Model opieki pielęgniarskiej nad dzieckiem z wybranymi chorobami układu krążenia.
Katarzyna Iwaneczko
Kierunek: Pielęgniarstwo
Rok: II
Grupa: 4
Model opieki pielęgniarskiej nad dzieckiem z nadciśnieniem tętniczym.
Nadciśnienie tętnicze (NT). Częstość występowania u dzieci jest znacznie mniejsza niż u ludzi dorosłych i szacuje się ją na 1-5%. Do rozpoznania NT upoważnia stwierdzenie trzech niezależnie wykonanych pomiarach podwyższonych wartości ciśnienia skurczowego u rozkurczowego, w odniesieniu do płci, wieku, wagi i wzrostu dziecka z oceną na siatkach centylowych dla nadciśnienia tętniczego.
U dzieci wyróżnia się nadciśnienie tętnicze:
- graniczne,
- znamienne,
- ciężkie.
Nadciśnienie tętnicze można podzielić na:
a) pierwotne (samoistne),
b) wtórne (objawowe).
Przyczyny samoistnego nadciśnienia tętniczego nie są dotąd jednoznacznie ustalone. Leczenie NT samoistnego polega na unormowaniu trybu życia, wprowadzeniu ograniczeń dietetycznych oraz zastosowaniu odpowiednich środków farmaceutycznych, zależnie od okresu choroby. Powrót ciśnienia do warunków prawidłowych pod wpływem leczenia nie upoważnia do jego przerwania, nie może być wskazaniem do obniżenia dawek stosowanych leków.
Nadciśnienie wtórne jest nadciśnieniem pojawiającym się w przebiegu różnych chorób o ustalonej etiologii. Może występować w następujących stanach chorobowych:
a) nadciśnienie nerkowe
- choroby upośledzające ukrwienie nerek
- zator tętnic nerkowych, wady rozwojowe tętnic nerkowych, wodonercze, guzy nerek,
- choroby miąższu nerek (ostre i przewlekłe kłębuszkowe zapalenie nerek, odmiedniczkowe zapalenie nerek, zespół Kimmelstiela-Wilsona,
- nefropatia cukrzycowa;
b) nadciśnienie na skutek zaburzeń hormonalnych
- choroba kory lub rdzenia nadnerczy (zaspół Cushinga),
- choroba przedniego płata przysadki z nadczynnością kortykotropową,
- choroby innych gruczołów wydzielania wewnętrznego;
c) nadciśnienie w wyniku zaburzeń hemodynamicznych (koarktacja aorty);
d) nadciśnienie spowodowane zaburzeniami metabolicznymi (hipercalcemia);
e) nadciśnienie spowodowane chorobami układu nerwowego (stan wzmożonego ciśnienia śródczaszkowego).
Objawy nadciśnienia tętniczego wtórnego są podobne do objawów występujących w nad ciśnieniu samoistnym – zawsze jednak współistnieją z objawami choroby podstawowej. Leczenie powinno dotyczyć przede wszystkim choroby podstawowej, ponieważ jej wyleczenie może przywrócić normalne wartości ciśnienia tętniczego.
Proces pielęgnowania:
Problem
Cel
Plan działania pielęgniarskiego
Sfera somatyczna
Dziecko ma zawroty i ból głowy
- złagodzenie lub całkowite zniesienie bólu
- zgłaszanie dolegliwości bólowych dziecka
- ocena stanu pacjenta i ustalenie w niej znaczenia występowania bólu: określenie czasu występowania dolegliwości, natężenia, charakteru i typu bólu
- obserwacja innych objawów nasilających dolegliwości i współistniejących (nudności)
- zapewnienie komfortu psychicznego (niwelowanie niepokoju, lęku, zapewnienie spokoju i ciszy lub możliwości ruchu i działania w zależności od oceny stanu i możliwości pacjenta)
- interesujące wypełnienie czasu wolnego w celu odwrócenia uwagi dziecka od występujących objawów
- zmniejszenie napięcia fizycznego i działania bodźców zewnętrznych wzmagających dolegliwości bólowe
- zapewnienie wygody, warunków odpoczynku, odpowiedniej ilości snu, otoczenia (wygodne ułożenie, stosowanie udogodnień)
- stosowanie leków i zabiegów przeciwbólowych zgodnie ze zleceniem lekarza
- stosowanie zabiegów pielęgnacyjnych zmniejszających działanie bodźców bólowych, np. unieruchomienie
- usunięcie przyczyny występowania bólu, wyeliminowanie lub zmniejszenie działania bodźca bólowego:
· stosowanie metod fizykalnych, które działają na receptory bólowe, zmniejszając ich działanie, np. zimne okłady na głowę
· stosowanie metod służących złagodzeniu napięcia, np. zmiana bielizny osobistej
· łagodzenie obaw, lęku, strachu (cierpliwe, uważne słuchanie skarg, odczuć, obaw dziecka, spokojne wyjaśnienie mechanizmów powstawania dolegliwości bólowych, celowości stosowania leków i zabiegów)
· podawanie na zlecenie lekarza odpowiedniej dawki leku hipotensyjnego
Nudności i wymioty
- zapobieganie nudnościom i wymiotom
- zapobieganie odwodnieniu
- wyeliminowanie czynników powodujących wymioty (zapachy zbyt słodkie, tłuste potrawy)
- podawanie pokarmów o konsystencji płynnej i temperaturze pokojowej
- podawanie jednorazowo małej ilości płynów i pokarmów
- odwracanie uwagi dziecka od odczuwanych objawów, np. przez rozmowę lub zabawę
