explicite
wyraźnie, jasno
implicite
włączając, włącznie
de lege lata
z punktu widzenia prawa obowiązującego
de lege ferneda
z punktu widzenia przyszłego prawa,
z punktu widzenia pożądanej zmiany
ex post
po fakcie, po czynie
( Sąd o faktach już dokonanych oparty na ocenianiu ich następstw)
a contrario
(wychodząc) z przeciwnego (założenia);
z przeciwieństwa
a priori
to co wcześniejsze, z wcześniejszego
1. określenie rozumowania, którego punktem wyjścia jest to co wcześniejsze i które przechodzi od przyczyny do skutku, wnioskowanie z przyczyn o skutkach
2. bez podstaw, bez zasadnie, arbitralnie, z góry, bez uzasadnienia
a fortiori
tym bardziej, tym słuszniej
ex post facto
po czynie, po fakcie, po wydarzeniu, retrospektywnie
a posteriori
z następstwa, log-(poznanie)na podstawie doświadczenia, faktów, w drodze indukcji, wnioskowanie z następstw o przyczynach
sensu stricto
w ścisłym znaczeniu
stricte
ściśle, dokładnie
sensu lato
w szerokim znaczeniu
sensu largo
w szerokim/bogatym/obfitym znaczeniu
exempli causa e.c.
exempli gratia e.c.
na przykład
expressis verbis
wyraźnymi słowami, wyraźnie
in pleno
w pełnym składzie, w komplecie, w pełnej liczbie
interpretatio (dop. interpretationis (f) )
interpretacja, sens, wykładnia (prawa)
interpretatio declarativa
derogans
contra legem
extensiva
praeter legem
restrectiva
usualis
wykładnia stwierdzająca
uchylająca
wbrew prawu, ustawie, niezgodna z prawem
rozszerzająca
wykładnia obok prawa
ścieśniająca
zwyczajowa
ad absurdo
do niedorzeczności, dowodzić wychodząc z fałszywego założenia
ad absurdum
dosł.- do niedorzeczności, twierdzenie doprowadzone do niedorzeczności
ad hoc
doraźnie, specjalnie w tym celu (dosł.-do tego)
ad interim
tymczasowo
ex nunc
od teraz, od chwili obecnej (oznaczenie chwili skuteczności czynności prawnej)
ex tunc
od wtedy, z mocą wsteczną (termin stosowany na oznaczenie chwili skuteczności czynności prawnej)
ex parte
na podstawie wniosku tylko 1 strony
ex officio
z urzędu
nwxus
węzeł, splot, wiązanie
nexus causalis
związek przyczynowy
nexus logicus
związek logiczny
et cetera (etc.)
itd.
et sic porro (e.s.p.)
verte (v.)
odwróc np. kartkę, stronę
vide etiam (v.e., v.et. )
zobacz także
op.cit – opus citatum
cytowane dzieło
op.cit. opere citato
w cytowanym dziele
ibidem (ibid., ib )
tamże (w tym dziele, które wymienialiśmy wcześniej)
ad acta
do aktu (odłożyć coś)
lege artis
według wszelkich zasad, prawideł, sztuki
sine ira ac studioi
bez gniewu i zbytniej gorliwości, bezstronnie
reformatio in peius
zmiana na gorsze ( dop. reformationis)
P.T. – pleno titulo
z zachowaniem każdego tytułu, pełnym tytułem
nota bene (N.B. , n.b. )
zwróć uwagę, zauważ dobrze
in memoriam
na pamiątkę, ku pamięci
Carpe diem
...
przemekn5