SZKOLENIE WORD.doc

•         Dokument - utworzony za pomocą edytora tekst, który może zostać wzbogacony grafiką, tabelami i wykresami, przechowywany w postaci pliku dyskowego;

•         Margines - odległość tekstu od górnej, dolnej, prawej i lewej krawędzi strony, marginesy można dowolnie wymiarować;

•         Akapit - podstawowy element w strukturze edytowanego tekstu, jedno­lity, ciągły blok tekstu. Akapity oddziela się przez wciśnięcie klawisza <Enter> w czasie edycji tekstu. Nie naciskaj więc klawisza Enter zbliża­jąc się tekstem do końca wiersza, program sam przeniesie tekst do kolej­nego wiersza. Enter wciskaj tylko wtedy, gdy chcesz zakończyć akapit;

•         Kerning - w zaawansowanych edytorach tekstu: zmniejszenie lub zwiększenie przestrzeni między literami. Kerning pozwala uzyskać wizualnie jednakowe odstępy między znakami; stosowany jest zwłaszcza w przypadku pisma dużej wielkości, np. w nagłówkach tekstów;

•         Interlinia - odstęp pomiędzy wierszami tekstu w obrębie danego akapitu;

•         Odstęp pomiędzy wyrazami - uzyskujesz go wciskając klawisz <Spacja>. Nie wstawiaj „kilku spacji", aby sztucznie zwiększyć odstępy między wyrazami lub zwiększyć odstęp od marginesu, do tego służą wcięcia tekstu;

•         Wcięcie akapitowe - odległość pierwszego wiersza akapitu od lewego marginesu;

•         Wcięcie tekstu - odległość całego akapitu od lewego lub prawego mar­ginesu strony;

•         Nagłówek - obszar w górnej części strony, który może zawierać tekst, numer strony, nazwę rozdziału itp. Informacje zawarte w nagłówku mo­gą się powtarzać na kolejnych stronach dokumentu. Nagłówek nazywa­ny jest także paginą górną;

•         Stopka - obszar w dolnej części strony zawierający informacje, które mogą się powtarzać u dołu kolejnych stron w dokumencie. Stopka nazywana jest także paginą dolną;

•         Czcionka - znak graficzny używany do wyświetlania i drukowania liter, cyfr, znaków interpunkcyjnych, symboli i innych. Obecnie najpopularniejszym typem są czcionki TrueType (Microsoft) lub czcionki Type1 (Adobe Systems Incorporated). Współczesne edytory tekstu posiadają cały szereg czcionek o różnych krojach. W edytorach pracujących pod Windows możemy korzystać ze wszystkich czcionek zainstalowanych w systemie;

•         Styl czcionki - określa, czy czcionka jest pogrubiona, podkreślona, pochylona, czy napisana wersalikami, itp.;

•         Krój czcionki - określa kształt i konstrukcję znaku (gotyk, kapitała, pisanka angielska);

•         Punkt typograficzny - podstawowa jednostka określająca rozmiar czcionki. W zależności od standardu jako 1 punkt (w skrócie pt) przyj­mujemy 0,351 mm w standardzie amerykańskim (częściej stosowanym) lub 0,375 mm w standardzie europejskim. Jeżeli czcionka ma rozmiar 10 punktów to oznacza, że jej wysokość wynosi 3,51 mm w standardzie amerykańskim lub 3,75 mm w standardzie europejskim;

•          Indeks - spis pojęć wraz z numerami stron, na których występuje dane pojęcie. Dołączany jest często na końcu dokumentu. Termin indeks, dotyczący edytorów tekstu, używany jest także w przypadku znaków pisa­nych powyżej osi wiersza - tzw. indeks górny, i poniżej osi wiersza -indeks dolny, np. Xten tekst jest napisany jako indeks górny znaku X lub
Xten tekst jest napisany jako indeks dolny znaku X

•         Przypis - uzupełnienie treści dokumentu zawierające objaśnienia do pojęć w tekście. Umieszcza się go zwykle u dołu strony, na końcu książki lub rozdziału. Natomiast jako odnośnik przypisu stosowany jest znak w indeksie górnym, bezpośrednio przy danym pojęciu w tekście;

•         Szablon dokumentu - zawiera definicje ustawień marginesów, akapitów, nagłówka, stopki, informacje o używanej czcionce, itp. Dokumenty w edytorze są tworzone w
oparciu o wcześniej przygotowane szablony;

