PROGRAM TERAPII LOGOPEDYCZNEJ DLA DZIECI Z ZESPOŁEM DOWNA

Julitta OSIEWACZ, Nauczycielka Z.S.S. nr 45, Częstochowa ul. Pułaskiego 42

Program terapii logopedycznej dla dzieci z zespołem Downa został opracowany na podstawie własnej metody Sześciu Kroków, wiedzy logopedycznej, literatury, programu nauczania dla uczniów z upośledzeniem umysłowym w stopniu umiarkowanym i znacznym (Nr w wykazie i współpracy ze specjalistami)

1. Pani dr B. Strąk - ortodonta
2. Pan dr J. Klimala - laryngolog

CELE EDUKACYJNE:

·         Nabywanie umiejętności poprawnego połykania śliny i pokarmów,

·         Poznanie prawidłowej techniki oddychania,

·         Komunikowanie się, współpraca i działanie w grupie,

·         Nabywanie umiejętności orientacji przestrzennej i w schemacie własnego ciała,

·         Zdobywanie umiejętności różnicowania dźwięków mowy,

·         Poznanie alternatywnych technik porozumiewania się z otoczeniem,

·         Uczenie się poprawnego reagowania na bodźce: słuchowe, wzrokowe, dotykowe,

·         Zdobywanie zdolności manipulacyjnych obu rąk.

Priorytet 1
Korekta dysfunkcji połykania

Cele:

·         Zmieszczenie języka w jamie ustnej,

·         Prawidłowe żucie i połykanie: płynów, śliny i pokarmów,
W razie potrzeby konsultacja ortodontyczna (wada zgryzu).

Zadanie 1

·         Korekta połykania krok 1,

·         Nauka połykania śliny,

·         Nauka połykania pokarmów (żucie pokarmów po obu stronach zębów)

·         Nauka połykania płynów. Przy połykaniu płynów, pokarmów, śliny czubek języka znajduje się prze górnym dziąśle (języka, warg, podniebienia miękkiego).
Do drugiego kroku można przejść, jeżeli dziecko osiągnie umiejętność kroku pierwszego.

Zadanie 2

·         Korekta połykania krok 2

·         Nauka połykania śliny,

·         Nauka połykania pokarmów,

·         Nauka połykania płynów (dwa szybkie ruchy czubka języka do górnego dziąsła).
Dziecko przechodzi do trzeciego kroku jeżeli osiągnie umiejętności kroku drugiego.

Zadanie 3

·         Korekta połykania krok 3

·         Nauka połykania śliny,

·         Nauka połykania pokarmów,

·         Nauka połykania płynów (trzy szybkie ruchy języka, dziecko pobiera trzy razy płyn i stara się poprawnie połykać).

Jeżeli uczeń wykona wszystkie zadania kroku trzeciego i automatyzacja tych czynności to można przejść do kroku czwartego.

Zadanie 4

·         Korekta połykania krok czwarty,

·         Nauka połykania śliny (aż do momentu, gdy uczeń utrwali)

·         Nauka połykania pokarmów (aż do momentu, gdy uczeń utrwali te nawyki),

·         Nauka połykania płynów (cztery szybkie ruchy języka wraz z płynem, dziecko stara się prawidłowo połknąć).
Dziecko przechodzi do następnego etapu jeżeli wykona prawidłowo zadania kroku czwartego

Zadanie 5

·         Nauka połykania śliny,

·         Nauka połykania pokarmów,

·         Nauka połykania płynów (pięć szybkich ruchów języka wraz z płynem dziecko powinno już połykać)

Zadanie 6

·         Korekta połykania 6 kroku,

·         Powinna nastąpić u dziecka automatyzacja połykania śliny płynów, pokarmów.

Priorytet 2
Doskonalenie funkcji oddychania.

Cele:

·         Wydłużenie fazy wydechowej,

·         Zmiana toru oddychania z ustnego na nosowy.

Przy zmianie toru oddechowego należy konsultować dziecko z laryngologiem.

Zadanie 1

·         Ćwiczenia oddechowe wykonywać w pozycji leżącej (masaż przepony),

·         Ćwiczenia oddechowe wykonywane na siedząco i w pozycji pionowej,

·         Ćwiczenia oddechowe wykonywane w ruchu.

Priorytet 3
Symulowanie rozwoju mowy.

Cele:

·         Komunikowanie się dziecka werbalnie lub nie werbalnie z otoczeniem.

Zadanie 1

·  Usuwanie zespołów wad mowy według możliwości dziecka,

·  Terapia logopedyczna odbywa się w środowisku naturalnym (obiekty użyteczności publicznej, środki transportu)

·  Czynny udział dzieci w inscenizacjach teatralnych (wierszy, bajek), w uroczystościach szkolnych.

Priorytet 4
Kształtowanie słuchu fonemowego.

