rezerwat Buczynowe Wąwozy.doc

Praca kontrolna z przedmiotu

„Ochrona Przyrody”.

Temat:

Charakterystyka przyrodnicza rezerwatu

"Buczynowe Wąwozy

im. prof. Floriana Celińskiego"

Adrian Staszałek

IV rok, Ochrona środowiska (studia niestacjonarne)

Wydział Kształtowania Środowiska i Rolnictwa

ZUT w Szczecinie

2010 r.

Rezerwat przyrody "Buczynowe Wąwozy im. prof. Floriana Celińskiego" znajduje się w północnej części kompleksu leśnego Puszczy Bukowej, około 1 km na południe od miejscowości Osetno. Pod względem administracyjnym rezerwat leży w województwie zachodniopomorskim, w powiecie gryfińskim, w gminie Stare Czarnowo, w obrębie ewidencyjnym Śmierdnica Las. Należy do mezoregionu Wzgórza Bukowe.

Zarządcą, pod którego podlega rezerwat jest Nadleśnictwo Gryfino.

Powołanie rezerwatu w 1956 r.: Zarządzenie Ministra Leśnictwa Nr 220 z dnia 30 maja 1956 r., zm. Zarządzenie Ministra Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego Nr 152 z dnia 17 października 1964 r. (M. P.  Nr 54, poz. 593, zm. w M. P. Nr 17 poz. 361)

Aktualnie obowiązujący akt prawny: Rozporządzenie Nr 30/2005 Wojewody Zachodniopomorskiego z dnia 24 października 2005 r. (Dz. Urz. Nr 87, poz. 1780)

Plan ochrony: Rozporządzenie Nr 46/2008 Wojewody Zachodniopomorskiego z dnia 14 listopada 2008 r. (Dz. Urz. Nr 96, poz. 2077)

Powierzchnia: 56,38 ha

Celem ochrony przyrody rezerwatu jest zachowanie, ze względów naukowych, dydaktycznych i krajobrazowych, zróżnicowanego ekosystemu leśnego typowego dla krajobrazu Wzgórz Bukowych oraz zabezpieczenie naturalnego przebiegu zachodzących na jego obszarze procesów ekologicznych

Klasyfikacja typologiczna rezerwatu

·         Rodzaj rezerwatu: leśny (L), chroniący pozostałości i fragmenty dawnych puszcz o charakterze pierwotnym, typy zbiorowisk leśnych, stanowiska drzew na granicach zasięgu.

·         Typ i podtyp rezerwatu wyróżniany ze względu na dominujący przedmiot ochrony: biocenotyczny i fizjocenotyczny (PBf), biocenoz naturalnych i półnaturalnych (bp).

·         Typ i podtyp rezerwatu wyróżniany z względu na główny typ ekosystemu: leśny i borowy (EL), lasów nizinnych (lni).

Gatunki roślin objęte ochroną prawną

Na terenie rezerwatu stwierdzono zaledwie 4 gatunki roślin objętych ochroną prawną, z czego dwa – ochroną ścisłą. Dwa dalsze gatunki objęte ochroną ścisłą, podawane były z terenu rezerwatu w roku 1964, lecz obecnie nie zostały odnalezione.

Ochronie ścisłej podlegają:

·         Epipactis purpurata Sm. - kruszczyk siny - jedno stanowisko, oddz. 151b przy drodze, w M.-F. typicum.

·         Hepatica nobilis Schreb. - przylaszczka pospolita - rozproszona w płatach Melico-Fagetum na całym terenie.

Wymarłe gatunki chronione to:

·         Lycopodium annotinum L. - widłak jałowcowaty - podawany przez Celińskiego w roku 1964, obecnie nie odnaleziony, choć najbliższe stanowisko oddalone jest od granicy rezerwatu o ok. 15 metrów (na skarpie, po przeciwnej stronie drogi z Osetna do Kołowa, na wysokości oddziału 151 k).

