SYSTEM KONTROLI PIP NAD WYROBAMI PODLEGAJĄCYMI OCENIE ZGODNOŚCI.pdf

(268 KB) Pobierz
untitled
OPINIE
Rozdział 1/10.
1/10. System kontroli Pañstwowej Inspekcji Pracy
nad wyrobami podlegaj¹cymi ocenie zgodnoœci
Micha³ Abramowski
1/10. System kontroli PIP nad wyrobami podlegaj¹cymi ocenie zgodnoœci
Spis treœci
1. Podstawa prawna ........................... 1
2. System oceny zgodnoœci ...................... 3
3. System kontroli wyrobów (nadzór rynku) ........ 6
4. Kontrola inspektora pracy .................... 7
5. Kontrolne badanie wyrobu .................... 8
6. Postêpowanie okrêgowego inspektora pracy...... 9
7. OdpowiedzialnoϾ karna ..................... 10
8. Obowi¹zki pracodawcy w zakresie u¿ytkowania
wyrobów ................................. 11
9. Sankcje za ³amanie przepisów Kodeksu pracy ..... 14
1. Podstawa prawna
W zakresie dzia³alnoœci Pañstwowej Inspekcji Pracy le¿y, m.in. kontrola wyrobów
wprowadzanych do obrotu pod wzglêdem spe³niania przez nie wymagañ do-
tycz¹cych bezpieczeñstwa i higieny pracy , okreœlonych w ustawie z 30.8.2002 r.
o systemie oceny zgodnoœci (tj. Dz.U. z 2004 r. Nr 204, poz. 2087, ze zm.) oraz wy-
danych na jej podstawie rozporz¹dzeñ. Przepisy te wdra¿aj¹ do polskiego prawa
dyrektywy unijne (zwane dyrektywami nowego podejœcia) dotycz¹ce ró¿nych
grup wyrobów.
Dyrektywy nowego podejœcia i odpowiadaj¹ce im rozporz¹dzenia
Lp.
Dyrektywa nowego podejœcia
Rozporz¹dzenie
1
2
3
1. Dyrektywa Parlamentu Europejskiego
i Rady 98/37/WE z 22.6.1998 r. w spra-
wie zbli¿enia prawa Pañstw Cz³onkow-
skich, dotycz¹cego maszyn (Dz. Urz.
WE L 207 z 23.7.1998 r. str. 0001–0046;
Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne,
rozdz. 13, t. 20, str. 349)
Rozporz¹dzenie Ministra Gospodarki
z 20.12.2005 r. w sprawie zasadniczych
wymagañ dla maszyn i elementów bez-
pieczeñstwa (Dz.U. Nr 259, poz. 2170)
2. Dyrektywa 2006/95/WE Parlamentu
Europejskiego i Rady z 12.12.2006 r.
w sprawie harmonizacji ustawodawstw
pañstw cz³onkowskich odnosz¹cych siê
do sprzêtu elektrycznego przewidzia-
nego do stosowania w okreœlonych
granicach napiêcia (Dz. Urz. UE L 374
z 27.12.2006 r., str. 10–19)
Rozporz¹dzenie Ministra Gospodarki
z 21.8.2007 r. w sprawie zasadniczych
wymagañ dla sprzêtu elektrycznego
(Dz.U. Nr 155, poz. 1089)
czerwiec 2008
1
Rozdzia³ 1/10.
1. Pañstwowa Inspekcja Pracy
czerwiec 2008
88695676.007.png
OPINIE
1. Państwowa Inspekcja Pracy
Rozdział 1/10.
1
2
3
3. Dyrektywa Rady 90/396/EWG
z 29.6.1990 r. w sprawie zbli¿enia
ustawodawstw pañstw cz³onkowskich
odnosz¹cych siê do urz¹dzeñ spalania
paliw gazowych (Dz. Urz. WE L 196
z 26.7.1990 r.) ze zmianami wprowadzo-
nymi dyrektyw¹ Rady Nr 93/68/EWG
z 22.7.1993 r. (Dz. Urz. WE L 220
z 30.8.1993 r.)
