sciaga.docx

Tkanaka to zespół komórek o podobnej budowie i funkcjach.

Rodzaje tkanek:

-tk. nabłonkowa

-tk. Łączna

*)właściwa

*)oporowa

*)płynna

-tk. Mięśniowa

- tk. Nerwowa

TKANKI NABŁONKOWE

Cechy tk. Nabłonkowej:

*) komórki ściśle do siebie przylegają

*)mała ilośc substancji międzykomórkowej
*) są zdolne do podziału

*) nie są unaczynione

Podział tk. Nabłonkowych:

*)jednowarstwowe:

-płaski

-sześcienny

-cylindryczny

-wielorzędowy

*)wielowarstwowe:

-płaski buduje naskórek u człowieka.

Funkcje:
-ochronna (nabłonek pokrywający)

-transportowa (nabłonki wyścielające)

-wydzielnicza(nabłonki wydzielnicze)

-odbieranie bodźców (nabłonki zmysłowe)

-budulcowa(nabłonki rozrodcze)

TKANKI ŁĄCZNE

Funkcje tk. Łącznych:

-zapasowa

-odżywcza

-transportowa (krew)

-budulcowa (stanowi podporę organizmu buduje szkielet)

-obronna (leukocyty we krwi)

Cechy tk. Łącznych:

-komórki są od siebie oddzielone

-duża ilośc substancji międzykomórkowej

-w substancji międzykomórkowej może występowa różnego radzaju włókna: kolagenowe, sprężyste, wetikulinowe.

RODZAJE TK ŁĄCZNYCH

I stałe

a)        Właściwe

b)        Oporowe
-chrzęstna

-kostna

II płynne

a)        Krew

b)        Limfa

RODZAJE, BUDOWA, WYSTĘPOWANIE TK. ŁĄCZNYCH WŁAŚCIWYCH:
*) zarodkowa

-buduje zarodki organizmów

- mają one charakter totipotencjalny (może z niej powsta dowolny rodzaj tk. Łącznej)

*)siateczkowata

Wygląda jak zarodkowa (gwieździsta), ale w sub. międzykom. znajdują się włókna retikulinowe, buduje węzły chłonne śledzione i szpik kostny
*)wiotka

komórki są różnokształtne, oddalone od siebie w substan. miedzyk. Znajdują się włókna retikulinowe.

Tworzy błony surowcze, otacza naczynia krwionośne, mięścnie i nerwy.



*)zbita(ukształtowana)

Komórki mają kształt wrzecionowaty buduje ścięgna torebki stawowe wiązadła.

*)tłuszczowa

Komórki ściśle do siebie przylegają, funkcja zapasowa: jądro, cytoplazma zepchnięte przez tłuszcz; f:termoizolacyjne, występuje w warstwie podskórnej, b. mało substancji międzykomórkowych.

TKANKI ŁĄCZNE OPOROWE:

I CHRZĘSTNA

Cechy: nieunaczyniona i nieunerwiona.

Budowa: zbudowana jest z komórek chrzęstnych które zgrupowane są po kilka w jamkach chrzęstnych. W substancjach międzykomórkowych  mogą występowac włókna kolagenowe lub sprężyste .

RODZAJE TK. CHRZĘSTNYCH

*) szklista

buduje szkielet zarodków, buduje powierzchnie zarodków , stawowe kosci, przyrostkowe żeber, chrząstkę; cienkie i niewidoczne wlokna kolagenowe

*)sprężysta

W substancji międzykomórkowej SA wlokna sprężyste. Buduje chrząstki krtani, małżowinę uszna, trabke Eustachiusza. Nie ulega mineralizacji

*)włóknista

W substancji miedzykomórkowej występują grube pęki kolagenowe. Wystepuje w dyskach miedzy trzonem kregów, buduje spojenia lonowe

II KOSTNA

Powstaje na skutek kostnienia tkanki chrzestnej szklistej. Kostnienie konczy się ok. 21 roku. Jest bogato unaczyniona i unerwiona. Zbudowana jest z komórek kostnych położonych w jamach kostnych, które położone SA w substancji miedzykomórkowej zbudowanej z białek: KOLAGENOWYCH I OSSEINOWYCH.

Oraz ze związków nieorganicznych.

Związki organiczne nadaja elastyczność a nieorganiczne twardosc.

RODZAJE TK. KOSTNEJ:

a)        Kosc zbita
znajduje się w trzonach kości długich

b)        Gąbczasta buduje nasady kosci dlugich

Tk. Miesniowa: prazki ciemne(anizotropowe) jasne (izotropowe)

TKANKA NERWOWA

Funkcje:

è Odbiera i przewodzi impulsy ze świata zewnętrznego i wewnętrznego.

Składa się z:

è NEURONÓW – przewodzą bodźce

è KOMÓRKI GLEJOWE – odżywiają i chronią komórkę

Informacje przekazywane są z prędkością 120 m/s

Budowa komórki nerwowej:

Akson może być nagi, nieosłonięty, ale zdarza się to rzadko.

Rodzaje włókien:

è Włókna jednoosłonkowe – osłona mielinowa

è włókna dwuosłonkowe – na osłonie milionowej znajduje się druga – osłona schwanna

Rola osłonek:

è Ochronna

è Izolacyjna

è Przyspieszenie przewodzenia impulsów

Synapsa – połączenie dwóch komórek nerwowych

W synapsie chemicznej przepływ impulsów odbywa się w jedną stronę – od aksonu do dendrytu. W synapsie elektrycznej przepływ impulsów jest dwustronny.

Rodzaje połączeń:

è Neuron – mięśnie

è Neuron – gruczoł

è Neuron – neuron

Wyjaśnij pojęcie: tkanka(komórka) wyspecjalizowana.
Jest to komórka odznaczająca się określonym kształtem i budową ultrastrukturalną dzięki czemu może pełnić wyspecjalizowaną funkcję. Przykłady np. neuron, czopek,komórki wydzielnicze, komórki mięśni czy erytrocyt.