Cel:

·         Uczeń potrafi komunikować się z otoczeniem.

Zadanie 1

·         Różnicowanie dźwięków otoczenia,

·         Różnicowanie dźwięków mowy,

·         Doskonalenie syntezy (sylabowej, morfenowej , logotomowej, fonemowej) i analizy.

·         Doskonalenie strony leksykalnej mowy.

Priorytet 5
Usprawnienie orientacji przestrzennej i w schemacie własnego ciała.

Cel:

·         Uczeń potrafi określić prawą i lewą stronę ciała i określić położenie przedmiotów w odniesieniu do siebie.

Zadanie 1

·         Uczeń ćwiczy metodą prof. E. Gruszczyk - Kolczyńskiej orientacje w schemacie ciała,

·         Dziecko określa położenie przedmiotów używając przyimków nad, pod, w, od, na, obok, itd.

Priorytet 6
Doskonalenie koordynacji wzrokowo - ruchowej.

Cel:

·         Uczeń potrafi wysłuchać i wykonać polecenia wydane przez nauczyciela i programy multimedialne, logopedyczne.

Zadanie 1

·         Dziecko ćwiczy metodą prof. Kilińskiej - Ewartowskiej koordynację słuchowo - ruchową i wzrokowo - ruchową.

Priorytet 7
Usprawnienie małej i dużej motoryki.

Cel:

·         Sprawność ruchowa rąk i całego ciała,

·         Poprawa artykulacji w miarę możliwości dziecka

Zadanie 1

·  Dziecko usprawnia paluszki obu rąk,

·  Uczeń ćwiczy sprawność prawej i lewej ręki

·  Masaże artykulacyjne,

·  Gimnastyka buzi i języka,

Przewidywane osiągnięcia uczniów z zespołem Downa upośledzonych w stopniu umiarkowanym i znacznym. Sposoby ich oceny.

Ocenianie uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi (upośledzonymi umysłowo) jest rzeczą niezmiernie trudną z uwagi na deficyty rozwojowe poszczególnych uczniów i określenie ich możliwości. Spowodowane jest to ogromną różnicą między prowadzeniem terapii logopedycznej z uczniami upośledzonymi w stopniu umiarkowanym a znacznym. Sprawdzanie osiągnięć uczniów i ocenianie efektów terapii logopedycznej, musi być indywidualne i dostosowane do ich możliwości psychofizycznych. Dla każdego ucznia piszę Indywidualny Plan Rozwoju (IPR). Tworząc go muszę wziąć pod uwagę:

·         Jego indywidualne możliwości, stan zdrowia,

·         Konsultacje lekarskie,

·         Wywiad z rodzicami,

·         Motywacja i zainteresowania lub ich brak,

·         Wiedzę logopedyczną, pedagogiczną,

·         Doświadczenie i własne wypracowane metody rewalidacyjne

Ocena zamierzonej terapii logopedycznej dotyczyć będzie poszczególnych uczniów. Ocenie podlegać będą zdobyte umiejętności, wykorzystane w praktyce, które uczeń prezentować będzie w kontakcie z otoczeniem. Dobór metod i narzędzi kontroli uzależniony jest i dostosowany do każdego ucznia.

W wyniku realizacji treści programowych terapii logopedycznej przewiduje się:

UCZEŃ POWINIEN (PRIORYTET 1)

·         Poprawnie połykać ślinę, płyny,

·         Umieć żuć i połykać pokarmy,

·         Uczeń potrafi zmieścić język w jamie ustnej.

UCZEŃ POWINIEN (PRIORYTET 2)

·         Prawidłowo oddychać (w miarę możliwości) torem nosowym

·         Zastosować prawidłową technikę oddychania

UCZEŃ POWINIEN (PRIORYTET 3)

·         umieć wskazać przedmioty znajdujące się po swojej lewej i po prawej stronie ciała,

·         nazwać i wskazać części ciała oraz, po której znajdują się stronie.

UCZEŃ POWINIEN (PRIORYTET 4)

·         posiąść umiejętność komunikowania się werbalnego lub za pomocą technik alternatywnych (piktogramów) z otoczeniem.

UCZEŃ POWINIEN (PRIORYTET 5)

·         potrafi wykonać polecenia skierowane do niego,

·         powinien wykonać czynność według poleceń terapeuty.

UCZEŃ POWINIEN (PRIORYTET 6)

·         umieć wykonać w miarę swoich możliwości precyzyjne czynności wskazane przez nauczyciela.

UCZEŃ POWINIEN (PRIORYTET 7)

·         być w miarę swoich możliwości sprawny artykulacyjnie co w efekcie wpłynie pozytywnie na jego wymowę,

·         funkcjonować w otaczającej rzeczywistości w miarę własnych możliwości samodzielnie.

WRÓĆ