Rozporz¹dzenie Ministra Gospodarki
z 21.12.2005 r. w sprawie zasadniczych
wymagañ dla urz¹dzeñ spalaj¹cych pa-
liwa gazowe (Dz.U. Nr 263, poz. 2201)
4. Dyrektywa Rady 87/404/EWG
z 25.6.1987 r. w sprawie harmonizacji
ustawodawstw Pañstw Cz³onkowskich
odnosz¹cych siê do prostych zbiorni-
ków ciœnieniowych (Dz. Urz. WE L 220
z 8.8.1987 r., str. 48, ze zm.; Dz. Urz. UE
Polskie wydanie specjalne, rozdz. 13,
t. 8, str. 334)
Rozporz¹dzenie Ministra Gospodarki
z 23.12.2005 r. w sprawie zasadniczych
wymagañ dla prostych zbiorników ciœ-
nieniowych (Dz.U. Nr 259, poz. 2171)
5. Dyrektywa 97/23/EWG z 29.5.1997 r.
w sprawie zbli¿ania ustawodawstw
pañstw cz³onkowskich dotycz¹cych
urz¹dzeñ ciœnieniowych (Dz. Urz.
WE L 181 z 09.07.1997, str.1, L 265
z 27.9.1997 r., str. 110)
Rozporz¹dzenie Ministra Gospodarki
z 21.12.2005 r. w sprawie zasadniczych
wymagañ dla urz¹dzeñ ciœnieniowych
i zespo³ów urz¹dzeñ ciœnieniowych
(Dz.U. Nr 263, poz. 2200)
6. Dyrektywa 95/16/WE z 29.6.1995 r.
Parlamentu Europejskiego i Rady
w sprawie zbli¿enia ustawodawstw
pañstw cz³onkowskich, dotycz¹cych
dŸwigów (Dz. Urz. UE L 213 z 7.9.1995 r.,
str. 1–31, Dz. Urz. UE Polskie wydanie
specjalne, rozdz. 13, t. 15, str. 187)
Rozporz¹dzenie Ministra Gospodarki
z 8.12.2005 r. w sprawie zasadniczych
wymagañ dla dŸwigów i ich elemen-
tów bezpieczeñstwa (Dz.U. Nr 263,
poz. 2198)
7. Dyrektywa 2000/14/WE z 8.5.2000 r.
w sprawie zbli¿enia przepisów praw-
nych pañstw cz³onkowskich dotycz¹-
cych emisji ha³asu do œrodowiska przez
urz¹dzenia u¿ywane na zewn¹trz
pomieszczeñ (Dz. Urz. WE L 162
z 30.7.2000 r., str. 1; Dz. Urz. UE
Polskie wydanie specjalne, rozdz. 13,
t. 25, str. 287)
Rozporz¹dzenie Ministra Gospodarki
z 21.12.2005 r. w sprawie zasadniczych
wymagañ dla urz¹dzeñ u¿ywanych na
zewn¹trz pomieszczeñ w zakresie emi-
sji ha³asu do œrodowiska (Dz.U. Nr 263,
poz. 2202, ze zm.)
8. Dyrektywa Rady Wspólnot Europej-
skich 89/686/EWG z 21.12.1989 r.
w sprawie ujednolicenia przepisów
prawnych pañstw cz³onkowskich do-
tycz¹cych œrodków ochrony indywidu-
alnej (Dz. Urz. WE L 399 z 30.12.1989 r.,
ze zm.; Dz. Urz. UE Polskie wydanie
specjalne, rozdz. 13, t. 10, str. 98)
Rozporz¹dzenie Ministra Gospodarki
z 21.12.2005 r. w sprawie zasadniczych
wymagañ dla œrodków ochrony indy-
widualnej (Dz.U. Nr 259, poz. 2173)
2
czerwiec 2008
88695676.008.png
1/10. System kontroli PIP nad wyrobami podlegającymi ocenie zgodności
OPINIE
Rozdział 1/10.
