Przewidywane osiągnięcia ucznia:
· uważnie słucha czytanego przez nauczyciela tekstu oraz wypowiedzi koleżanek i kolegów;
· zna zwyczaje związane z andrzejkami;
· czyta ze zrozumieniem krótkie teksty;
· rozwiązuje samodzielnie zagadki logiczne;
· zgodnie współpracuje w grupie.
Potrzebne będą:
„Świerszczyk” nr 22/2006,
czarodziejska różdżka – czarny patyk ze srebrną gwiazdką, ołówek, linijka, klej, nożyczki, trzy kartony w różnych kolorach do wykonania planszy do wróżb, osiem małych karteczek na wróżby, kółko z kartonu i gwóźdź do wykonania bączka, słowniki, kartki z tekstem „Wróżba”.
Przebieg zajęć:
◙ „Dotknięcie czarodziejskiej różdżki” – zabawa wprowadzająca.
Dzieci stoją w kręgu i przekazują sobie czarodziejską różdżkę, której dotknięcie sprawia, że każde dziecko mówi do swojego sąsiada coś miłego, np. Bardzo lubię, kiedy się do mnie uśmiechasz. „Czarowanie” rozpoczyna nauczyciel.
◙ Kiedy czary, a kiedy wróżby? – ustalanie różnic między pojęciami czary, wróżby.
Rozwiązanie krzyżówki („Świerszczyk” s. 16) z hasłem andrzejki. Rozmowa na temat zwyczajów związanych z andrzejkami oraz wróżb andrzejkowych (odwołanie się do doświadczeń dzieci). Próba definiowania pojęcia wróżba. Wskazanie różnic między czarowaniem a wróżeniem.
◙ Szukamy czarodziejskich rodzin – tworzenie i poprawne pisanie wyrazów pokrewnych.
Uczniowie pracują w grupach, wyszukują w słownikach hasła: wróżyć, czarować. Porównują znaczenia obu wyrazów, weryfikują wcześniej utworzone definicje.
Następnie wyszukują wyrazy tworzące rodzinę wyrazu wróżba (np.: wróżyć, powróżyć, wywróżyć, wróżka, wróżbiarka, wróżbiarz, wróżbita) oraz czary (czarować, czarodziej, czarownik, czarujący, czarownica) i porównują, który zespół znalazł ich najwięcej. Porządkują rodziny wyrazów na tablicy, zapisują w zeszytach, wyróżniając miejsca trudności ortograficznych.
◙ „Wieczór andrzejkowy” – analizowanie tekstu i ilustracji („Świerszczyk” s. 12–13).
• Słuchanie opowiadania „Wieczór andrzejkowy” czytanego przez nauczyciela.
• Przedstawianie różnych rodzajów wróżb andrzejkowych.
• Porównanie treści tekstu z ilustracją znajdującą się obok.
• Wyszukanie na ilustracji podanych szczegółów.
◙ „Jaka to wróżba?” – zabawa pantomimiczna.
Dzieci w parach pokazują wybraną wróżbę andrzejkową, pozostali uczniowie odgadują, jaka to wróżba.
◙ „Andrzejki w Kopniętym Królestwie” – grupowe opracowanie zagadek logicznych.
• Grupa I: Czytanie zaszyfrowanego meldunku agenta Kluska („Świerszczyk” s. 8) o wieczorze andrzejkowym w Kopniętym Królestwie, wykreślanie niepotrzebnych wyrazów.
Grupa II: Rozwiązanie zagadki zapisanej w „Bajeczce matematycznej” („Świerszczyk” s. 9).
• Prezentacja wykonanych zadań. Wyjaśnienie informacji podawanych przez grupy.
◙ „Opowiadamy o wróżbach” – sporządzanie kilkuzdaniowej notatki na temat treści wróżb (praca dwupoziomowa).
I poziom: Uzupełnianie zdań brakującymi wyrazami. Uczniowie otrzymują kartki z tekstem, który uzupełniają podanymi wyrazami.
wróżenie, wróżba, wywróżyła, Wróżka, powróżyła, wróżki
W andrzejkowy wieczór Królewna Różyczka poszła do __________ Agaty. Chciała, aby Agata _________ jej z kart. __________ rozłożyła karty i __________ Różyczce, kto zostanie jej mężem. Królewna przeraziła się i zapragnęła, aby ________ nigdy się nie spełniła. Nie chciała przecież mieć za męża żabiego króla. Nie spodobało się Różyczce to ________ .
II poziom: Samodzielne redagowanie i zapisanie przez dzieci krótkiego tekstu pt. „Wróżba” – wykorzystanie w nim wyrazów podanych przez nauczyciela: wróżenie, wróżba, wywróżyła, Wróżka, powróżyła, wróżki.
• Swobodne wypowiedzi uczniów na temat pozytywnego działania lub szkodliwości wróżb i wróżenia, uzasadnianie swojej wypowiedzi, np.:
Wróżby są dobre, bo: Wróżby są niedobre, bo:
- dostarczają rozrywki - mogą wzbudzać niepotrzebne lęki i obawy
- są doskonałą zabawą - czasem sprawiają przykrość
- rozwijają wyobraźnię - nie zawsze dobrze służą rozwijaniu wyobraźni
◙ „Andrzejkowe czary-mary w naszej klasie” – zabawa we wróżenie.
◙ Wykonanie planszy do wróżb według instrukcji w „Kolorowych zabawach” („Świerszczyk” s. 20) – praca w czterech zespołach. Wymyślanie i zapisywanie ciekawych wróżb.
Zabawa we wróżenie.
Iwona Rokicińska
Wrozbitka