nr 48 marzec 2009.pdf

(3732 KB) Pobierz
miesiecznik "Policja997"
Emerytury
s. 12
Sposoby na stres
s. 24
Tylko dla pań
s. 26
nr 3 (48), marzec 2009 r.
cena 3 zł (w tym 7% VAT)
nr indeksu 321109
www.gazeta.policja.pl
Cięcia A.D. 2009
94859621.017.png 94859621.018.png 94859621.019.png
POLICJA 997
marzec 2009 r.
SPIS TREŚCI 3
s. 26
TYLKO DLA PAŃ
Najprzystojniejszy Polak
Mister policjant – sierż. Marcin Pasternak służy w wadowickiej
drogówce. Po zwycięstwie w Polsce chce startować w Mister
World
KRAJ
Rozmaitości
Pirat do połowy; 9 lat CBŚ; Mniej za PRL; Dla przedszkolaków,
Policjant, który mi pomógł; Na kolei bezpieczniej
s. 4
s. 32
90 LAT POLSKIEJ POLICJI
„Aniołki” z VI brygady – pierwsze etatowe policjantki pojawiły się
w Policji Państwowej w latach 20. XX w.
s. 5
PAMIĘĆ
Policyjna mistrzyni
Kamila odeszła – miała 26 lat, bardzo będzie nam Jej brakowało
s. 34
PAMIĘĆ
Policja kobieca w II RP
Mama musiała obciąć warkocze – wspomina siostra Anna
Teresa swoją matkę, która służyła jako jedna z pierwszych
w Policji Państwowej
TYLKO SŁUŻBA
Pieniądze
Policja w kryzysie – Tegoroczny budżet Policji zmniejszono
o ponad 802 miliony złotych; z 2008 r. zostały niezapłacone
rachunki na 461 mln złotych
Kryzys widziany z góry – opinie decydentów
Kryzys widziany z dołu – opinie logistyków i policjantów
z komend wojewódzkich, powiatowych, miejskich i komisariatów
Protest – demonstracje policjantów w Krakowie i Gdańsku
Emerytury policyjne
Tak ma być... – kogo i w jakim stopniu dotyczyłyby planowane
zmiany w ustawie emerytalnej
Handel ludźmi
Kupię dziewczyny, sprzedam broń – w prawie każdej agencji
towarzyskiej ma miejsce handel ludźmi
Pomoc ofiarom – program prewencji handlu kobietami La Strada
Jak to działa – dane z opracowania MSWiA na temat handlu
ludźmi
Prewencja kryminalna
Edukowanie szokiem – pomysł na zajęcia profilaktyczne
z młodzieżą
Stres w Policji
Łatwiej znieść ciosy – techniki relaksacyjne
Sprawozdawczość
Odchudzanie – z 76 do 42 zmniejszyła się w tym roku liczba
formularzy sprawozdań
Mierniki
Jak oceniać pracę Policji? – oceny stosowane są w obrębie
5 priorytetów za pomocą 14 mierników
Co decyduje o sukcesie – o miernikach mówi Jacek Santorski,
psycholog społeczny i psycholog biznesu
Czerwona taktyka
Ewakuacja rannych – metod ewakuacji jest wiele, ale
najważniejsze, by były skuteczne
s. 6
POLICYJNY PITAWAL
Wzburzony patriota
„Zabiłem dwóch wściekłych psów...” – mówił zabójca oficerów
oskarżonych o szpiegostwo
s. 38
s. 8
s. 8
ŚWIAT
Policja austriacka
W narciarskim raju – w Austrii policjant może przejść na
emeryturę w wieku 65 lat z minimalną emeryturą w wysokości
80 proc., z możliwością podwyższenia jej do 98 proc.
