
· Cel wychowania a wiec i życia sprowadza się do tego by pracować z radością i być szczęśliwym. Reagować nie tylko rozumem lecz cała osobowością.
· Rozwój intelektualny i emocjonalny wychowanka
· Wychowanie dostosować do psychicznych potrzeb dziecka a nie dziecko do potrzeb szkoły.
· Intensywne karcenie dziecka jest szkodliwe i hamuje zdrowy rozwój psychiczny.
· Wolność oznacza szacunek do drugiego człowieka.
· Z biegiem czasu dziecko musi być samodzielne, musi uczyć się obcować ze światem.
· Wolność bycia sobą, samo istnienia, samoregulacji i nieskrepowanego rozwoju.
· Odpowiedzialność za samego siebie za swoje czyny za swoje uczucia i emocje.
· Życie bez przemocy fizycznej i psychicznej ze strony innych.
· Miłość, akceptacja uznanie innych takimi jakimi są.
Organizacja szkoły:
Zajęcia w szkole swobodnego wychowania są prowadzone na podstawie rozkładu zajęć który jest wywieszany na początku każdego semestru, wywiesz się rozkład zajęć dla wszystkich przedmiotów oprócz prac ręcznych. Na pracach ręcznych dzieci robią to na co maja ochotę. Dzieła stworzone przez dzieci ozdabiają pracownie plastyczną.
Zajęcia w szkole Summerhill odbywają się w grupach wiekowych, a czasem grupach zainteresowań. W szkole tej nie są stosowane żadne metody nauczania, gdyż według Neilla nauczanie samo w sobie nie ma wielkiego znaczenia i nie są ważne metody lecz to czy uczeń chce się tego nauczyć.
W szkole swobodnego wychowania nie ma klasówek czasem nauczyciel jednak robi klasówki dla żartu na których pytania są niepoważne jak na przykład:
Gdzie znajdują się: Madryt, wyspa Czwartkowa, wczoraj, miłość, demokracja, nienawiść, mój kieszonkowy śrubokręt.
Klasówki tego typu są bardzo lubiane przez dzieci, to jest zabawowa strona kształcenia szkoły Summerhill ale pozatym na lekcjach pracuje się bardzo dużo.
Egzaminy w szkole Summerhill zdają tylko te dzieci, które wybierają się na Uniwersytet, im nie sprawia to większej trudności. Do egzaminów są one przygotowywane w wieku trzynastu lat i zdają egzamin w wieku szesnastu lat jednak nie zawsze udaje im się zdać go za pierwszym razem.
Fundamentem istniejącej do dziś szkoły Summerhill jest samorząd, spotykający się co tydzień w niedzielę wieczorem. Każdy bez względu na wiek i stanowisko ma jeden równoważny z innymi głos. Wieloletnie doświadczenia szkoły dowodzą, że dzieci żyjące w demokratycznej wspólnocie niełatwo jest dorosłym nakłonić do własnego zdania.
W szkole tej nikt nie ma szczególnych przywilejów wszyscy są sobie równi, wszystkie nakazy obowiązują tak samo nauczyciela, pracownika szkoły jak i ucznia. W Summerhill zajęcia nie są obowiązkowe dzieci przybyłe z innych szkół czasem przez trzy lata nie chodzą na zajęcia lecz spędzają czas w ogrodzie lub innych miejscach. Natomiast dzieci które rozpoczynają naukę w Summerhill od lat najmłodszych już jako dzieci pięcioletnie chodzą na lekcje i zdobywają nowe umiejętności.
Koncepcja pedagogiczna Neill’a:
• Szkoła ma być dopasowana do dziecka, a nie dziecko do szkoły.
• Wolność przynosi efekty.
• Dziecko jest z natury dobre, ma wrodzoną mądrość i poczucie realizmu
• Brak wszelkiej dyscypliny w szkole, pouczania, sugerowania, instruowania, wskazań moralnych i religijnych.
• Pełna swoboda zachowania
• Miłość jest konieczna w każdej szkole, ponieważ oznacza akceptację.
• Bezstresowe wychowanie
• Wszyscy są sobie równi i mają jednakowe prawa
• Uczniowie nie są zmuszani do chodzenia na lekcje
• Dziecko ma żyć własnym życiem, a wychowanie ma być przygotowaniem do tego życia
• Szkoła ma leczyć dzieci z wszystkich kompleksów wynikających z moralizatorstwa i strachu
• Summerhill jest szkołą samorządną i demokratyczną
• Summerhill jest szkołą kompromisową (dzięki samorządowi)
• Zabawa jest najważniejsza (zabawa w sensie fantazji, pobudzanie wyobraźni)
• Idea niewtrącania się do rozwoju dziecka oraz niewywieranie nacisku na dziecko
Podejście do dziecka w szkole tradycyjnej wg Neill’a:
• Dziecko jest urabiane, utrzymywane w karności, zamknięte w sobie
• Jest uległe, skłonne do posłuszeństwa wobec autorytetu, boi się krytyki
• Dziecko ma przedkładać obowiązek nad przyjemność
• Emocje dziecka są emocjami tłumu, a nie indywidualnymi
• Szkoła tradycyjna ignoruje emocjonalną stronę życia dziecka
• Kształci się tylko umysł dziecka
• Dzieci wychowywane są w oparciu o zakazy
• Dziecko trzeba od początku zmuszać do tego, żeby dopasowało się do naszego obłąkanego społeczeństwa
Wady szkoły Summerhill:
• Zbyt wielka swoboda- dzieci robią co chcą
• Brak jakiegokolwiek rygoru
• Przesadna równość- brak hierarchii między dorosłymi a dziećmi
• Nauka jest traktowana jako zabawa.
• Szkoła nie spełnia funkcji edukacyjnej, jest to szkoła przygotowująca do życia
• Summerhill to szkoła dla dzieci z klasy średniej, ubodzy nie mają szans zapisania się do niej
• Summerhill jest wyspą, która jest odizolowana od społeczeństwa
• Brak prywatności
• Pozwolenie dzieciom być egoistami.
Zalety szkoły Summerhill:
• Dzieci są pełne życia i zapału
• Szkołę przenika atmosfera zadowolenia i tolerancji
• Dzieci nie są nieśmiałe i skrępowane
• Szkoła pobudza takie cechy jak szczęście, szczerość, zrównoważenie i umiejętność życia w społeczności
• Dziecko czuje się akceptowane i jest dowartościowane
• Wiara w osobowość dziecka
• Dzieci nie są wychowywane w atmosferze lęku i zastraszenia
• Szkoła pobudza wyobraźnię dziecka, poszerza jego horyzonty poprzez częste dyskusje, zajęcia taneczne, teatralne, plastyczne itd. Dzieci rozwijają się wszechstronnie.
Bibliografia:
1. W. Okoń, 10 szkół alternatywnych, Warszawa 1999.
2. A. Neill, Nowa Summerhill, Poznań 1994.
3. A. Neill, Summerhill, Katowice 1991.
4. E. Januszewska, Dojrzewanie do wolności w wychowaniu. Rzecz o A. S. Neillu, Warszawa 2002.
mariadylo