KONSTYTUCA STANÓW ZJEDNOCZONYC.pdf

(152 KB) Pobierz
Konstytucja Stanów Zjednoczonyc
Konstytucja Stanów Zjednoczonych Ameryki
(razem z poprawkami)
My, naród Stanów Zjednoczonych, pragnąc udoskonalić Unię, ustanowić
sprawiedliwość, zabezpieczyć spokój w kraju, zapewnić wspólną obronę,
podnieść ogólny dobrobyt oraz utrzymać dla nas samych i naszego
potomstwa dobrodziejstwa wolności, wprowadzamy i ustanawiamy dla
Stanów Zjednoczonych Ameryki niniejszą konstytucję.
Artykuł I
§1.
Wszelka niniejszym przyznana władza ustawodawcza przysługuje
Kongresowi Stanów Zjednoczonych, który składa się z Senatu i z Izby
Reprezentantów.
§2.
W skład Izby Reprezentantów wchodzą członkowie wybierani co dwa lata
przez ludność poszczególnych stanów; w każdym stanie wyborcy powinni
odpowiadać wymogom, określonym dla wyborców tej izby ciała
ustawodawczego stanu, która składa się z większej liczby członków.
Nie można zostać członkiem Izby Reprezentantów, nie mając ukończonych
lat dwudziestu pięciu, nie posiadając obywatelstwa Stanów Zjednoczonych
od lat siedmiu i nie będąc w czasie wyborów mieszkańcem tego stanu, w
którym się kandyduje.
Mandaty i bezpośrednie podatki przypadające na poszczególne stany, które
przystąpiły do Unii, ustala się odpowiednio do liczby mieszkańców; oblicza
się ją dodając do ogólnej liczby osób wolnych, łącznie z osobami
zobowiązanymi do służby przez czas określony w latach, ale z wyłączeniem
nie opodatkowanych Indian, trzy piąte ogółu pozostałych osób. Najbliższe
obliczenie nastąpi w ciągu trzech lat od pierwszego zebrania się Kongresu
Stanów Zjednoczonych, a następne spisy ludności dokonywać się będą co
dziesięć lat w sposób określony ustawą. Na każde trzydzieści tysięcy nie
może przypadać więcej niż jeden przedstawiciel, ale każdy stan musi mieć
przynajmniej jednego przedstawiciela; aż do przeprowadzenia takiego
obliczenia stan New Hampshire uprawniony jest do wyboru trzech
przedstawicieli, Massachusetts ośmiu, Rhode Island i Providence Plantations
jednego, Connecticut pięciu, Nowy Jork sześciu, New Jersey czterech,
Pensylwania ośmiu, Delaware jednego, Maryland sześciu, Wirginia
dziesięciu, Północna Karolina pięciu, Południowa Karolina pięciu i Georgia
trzech.
W razie wygaśnięcia mandatu z jakiegoś stanu władza wykonawcza tego
stanu zarządza wybory w celu obsadzenia opróżnionego mandatu.
Izba Reprezentantów wybiera ze swego grona przewodniczącego i inne
organy oraz ma wyłączne prawo stawiania przed Senatem wyższych
funkcjonariuszy w stan oskarżenia.
§3.
Senat Stanów Zjednoczonych składa się z senatorów wybieranych po dwu z
każdego stanu przez jego ciało ustawodawcze na lat sześć; każdy senator
rozporządza jednym głosem.
Niezwłocznie po zebraniu się w wyniku pierwszych wyborów senatorowie
zostaną podzieleni, w miarę możliwości równomiernie, na trzy grupy.
Mandaty senatorów pierwszej grupy wygasają z upływem dwu lat, drugiej
grupy - z upływem czterech lat, a trzecie grupy - z upływem sześciu lat, tak
aby co dwa lata można było wybierać jedną trzecią część Senatu. Jeżeli
wskutek zrzeczenia się lub z innej przyczyny mandat wygaśnie w okresie,
gdy ciało ustawodawcze zainteresowanego stanu nie obraduje, władza
wykonawcza tego stanu może tymczasowo wyznaczać senatora na okres do
zebrania się ciała ustawodawczego, które powinno wówczas obsadzić
opróżniony mandat.
Nie można zostać senatorem nie mając ukończonych trzydziestu lat, nie
posiadając obywatelstwa Stanów Zjednoczonych od lat dziesięciu i nie będąc
w czasie wyborów mieszkańcem tego stanu, w którym się kandyduje.
Wiceprezydent Stanów Zjednoczonych jest prezydentem Senatu; nie bierze
jednak udziału w głosowaniu, chyba że zachodzi równość głosów.
Senat wybiera inne swoje organy, a gdy wiceprezydent jest nieobecny lub
pełni obowiązki prezydenta Stanów Zjednoczonych - prezydenta ad interim.