- podawanie leków przeciwwymiotnych na zlecenie lekarza
- przygotowanie miski nerkowatej, płatków ligniny, płynu do płukania ust
- opróżnienie miski nerkowatej natychmiast po wymiotach
- zapewnienie bezpiecznej pozycji dziecka w łóżku
-zalecane wykonanie głębokich oddechów (wdech nosem, wydech ustami)
- nawadnianie dziecka dożylnie zgodnie ze zleceniami lekarza
- prowadzenie bilansu wodnego i dokładne rejestracja danych
- wykonanie zleceń lekarskich
Dziecko wymaga założenie wkucia dożylnego
- podanie leków dożylnych
- wyrównanie ubytków płynów
- przygotowanie psychiczne dziecka
- założenie wkucia
-utrzymanie drożności wkucia
- zabezpieczenie wenflonu przed wyciągnięciem przez dziecko
- zapobieganie odczynom zapalnym w okolicy wkucia
- dokumentowanie wkucia
Niechęć dziecka do spożywania posiłków z ograniczeniem soli
- minimalizowanie lub likwidowanie niechęci do spożywania posiłków małosolnych
- wyjaśnienie dziecku celowości spożywanie posiłków bezsolnych lub z ograniczeniem soli
- ścisły nadzór dietetyczny nad dzieckiem
- organizowanie posiłków akceptowanych i lubianych przez dziecko
- edukowanie rodziców na temat stosowanie ograniczeń dietetycznych
Uczucie gorąca i zaczerwienienie skóry twarzy
- likwidacja zaczerwienienia
- obserwacja zabarwienia powłok skórnych
- obserwacja dziecka pod kątem ewentualnej nadwrażliwości na leki hipotensyjne
- dokładne mycie i osuszanie skóry
- masowanie opuszkami palców zaczerwienienia ( nie szczypać)
- włączenie dziecka do samoopieki i przejmowanie odpowiedzialności za własny wygląd
- konsultacja z lekarzem Ne temat ewentualnej zmiany leku hipotensyjnego
- umożliwienie dziecku rozmowy za najbliższymi o obawach związanych z wyglądem
Sfera psychospołeczna
Dziecko okresowo nadpobudliwe
- zapewnienie dziecku bezpieczeństwa
- zapewnienie spokoju fizycznego i psychicznego
- całodobowa indywidualna opieka pielęgniarska
- obserwacja zachowania dziecka pod kątem wystąpienia objawów nadpobudliwości psychoruchowej
- zapewnienie bezpiecznego łóżka z drabinkami
- wyłożenie drabinek kocem lub kołderką ( w celu zabezpieczenia dziecka przed urazem)
- ułożenie koców lub materaców wokół łóżeczka na podłodze
- umieszczenie dziecka w izolatce (jeśli zachodzi konieczność)
- unikanie głośnych rozmów, jaskrawego światła, hałasu
- kumulacja zabiegów i czynności pielęgniarskich
- podanie leków uspokajających na zlecenie lekarza
- edukacja rodziców pod kątem opieki nad dzieckiem
Zaburzenia snu spowodowane nocnymi pomiarami RR
- minimalizacja stopnia zaburzeń snu
- zapewnienie odpoczynku i snu w celu sprzyjania procesowi powrotu dziecka do zdrowia
- zakładanie dziecku mankietu na pomiar RR na stałe w godzinach nocnych
- zachowanie rytmu dnia
-umożliwienie snu w godzinach popołudniowych
- zachowanie ciszy i spokoju podczas wykonywania zabiegów pielęgnacyjnych u innych dzieci leżących w tej samej sali
- rozmowa z dzieckiem na temat konieczności wykonania pomiarów RR w godzinach nocnych
Brak samodzielności w wykonywaniu pomiarów RR
- nauka dziecka, rodziców lub opiekuna prawidłowej techniki pomiaru RR
- przygotowanie materiałów do pomiaru ciśnienia: aparat do mierzenia RR, słuchawki lekarskie
- przygotowanie otoczenia: spokój i cisza
- przygotowanie chorego do pomiaru
- poinformowanie o przebiegu badania
- ułożenie pacjenta:
· chory rozluźniony
· ramię w lekkim odwiedzeniu, podparte na wysokości serca
- przeprowadzenie pomiaru
- zakończenie i ocena pomiaru
Lęk dziecka spowodowany zaburzeniami wzroku
- wyeliminowanie lęku
- zgłoszenie lekarzowi zaburzeń widzenia u dziecka
- dokładna kontrola RR co godzinę
- unieruchomienie dziecka
- zapewnienie bezpiecznego łóżka
- unikanie głośnych rozmów, hałasów, jaskrawego światła
- pomoc przy wykonywaniu niezbędnych czynności życiowych
- wytłumaczenie dziecku charakteru zaburzeń wzroku
- cierpliwość, opanowanie i spokój w kontaktach z dzieckiem
- organizowanie dziecku czasu wolnego, np. poprzez czytanie na głos, słuchanie radia itp.
- okazywanie dziecku życzliwości i gotowości niesienia pomocy
- odwrócenie uwagi dziecka od przykrych doznań
- podtrzymywanie kontaktu z rodzicami i przyjaciółmi
Lęk przed zabiegami leczniczymi i diagnostycznymi
- zminimalizowanie lęku i niepokoju
- przygotowanie psychiczne dziecka do planowanego zabiegu diagnostycznego i leczniczego poprzez:
· rozmowę z dzieckiem
· dostarczenie informacji na temat zabiegu w sposób zrozumiały, stosownie do wieku
· unikanie sytuacji mogących przestraszyć lub zawstydzić dziecko
ariadna291