Tkanaka to zespół komórek o podobnej budowie i funkcjach.
Rodzaje tkanek:
-tk. nabłonkowa
-tk. Łączna
*)właściwa
*)oporowa
*)płynna
-tk. Mięśniowa
- tk. Nerwowa
TKANKI NABŁONKOWE
Cechy tk. Nabłonkowej:
*) komórki ściśle do siebie przylegają
*)mała ilośc substancji międzykomórkowej*) są zdolne do podziału
*) nie są unaczynione
Podział tk. Nabłonkowych:
*)jednowarstwowe:
-płaski
-sześcienny
-cylindryczny
-wielorzędowy
*)wielowarstwowe:
-płaski buduje naskórek u człowieka.
Funkcje: -ochronna (nabłonek pokrywający)
-transportowa (nabłonki wyścielające)
-wydzielnicza(nabłonki wydzielnicze)
-odbieranie bodźców (nabłonki zmysłowe)
-budulcowa(nabłonki rozrodcze)
TKANKI ŁĄCZNE
Funkcje tk. Łącznych:
-zapasowa
-odżywcza
-transportowa (krew)
-budulcowa (stanowi podporę organizmu buduje szkielet)
-obronna (leukocyty we krwi)
Cechy tk. Łącznych:
-komórki są od siebie oddzielone
-duża ilośc substancji międzykomórkowej
-w substancji międzykomórkowej może występowa różnego radzaju włókna: kolagenowe, sprężyste, wetikulinowe.
RODZAJE TK ŁĄCZNYCH
I stałe
a) Właściwe
b) Oporowe-chrzęstna
-kostna
II płynne
a) Krew
b) Limfa
RODZAJE, BUDOWA, WYSTĘPOWANIE TK. ŁĄCZNYCH WŁAŚCIWYCH:*) zarodkowa
-buduje zarodki organizmów
- mają one charakter totipotencjalny (może z niej powsta dowolny rodzaj tk. Łącznej)
*)siateczkowata
Wygląda jak zarodkowa (gwieździsta), ale w sub. międzykom. znajdują się włókna retikulinowe, buduje węzły chłonne śledzione i szpik kostny*)wiotka
komórki są różnokształtne, oddalone od siebie w substan. miedzyk. Znajdują się włókna retikulinowe.
Tworzy błony surowcze, otacza naczynia krwionośne, mięścnie i nerwy.*)zbita(ukształtowana)
Komórki mają kształt wrzecionowaty buduje ścięgna torebki stawowe wiązadła.
*)tłuszczowa
Komórki ściśle do siebie przylegają, funkcja zapasowa: jądro, cytoplazma zepchnięte przez tłuszcz; f:termoizolacyjne, występuje w warstwie podskórnej, b. mało substancji międzykomórkowych.
TKANKI ŁĄCZNE OPOROWE:
I CHRZĘSTNA
Cechy: nieunaczyniona i nieunerwiona.
Budowa: zbudowana jest z komórek chrzęstnych które zgrupowane są po kilka w jamkach chrzęstnych. W substancjach międzykomórkowych mogą występowac włókna kolagenowe lub sprężyste .
RODZAJE TK. CHRZĘSTNYCH
*) szklista
buduje szkielet zarodków, buduje powierzchnie zarodków , stawowe kosci, przyrostkowe żeber, chrząstkę; cienkie i niewidoczne wlokna kolagenowe
*)sprężysta
W substancji międzykomórkowej SA wlokna sprężyste. Buduje chrząstki krtani, małżowinę uszna, trabke Eustachiusza. Nie ulega mineralizacji
*)włóknista
W substancji miedzykomórkowej występują grube pęki kolagenowe. Wystepuje w dyskach miedzy trzonem kregów, buduje spojenia lonowe
II KOSTNA
Powstaje na skutek kostnienia tkanki chrzestnej szklistej. Kostnienie konczy się ok. 21 roku. Jest bogato unaczyniona i unerwiona. Zbudowana jest z komórek kostnych położonych w jamach kostnych, które położone SA w substancji miedzykomórkowej zbudowanej z białek: KOLAGENOWYCH I OSSEINOWYCH.
Oraz ze związków nieorganicznych.
Związki organiczne nadaja elastyczność a nieorganiczne twardosc.
RODZAJE TK. KOSTNEJ:
a) Kosc zbitaznajduje się w trzonach kości długich
b) Gąbczasta buduje nasady kosci dlugich
Tk. Miesniowa: prazki ciemne(anizotropowe) jasne (izotropowe)
TKANKA NERWOWA
Funkcje:
è Odbiera i przewodzi impulsy ze świata zewnętrznego i wewnętrznego.
Składa się z:
è NEURONÓW – przewodzą bodźce
è KOMÓRKI GLEJOWE – odżywiają i chronią komórkę
Informacje przekazywane są z prędkością 120 m/s
Budowa komórki nerwowej:
Akson może być nagi, nieosłonięty, ale zdarza się to rzadko.
Rodzaje włókien:
è Włókna jednoosłonkowe – osłona mielinowa
è włókna dwuosłonkowe – na osłonie milionowej znajduje się druga – osłona schwanna
Rola osłonek:
è Ochronna
è Izolacyjna
è Przyspieszenie przewodzenia impulsów
Synapsa – połączenie dwóch komórek nerwowych
W synapsie chemicznej przepływ impulsów odbywa się w jedną stronę – od aksonu do dendrytu. W synapsie elektrycznej przepływ impulsów jest dwustronny.
Rodzaje połączeń:
è Neuron – mięśnie
è Neuron – gruczoł
è Neuron – neuron
Wyjaśnij pojęcie: tkanka(komórka) wyspecjalizowana.Jest to komórka odznaczająca się określonym kształtem i budową ultrastrukturalną dzięki czemu może pełnić wyspecjalizowaną funkcję. Przykłady np. neuron, czopek,komórki wydzielnicze, komórki mięśni czy erytrocyt.
kidney