Konkurs fotograficzny Europolu
Policja w obiektywie – drugie miejsce zajęła fotografia z Polski
pt. „Wykrywacz kłamstw”
s. 10
s. 40
s. 12
s. 16
s. 41
s. 19
s. 19
PRAWO
Szalbierstwo
Wyłudzenie przejazdu – przejazdy na gapę
s. 42
s. 22
ROZRYWKA
Kryminał znad morza
Ostatnie śledztwo nadkomisarza Patera? – fragmenty powieści
kryminalnej „Róże cmentarne”
Okiem satyryka
KPP – Kraj Pięknej Policji
s. 24
s. 46
s. 28
s. 50
s. 29
zdjęcie na okładce www.sxc.hu
s. 31
s. 44
s. 15
U NAS
10 lat SP w Katowicach
Tort w kolorze blue – jubileuszowe uroczystości
Policjanci dzieciom
Bal w Zuzeli – już po raz siódmy środowisko policyjne
zorganizowało bal karnawałowy dla niepełnosprawnych dzieci
Jubileusz Orkiestry Reprezentacyjnej Policji
40 lat minęło – orkiestra działa od 1968 r. W styczniu br.
zorganizowano jubileuszowy koncert
s. 15
s. 48
s. 20
SPORT
Walczyli w lutym
Trzech naszych na pudle; BOA górą; Szusowali w Przemyślu
94859621.020.png 94859621.001.png 94859621.002.png 94859621.003.png
 
4
KRAJ Rozmaitości
POLICJA 997 marzec 2009 r.
Pi rat do po ło wy
Bydgoski Sąd Okręgowy uniewinnił sierż. Toma-
sza Lubińskiego z trzech zarzutów, a cztery podtrzy-
mał. Odstąpił też od wymierzania mu grzywny.
Kontroler bydgoskiej drogówki, sierż. Tomasz Lu-
biński, uznany w listopadzie ubiegłego roku przez
sąd grodzki za winnego popełnienia na służbie sied-
miu wykroczeń drogowych (przypomnijmy, że jechał
nieoznakowaną skodą z wideorejestratorem) i ska-
zany za to na 800-złotową grzywnę (patrz artykuł „Ja, Tomasz, pirat
drogowy…” nr 2/2009 „Policji 997”), w lutym br. dwukrotnie stawał
przed Sądem Okręgowym w Bydgoszczy na rozprawach apelacyjnych.
20 lutego zapadł wyrok. Sąd odwoławczy podtrzymał cztery z siedmiu
zarzutów:
1. Nieuzasadnionego przekroczenia prędkości o 90 km/h na drodze
publicznej nr 25.
2. Przejechania nieoznakowanym radiowozem po chodniku.
3. Jazdy wydzielonym pasem dla autobusów, oznaczonym znakiem
P-22 BUS.
4. Przejechania linii ciągłej podczas wykonywania manewru skrętu w lewo.
– Obwiniony podejmując akcję nie miał w polu widzenia tego (ścigane-
go – red.) samochodu – mówił o pierwszym zarzucie sędzia Włodzimierz
Wojtasiński. – Nie miał pewności, że go namierzy.
Sierż. Tomasz Lubiński nie jest przekonany o słuszności tego rozstrzy-
gnięcia. Zapowiedział, że będzie zabiegał o kasację wyroku. J. Pac.
luty 2009 r. POLICJA 997 Wyrok za działania w ramach obowiązku PROWOKACJE 13
Ja, Tomasz,
pirat drogowy…
Dla przed szko la ków
„Mamo, Tato już wiem, jak być bezpiecznym” – to pro-
gram edukacyjny adresowany do przedszkolaków, któremu
patronuje komendant główny Policji. Około 40 tysięcy ma-
luchów z 480 przedszkoli objętych patronatem ubezpiecze-
niowym TUiR Warta SA dostało w lutym kolorowanki,
które mają nauczyć je, jak rozpoznawać zagrożenia i jak
na nie reagować. Są też testy do rozwiązania z rodzicami,
a dla nauczycieli konspekty zajęć edukacyjnych. W pakie-
tach przygotowanych przez Wartę są też płyty CD z pio-
senką o numerach telefonów ważnych w chwili zagrożenia.
Płyty takie trafią też do policjantów prewencji, którzy w ra-
mach programu będą prezentowali dzieciom swój zawód.
Przedszkolaki będą uczestniczyły w konkursie plastycz-
nym pt. „Kiedy wezwać policjanta”. Finał i gala wręczenia
nagród zaplanowane są na 1 czerwca 2009 roku w warszaw-
skim teatrze „Lalka”.
Jest przekonany, że działał zgodnie z prawem i rzetelnie
wykonywał swoje obowiązki. Sąd grodzki był innego zdania.