·         Epipactis atrorubens (Hoffm.) Besser - kruszczyk rdzawoczerwony - podawany przez Celińskiego w roku 1964, obecnie nie odnaleziony.

Ochronie częściowej podlegają:

·         Frangula alnus Mill. - kruszyna pospolita - rozproszony w uboższych postaciach lasów.

·         Galium odoratum (L.) Scop. - przytulia (marzanka) wonna - liczna na całym obszarze, we wszystkich typach zbiorowisk leśnych.

Gatunki z Czerwonej Listy roślin Polski oraz Pomorza Zachodniego

Gatunki zagrożone wymarciem w skali krajowej lub regionalnej:

·         Carex strigosa Huds. - turzyca zgrzebłowata - potencjalnie zagrożony na Pomorzu i zagrożony w Polsce, dość licznie w wilgotnych miejscach na wysiękach, w dolinach cieków, w C.r.-F.

·         Dentaria bulbifera L. - żywiec cebulkowy - zagrożony na Pomorzu, liczny w M.‑F. typicum, pojedynczo także w pozostałych typach zbiorowisk.

·         Epipactis purpurata Sm. - kruszczyk siny - wymierający na Pomorzu i potencjalnie zagrożony w skali Polski, odnaleziony przy drodze leśnej w M.-F. typicum w oddziale 151b.

·         Rumex sanguineus L. - szczaw gajowy - zagrożony na Pomorzu, nieliczny w C.r.-F. w dolinie Sosnówki.

·         Stellaria uliginosa Murray - gwiazdnica bagienna - zagrożony na Pomorzu, pojedynczo w wilgotnych zagłębieniach na drogach leśnych.

·         Veronica montana L. - przetacznik górski - zagrożony na Pomorzu, nieliczny w M‑F. oraz w C.r.-F.

Dwa dalsze gatunki z listy roślin ginących – kruszczyk rdzawoczerwony Epipactis atrorubens i zaproć (nerecznica) górska Oreopteris limbosperma, podawane z terenu rezerwatu przez Celińskiego (1964) nie zostały odnalezione w trakcie badań.

Gatunki rzadko spotykane w skali lokalnej

              W skład flory rezerwatu wchodzi 13 gatunków roślin rzadko spotykanych w skali Puszczy Bukowej (zgodnie z danymi o częstości występowania gatunków wg Ziarnka 2006).

·        Festuca heterophylla Lam. - kostrzewa różnolistna - w Puszczy Bukowej skrajnie rzadka, podawana z terenu rezerwatu przez Celińskiego (1964), w 1998 roku nie odnaleziona, w roku 2006 odnaleziono jedno stanowisko na południowym stoku Stołowej Góry, w oddziale 151c.

·        Epilobium palustre L - wierzbownica błotna - w Puszczy Bukowej bardzo rzadka, odnaleziona na dwóch stanowiskach, w oddziale 119k oraz w 152d, w płatach Circaeo-Alnetum.

·        Polygonum mite Schrank - rdest łagodny - w Puszczy Bukowej bardzo rzadki, odnaleziony w wilgotnych zagłębieniach na drodze w oddziałach 151d i 151f.

·        Ranunculus flammula L - jaskier płomiennik - w Puszczy Bukowej bardzo rzadki, odnaleziony wraz z gatunkiem poprzednim w wilgotnej koleinie drogi w oddziale 151d.

·         Sanicula europaea L - żankiel zwyczajny - w Puszczy Bukowej bardzo rzadki, w rezerwacie odnaleziony na wschodnim stoku Stołowej Góry (oddz. 151a), w płacie Melico-Fagetum typicum.

·         Stellaria holostea L - gwiazdnica wielkokwiatowa - w Puszczy Bukowej bardzo rzadka, spotykana w kilku miejscach wzdłuż biegu Kłobuckiego Potoku (oddz. 151b).