Wymienione w tabeli przepisy nie wyczerpuj¹ pe³nej gamy aktów prawnych,
w których okreœlono zasadnicze lub inne wymagania dla wyrobów podlegaj¹cych
ocenie zgodnoœci. Wykazano tylko te, które dotycz¹ wymagañ dla wyrobów le-
¿¹cych w krêgu zainteresowania Pañstwowej Inspekcji Pracy.
Wymagania zasadnicze dla urz¹dzeñ dotycz¹ce:
PRZYKŁAD
niewywo³ywania w œrodowisku zaburzeñ elektromagnetycznych o wartoœciach przekraczaj¹cych
odpornoœæ na te zaburzenia innego urz¹dzenia wystêpuj¹cego w tym œrodowisku oraz
wymaganej odpornoœci na zaburzenia elektromagnetyczne
okreœlone w ustawie z 13.4.2007 r. o kompatybilnoœci elektromagnetycznej (Dz.U. Nr 82, poz. 556),
która wdra¿a do prawa krajowego dyrektywê 2004/108/WE, le¿¹ w krêgu zainteresowania Inspekcji
Handlowej, Wy¿szego Urzêdu Górniczego oraz Urzêdu Komunikacji Elektronicznej.
2. System oceny zgodnoœci
System oceny zgodnoœci oparty o zasadnicze wymagania zacz¹³ obowi¹zywaæ
w Polsce od 1 maja 2004 r. , czyli od momentu przyst¹pienia naszego kraju do Unii
Europejskiej. Tak wiêc, wyroby wprowadzone na terytorium Polski po raz pierw-
szy do obrotu po tej dacie (1.5.2004 r.) powinny spe³niaæ zasadnicze wymagania.
Wprowadzenie systemu oceny zgodnoœci nie ogranicza jednak obrotu wyrobami
starszymi. Dozwolony jest nadal obrót wyrobami niespe³niaj¹cymi wymagañ za-
sadniczych (m.in. nieoznakowanych znakiem CE) pod warunkiem, ¿e sprzedaj¹cy
wyrób przedstawi wiarygodny dokument, ¿e wyrób ten zosta³ wprowadzony do
obrotu jeszcze przed 1 maja 2004 r.
Zasadnicze wymagania okreœlone w rozporz¹dzeniach (dyrektywach) maj¹ cha-
rakter ogólny – dotycz¹ wszystkich rodzajów, typów wyrobów w nich okreœlonych.
Szczegó³ow¹ specyfikacjê techniczn¹ poszczególnych grup wyrobów (ró¿nego ro-
dzaju maszyn, urz¹dzeñ, œrodków ochrony indywidualnej) mo¿na znaleŸæ z regu³y
w normach zharmonizowanych.
Normy zharmo-
nizowane
Wymagania dla spycharek ci¹gnikowych zamieszczone s¹ w PN-EN 474-2 Maszyny do robót ziem-
nych. Bezpieczeñstwo. Wymagania dotycz¹ce spycharek ci¹gnikowych.
PRZYKŁAD
Pomimo, ¿e stosowanie norm jest dobrowolne, to jeœli producent lub jego upo-
wa¿niony przedstawiciel wyka¿e, ¿e wyrób jest zgodny z normami zharmoni-
zowanymi , to przyjmuje siê, ¿e spe³nia on zasadnicze wymagania. W przypadku,
gdy wyrób nie bêdzie wykonany w oparciu o normy zharmonizowane, to na
producencie lub jego upowa¿nionym przedstawicielu spoczywa obowi¹zek wyka-
zania zgodnoœci tego wyrobu z zasadniczymi wymaganiami na podstawie innych
dowodów (udowodnienia, ¿e zastosowane rozwi¹zania techniczne s¹ zgodne
z wymaganiami zasadniczymi okreœlonymi w rozporz¹dzeniu/dyrektywie do-
tycz¹cej danego wyrobu).