Uznał go za winnego popełnienia na służbie wykroczeń drogowych
i wymierzył 800-złotową grzywnę. Policjant nie może się z tym
pogodzić, szuka sprawiedliwości.
iespełna 30-letni sierż. Tomasz Lubiński od bli-
sko 10 lat jest policjantem bydgoskiej drogówki.
Doświadczonym, wielokrotnie wyróżnianym, lu-
biącym swoją pracę. Tak było do feralnego 7 wrze-
śnia 2007 roku.
SIEDEM GRZECHÓW NA DRODZE
Te go dnia Tomasz Lubiński od godz. 14 do 22 pełnił
służbę w patrolu zmotoryzowanym wraz z funkcjonariu-
szem Żandarmerii Wojskowej Danielem R. Kierował
nieoznakowaną skodą octavią, wyposażoną w wideoreje-
strator. Jak co dnia otrzymał zadanie monitorowania
ruchu na ulicach miasta i drogach podmiejskich, dyscy-
plinowania kierujących oraz rejestrowania popełnianych
przez nich wykroczeń. Nawet przez myśl mu nie
przeszło, że zapisany przez niego cyfrowy obraz będzie
później wykorzystany przeciwko niemu w postępowa-
niu sądowym. A stało się to po raz pierwszy 28 kwiet-
nia 2008 roku, kiedy jako obwiniony stanął przed
bydgoskim Sądem Rejonowym XIV Wydział Grodzki.
Usłyszał wówczas siedem zarzutów o naruszenie prze-
pisów ruchu drogowego, traktowanych przez kodeks
jako wykroczenia (głównie art. 97 k.w.):
1) – o godz. 15.36 na drodze publicznej nr 25, jadąc
w kierunku Bydgoszczy, poza obszarem zabudowanym,
przekroczył prędkość o 89 km/h;
2) – o godz. 16.31 w pobliżu ronda Bernardyńskiego
w Bydgoszczy przejechał po chodniku ul. Kujawskiej;
3) – o godz. 16.33 na ul. Jagiellońskiej poruszał się
pasem dla autobusów, oznaczonym znakiem P-22 BUS;
4) – o godz. 17.47 na ul. Armii Krajowej przekroczył
dopuszczalną prędkość o 38 km/h;
5) – o godz. 17.51 w Niemczu, jadąc w kierunku Żo-
łędowa, miał na liczniku 75 km/h, zamiast obowiązują-
cych na tym odcinku 40 km/h;
6) – o godz. 17.53 w tej samej miejscowości przekro-
czył dopuszczalną prędkość o 71 km/h;
– Tylko śmignął koło mnie. Jak miałem go dogonić, nie
przekraczając dozwolonej prędkości? – pyta sierż.
Lubiński
7) – o godz. 20.26 na ul. Nad Torem w Bydgoszczy
wykonał manewr skrętu w lewo w ul. Siedlecką, przeci-
nając linię ciągłą.
–Dowiny się nie poczuwam – mówi sierż. Tomasz
Lubiński. – Wszystkie te czyny, o które jestem oskarża-
ny, nie były wynikiem lekceważenia przeze mnie usta-
lonych norm prawnych, ale konsekwencją nałożonych
na mnie obowiązków służbowych. Przecież ja pełniłem
służbę nieoznakowanym radiowozem wyposażonym
wkamerę do rejestracji wykroczeń drogowych. Kto choć
trochę orientuje się w specyfice pracy z wideorejestra-
torem, ten wie, że nie da się dokonać zapisu prędkości
„namierzanego” kierowcy bez dogonienia go, ustawie-
nia się bezpośrednio za nim na tzw. ogonie i filmowania
jego jazdy przynajmniej na odcinku 100 metrów. Niech
mi ktoś wytłumaczy, jak to zrobić, nie przekraczając do-
zwolonych prędkości. To przecież absurd.
Albo ten zarzut o skorzystaniu z pasa dla autobusów.
Gdyby włączył tam sygnał dźwiękowy albo wystawił
„koguta” na dach, jego praca nie miałaby sensu. Który
kierowca narażałby się na mandat i punkty karne, wie-
dząc, że za nim jedzie zakonspirowany gliniarz.
