David Morrell -- Strach w garści pyłu.pdf

David Morrell

Strach w garści pyłu

(Testament)

Przekład Anna Krasko

Wstęp

W 1972 roku coś w podświadomości przypomniało mi o artykule, który czytałem

kilka lat wcześniej, kiedy pisałem powieść Rambo. Pierwsza krew. Skończywszy ją,

szukałem tematu do kolejnej książki i właśnie wtedy, szperając w domowym archiwum,

z zadowoleniem odkryłem, że zachowałem ów artykuł. Analizował proces powstawania

i działalność prawicowych organizacji paramilitarnych w Ameryce pod koniec lat 60,

a zwłaszcza grupy zwanej Minutemen. Jej dowódcy którzy zamierzali wysadzić

w powietrze gmach Organizacji Narodów Zjednoczonych, trafili do więzienia za

nielegalne posiadanie broni automatycznej.

Moją uwagę przykuły dwa aspekty artykułu. Po pierwsze – fanatyzm, z jakim

członkowie grupy realizowali swoje zbrojne, rasistowskie cele. Po drugie – niezwykłe

zaufanie, jakim ich dowódcy obdarzyli autora artykułu, pozwalając mu obserwować

swoje agresywne ćwiczenia bojowe, pokazując mu broń, a nawet wpuszczając go do

swoich domów.

Zadałem sobie następujące pytanie: załóżmy że dowódcy jednej z takich organizacji

– nazwijmy ją Strażnikami Republiki – mają stanąć przed sądem i żeby zdobyć

przychylność opinii publicznej, zawierają układ z dziennikarzem, polegający na tym, że

oni pokażą mu swój radykalny świat, a w zamian za to on napisze przychylnie o ich

rasistowskich celach; co by się stało, gdyby sumienie owego dziennikarza, przerażonego

ich brutalnością i nienawiścią, zmusiło go do pogwałcenia układu i napisania artykułu

zjadliwego i potępiającego, zamiast łagodzącego i sympatyzującego? Jak zareagowaliby

na taką zdradę Strażnicy Republiki?

I tak zacząłem pisać swoją drugą powieść Strach w garści pyłu. Mojego bohatera,

Reubena Bournea, chciałem sprawdzić, wystawiając go na próby które są skutkiem jego

zasad moralnych. Co by było, pomyślałem, gdyby Bourne, który nigdy w życiu nie zaznał

prawdziwej przemocy, pisał również krwawe powieści sensacyjne i gdyby nagle musiał

przetrwać w dziczy, polegając jedynie na czystej teorii, którą wykorzystał podczas

pisania książek w rodzaju Rambo. Pierwsza krew? Innymi słowy, postanowiłem, że

Reuben Bourne będzie moim odpowiednikiem i że podzieli moje obsesyjne obawy

o bezpieczeństwo rodziny. O bezpieczeństwo rodziny zawsze lękałem się najbardziej.

Załóżmy, że ktoś jej grozi: jak zareagowałby na to człowiek taki jak ja, człowiek

nastawiony pokojowo, którego w twórczości literackiej – o paradoksie! – pociąga

przemoc i gwałt?

Rozważając przeróżne możliwości, doszedłem do wniosku, że tematy natury

pierwotnej wymagają pierwotnego podejścia, określonej struktury, dzięki której Reuben

Bourne mógłby cofnąć się w czasie i z wygodnego, podmiejskiego domku trafić do dziczy

amerykańskiego pogranicza XIX wieku, a następnie do klaustrofobicznej śnieżnej jaskini,

która mogłaby istnieć już przed trzydziestoma tysiącami lat, gdy na Ziemi pojawili się

nasi przodkowie, pierwsi przedstawiciele homo sapiens. Żeby oddać hołd wielkim ideom

mojego ulubionego psychologa Carla Junga, postanowiłem, że sceneria powieści będzie

archetypowa.