Wykazy nowych norm zharmonizowanych podawane s¹ do publicznej wiadomo-
œci dwa razy w roku w „Monitorze Polskim” (ostatnio: Obwieszczeniem Prezesa
czerwiec 2008
3
88695676.009.png 88695676.010.png 88695676.001.png
OPINIE
1. Państwowa Inspekcja Pracy
Rozdział 1/10.
Polskiego Komitetu Normalizacyjnego z 16.1.2008 r. w sprawie wykazu norm
zharmonizowanych – M.P. Nr 20, poz. 204).
Uczestnicy
systemu oceny
zgodności
W procesie oceny zgodnoœci uczestnicz¹:
producenci,
ich upowa¿nieni przedstawiciele,
importerzy,
a tak¿e:
jednostki certyfikuj¹ce,
jednostki kontroluj¹ce,
laboratoria.
Cel systemu
oceny
zgodności
Funkcjonowanie systemu oceny zgodnoœci ma na celu:
eliminowanie zagro¿eñ stwarzanych przez wyroby dla ¿ycia lub zdrowia u¿yt-
kowników (np. pracowników) i konsumentów oraz mienia, a tak¿e zagro¿eñ
dla œrodowiska,
znoszenie barier technicznych w handlu i u³atwianie miêdzynarodowego obro-
tu towarowego na terenie pañstw cz³onkowskich Unii Europejskiej,
stworzenie warunków do rzetelnej oceny wyrobów i procesów ich wytwarza-
nia przez kompetentne i niezale¿ne podmioty.
Mo¿na przyj¹æ, ¿e jeœli wyroby, których wymagania zasadnicze okreœlaj¹ akty
prawne wymienione w powy¿szej tabeli spe³niaj¹ te wymagania, to spe³niaj¹ rów-
nie¿ wymagania dotycz¹ce bezpieczeñstwa i higieny pracy.
Wyrób objêty systemem oceny zgodnoœci powinien spe³niaæ wymagania zasadni-
cze nie tylko, gdy jest wprowadzany do obrotu (udostêpniany odp³atnie lub nie),
ale tak¿e, gdy jest oddawany do u¿ytku poza obrotem (np. wyprodukowany lub
sprowadzony spoza krajów UE na potrzeby w³asne – do w³asnego u¿ytku).
PRZYKŁAD
Pracodawca zbudowa³ na w³asne potrzeby pojedyncz¹ maszynê. Przed udostêpnieniem jej do u¿ytku
na stanowisku pracy powinien poddaæ j¹ – jako producent – ocenie zgodnoœci.
PRZYKŁAD
Pracodawca zakupi³ na w³asne potrzeby nauszniki przeciwha³asowe dla pracowników bezpoœrednio
od producenta chiñskiego. Te œrodki ochrony indywidualnej podlegaj¹ ocenie zgodnoœci, wiêc jako
importer powinien poddaæ je ocenie zgodnoœci przed przekazaniem ich pracownikom.
Znoszenie barier technicznych w swobodnym przep³ywie towarów na terenie
pañstw UE polega na tym, ¿e wyrób po raz pierwszy wprowadzony do obrotu lub
oddany do u¿ytku w jednym z krajów UE mo¿e byæ póŸniej przedmiotem obrotu
wtórnego i u¿ytkowany równie¿ w innych krajach UE bez poddawania go ponow-
nej ocenie (badaniom). Warunkiem takiego uznania jest, aby producent wyrobu lub
jego upowa¿niony przedstawiciel – po pozytywnym wyniku procesu oceny zgod-
noœci tego wyrobu:
wystawi³ deklaracjê zgodnoœci oraz
umieœci³ na nim oznakowanie zgodnoœci (znak CE).