Sierż. Lubiński nie czuje się również winny z powo-
du przejechania radiowozem przez przejście dla pie-
szych i chodnik. Tłumaczy to „stanem wyższej
konieczności”: chciał jak najszybciej przyjść z pomocą
kierowcy, który, stojąc po drugiej stronie ronda Bernar-
dyńskiego, dawał mu rozpaczliwe znaki, wymachując rę-
kami. Policjant odebrał je jako SOS. Dojazd do niego
zgodnie z przepisami, przy tak dużym natężeniu ruchu,
Po li cjant, któ ry mi po mógł
II edy cja
Ogólnopolskie Pogotowie dla Ofiar
Przemocy w Rodzinie „Niebieska Li-
nia” rozpoczyna drugą edycję konkur-
su „Policjant, który mi pomógł”.
Głównym kryterium będzie ocena wystawiona przez osoby
dotknięte przemocą, które doświadczyły pomocy funkcjona-
riusza, a jego postawa zawodowa, wrażliwość na sytuację ży-
ciową poszkodowanego, a przede wszystkim zaangażowanie
iprofesjonalizm w działaniu pozwoliły wyjść z tzw. sytuacji
przemocowej. Kandydatów można zgłaszać od 1 marca do
31 maja br. Formularz zgłoszeń znajduje się na stronie
www.niebieskalinia.pl, zgłoszenia można także nadsyłać
pocztą („Niebieska Linia”, ul. Korotyńskiego 13, 02-121
Warszawa), podając: dane kontaktowe zgłaszającego, dane
policjanta, którego chcielibyście Państwo wyróżnić, oraz uza-
sadnienie wyboru.
Kandydatów do nagrody spośród osób zgłoszonych wyłoni
kapituła złożona między innymi z konsultantów Pogotowia
„Niebieska Linia” i laureatów konkursu z lat poprzednich.
Rozstrzygnięcie konkursu nastąpi do 30 czerwca 2009 roku.
Laureaci otrzymają nagrody z rąk komendanta głównego
Policji i organizatora konkursu w lipcu 2009 roku w czasie
centralnych obchodów 90-lecia Policji.
9 lat CBŚ
Centralne Biuro Śledcze podsumowało 9 lat działalności (zostało powo-
łane 15 kwietnia 2000 roku). Do końca 2008 roku ponad 34 tys. podejrza-
nym przedstawiono 99 tysięcy zarzutów karnych. Co trzeci spośród
podejrzanych usłyszał zarzuty uczestnictwa w zorganizowanej grupie prze-
stępczej, w tym 930 osób – kierowania taką grupą. Policjanci zlikwidowa-
li 129 wytwórni narkotyków syntetycznych, zabezpieczyli ponad 1,5 tony
amfetaminy, prawie 680 kg heroiny, ponad tonę marihuany i kokainy.
W samym 2008 roku w zainteresowaniu CBŚ było około 4,9 tys. osób dzia-
łających w 425 grupach przestępczych, w tym 385 polskich i 37 między-
narodowych. Zidentyfikowano 342 liderów kierujących polskimi grupami
przestępczymi oraz 40 liderów innych grup. Rozbito łącznie 159 grup prze-
stępczych, w tym 150 polskich. Zatrzymano 3198 osób. 4817 podejrzanym
przedstawiono 15 862 zarzuty karne.
IF
Mniej za PRL
16 marca wejdzie w życie ustawa o zmianie ustawy o zaopatrzeniu eme-
rytalnym żołnierzy zawodowych oraz ich rodzin oraz ustawy o zaopatrzeniu
emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrz-
nego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wy-
wiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży
Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i Służby
Więziennej oraz ich rodzin. (Dz.U. nr 24 z 13 lutego 2009 r., poz. 145).
Nowe regulacje zmniejszają naliczanie podstawy emerytury do 0,7 proc.
za każdy rok służby w organach bezpieczeństwa PRL od lipca 1944 r.
do lipca 1990 r. oraz członków Wojskowej Rady Ocalenia Narodowego.
Ustawa dotyczy również pozytywnie zweryfikowanych wcześniej funkcjo-
nariuszy SB.