•         Blok tekstu - pracując z edytorem tekstów często będziemy wykony­wać określone działania na fragmentach tekstu. Do tego celu służą tzw. bloki tekstu, które składają się z dowolnej liczby znaków, wyrazów, akapitów lub stron;

•         Sierota - potoczne określenie błędu łamania tekstu polegającego na pozostawieniu samotnego znaku na końcu wersu, najczęściej spójnika;

•         Szewc - potoczne określenie błędu łamania tekstu polegającego na po­zostawieniu samotnego (pojedynczego) wiersza rozpoczynającego akapit na samym dole strony;

•         Wdowa - potoczne określenie błędu łamania tekstu, polegającego na pozostawieniu na początku strony samotnego, końcowego wiersza akapitu (zwanego wierszem zawieszonym)

Po uruchomieniu programu ukazuje się okno edytora Word (rysunek 1.2.). Głównymi elementami okna jest menu, paski narzędzi oraz strona, na której tworzymy dokument. Te i inne elementy opisane są poniżej:

•    Pasek tytułu - wyświetla nazwę aktualnie aktywnego (otwartego) do­kumentu. Nowy dokument ma domyślną nazwę Dokument 1;

•    Menu główne - umożliwia wybór odpowiedniej opcji, a następnie podopcji realizujących poszczególne polecenia Worda;

•    Pasek narzędzi standardowych - zawiera przyciski służące do wywo­ływania najczęściej wykonywanych poleceń Worda;

•    Pasek narzędzi do formatowania - umożliwia szybki wybór czcionki, jej rozmiaru, stylu, a także sposobu wyrównywania tekstu, numerowania, wstawiania krawędzi tabel, itp.;

•    Suwaki przewijania - służą do przewijania zawartości okna dokumentu w poziomie i pionie;

•    Przyciski przełączania widoków dokumentu - umożliwiają przełączanie widoku dokumentu na: Normalny, Układ sieci Web, Układ wydruku, Układ do czytania i Konspekt;

•         Pasek stanu - wyświetla informacje o aktualnym położeniu kursora, liczbie stron, stanie klawiszy funkcyjnych i trybie pracy edytora;

•         Linijka pozioma - umożliwia ustawianie wcięć, zmianę marginesów, ustawianie tabulatorów oraz szerokości kolumn w tabelach;

•         Linijka pionowa - pojawia się tylko w widoku Układ strony i Podgląd Wydruku dokumentu. Umożliwia zmianę wysokości ramek tekstowych, wierszy w tabelach i marginesów.

Praca nad dokumentem nazywana jest edycją tekstu. Najogólniej polega ona na wprowadzaniu tekstu z klawiatury, wybraniu czcionki, jej koloru i rozmiaru czy wcięć akapitowych. Najczęściej tekst wprowadza się z klawiatury, ale nie zawsze. Wyobraź sobie, że masz kilka plików zawierających informacje dotyczące historii piłki nożnej w Polsce. Chcesz uzyskać z nich wiadomości o konkretnej drużynie. Wtedy możesz te pliki otworzyć, wyszukać właściwe partie tekstu i znaną metodą kopiowania i wklejania (Ctrl+C, Ctrl+V) umieścić kolejne fragmenty w nowym dokumencie. Do dokumentu można również wstawić tekst za pomocą odpowiedniego polecenia menu, np. Wstaw\Plik.

Przystępując do edytowania dokumentu należy pamiętać, by nie popełniać następujących błędów:

•        nie można kończyć każdego wiersza klawiszem <Enter>, używamy go tylko wtedy, gdy kończymy akapit, program sam utworzy nowy wiersz;

•        nie należy używać klawisza <Spacja> do wyrównywania tekstu w pionie, np. w listach imion i nazwisk, cennikach. Aby nazwiska lub ceny w takich dokumentach zaczynały się równo od tego samego miejsca stosujemy inne rozwiązanie, o którym dowiesz się przy omawianiu pojęcia tabulacji;

•        nie należy używać klawisza <Spacja> lub <Tab> do wcinania akapitów;

•              nie należy klawiszem <Enter> robić odstępów między akapitami;
Ponadto przy tworzeniu dokumentów wskazane jest:

•        używanie spacji łączącej - <Ctrl+Shift+Spacja>, aby uniknąć dużych odstępów między wyrazami w wyjustowanym tekście w sytuacji wystąpienia np. samotnej litery „i" na końcu wiersza. Usuń wtedy odstęp pomiędzy literą „i" a następnym wyrazem, ustaw kursor za literą „i" i wciśnij tę kombinację klawiszy - znak „i" będzie na stałe „przyklejony" do wyrazu za nim;

•        używanie klawiszy <Ctrl+Enter> lub opcji menu Wstaw\Znak podziału - Podział strony, w celu rozpoczęcia edycji od nowej strony (przeniesienia kursora do nowej strony);

•        używanie klawiszy <Shift+Enter> w celu rozpoczęcia pisania od następnego wiersza w obrębie tego samego akapitu (np. dalszy ciąg nazwy rozdziału od następnego wiersza);

•        numerowanie stron dokumentu w nagłówkach lub stopkach;

•        nie stosować spacji przed takimi znakami jak: .,;':]}) itp. i za znakami jak: {[(;

Wyrównywanie tekstu uzyskujemy za pomocą odpowiednich przycisków na paskach narzędzi, natomiast wcięcia tekstu za pomocą linijki lub ustawień akapitu z menu Format/Akapit. Nie zastosowanie się do podanych zaleceń może znacznie utrudnić odpowiednie sformatowanie tekstu. Niszczy rów­nież układ strony w przypadku wstawienia obiektów do dokumentu lub zmiany wielkości czcionki.

Po uruchomieniu programu zostanie automatycznie otwarte okno nowego dokumentu o nazwie Dokument1 Edycję rozpoczynamy w nim (przy stan­dardowych ustawieniach) czcionką Times New Roman o rozmiarze 10 pt. Są to ustawienia domyślne edytora, które można zmienić. W lewym górnym rogu strony dokumentu widoczny jest migający kursor. Wpisywany tekst pojawia się na ekranie w miejscu, w którym wcześniej znajdował się kursor (migająca pionowa kreska). Z chwilą, gdy kursor osiąga koniec wiersza, jest on automatycznie przenoszony do nowej linii.

Wstawianie i nadpisywanie tekstu

Tekst do dokumentu możemy wprowadzać przy użyciu klawiatury lub z do­wolnego pliku tekstowego. W pierwszym przypadku można to robić w trybie wstawiania i zastępowania (zastępowanie nazywane jest też nadpisywaniem). Różnica pomiędzy obydwoma trybami polega na tym, że:

•        w trybie wstawiania każdy nowy znak wpisywany z klawiatury jest umieszczany po prawej stronie znaku przed kursorem. W czasie pracy w trybie wstawiania na pasku stanu napis ZAS jest nieaktywny;

•        w trybie zastępowania każdy nowy znak wpisywany z klawiatury zastę­puje znak po prawej stronie kursora. W czasie pracy w trybie zastępowania na pasku stanu napis ZAS jest aktywny;

Przełączanie pomiędzy trybem wpisywania i zastępowania następuje przez dwukrotne kliknięcie lewym przyciskiem myszki napisu ZAS na pasku stanu. Ten sam efekt można uzyskać po włączeniu i wyłączeniu klawisza <Insert>.

Znaki wprowadzane z klawiatury

W edytorach tekstu obowiązują ogólne zasady użytkowania klawiatury, naj­ważniejsze z nich opisano poniżej:

•        Caps Lock - włączony służy do wpisywania dużych liter. Tryb pracy klawisza sygnalizowany jest kontrolką Caps Lock - gdy jest aktywny, świeci się;

•        Shift - przytrzymywany przełącza klawiaturę alfanumeryczną na znaki z górnej części klawisza.

Wskazówki dotyczące wprowadzania tekstu
 

Co chcesz zrobić?                                          Jak to zrobić?

Standardowym sposobem obsługi klawiatury w systemach Windows czy Li-nux jest układ Polski (programisty). W takiej sytuacji polskie znaki diakrytyczne (ą ę, ś itd.) otrzymujemy używając kombinacji klawisza <Alt> z właściwą literą np. <Alt+l> = ł. Dużą literę „Ł" uzyskasz wciskając kombinację <Shift+Alt+l>. Istnieje również inny układ, tzw. maszynistki, w którym polskie znaki uzyskiwane są za pomocą jednego klawisza. To rozwiązanie jest często stosowane w macintoshach, ale dostępne także w innych systemach.

...