Deklaracja ta (dane w niej zawarte) i oznakowanie (wielkoϾ, grafika) powinny
spe³niaæ wymagania okreœlone w ww. dyrektywach (rozporz¹dzeniach wdra¿a-
j¹cych te dyrektywy do prawa krajowego).
4
czerwiec 2008
88695676.002.png 88695676.003.png
1/10. System kontroli PIP nad wyrobami podlegającymi ocenie zgodności
OPINIE
Rozdział 1/10.
Znak CE na maszynie lub œrodku ochrony indywidualnej sk³ada siê z liter „CE”, jak na rysunku.
PRZYKŁAD
W przypadku pomniejszenia lub powiêkszenia oznakowania nale¿y zachowaæ podane tu proporcje.
Elementy znaku CE powinny mieæ tê sam¹ wysokoœæ, zasadniczo nie mniejsz¹ ni¿ 5 mm, jednak dla
maszyn lub œrodków ochrony indywidualnej o niewielkich rozmiarach dopuszcza siê litery mniejsze.
Oznakowanie CE powinno byæ umieszczone na ka¿dym egzemplarzu maszyny lub œrodku ochrony
indywidualnej w sposób widoczny, czytelny i odporny na zatarcie przez ca³y okres u¿ywania tej
maszyny/œrodka. Je¿eli jest to konieczne ze wzglêdu na w³aœciwoœci œrodka ochrony indywidualnej,
dopuszcza siê umieszczanie oznakowania CE na opakowaniu.
Deklaracja zgodnoœci WE maszyny powinna zawieraæ:
PRZYKŁAD
nazwê i adres producenta lub jego upowa¿nionego przedstawiciela wraz z nazw¹ i adresem pro-
ducenta, z upowa¿nienia którego on dzia³a;
opis maszyny – nazwê firmow¹, typ, numer fabryczny – je¿eli maszyna ma taki numer;
wyszczególnienie aktów prawnych, których wymagania spe³nia maszyna oraz je¿eli ma to zasto-
sowanie:
nazwê i adres jednostki notyfikowanej oraz numer certyfikatu badania typu WE wydanego
przez tê jednostkê,
nazwê i adres jednostki notyfikowanej, do której przes³ano dokumentacjê,
nazwê i adres jednostki notyfikowanej, która dokona³a weryfikacji,
wyszczególnienie zastosowanych norm zharmonizowanych,
informacjê o zastosowanych krajowych normach i specyfikacjach technicznych innych ni¿
normy zharmonizowane,
imiê i nazwisko osoby upowa¿nionej do sk³adania podpisu w imieniu producenta lub jego upowa-
¿nionego przedstawiciela.
Urz¹dzenia, okreœlone w dyrektywie 2000/14/WE (rozporz¹dzeniu MG w sprawie zasadniczych wy-
magañ dla urz¹dzeñ u¿ywanych na zewn¹trz pomieszczeñ w zakresie emisji ha³asu do œrodowiska)
wprowadzone do obrotu lub oddane do u¿ytkowania, które spe³niaj¹ wymagania okreœlone w tej dy-
rektywie (rozporz¹dzeniu) oznakowane s¹ (oprócz znaku CE) równie¿ znakiem gwarantowanego
poziomu mocy akustycznej L WA , zgodnie z wzorem:
PRZYKŁAD
Oznaczenie to powinno zawieraæ jedn¹ liczbê gwarantowanej mocy akustycznej w dB (na rysunku
jest to 104), znak L WA i piktogram wg powy¿szego kszta³tu.
Je¿eli oznaczenie L WA jest zmniejszone lub powiêkszone odpowiednio do wymiarów urz¹dzenia, to
proporcje podane na powy¿szym rysunku powinny byæ zachowane. Tym niemniej, jeœli jest to mo¿li-
we, pionowy wymiar oznaczenia nie powinien byæ mniejszy ni¿ 40 mm.
czerwiec 2008
5
88695676.004.png 88695676.005.png 88695676.006.png
Zgłoś jeśli naruszono regulamin