Na ko lei bez piecz niej
Na XXX posiedzeniu centralnego zespołu ds. bezpie-
czeństwa na obszarach kolejowych podsumowano 4 lata
obowiązywania porozumienia między Policją, Strażą Gra-
niczną, Żandarmerią Wojskową a PKP SA. W 2008 roku
stwierdzono na obszarach kolejowych o ponad 47 proc.
mniej przestępstw niż w 2004 roku (odpowiednio 12 491
i 23 590 przestępstw). O planach zespołu czytaj
na www.policja.pl – KGP – Prewencja.
oprac. IF
P. O .
N
94859621.004.png 94859621.005.png 94859621.006.png 94859621.007.png
 
marzec 2009 r. POLICJA 997
Policyjna mistrzyni PAMIĘĆ 5
Kamila odeszła
port to pięk na przy go da w ży ciu i wspa nia ła za ba -
wa, ale trze ba pa mię tać, że kie dyś się skoń czy
mówiła na naszych łamach w ubiegłym roku.
(„Młociarka w mundurze” – „Policja 997” nr 5/38).
– To mo że być mo ment, któ ry sa mi za pla nu je my, ale też
chwi la, któ ra przyj dzie znie nac ka: kon tu zja, wy pa dek
mo gą unie moż li wić wy czy no we upra wia nie spor tu
w naj mniej od po wied nim cza sie.
Swoją przyszłość chciała związać z policyjnym
mundurem. Wiedziała, że kariera sportowa kiedyś
się skończy. Nikt nie przypuszczał, że tak nagle i tak
tragicznie.
Policyjna mistrzyni niespodziewanie zasłabła pod-
czas rozgrzewki przed treningiem na zgrupowaniu
lekkoatletycznym w Portugalii. Od kilku dni uskar-
żała się na duszności. Wezwano karetkę, która prze-
wiozła ją do ambulatorium. Po drodze lekkoatletka
straciła przytomność. Mimo długiej reanimacji
zmarła.
Do historii przeszła jako najmłodsza polska złota
medalistka olimpijska (w Sydney w 2000 r. miała nie-
całe osiemnaście lat). Była też pierwszą kobietą
na świecie, która zdobyła olimpijskie złoto w rzucie
młotem. Ten fakt zainspirował Francuzkę Judith
Depaule, która napisała i wyreżyserowała sztukę
„Ciało kobiety, młot”, wystawianą na deskach war-
szawskiego Teatru Polonia. Premiera odbyła się
w październiku ubiegłego roku. W multimedialnym
przedstawieniu brała również udział Kamila (na
dolnym zdjęciu z Krystyną Jandą), która pojawiała
się w wyświetlanym w trakcie spektaklu filmie. Wi-
dać ją było w czasie treningów i chwil relaksu. Na za-
kończenie pojawiała się w policyjnym mundurze.
Sierż. Kamila Skolimowska służyła początkowo
w stołecznym OPP, potem w KRP na warszawskiej
Pradze, następnie znowu w oddziale prewencji,
a od stycznia 2008 r. w Wydziale Doskonalenia
Zawodowego KSP. Prezydent Lech Kaczyński
odznaczył ją pośmiertnie Krzyżem Kawalerskim
Orderu Odrodzenia Polski.
Była osobą niezwykle łagodną, ciepłą, zawsze
uśmiechniętą, potrafiła słuchać ludzi. Z optymi-
zmem i wiarą patrzyła w przyszłość.
Ko bie cość to ce cha cha rak te ru – mówiła po pre-
mierze „Ciała kobiety”. – Ona jest w nas, to cecha,
któ ra mó wi o na szej de li kat no ści, cier pli wo ści i wy ro -
zu mia ło ści. I wca le nie mu si uze wnętrz niać się w blond
wło sach i dłu gich no gach .
Kamila odeszła i bardzo będzie nam Jej brako-
wało.
PA WEŁ OSTA SZEW SKI
zdj. autor i EAST NEWS/AFP
W środę 18 lutego dotarła do nas
tragiczna wiadomość –
Kamila Skolimowska nie żyje. Miała 26 lat.
Od pięciu służyła w Policji.
S
94859621.008.png 94859621.009.png 94859621.010.png 94859621.011.png 94859621.012.png 94859621.013.png 94859621.014.png 94859621.015.png
6
TYLKO SŁUŻBA Pieniądze
POLICJA 997 marzec 2009 r.
Te go rocz ny bu dżet Po li cji zmniej szo no o po nad 802 mi lio ny zło tych.
W do dat ku w grud niu ubie głe go ro ku na kon ta Po li cji nie wpły nę ło
540 mln złotych. Nie zostały więc zapłacone rachunki na 461 mln złotych.