Senat jest wyłącznie uprawniony do sądzenia w sprawach, w których
nastąpiło postawienie w stan oskarżenia przez Izbę Reprezentantów. Gdy
Senat działa w tym charakterze, senatorowie składają przysięgę lud
ślubowanie. W razie oskarżenia prezydenta Stanów Zjednoczonych
przewodnictwo obejmuje prezes Sądu Najwyższego. Orzeczenie skazujące
wymaga większości dwu trzecich obecnych członków.
Wyrokiem zapadającym w tym trybie nie można orzec kary surowszej niż
wydalenie z urzędu oraz utratę zdolności do przyjęcia i pełnienia w służbie
Stanów Zjednoczonych jakiejkolwiek zaszczytnej funkcji honorowej lub
odpłatnej. Skazanie nie wyłącza zastosowania następnie przepisów o
oskarżeniu i rozprawie oraz osądzeniu i ukaraniu stosownie do ogólnych
przepisów prawa.
§4.
Czas, miejsce i sposób przeprowadzania wyborów do Senatu i Izby
Reprezentantów określa w każdym stanie jego ciało ustawodawcze. Zawsze
jednak Kongres może w drodze ustawy wydać lub zmienić przepisy w tym
przedmiocie, z wyjątkiem przepisów określających miejsce wyborów do
Senatu.
Kongres zbiera się co najmniej raz w ciągu roku, mianowicie w pierwszy
poniedziałek grudnia, chyba że w drodze ustawy określi inny dzień.
§5.
Każda izba bada ważność wyborów, wyniki głosowania i kwalifikacje swoich
członków. Quorum wymagane dla ważności uchwał każdej izby wynosi
ponad połowę jej członków. Jednak również mniejszy skład może odroczyć
obrady z dnia na dzień i zostać upoważniony do wymuszenia stawiennictwa
nieobecnych członków w trybie i pod groźbą sankcji, określonych przez daną
izbę.
Każda izba może uchwalić swój regulamin, pociągać do odpowiedzialności
swoich członków za niewłaściwe zachowanie się oraz większością dwu
trzecich wykluczyć członka z posiedzenia.
Każda izba prowadzi swój dziennik obrad i ogłasza go co pewien czas, z
pominięciem części, które według uznania izby powinny być zachowane w
tajemnicy; w każdej z izb na żądanie jednej piątej obecnych członków
wymienia się w dzienniku głosy za i przeciw oddane w poszczególnych
sprawach.
Podczas sesji Kongresu żadna izba nie może bez zgody drugiej odroczyć
obrad na dłużej niż trzy dni ani też przenieść ich z miejsca, w którym obie
izby mają obradować.
§6.
Senatorom i członkom Izby Reprezentantów przysługują za pełnione funkcje
diety, określone ustawą i wypłacane ze Skarbu Państwa Stanów
Zjednoczonych. W okresie, gdy biorą oni udział w sesji swojej izby, oraz w
czasie, gdy udają się na sesję lub z niej powracają, nie mogą być aresztowani,
chyba że dopuścili się zdrady lub innego ciężkiego przestępstwa albo
zakłócenia spokoju publicznego; za swoje przemówienia lub wypowiedzi w
którejkolwiek z izb mogą być pociągnięci do odpowiedzialności tylko na ich
terenie.
Żaden senator ani członek Izby Reprezentantów nie może w okresie, na który
go wybrano, zostać powołany na jakiekolwiek stanowisko w służbie cywilnej
Stanów Zjednoczonych, które w tym okresie zostało stworzone lub stało się
wyżej wynagradzane. Ktokolwiek sprawuje urząd w służbie Stanów
Zjednoczonych nie może zostać członkiem którejkolwiek z izb, dopóki na tym
urzędzie pozostaje.
§7.
W zakresie wszelkich projektów ustaw, dotyczących pobierania dochodów
państwowych, inicjatywa przysługuje Izbie Reprezentantów. Senat może
jednak do tych projektów, podobnie jak do wszystkich innych, proponować i
wnosić poprawki.
Zanim jakikolwiek projekt, uchwalony przez Izbę Reprezentantów i Senat,
stanie się ustawą, powinien być przedłożony prezydentowi Stanów
Zjednoczonych. Zatwierdzając projekt prezydent podpisuje go, w
przeciwnym zaś razie zwraca go wraz ze swoimi zastrzeżeniami tej izbie, z
której inicjatywy projekt uchwalono. Izba ta zamieszcza w swoim dzienniku
zastrzeżenia w pełnym brzmieniu, po czym wznawia obrady nad projektem.
Jeżeli w wyniku ponownych obrad izba większością dwu trzecich wypowie
się za projektem, wówczas przesyła go z zastrzeżeniem drugiej izbie, która
również poddaje go ponownemu rozpatrzeniu, i jeżeli go przyjmie
większością dwu trzecich, projekt staje się ustawą. We wszystkich
wypadkach tego rodzaju głosowanie w każdej izbie polega na oświadczeniu
tak lub nie, a nazwiska wszystkich głosujących za lub przeciwko projektowi
należy wymienić w dzienniku danej izby. Każdy projekt ustawy, który w
ciągu dziesięciu dni (nie licząc niedziel) od przedłożenia go prezydentowi nie
został przezeń zwrócony, staje się ustawą, tak jakby został podpisany; nie
staje się jednak ustawą, jeżeli sam Kongres zwrot uniemożliwił, odraczając
swoje obrady.