·         Vicia sylvatica L - wyka leśna - w Puszczy Bukowej bardzo rzadka, w rezerwacie odnaleziona na jednym stanowisku, na skraju wydzielenia 151a, w pobliżu granicy z łęgiem w wydzieleniu 119k.

·         Callitriche cophocarpa Sendtn - rzęśl długoszyjkowa - W Puszczy Bukowej rzadka, odnaleziona na wilgotnej glebie w wydzieleniu 152d.

·         Crepis paludosa (L.) Moench - pępawa błotna - w Puszczy Bukowej rzadka, w rezerwacie odnaleziona w czterech miejscach nad Kłobuckim Potokiem (151b).

·         Dentaria bulbifera L - żywiec cebulkowy - w Puszczy Bukowej rzadki, w rezerwacie odnajdywany w płatach Melico-Fagetum (dla którego jest gatunkiem charakterystycznym), głównie w podzespole typowym, niekiedy - licznie.

·         Phegopteris connectilis (Michx.) Watt - zachyłka oszczepowata - w Puszczy Bukowej rzadka, w rezerwacie spotykana w rozproszeniu, w oddziałach 151, 152 i 119k.

·         Polygonatum multiflorum (L.) All. - kokoryczka wielokwiatowa - w Puszczy Bukowej rzadka, w rezerwacie odnaleziona w płatach Melico-Fagetum typicum na południowych stokach doliny strumienia w oddziale 152c.

·         Trientalis europaea L - siódmaczek leśny - w Puszczy Bukowej rzadki, w rezerwacie odnajdywany w rozproszeniu na całym terenie, głównie w płatach Deschampsio flexuosae-Fagetum oraz - pojedynczo - Melico-Fagetum festucetosum silvaticae.

Waloryzacja mikoflory

Grzyby chronione

W trakcie prac florystycznych stwierdzono na badanym terenie wystepowanie następujących chronionych gatunków grzybów wielkoowocnikowych:

·         szyszkowiec łuskowaty Strobilomyces strobilaceus - spotykany w rozproszeniu w płatach Melico-Fagetum na terenie całego rezerwatu.

·         soplówka bukowa Hericium coralloides, - spotykana na bukach w oddziałach 152a, 152c, 151c,

·         siedzuń sosnowy Sparassis crispa - notowany w oddziale 171b.

Grzyby rzadkie i zagrożone

W skład mikoflory rezerwatu wchodzą następujące gatunki rzadkie i zagrożone na terenie Polski (Wojewoda 2003, Wojewoda, Ławrynowicz 2006).

Gatunki zagrozone (kategoria zagrożenia V - Vulnerable)

·         soplówka bukowa Hericium coralloides - spotykana na bukach w płatach Melico-Fagetum w oddziałach 152 a c,151c, chroniona,

·         smolucha bukowa Ischnoderma resinosum - w wydzieleniach 151g, 152c.

Gatunki rzadkie (kategoria zagrożenia R - Rare)

·         buławka sitowata Clavariadelphus junceus - w płatach Melico-Fagetum,

·         maczużnik bojowy Cordyceps militaria - w płatach Fraxino-Alnetum,

·         grzybówka szafranowa Mycena crocata - w płatach Melico-Fagetum,

·         czyreń sosnowy Phellinus pini - w wydzieleniu 171b,

·         drobnołuszczak brązowoczarny Pluteus ephebeus - w płatach Melico-Fagetum,

·         koralówka żółta Ramaria flava - w płatach Melico-Fagetum,

·         siedzuń sosnowy Sparassis crispa - w wydzieleniu 171b, chroniony,

·         szyszkowiec łuskowaty Strobilomyces strobilaceus - spotykany w rozproszeniu w płatach Melico-Fagetum na terenie całego rezerwatu, chroniony,

·         gąska gołębia Tricholoma columbetta - w płatach Melico-Fagetum.

Gatunki o nieokreślonym stopniu zagrożenia (I - Indeterminated)

·         łysiczka łuskowata Psilocybe squamosa - przy drodze Osetno - Kołowo p...