DŁUGI
Policja nie dostała w ubiegłym roku zapla-
nowanych 540 milionów złotych. W 2009
rok weszła więc ze zobowiązaniami w wy-
sokości 461 mln zł (w tym 261 mln z mo-
dernizacji). Zobowiązania te dotyczą
między innymi tzw. sztywnych wydatków
Policji. Na przykład na paliwo wydano
w ubiegłym roku prawie 160 mln zł, faktu-
ry na ponad 17 mln zł nie zostały opłaco-
ne. Na energię elektryczną wydano
52,5 mln zł, ponad 3,8 mln Policja nie
zapłaciła dostawcom. Usługi pocztowe
przyniosły ponad 10 mln złotych długu
(26,7 mln zł zapłacono).
oraz decyzją MSWiA KGP otrzymała
oficjalną informację w sprawie ograni-
czenia środków budżetowych Policji na
2009 r. Budżet został ustalony w wysokości
8 366 855 000 zł, czyli zmniejszony o kwotę
802 054 000 zł.
Składają się na nią:
– 156 mln zł z 3 tys. wakatów,
– 403 mln zł z programu modernizacji
Policji, którego realizację przesunięto na
rok 2010,
– 243 mln zł (i 54 tysiące) z pozostałych
wydatków.
Te pozostałe to głównie tzw. rzeczówka,
na którą po cięciach zostaje 520 mln zł, czy-
li 42 proc. tego, co w roku ubiegłym.
Płace i ich pochodne stanowią
2/3 budżetu Policji. I tej pozycji –
jak zapewniają minister i szef
Policji – cięcia nie dotyczą.
Oznacza to, że 802 mln zł
oszczędności mają pochodzić
głównie z wydatków rzeczowych
i inwestycji.
SAMOCHODY
Zaplanowane na bieżący rok zakupy po-
jazdów w ramach programu modernizacji
nie są zagrożone – dowiadujemy się
w Biurze Logistyki Policji KGP. Prawdo-
podobnie podpisane umowy na dostawę
zakontraktowanych w 2008 r. środków
transportu zostaną zrealizowane w cało-
ści. Zgodnie z decyzją rządu część z nich
zostanie odebrana i zapłacona w 2010 r.,
dotyczy to około 1400 samochodów oso-
bowych i furgonów o łącznej wartości
125 mln zł.
PRZESUNIĘCIA
Żeby zaoszczędzić 403 mln złotych, Policja
ma przesunąć realizację programu moderni-
zacji na rok 2010. W roku bieżącym zabrak-
nie na:
– zakupy sprzętu transportowego –
125 mln zł,
– zakupy uzbrojenia – 18,4 mln zł,
– zakup i wymianę sprzętu oraz systemów
teleinformatycznych (m.in. SWD II, SWOP,
Radio II) – 154,8 mln zł,
– zakupy sprzętu i wyposażenia specjali-
stycznego – 54 mln zł,
– budowę nowych i modernizację użytko-
wanych obiektów – 49,7 mln zł,
– zakupy i modernizację urządzeń zabez-
pieczenia techniczno-obronnego – 20 mln zł.
TAK MIAŁO BYĆ
Zgodnie z uchwaloną ustawą budżetową
plan finansowy polskiej Policji na rok 2009
wynosił 9 227 mln zł (w tym 1 772 mln zł
w ramach programu modernizacji). Wydat-
ki z budżetu podstawowego zaplanowano
więc w sposób następujący:
– płace – 6 045 mln zł (+ 370 mln zł
z modernizacji),
– pozostałe świadczenia pieniężne –
291 mln zł,
– wydatki rzeczowe – 968 mln zł,
– inwestycje budowlane – 1 mln zł,
– zakupy inwestycyjne – 91 mln zł.
MUNDURY
Nowe mundury w wersji wiosenno-jesien-
nej mają pojawić się w drugiej połowie br.
30 tys. nowych kompletów zostanie dostar-
czonych do policyjnych szkół. Mundury
zimowe mają być kupowane w miarę możli-
wości finansowych do końca br. Projekt
802 054 000 zł =
Z godnie z ustaleniami Rady Ministrów
94859621.016.png
Zgłoś jeśli naruszono regulamin