Akty Normatywne.
Wprowadzenie do nauk prawnych – Leksykon.
Norma postępowania – Jest to wyróżnienie, sensowne zestawienie słów, które bezpośrednio komuś nakazuje lub zakazuje, aby w o kreślonych okolicznościach , tak a nie inaczej postąpił czyy postępował wielokrotnie.Norma prawna – ustanowiona przez organy państwa. Hipoteza, dyspozycja czasem sankcja.
Budowa treściowa :
Hipoteza -> adresat, okoliczności
Dyspozycja -> nakaz/zakaz postępowania
1) Jan powinien po każdym posiłku wypić lekarstwo.
H- Jan po każdym posiłku *indywidualna
D- powinien wypić lekarstwo *destrukcyjna
2) Każdy mężczyzna, który ukończył 20 lat powinien stanąć do poboru wojskowego.
H- Każdy mężczyzna, który ukończył 20 lat
D-powinien stanąć do poboru wojskowego.
*generalna, konkretna
3) Piotr powinien uruchomić syrenę alarmową dnia 3 września 2009r. o godzinie 17
H- Piotr dnia 3.09.09 o godzien 17
D-powinien uruchomić syrenę alarmową
*Indywidualna *konkretna
Lex imperfecta – norma niedoskonała, ułomna ( brak sankcji w normie)
H- Zakres zastosowania normy
Zbiór przyszłych, możliwych sytuacji w których norma znajduje zastosowanie
D – zakres normowania normy – przyszłe zachowania adresata normy, które wyznacza do spełnienia.
Adresat Kompetencyjny – Ten kto podlega kompetencji. Każdy obywatel.
1. Określ elementy treściowe i elementy budowy normy.
- Każdy wspólnik ma prawo reprezentować spółkę-każdy wierzyciel spółki może prowadzić egzekucję z majątku wpólnika w przypadku, gdy egzekucja z majątku spółki okaże się bezskuteczną/bla bla odpowiedzialność wspólnika.
- Małgorzata Korytko ma obowiązek stawienia się w sekretariacie szkoły w środę 15 lutego 2003r.
3) H – Małgorzata Korytko w środę 15 lutego 2003r.
D- ma obowiązek stawienia się w sekretariacie szkoły.
*indywidualna, konkretna
2) H- Każdy wspólnik <- bycie wspólnikiem(adresat)
D- ma prawo reprezentować spółkę
*Generalna, abstrakcyjna
1) H- Wierzycie spółki gdy egzekucji z majątku spółki okaże się bezskuteczna
D- może prowadzić egzekucję z majątku wspólnika w przypadku.
*generalna, abstrakcyjna
Czynność konwencjonalna – Czynność psychofizyczna(gest) np. podanie dłoni, witanie się z kimś albo prostsza czynność konwencjonalna, której reguły sensu(znaczeniowe) nakazują przepisać określony sens społeczny.
Bierze się z tradycji i kultury. Nie ma tych czynności nigdzie zapisanych ale one istnieją i są zgodne z prawem.
Norma Kompetencyjna – Udziela pewnemu podmiotowi kompetencji do dokonania czynności konwencjonalnej z takim skutkiem, że przez jej dokonanie powstają albo aktualizują się obowiązki innych podmiotów- tych które podlegają kompetencji.
Podmioty normy kompetencyjnej : Państwo -> posiadacz kompetencji
Obywatel -> podległy kompetencji
NP. Sąd wydaje wyrok -> ktoś go wypełnia, a sędzia nie ponosi strat czy zysków.
Norma kompetencji prawodawczej – Nakazuje aby w każdym przypadku, gdy określony organ państwa w określonej dziedzinie prawa, poprzez wydanie przepisów w określonej formie ustanowi jakieś normy postępowania :
- każdy obywatel i każdy organ państwa, którego może to dotyczyć, musi przestrzegać tych norm prawnych.
Norma Sankcjonowana i Sankcjonująca
Lex imperfecta – Norma, która adresatowi wyznacza w określonych okolicznościach obowiązek określonego postępowania, ale za nierealizowanie tego obowiązku pracodawca nie przewiduje wymuszenia sankcji.
Sankcjonowana –Norma postępowania wyznaczająca określonemu podmiotowi w określonych okolicznościach jakieś zachowanie ale taka z którym jest związana sprzężona inna norma- sankcjonująca.
Sankcjonująca – to norma, która określonym adresatom nakazuje wymierzyć sankcję za nierealizowanie nakazów wyznaczonych w innej normie, jeżeli norma sankcjonowana znajduje zastosowanie.
Który z poniższych faktów jest czynnością konwencjonalną ??