Opracowawszy jej strukturę, zdałem sobie sprawę, że muszę zdobyć dużą wiedzę

o tym, jak przetrwać w dzikim nieprzyjaznym środowisku. Profesorskie zwyczaje

badawcze zaprowadziły mnie do biblioteki University of Iowa, lecz książki, które tam

znalazłem, bardzo mnie rozczarowały Odniosłem wrażenie, że ich autorzy pisali je

w oparciu o inne książki i że tak samo jak ja nigdy w życiu nie byli w prawdziwej dziczy.

Konieczność pchnęła mnie do konkluzji, że aby wiarygodnie napisać o walce Reubena

Bournea z naturą, muszę tę walkę stoczyć osobiście. I tak pojechałem na obóz

przetrwania zorganizowany przez National Outdoor Leadership School w Lander,

w stanie Wyoming. Przez pięć wyczerpujących tygodni dźwigałem

dwudziestotrzykilogramowy plecak, chodziłem po górach, forsowałem rzeki, marzłem

podczas letnich zamieci śnieżnych, dowiedziałem się mnóstwa ciekawych rzeczy

o wyziębieniu organizmu, o chorobie wysokościowej i o nagłych gwałtownych burzach.

Do domu wróciłem o czternaście kilogramów lżejszy, z nową, twardą jak podeszwa skórą

i wielkim szacunkiem dla sił przyrody.

W końcu zasiadłem do pisania, jednak bardzo szybko uznałem, że powieść wymaga

większej różnorodności stylistycznej. Mając w pamięci esej Philipa Younga, ucznia

Hemingwaya, mojego mentora ze studenckich czasów na State University, postanowiłem

posłużyć się jego ulubioną techniką i wkomponowałem w powieść fragmenty, w których

cicho, niczym delikatna basowa nuta, pobrzmiewa echo stylu wielu klasycznych pisarzy

amerykańskich: Ihego, Hawthornea, Melville’a, Faulknera i Hemingwaya. Zawarłem

tam nawet cytat z Rambo. Pierwsza krew. Wytropienie tych wszystkich aluzji będzie dla

czytelnika dobrą zabawą.

Z zaskoczeniem dowiedziałem się, że Strach w garści pyłu uznano za jeden

z ważniejszych horrorów lat 70. W owym czasie nie traktowałem tej powieści jako

klasycznego horroru. Jeśli nie liczyć niesamowitego, przyprawiającego o dreszcze

miasta-widma, nie ma w niej żadnych elementów nadprzyrodzonych. Jednakże patrząc

wstecz, coraz częściej dochodzę do przekonania, że określenie „horror” ma swoje

uzasadnienie. Powieść jest bez wątpienia posępna. Z niejakim zdumieniem stwierdzam,

że zawiera kilka bardzo dramatycznych i przykrych scen, dlatego postanowiłem, że już

nigdy więcej nie zajrzę w głąb swojej mrocznej duszy równie wnikliwie, jak uczyniłem to

w Strachu w garści pyłu. Być może ów skok w odmęty największych lęków sprawił, że

napisanie tej książki zajęło mi trzy lata.

Początek powieści was poruszy. Początek dlatego, że jest szokujący, koniec dlatego,

że jest kontrowersyjny. Kiedy nad nią pracowałem, wojna w Wietnamie miała się ku

końcowi. Amerykańscy żołnierze ustępowali pola nieprzyjacielowi, amerykańscy cywile

podnosili ręce ze znużoną, niechętną, a w wielu przypadkach zadziorną ulgą.

Pomyślałem, że skoro przemoc w Rambo była swoistym odbiciem przemocy

w Wietnamie, Strach w garści pyłu powinien być odbiciem rozpaczliwego dążenia

Ameryki do jak najszybszego pożegnania z bronią. Nie mam wątpliwości, że niektórzy

czytelnicy odczują potrzebę dalszej przemocy. Moim zdaniem w Strachu w garści pyłu

jest jej aż za dużo. Ci, którym to nie wystarczy, powinni zajrzeć w głąb swojej duszy, bo

taki jest właśnie cel tej książki.

Część pierwsza

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: