WCZESNA DOROSŁOŚĆ

20/23 – 35/40 lat

Wg Eriksona jest to etap VI . Wczesna dorosłość (23–34 r. ż.)

DORASTANIE DO INTYMNOŚCI

Badania A.Jensena-pytanie o CECHY DOROSŁOŚCI

Najczęściej wybierane określenia:

l                   Branie odpowiedzialności za swoje działanie;

l                   Podejmowanie decyzji w oparciu o system wartości;

l                   Uniezależnienie się od wpływu rodziców;

l                   Partnerskie stosunki z rodzicami.

Odrzucono jako kryterium dorosłości

l                   zakończenie edukacji;

l                   rozpoczęcie pracy zawodowej;

l                   małżeństwo;

l                   rodzicielstwo.

DOJRZAŁOŚĆ PSYCHICZNA wg Z. Chlewińskiego

l                   Autonomia

l                   Wgląd we własne motywy. Samowiedza.

l                   Stosunek do innych  - odpowiedzialny i pełen szacunku. Niezależność od innych.

Czy wraz z dorosłością zaczyna się biologiczne starzenie?

Są dwa obrazy starzenia:

l                   pierwotny obraz starzenia – tylko to co powszechne, typowe.

l                   wtórny obraz starzenia – produkt działania środowiska, nawyków, chorób, nie jest nieunikniony ani powszechny. Daje się cofnąć.

ROZWÓJ FIZYCZNY

l                   Wydolność organizmu

l                   Wzrok

l                   Słuch

l                   Powonienie

l                   Smak

l                   Mięśnie

l                   Kości

l                   Serce i płuca

ROZWÓJ FIZYCZNY

l                   Układ nerwowy

l                   Układ immunologiczny

l                   Układ rozrodczy

l                   Elastyczność komórek

l                   Wzrost

l                   Waga

l                   Skóra, włosy

INNE

l                   Ryzyko chorób psychicznych

l                   Inteligencja

ROZWÓJ POZNAWCZY

l                   odchodzenie od dominacji myślenia formalnego;

l                   MYŚLENIE POSTFORMALNE – nie tylko rozwiązywanie, ale głównie wyszukiwanie problemów, czyli kreatywność.

Rola nawyków zdrowotnych

l                   Spać 7 – 8 godzin;

l                   Prawie codziennie jeść śniadanie;

l                   Między posiłkami jeść sporadycznie lub w ogóle;

l                   Utrzymywać wagę;

l                   Być aktywnym ruchowo;

l                   Nie palić tytoniu;

l                   Ostrożnie z alkoholem.

ZADANIA ROZWOJOWE

l                   Pojęcie to wprowadził do psychologii R. J. Havighurst (developmental tasks) w swojej koncepcji biegu życia ludzkiego

Zadania rozwojowe wynikają:
 

l                   z dojrzewania fizycznego;

l                   z nacisków kulturowych;

l                   z indywidualnych aspiracji i wartości.

ZADANIA

l                   wybór małżonka

l                   nauczenie się współżycia z nim

l                   założenie własnej rodziny

l                   wychowywanie dzieci 

l                   prowadzenie domu

l                   rozpoczynanie pracy zawodowej

l                   podjęcie obowiązków obywatelskich

l                   znalezienie pokrewnej grupy społecznej 

Koncepcja Sternberga – Wojciszke

W związkach uczuciowych wagę odgrywają 3 komponenty:

l                   namiętność,

l                   intymność,

l                   zaangażowanie.

Koncepcja Sternberga – Wojciszke

l                   Zakochanie – namiętność;

l                   Romantyczne początki – namiętność i intymność;

l                   Związek kompletny – namiętność + intymność + zaangażowanie;

l                   Związek przyjacielski – intymność + zaangażowanie;

l                   Związek pusty – zaangażowanie;

l                   Rozpad związku.

Przygotowano na podstawie:

Bee, H. (2004). Psychologia rozwoju człowieka. Poznań: Wyd. Zysk i S-ka

Brzezińska, A. (2002). Społeczna psychologia rozwoju. Warszawa: Scholar.

Brzezińska, A. (red.) (2005). Psychologiczne portrety człowieka. Gdańsk: Gdańskie Wyd. Psychologiczne.

Harwas-Napierała, B., Trempała J. (red.). (2000, 2004). Psychologia rozwoju człowieka. Charakterystyka okresów życia. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Harwas-Napierała, B., Trempała J. (red.). (2002, 2004). Psychologia rozwoju człowieka. Rozwój funkcji psychicznych. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Obuchowska, I. (1983). Okres dorastania. Warszawa: Nasza Księgarnia.

Przetacznik-Gierowska M.,  Tyszkowa M. (1996, 2004). Psychologia rozwoju człowieka. Zagadnienia ogólne. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.