· Otwarcie parasola z chwilą gdy pada deszcz? Odp. Nie ( nie ma reguły znaczeniowej)
· Katastrofa lotnicza? Nie
· Przejście przez ulicę na czerwonym świetle? Tak
· Zwrot „bez atu” w licytacji w grze w brydża ? Tak
Kto jest adresatem normy kompetencyjnej ?
· Organ władzy wykonawczej? Tak/nie
· Podmiot mający obowiązek określonego zachowania się gdy podmiot upoważniony dokona określonej normy? (gdy wyda akt normatywny) Tak
· Podmiot, który na podstawie normy kompetencyjnej upoważniony jest do dokonania czynności konwencjonalnej? Nie
10.11.11
Norma postępowania:
Wypowiedź bezpośrednio formułująca odniesiony do określonych podmiotów nakaz albo zakaz określonego zachowania w określonych okolicznościach np.
Każdy student PWSZ powinien wziąć udział w zebraniu wyborczym, które odbędzie się w dniu 28 kwietnia 2009 r.
Norma prawna
Pochodzi od państwa i jest zabezpieczony przymusem władzy państwowej.
Np. Świadek który nie pojawi się na rozprawie może zostać doprowadzony do niego siła.
Sposoby uzasadnienia obowiązywania norm
Ø Uzasadnienie aksjologiczne – wyraża wartość aprobowaną społecznie, obowiązuje bo jest sprawiedliwa, słuszna, dobra,
Ø Uzasadnienie behawioralne – jeśli jest z dostatecznie wysokim prawdopodobieństwem realizowana w przypadkach gdy znajduje zastosowanie,
Ø Uzasadnienie tetyczne – ponieważ została ustanowiona przez uprawniony do tego podmiot.
Przepisz prawny
Podstawowa jednostka redakcyjna tekstu (inaczej aktu normatywnego) prawnego, takiego jak ustawa, rozporządzenie czy zarządzenie.
Rodzaje przepisów prawnych
Ø Nakazujące, np.
Pozwany jest obowiązany do wniesienia odpowiedzi na pozew w terminie dwutygodniowym od otrzymania pozwu
Ø Zakazujące,
Niedopuszczalne jest przywrócenie terminu do złożenia środka odwoławczego od wyroku orzekającego unieważnienie małżeństwa lub rozwód albo ustalającego unieważnienie małżeństwa, jeśli choćby jedna ze stron zawarła po uprawomocnieniu się wyroku nowy związek małżeński.
Ø Dozwalające,
Każda ze stron może w piśmie procesowym żądać przeprowadzenia rozprawy w jej nieobecności.
Ø Odsyłające:
- systemowo : przepisy o dzierżawie rzeczy stosuje się odpowiednio do dzierżawy praw,
- poza systemowo: nie można czynić ze swego prawa użytku który był by sprzeczny ze społeczno – gospodarczym przeznaczeniem tego prawa lub zasadami współżycia społecznego
- odsyłający wyraźnie: w przypadkach wymienionych w art. 12 decyzja może być stronom ogłoszona ustnie.
- odsyłający dorozumiany: Do ochrony praw rzeczowych ograniczonych stosuje się odpowiednio przepisy o ochronie własności.
> Derogacyjne ( uchylające)
> Przejściowe
Rodzaje norm :
Ø Normy bezwzględnie wiążące (ius cogens)
Ø Normy względnie wiążące (ius dispositivum)
Pierwsze wskazują w dyspozycji wzór zachowania i nie dopuszczają zachowania odmiennego, takie zachowanie odmienne będzie stanowiło naruszenie normy:
Drugie wskazują wzór zachowania ale zapewniają możliwość zachowania odmiennego, jeżeli będzie przewidywała to umowa między stronami. Taki odmienne uregulowanie jest również zgodne z prawem.
1) Wskaż elementy treściowe i elementy budowe rodzja normy poniższych norm prawnych :
a) Każda osoba wezwana w charakterze świadka ma obowiązek stawić się i złożyć zeznania
b) B sąd zawiesza postępowanie w razie śmierci jednej ze stron.
c) Członkowie samorządu lekarzy podlegają odpowiedzialności zawodowej przed sadami lekarskimi za postępowanie sprzeczne z zasadami etyki zawodowej oraz naruszenie przepisów o wykonywaniu zawodu lekarza.