Wszelkie zarządzenia, rezolucje i uchwały, wymagające zgodnego stanowiska
Senatu i Izby Reprezentantów (poza sprawą odroczenia obrad), wymagają
przedłożenia prezydentowi Stanów Zjednoczonych i uzyskują moc prawną,
dopiero gdy zostaną przez niego zatwierdzone. W braku zatwierdzenia
wymagają one potwierdzenia większością dwu trzecich członków Senatu i
Izby Reprezentantów, zgodnie z zasadami postępowania i ograniczeniami
dotyczącymi projektów ustaw.
§8.
Kongres ma prawo:
- wprowadzać i pobierać podatki, cła, daniny i opłaty w celu spłacenia
długów oraz zapewnienia wspólnej obrony i ogólnego dobrobytu Stanów
Zjednoczonych, przy czym wszystkie cła, daniny i opłaty powinny być
jednakowe na całym obszarze Stanów Zjednoczonych;
- zaciągać pożyczki na rachunek Stanów Zjednoczonych;
- regulować obrót z zagranicą, między poszczególnymi stanami i plemionami
Indian;
- ustalać dla całego obszaru Stanów Zjednoczonych jednolite zasady
nabywania obywatelstwa oraz jednolite prawo upadłościowe;
- bić monety, określać ich wartość oraz wartość walut zagranicznych, ustalać
jednostki miar i wag;
- wprowadzać kary za podrabianie państwowych papierów wartościowych
oraz monet, będących w obiegu w Stanach Zjednoczonych;
- ustanawiać urzędy i drogi pocztowe;
- popierać rozwój nauki i użytecznych umiejętności przez zapewnienie na
określony czas autorom i wynalazcom wyłącznych praw do ich dzieł czy
wynalazków;
- tworzyć sądy niższe w stosunku do Sądu Najwyższego;
- określać odpowiedzialność i karać za piractwo i ciężkie przestępstwa
popełnione na pełnym morzu oraz za naruszenie prawa narodów;
- wypowiadać wojnę, wystawiać listy kaperskie i wydawać przepisy
dotyczące prawa do łupu na lądzie i wodach;
- wystawiać i utrzymywać armię, przy czym kredyty na ten cel mogą być
przyznawane najwyżej na dwa lata;
- tworzyć i utrzymywać marynarkę wojenną;
- wydawać przepisy o kierowaniu lądowymi i morskimi siłami zbrojnymi
oraz służbie wojskowej;
- stosować środki dla powoływania policji celem zapewnienia wykonania
ustaw Unii, tłumienia powstań i odpierania najazdów;
- stosować środki dla zorganizowania uzbrojenia i przeszkolenia policji oraz
dla kierowania tymi oddziałami policyjnymi, które mogą być użyte w służbie
Stanów Zjednoczonych, przy czym we właściwości poszczególnych stanów
pozostaje mianowanie oficerów policji oraz nadzór nad przeprowadzaniem
szkolenia policji na zasadach ustalonych przez Kongres;
- sprawować na zasadach wyłączności i bez żadnych ograniczeń władzę
ustawodawczą w okręgu (nie przekraczającym dziesięciu mil
kwadratowych), który może z mocy przekazania go przez poszczególne
stany i przyjęcia przez Kongres stać się siedzibą naczelnych władz Stanów
Zjednoczonych, jak również sprawować podobną władzę nad wszystkimi
terenami, nabytymi za zgodą ciała ustawodawczego zainteresowanego stanu,
celem wzniesienia tam fortów, magazynów, arsenałów, doków lub innych
potrzebnych budowli, jak również
- wydawać wszelkie ustawy, które okażą się potrzebne i właściwe dla
wykonywania uprawnień wymienionych powyżej oraz wszystkich innych,
które niniejsza konstytucja przyznała naczelnym władzom Stanów
Zjednoczonych albo poszczególnym ich rodzajom lub funkcjonariuszom.
§9.
Do roku tysiąc osiemset ósmego Kongres nie zabroni imigracji lub przywozu
osób, które jakikolwiek z istniejących obecnie stanów uzna za stosowne
dopuścić; przywóz może być jednak obłożony podatkiem lub cłem w
granicach do dziesięciu dolarów od osoby.
Przywilej Habeas Corpus może być zawieszony tylko w przypadkach, gdy ze
względu na bunt lub najazd wymagać tego będzie bezpieczeństwo publiczne.
Nie można wydawać ustaw proskrypcyjnych ani też ustaw działających w
wstecz.
Pogłówne i inne podatki bezpośrednie można wprowadzać tylko
proporcjonalnie do wyników szacunku lub spisu ludności, którego
przeprowadzanie wyżej nakazano.
Nie będzie się pobierać podatków lub ceł od wywozu przedmiotów z
Zgłoś jeśli naruszono regulamin