WSPÓŁCZESNA
GOSPODARKA
ŚWIATOWA
Pod redakcją Anny Barbary Kisiel-Łowczyc
WYDAWNICTWO UNIWERSYTETU GDAŃSKIEGO GDAŃSK 1997
Spis treści
Od autorów 7
I. WSPÓŁCZESNE PRZEOBRAŻENIA GOSPODARKI ŚWIATOWEJ
1. Gospodarka światowa -jej istota i struktura 9
1.1. Istota gospodarki światowej 9
1.2. Podmioty gospodarki światowej 10
1.2.1. Przedsiębiorstwa krajowe (narodowe) 11
l .2.2. Korporacje transnarodowe 13
1.2.3. Gospodarki narodowe 16
1.2.4. Ugrupowania integracyjne 17
1.2.5. Międzynarodowe organizacje gospodarcze 19
2. Konkurencyjność w gospodarce światowej. Przegląd problemów 21
2.1. Ekonomiczne tło konkurencyjności 22
2.2. Składniki konkurencyjności 31
2.3. Koncepcja Michaela Portera 38
3. Zagraniczna i międzynarodowa polityka ekonomiczna w latach 90 45
3.1. Istota i pojęcie zagranicznej polityki ekonomicznej 45
3.2. Środki zagranicznej polityki ekonomicznej (polityki handlowej) 48
3.2.1. Środki o mechanizmie cenowym 48
3.2.2. Środki administracyjne 50
3.2.3. Środki o mechanizmie dochodowym 53
3.3. Kierunki polityki handlowej 55
3.4. Polska polityka handlowa w latach 90 61
3.4.1. Polityka celna 61
3.4.2. Środki pozacelne 63
4. Współczesny handel międzynarodowy 67
4. l. Międzynarodowy podział pracy jako podstawa
międzynarodowej wymiany handlowej 67
4.2. Podstawowe czynniki zmian strukturalnych
współczesnego handlu międzynarodowego 71
4.3. Kierunki przemian w strukturze
współczesnego handlu międzynarodowego 75
5. Ceny w handlu międzynarodowym 87
5.1. Pojecie ceny światowej 87
5.2. Krótkookresowe zmiany cen na rynku światowym 92
5.3. Tendencje zmian cen towarów wystandaryzowanych i zindywidualizowanychoraz ich relacji wzajemnych (terms of trade) 95
6. Międzynarodowa wymiana usług 102
6.1. Pojęcie i specyfika międzynarodowego handlu usługami 102
6.2. Struktura rzeczowa i geograficzna światowej wymiany usług 104
6.3. Usługi w negocjacjach Urugwajskiej Rundy GATT 111
7. Migracja siły roboczej w skali międzynarodowej i jej skutki 116
7.1. Pojecie międzynarodowej migracji siły roboczej 116
7.2. Przyczyny i skutki migracji 118
7.3. Główne kierunki międzynarodowej migracji siły roboczej 124
8. Znaczenie inwestycji zagranicznych i korporacji międzynarodowych
we współczesnej gospodarce światowej 127
8.1. Inwestycje zagraniczne w krajach Europy Środkowo-Wschodniej 142
8.2. Inwestycje zagraniczne w Polsce 148
9. Świat międzynarodowych finansów 154
9.1. Międzynarodowy system walutowy 155
9.2. Rynek walutowy 160
9.3. Rynek finansowy 163
.j-
f 10. Problemy globalne współczesnego świata 172
10.1. Pojęcie problemów globalnych 172
10.2. Problem wyczerpalności surowców naturalnych 175
10.3. Ekologiczne następstwa postępu cywilizacyjnego 177
10.4. Problemy demograficzne współczesnego świata 183
10.5. Światowa sytuacja żywnościowa 187
10.6. Międzynarodowy kryzys zadłużeniowy 190
10.7. Nowy Międzynarodowy Ład Ekonomiczny w perspektywie
końca XX wieku 194
II. PROCESY INTEGRACYJNE WE WSPÓŁCZESNEJ GOSPODARCE ŚWIATOWEJ
1. Istota i formy międzynarodowej integracji gospodarczej 203
1.1. Uwagi wstępne 203
l .2. Przyczyny tendencji do regionalnej integracji gospodarczej we współczesnej
gospodarce światowej 204
1.3. Istota międzynarodowej integracji gospodarczej 207
l .4. Metody, formy i typy międzynarodowej integracji gospodarczej 213
1.5. Mechanizm międzynarodowej integracji gospodarczej 216
2. Główne kierunki ekonomicznej integracji w Europie w latach 90 218
2.1. Europejska Wspólnota Gospodarcza (EWG)/Unia Europejska (UE) 219
...
tekno-inez