2. Spośród wskazanych poniżej norm wskaż przepisy nakazujące, zakazujące, dozwalające typu ius cogentis, ius dispositivi. Osdyłające systemowo, poza systemowo, zawierające klauzule generalne.
a) Niedopuszczalne jest wniesienie terminu do złożenia środka odwoławczego od wyroku orzekającego unieważnienie małżeństwa, jeżeli choćby jedna ze stron zwarła po uprawomocnieniu się wyroku nowy związek małżeński.
b) Przepisy o dzierżawie rzeczy stosuje się odpowiednio do dzierżawy praw.
c) Nie może zawierać małżeństow koto już pozostaje w związku małżeńskim
d) Terminy przedawnienia nie mogą być skracane ani przedłużane przez czynność prawną.
e) Każda osoba wezwana w charakterze świadka ma obowiązek stawić się i złożyć zeznania.
f) Jeśli nie umówiono się inaczej strona suma ubezpieczenia ustalona w umowie stanowi górną granicę odpowiedzoności zakładu ubezpieczeń.
g) Kto czyni przygotowania do przestępstwa określonego w art.. 163, art. 167, art. 166 podlega karze pozbawienia wolności do lat 3
h) Biegły ma prawo żądać wynagrodzenia za stawiennictwo do sądu i wykonaną pracę. Przewodniczący może przyznać biegłemu zaliczkę na poczet wydatków.
i) Nieważne jest oświadczenie woli złożone drugiej stronie za jej zgodą dla pozoru.
j) W braku odpowiedniej umowy przyjmującemu zamówienie należy się wynagrodzenie w chwili oddania dzieła.
k) Sąd zawiesza postępowanie w razie śmierci jednej ze stron.
l) Odpowiedzialność sprzedawcy za z tytułu rękojmi za wady rzeczy sprzedanej na raty może być przez umowę wyłączona lub ograniczone tylko w wypadkach przewidzianych przez przepisy odsyłające.
m) Nie można czynić ze swego prawa użytku który by był sprzeczny ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem tego prawa lub zasadami współżycia społecznego.
n) Czynność prawna wywołuje nie tylko skutki w niej wyrażone lecz również te które wynikają z ustawy, z zasad współżycia społecznego i ustalonych zwyczajów.
8/12/11
Miejscem zamieszkania osoby fizycznej jest miejscowość , w której osoba ta przebywa z zamiarem stałego pobytu:
- służy indywidualizacji człowieka, sytuując go w przestrzeni,- stanowi jedną z cech charakteryzujących osobę fizyczną.
1 miejsce zamieszkania osoby pełnoletniej i nie pozbawionej zdolności do czynności prawnej – należy okresli wedlug tego „ gdzie przebywa z zamiarami stalego pobytu”,
Dwa elementy konstytuujące pojecie miejsca zamieszkania :obiektywny – jakim jest faktyczne przebywanie w określonym miejscu, subiektywny – polegajacy na zamiarze stalego tam pobytu.
Reguły określające miejsce zamieszkania - można mieć tylko jedno miejsce zamieszkania, - jeżeli osoba fizyczna ma wiecej niż jedno miejsce pobytu o okresleniu miejsca zamieszkania decyduje okoliczność, gdzie w przeważającej mierze koncentruje się jej działalność zyciowa,- małżonkowie mogą mieć odrębne miejsca zamieszkania.
Obowiązywanie prawa :obowiązywanie prawa oznacza ze adresaci norm w nim wyrazonych powinni zachowac się w okolicznościach wskazanych w hipotezie zgodnie z dyspozycjami.
Poczatek obowiązywania prawa I moment ustanowieniaII moment ogłoszenia III Moment wejścia w zycia.
Vacacio Legis
Okres podstawowy – 14 dni.Okres dłuższy niż 14 dni – może być określony w dniach, tygodniach, miesiącach i latach.w uzasadnionych przypadkach może być mniej niż 14 dni
Dzień ogłoszenia = dzień wejścia w życie
Przepisy porządkowe : -> 3 dni-> krótszy – w uzasadnionych przypadkach
Przepisy porządkowe ogłaszamy w formie obwieszczenia
Zadanie domowe ; w jakich dziennikach urzędowych publikujemy jakie akty normatywne.
Obowiązywanie praw w czasie :
Ogłoszenie aktu prawotwórczego rozmue się urzędowe podanie aktu do wiadomości powszechnej,nie ma to nic wspoln ego z popularyzacja prawa.
Jawność prawa jako gwarancja demokratycznych form rzadzenia,jawność komunikatu o obowiązującym tekscie prawnymJawnosc tresci tego komunikatu
Derogacja czynność konwencjonalna dokonana przez upoważniony podmiot i w wyznaczonej procedurze moca ktorej norma zostaje pozbawiona mocy obowiązujące przez jej wyeliminowanie z systemu.
Akt prawotwórczy przestaje obowiązywać z dniem :uchylenia go przez przepisy derogacyjne nowego aktu,,wskazanym w danym akcie, jeżeli wydany zostal na jakis czas,z momentem wejścia w Zycie nowego aktu prawotwórczego odmiennie regulującego ten sam przedmiot.
atuza