WYKŁAD 11 15. 05. 2006
ZESPÓŁ HIPERKINETYCZNY – ADHD
(nadpobudliwość psychoruchowa z deficytem uwagi i hiperaktywnością)
U podłoże – wzmożone tempo procesów nerwowych, przy upośledzonym hamowaniu korowym.
Prawdopodobnie związane z zaburzonym dojrzewaniem struktur mózgowych, zaburzonym wytwarzaniem DOPAMINY i NORADRENALINY.
Triada objawów:
· Zaburzenia uwagi – brak koncentracji
(wszystkie bodźce mają jednakowe znaczenie)
- długo zabierają się do wykonywania nowego zadania
- nie potrafią dłużej skupić się na czymś – uwaga
b. szybko rozpraszana
- mają tendencję do niekończenia rozpoczętych zadań
- mają kłopoty z zapamiętywaniem (m.in. dlatego, że słabo się koncentrują)
- kiepsko reagują na polecenia
- mają problemy z zapamiętywaniem tego, co było zadane
· Nadruchliwość – w nieustannym ruchu, stale coś robią
- bawią się wszystkim, co im wpadnie w ręce
- duża ekspresja ruchowa
- mogą mieć problemy z przewidywaniem przyszłości
i niekorzystnych konsekwencji swoich zachowań/ zagrożeń
· impulsywność – konieczność wykonania jakiegoś działania natychmiast
- brak umiejętności odraczania
- nie potrafią czekać na swoją kolej
- wtrącają się do rozmowy innych ludzi, przerywają
- zgłaszają się zanim usłyszą pytanie
- zdarza im się coś zniszczyć przez nieuwagę
Objawy nasilają się:
- gdy zadanie jest monotonne – nie potrafią przez dłuższy czas wykonywać zadań dotyczących tej samej aktywności
- w sytuacjach grupowych gorzej funkcjonują
- w sytuacjach nowych i trudnych
- trudne do współpracy, ale także trudne dla siebie – jest im źle ze sobą.
- często budzą zniecierpliwienie i złość otoczenia, negatywne oceny.
ZABURZENIA WTÓRNE:
v ODRZUCANIE PRZEZ BRAK POCZUCIA
DOROSŁYCH BEZPIECZEŃSTWA
v BRAK POCZUCIA ZABURZENIA NEUROTYCZNE
WŁASNEJ WARTOŚCI DEPRESJA
v CHĘĆ ZDOBYCIA ZABURZENIA ZACHOWANIA
UZNANIA (np. zachowania agresywne, aspołeczne)
LECZENIE
- Z reguły ujawnia się do 7. r.ż.
- Od 7-19% dzieci i młodzieży ma ADHD
- Dotyczy znacznie częściej chłopców niż dziewczynek
- Niektórzy sądzą, że ta rozbieżność wynika z tego, że u dziewczynek inaczej się objawia:
u chłopców – nadaktywność
u dziewczynek – zaburzenia uwagi
- Trudność w diagnozowaniu: zmienność osobnicza w ruchliwości i zdolności
koncentracji
- kryterium: jak dalece utrudnia to dziecku wykonywanie zadań życiowych
Wymagane jest postępowanie wielokierunkowe ze szczególnym uwzględnieniem poradnictwa rodzinnego i treningu umiejętności (dziecka i jego opiekunów, rodziców, nauczycieli…)
Ø Akceptacja odmienności i trudności
Ø Dopasowywanie wymagań do możliwości
Ø Stworzenie zewnętrznej struktury:
· Spójne i względnie stałe reguły
· Dokładne planowanie działań (małych)
· Jasne oczekiwania
· Wiadome i stałe konsekwencje zachowań
Ø Mówmy co ma robić, a nie czego ma nie robić
Ø Farmakoterapia
- uspokajające
- pobudzające (np. przeciwdepresyjne; lepsze)
- psychoedukacja
- obarczenie rodziców z poczucia winy
- trening rodziców w umiejętnościach komunikowania się z dzieckiem
- ponad 70% osób zaburzonych wyrasta
- u dorosłych znika nadruchliwość, ale pozostaje deficyt uwagi – niecierpliwi, roztrzepani, pochopnie podejmują decyzję, zapominają o terminach, spóźniają się
MOCZENIE MIMOWOLNE – FUNKCJONALNE
- bezwiedne, powtarzające się oddawanie moczu przez dziecko, które powinno już umieć kontrolować zwieracze pęcherza.
Pierwotne: Wtórne:
Dziecko moczy się dziecko już umiało panować nad
przez całe swoje życie pęcherzem, a teraz ma z tym trudności
Kryteria diagnostyczne:
Brak powodów organiczno – somatycznych:
· wad wrodzonych układu moczowo-płciowego
· wad wrodzonych rdzenia kręgowego
· stanów zapalnych układu moczowo-płciowego
· wiek rozwojowy co najmniej 4 lata
· „mokradło” – co najmniej 2 x najmniej miesiącu
jeżeli nie, to:
· podłoże emocjonalne
· skutek napięć emocjonalnych, emocjonalnych, z którymi dziecko sobie nie radzi
· gdy dokonuje się jakaś ważna zmiana w rodzinie
Co należy robić:
1. Próbować zmniejszyć napięcie
2. Nie robić awantury
3. Odciążyć dziecko z poczucia winy
4. Nie wolno karać dziecka za to
5. Nie „wynosić” informacji poza dom.
6. Nie pokazywać bezradności, udręczenia sytuacją.
7. Czasami podaje się dzieciom małe dawki leków antydepresyjnych, lub małą łyżeczkę kawy przed snem (bo mają bardzo głęboki sen)
8. Często w rodzinie dziecka zdarzały się wcześniej takie przypadki.
olaholak