Nowy podział terytorialny państwa wprowadziła ustawa z 24 lipca 1998r., wg. niej jednostkami zasadniczego podziału terytorialnego od 1 stycznia 1999r. są gminy, powiaty i województwa.
Gmina to podstawowa jednostka samorządu terytorialnego. Istotnymi cechami gminy są:
terytorium
ogół mieszkańców tworzących wspólną korporację terytorialną
uprawnienia do tworzenia prawa i wykonywania administracji
W świetle ustawy z 8 marca 1990r. o samorządzie gminnym, gmina z mocy prawa tworzy wspólnotę samorządową na odpowiednim terytorium oraz wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.
Dochody publiczne są podstawą działalności finansowej państwa i samorządu.
Dochody to wpływy jednostki samorządu terytorialnego z podatków, opłat, kar, subwencji itp.
Dochody gminy dzielimy na:
własne – zasilające tylko budżety gmin przekazane na podstawie przepisów ustaw w sposób bezterminowy, gminom przysługuje względem nich podlegające ochronie i skuteczne „erga omnes” – prawo podmiotowe.
równoważące – mające na celu uzupełnienie dochodów własnych do poziomu umożliwiającego realizację wszystkich potrzeb i wydatków gmin.
bezzwrotne – raz pobrane przez gminę nie podlegają zwrotowi
zwrotne – pozostają w dyspozycji gmin czasowo
obligatoryjne – na podstawie obowiązujących przepisów muszą być pobrane
fakultatywne – prawo przewiduje jedynie możliwość ich pobrania
podatkowe – o charakterze nieodpłatnym, gmina nie świadczy nic w zamian
poza podatkowe – wszystkie inne, w tym również o charakterze odpłatnym
1.Dochody gminy jako jednostki samorządu terytorialnego
Dochody gminy-podział ogólny
Dochodami jednostek samorządu terytorialnego są dochody własne tych jednostek, a źródła dochodów jednostek samorządu terytorialnego w zakresie zadań publicznych są gwarantowane ustawowo.
Dla dochodów gmin istotne znaczenia ma również zasada przewidziana w art.71 ust.3 ustawy konstytucyjnej, zgodnie, z którą w zakresie uregulowanym ustawami jednostki samorządu terytorialnego wykonują zadania administracji rządowej i w tym celu zostają wyposażone w odpowiednie środki finansowe.
Dochody gminy można podzielić na trzy następujące grupy:
1.Dochody publiczno–prawne przypadają gminom lub innym związkom samorządu terytorialnego na podstawie stosunku prawnym o charakterze prawnym. Prawo do wykorzystania tych dochodów uzyskują gminy bezpośrednio z mocy ustawy przydzielającej gminom określone podatki, udziały w podatkach, opłaty, dotacje i subwencje.
2.Dochody prywatno–prawne osiąga gmina wykorzystując jako właściciel należące do niej mienie komunalne. Gmina jako właściciel może poszczególne składniki swego majątku wydzierżawić, wynająć, oddać w użytkowanie wieczyste, wnieść jako udział do spółki lub spółdzielni, może powołać przedsiębiorstwo lub zakład, bądź też sprzedać odpowiednie składniki mienia komunalnego.
3.Dochody (przychodu) o charakterze zwrotnym-mają te dochody charakter kredytów i pożyczek, a także wpływów z obligacji emitowanych przez gminę. Kredyty, pożyczki, emisja obligacji i inne dochody zwrotne związane są głównie z wydatkami inwestycyjnymi
2.Podatki gminne
2.1 Podatek od nieruchomości
Podatek od nieruchomości ciąży, zgodnie z art.2 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych z 12 stycznia 1991roku, na osobach fizycznych, osobach prawnych oraz na jednostkach samorządu terytorialnego nie mających osobowości prawnej, które pozostają w określonym stosunku prawnym do nieruchomości, w szczególności są jej właścicielami, posiadaczami samoistnymi lub zależnymi, a także zarządcami i użytkownikami wieczystymi nieruchomości.
Przedmiot podatku od nieruchomości określony został w art.3 ust.1 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych. Zgodnie z tym przepisem opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości podlegają:
– budynki lub części;
– budowle lub ich części związane z prowadzeniem działalności gospodarczej innej niż działalność rolnicza lub leśna;
– grunty nie objęte przepisami o podatku rolnym lub leśnym;
– grunty objęte przepisami o podatku rolnym lub leśnym, związane z prowadzeniem działalności gospodarczej innej niż działalność rolnicza lub leśna oraz nie sklasyfikowane grunty – jako użytki rolne położone na terenie miast i inne szczególne kategorie gruntów;
– grunty pod jeziorami, grunty zajęte na zbiorniki wodne retencyjne lub elektrowni wodnych;
Zgodnie z art.4 ust.1 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych podstawę opodatkowania (podstawę wymiaru w podatku od nieruchomości) stanowi:
– dla budynków lub ich części-powierzchnia użytkowa
– dla budowli – ich wartość ustalona na dzień 1 stycznia roku podatkowego, stanowiąca podstawę obliczenia amortyzacji w tym roku, a w przypadku budowli całkowicie zamortyzowanych – ich wartość z 1 stycznia, w którym dokonano ostatniego odpisu amortyzacyjnego (jeżeli od budowli nie dokonuje się odpisów amortyzacyjnych – podstawę opodatkowania stanowi ich wartość rynkowa).
– dla gruntów-powierzchnia tych gruntów
Stawki w podatku od nieruchomości określa rada gminy. Wysokość stawek podatku od nieruchomości uzależniona jest od tego, jakiego przedmiotu opodatkowania stawki dotyczą, a także od tego, jaki jest charakter i przeznaczenie opodatkowanej nieruchomości.
Rozróżnia się następujące przedmioty opodatkowania, dla których stosowane są odrębne stawki:
– budynki mieszkalne lub ich części;
– budynki lub ich części związane z działalnością gospodarczą inną niż rolnicza lub leśna oraz części budynków mieszkalnych zajęte na prowadzenie działalności gospodarczej;
– budynki lub ich części zajęta na prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie obrotu kwalifikowanym materiałem siewnym;
– pozostałe budynki lub ich części;
– budowle;
– grunty związane z działalnością gospodarczą inną niż rolnicza lub leśna;
– grunty będące użytkami rolnymi nie wchodzącymi w skład gospodarstw rolnych;
– grunty pod jeziora, zajęte na zbiorniki wodne retencyjne lub grunty elektrowni wodnych;
– pozostałe grunty;
Stawki podatku w odniesieniu do gruntów i budynków są stawkami kwotowymi, przypadającymi na metr kwadratowy powierzchni użytkowej budynku lub gruntu, a w przypadku gruntu pod jeziorami od jednego hektara.
Górne granice stawek kwotowych ustalane są w corocznym rozporządzeniu Ministra Finansów.
Zwolnione od podatku od nieruchomości są min:
– nieruchomości lub ich części zajęte na potrzeby organów administracji samorządu terytorialnego;
– budowle dróg publicznych oraz grunty zajęte pod te drogi, w raz z pasami drogowymi;
– budowle wykorzystane włącznie na potrzeby publicznego transportu kolejowego oraz budowle wykorzystane wyłącznie na potrzeby lotnisk, portów morskich i rzecznych;
– budynki gospodarcze lub ich części związane z działalnością leśną;
Osoby fizyczne podatek powinny zapłacić w 4 ratach i terminach do 15 marca, maja, września, listopada roku podatkowego.
Na osobach fizycznych ciąży obowiązek złożenia właściwemu organowi gminy wykazu nieruchomości.
Osoby prawni i jednostki organizacyjne nie posiadające osobowości prawnej są obowiązane wpłacać podatek na rachunek danej gminy bez wezwania. Zobowiązanie podatkowe powstaje z mocy samego prawa.
Określając wysokość stawek podatkowych (na podstawie artykułu 5 ustawy o podatkach o opłatach lokalnych) oraz wprowadzając zwolnienia od podatku (na podstawie art.7 ust.2 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych) rada gminy powinna podjąć odpowiednią uchwałę, która ma charakter przepisów gminnych powszechnie obowiązujących na terenie gminy.
Uchwała taka musi być odpowiednio ogłoszona, tak, aby dotarła do wiadomości adresata (tj. poszczególnych podatników podatku od nieruchomości zamieszkałych lub mających siedzibę w gminie).
2.2 Podatek rolny
Podatek rolny uregulowany jest ustawą z 15 listopada 1984 roku o podatku rolnym ( Dz.U. z 1993r. nr 94, poz.431 z późniejszymi zmianami).
Podatkowi temu podlegają grunty gospodarstw rolnych stanowiących własność lub znajdujących się w posiadaniu osoby fizycznej lub osoby prawnej albo jednostki organizacyjnej nie mającej osobowości prawnej.
Za gospodarstwa rolne dla celów podatku rolnego uważa się obszar użytków rolnych, gruntów pod stawami (użytki rolne), gruntów pod zabudowaniami związanymi z prowadzeniem tego gospodarstwa o łącznej powierzchni nie przekraczającej 1 ha lub o powierzchni użytków rolnych przekraczających 1 hektar przeliczeniowy.
Obowiązek podatkowy ciąży na osobach fizycznych, osobach prawnych, jednostkach organizacyjnych nie posiadających osobowości prawnej, które są właścicielami albo samoistnymi posiadaczami gruntów wchodzących w skład gospodarstw rolnych.
Obowiązek ten ciąży na wspomnianych podmiotach również wtedy, gdy są one posiadaczami zależnymi gruntów stanowiących własność Skarbu Państwa lub gminy.
Obowiązek podatkowy nie dotyczy Skarbu Państwa.
Podstawą opodatkowania podatkiem rolnym jest powierzchnia gospodarstwa rolnego wyrażona w hektarach przeliczeniowych.
Podatek rolny na rok podatkowy od osób fizycznych ustala w drodze decyzji wójt (burmistrz, prezydent) właściwy ze względu na miejsce położenia gruntów.
Podatek jest płatny w ratach w terminach 15 marca, maja, września i listopada roku podstawowego.
Gdy chodzi o osoby prawne i jednostki organizacyjne nie posiadające osobowości prawnej to są one obowiązane składać organowi gminy deklaracje w terminie do 15 stycznia roku podatkowego.
Wyróżnia się następujące klasy użytków rolnych: klasa 1, 2, 3, 3a, 3b, 4, 4a, 4b, 5, 6.
Zwolnienia od podatku rolnego dotyczą użytków rolnych klasy 5, 6, gruntów położonych wzdłuż pasa drogi granicznej, gruntów powstałych z zagospodarowania nieużytków-na okres 5 lat itp.
Podatek rolny ma duże znaczenie w gminach wiejskich, gdzie jest głównym źródłem dochodu gminnego.
Ma on charakter produkcyjny, związany z produkcją rolną, jej wydajnością, efektywnością, rozmiarami i strukturą.
Wysokość zobowiązania podatkowego zależy od czynników kształtujących przychody i koszty gospodarstwa oraz sytuacji osobistej podatnika.
2.3 Podatek leśny
Zgodnie z art. 60 ustawy o lasach z 28 września 1991 roku podatkiem leśnym podlegają wszystkie lasy, z wyjątkiem lasów nie związanych z gospodarką leśną, lasów zajętych na ośrodki wypoczynkowe, działki budowlane i rekreacyjne oraz lasów wyłączonych decyzjami administracyjnymi z gospodarki leśnej na cele inne niż leśne.
Obowiązek podatkowy z zakresu podatku leśnego ciąży na osobach fizycznych, osobach prawnych, jednostkach organizacyjnych nie posiadających osobowości prawnej, które są właścicielami lub posiadają lasy stanowiące własność Skarbu Państwa lub gminy na podstawie umowy.
Podstawę opodatkowania stanowi liczba hektarów przeliczeniowych ustalona na podstawie powierzchni głównych gatunków drzew w drzewostanie.
Głównymi gatunkami drzew w drzewostanie są:
a) jodła, świerk, daglezja;
b) dąb, jesion, wiąz, klon;
c) buk;
d) sosna, modrzew;
e) grab;
f) brzoza;
g) osika;
h) olsza;
i) topola;
Podatek leśny od 1 hektara przeliczeniowego za rok podatkowy wynosi równowartość 0,200 metra sześciennego tarczanego iglastego, obliczoną według średniej ceny sprzedaży drewna uzyskanej przez nadleśnictwo za pierwsze trzy kwartały roku poprzedzającego rok podatkowy.
Podatek leśny ustala dla osób fizycznych wójt (burmistrz) właściwy ze względu miejsce położenia lasu.
Podatek jest płatny w ratach w terminach do dnia 15 marca, maja, września, listopada roku podatkowego.
Osoby prawne i jednostki organizacyjne nie posiadające osobowości prawnej są obowiązane składać w terminie do dnia 15 stycznia organowi gminy deklaracje na podatek leśny na rok podatkowy sporządzone na odpowiednim formularzu.
Znaczenie podatku leśnego może być istotna w gminach, na terenie których położone są duże obszary leśne.
Podatek leśny jest elementem gospodarki finansowej Lasów Państwowych.
2.4 Podatek od środków transportowych
Konstrukcję podatku reguluje ustawa z 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych.
Podatkowi od środków transportu podlegają pojazdy samochodowe, ciągniki, przyczepy, motorowery, a także wyposażone w silniki jachty, promy, łodzie.
Obowiązek podatkowy ciąży na osobach fizycznych, osobach prawnych będących właścicielami środków transportu, a także na jednostkach organizacyjnych nie posiadających osobowości prawnej, na które środek transportu został zarejestrowany.
Według znowelizowanego art. 10 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, wchodzącego w życie 1 stycznia 1997 r., rada gminy określa, w drodze uchwały, wysokość stawek podatku, z tym, że roczna stawka od jednego środka transportowego nie może przekroczyć wymienionej w ustawie granicy.
Organem podatkowym jest organ gminy (wójt, burmistrz, prezydent miasta), na terenie której znajduje się miejsce zamieszkania lub siedziba podatnika, a w odniesieniu do jachtów, promów, łodzi – na terenie której są te środki zarejestrowane.
Ustawa przewiduje zwolnienie, które obejmują min: pojazdy stanowiące własność inwalidów.
Podatek płatny jest w dwóch równych ratach do 15 lutego i 15 września każdego roku.
2.5 Podatek od posiadania psów
Zgodnie z art.13 ustawy z 12 stycznia 1991r. o podatkach i opłatach lokalnych, podatek od posiadania psów obowiązane są płacić osoby fizyczne posiadające psy, chyba że są zwolnione od tego podatku przez ustawę lub przez uchwałę podjętą przez radę gminy (na podstawie art.14 pkt 4 ustawy).
No mocy ustawy podatku tego nie pobiera się m.in. z tytułu posiadania psów będących pomocą dla osób kalekich, z tytułu posiadania psów utrzymywanych w celu pilnowania gospodarstw rolnych – po dwa na każde gospodarstwo.
Górna granica stawek podatku od posiadania psów określona jest w ustawie, przy czym co roku jest ona podwyższana w drodze rozporządzenia Ministra Finansów w stopniu odpowiadającym wskaźnikowi wzrostu cen detalicznych w stosunku do roku poprzedniego.
Rada gminy ustala co roku stawki podatku od posiadania psów, jednak nie mogą one przekroczyć górnej granicy kwotowej. Ponadto rada gminy określa szczegółowe zasady ustalania, poboru, terminy płatności, zarządza pobór podatku od posiadania psów w drodze inkasa, określa inkasentów i wysokość ich wynagrodzenia.
Finansowe znaczenie podatku od posiadania psów jest niewielkie. Jednakże drobne podatki i opłaty mogą także być pożyteczne pod względem fiskalnym i pozafiskalnym. W przypadku podatku od posiadania psów obok funkcji fiskalnych ważną rolę odgrywają względy porządkowe i sanitarne.
2.6 Opłata targowa.
Opłata miejscowa, której konstrukcja określona jest w ustawie z 12 stycznia 1991r. o podatkach i opłatach lokalnych (art. 15, 16 i 19).
Opłatę tą pobiera się od osób fizycznych, osób prawnych, oraz jednostek organizacyjnych nie posiadających osobowości prawnej, dokonujących w danym dniu sprzedaży na targowiskach.
,,Targowiskiem” jest wszelkie miejsce, w którym prowadzony jest handel i odnosi się zarówno do targowisk, których lokalizację ustaliła gmina, jak również do każdego innego miejsca, a więc również hali targowej usytuowanej w gruncie nie będącym mieniem komunalnym.
Opłata targowa ma charakter podatku związanego za sprzedażą towarów i usług na targowisku. Jest to uproszczony podatek typu przychodowego związany z działalnością polegającą na sprzedaży.
Szczegółowa konstrukcja pozostawiona została do uregulowania przez radę gminy która w drodze uchwały powinna ustalić dzienną stawkę opłaty targowej, zasady jej ustalania i poboru oraz terminy płatności. Rada gminy może także wprowadzić zwolnienia od opłaty targowej.
Ustawa określiła górną granicę stawki dziennej opłaty targowej, której rada gminy nie może przekroczyć. Granica ta jest, podobnie jak w stosunku do innych podatków i opłat lokalnych, co rocznie podwyższana (waloryzowana) przez Ministra Finansów w drodze rozporządzenia.
Podatek pobierany w formie opłaty targowej może odgrywać ważną rolę finansową i pozafinansową. Dbałość o rozwój ruchu targowiskowego leży w interesie gminy, targowiska pobudzają miejscowe życie społeczno–gospodarcze, mogą przyczyniać się do lokalnego rozwoju gospodarczego. Prowadzenia targowisk jest zadaniem własnym gminy. Gmina ustala lokalizację targowisk i ich regulaminy.
2.7 Opłata miejscowa
Opłata miejscowa, której konstrukcja określona jest w ustawie z 12 stycznia 1991r. o podatkach i opłatach lokalnych (art.17 i 19), jest pobierana od osób fizycznych przebywających czasowo w celach wypoczynkowych, zdrowotnych lub turystycznych w miejscowościach posiadających korzystne właściwości klimatyczne, walory krajobrazowe oraz warunki umożliwiające pobyt osób w tych celach.
Opłata pobierana jest za każdy dzień pobytu w takich miejscowościach.
Miejscowości, w których może być pobierana opłata miejscowa, ustalane są według określonej procedury. Zgodnie z tą procedurą rada gminy występuje z wnioskiem do wojewody, a ten po uzgodnieniu z Ministrem Środowiska, ustala miejscowości odpowiadające wskazanym wcześniej kryteriom i położone w obrębie gminy, w których pobiera się opłatę miejscową.
Niektóre osoby są zwolnione przez ustawę z obowiązku opłacania opłaty miejscowej (np. osoby przebywające w szpitalach i sanatoriach, osoby niewidome, zorganizowane grupy dzieci i młodzieży szkolnej), ponadto rada gminy może wprowadzić także inne zwolnienia niż te, które przewiduje ustawa. Kwotowa, dzienna stawka opłaty miejscowej, mająca charakter stawki maksymalnej, określona została w ustawie, a następnie jest corocznie waloryzowana (podwyższana) przez Ministra Finansów w drodze rozporządzenia. Stawkę kwotową obowiązującą na obszarze danej gminy-która nie może przekroczyć stawki ustalonej w rozporządzeniu Ministra Finansów-ustala rada gminy.
2.8 Karta podatkowa
Konstrukcję finansowo-prawną karty podatkowej określa ustawa z 20 listopada 1998r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne.
Karta podatkowa jest to zryczałtowany podatek dochodowy opłacany przez osoby fizyczne.
Opodatkowanie w tej formie ustalane jest w drodze decyzji urzędu skarbowego na wniosek zainteresowanego podatnika.
Podatek dochodowy w formie karty podatkowej mogą płacić osoby fizyczne prowadzące działalność w jedenastu następujących dziedzinach:
Usługowej lub wytwórczo–usługowej przy zatrudnieniu nie przekraczającym pięć osób;
Usługowej w zakresie detalicznego handlu żywnością, napojami, wyrobami tytoniowymi, kwiatami (zatrudnienie do trzech pracowników);
Usługowej w zakresie obwoźnego i obnośnego handlu detalicznego nieżywnościowymi (zatrudnienie do dwóch pracowników);
Gastronomicznej (zatrudnienie do czterech pracowników);
Usług transportowych wykonywanych przy użyciu jednego pojazdu;
Usług rozrywkowych;
Sprzedaży posiłków domowych w mieszkaniach;
W wolnych zawodach-świadczenie usług w zakresie ochrony zdrowia ludzkiego;
W wolnych zawodach – świadczenie usług weterynaryjnych;
W zakresie opieki domowej nad dziećmi i osobami chorymi;
W zakresie usług edukacyjnych-polegających na udzielaniu lekcji na godziny;
Wysokość karty podatkowej jest ustalana w postaci miesięcznych stawek kwotowych określonych w tabeli będącej załącznikiem do ustawy z 20 listopada 1998r.
Rozmiary miesięcznych stawek zależą od: rodzaju i działalności (np. usługi ślusarskie, kowalskie, fryzjerskie), liczby zatrudnionych pracowników (od zera do pięciu), liczby mieszkańców miejscowości, w których prowadzona jest działalność.
Karta podatkowa jest trafnie wybranym przez ustawodawcę podatkiem stanowiącym dochód gminy.
Gminy dzięki swej polityce gospodarczej oraz dotyczącej gruntów, lokali i czynszów mogą wpływać na rozwój działalności, która jest opodatkowana kartą podatkową.
2.9 Podatek od spadków i darowizn
Uregulowany jest ustawą z 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn.
Przedmiotem podatku jest nabycie prawa własności rzeczy, a także innych praw majątkowych (spadkobiercy, zapisobiorcy), a w przypadku darowizny obowiązek podatkowy ciąży solidarnie na obdarowanym i darczyńcy.
Podstawę opodatkowania stanowi czysta wartość nabytych rzeczy i praw majątkowych, tj. wartość uzyskana po potrąceniu długów i ciężarów.
Wysokość podatku od spadków i darowizn ustala się w zależności od grupy podatkowej, do której zaliczany jest nabywca.
Ustalone zostały trzy grupy podatkowe:
Małżonkowie, zstępni i inni bliżsi krewni bądź powinowaci,
Dalsi krewni i powinowaci,
Inni,
Każda z grup ma inną progresywną skalę podatkową, wg której obliczany jest podatek. Im dalsza grupa podatkowa, tym progresja ostrzejsza i większy podatek.
Najwyższe podatki płacą podatnicy trzeciej grupy.
Obliczanie i pobór podatku to zadanie notariusza, który następnie wpłaca podatek da właściwego urzędu skarbowego.
Ustawa z 10 grudnia 1993 r. o finansowaniu gmin przekazuje podatek od spadków i darowizn gminom, jako ich dochody własne.
2.10 Opłata skarbowa
Konstrukcję prawną określa ustawa z 31 stycznia 1989 r. o opłacie skarbowej i rozporządzenie Ministra Finansów z 9 grudnia 1994 r. w sprawie opłaty skarbowej.
Opłatę skarbową są obowiązane uiszczać osoby fizyczne, osoby prawne i jednostki organizacyjne nie posiadające osobowości prawnej, a więc ma ona powszechny charakter.
Przedmiot opłaty skarbowej jest niejednorodny, zaliczamy do niego:
Podania (żądania, odwołania, zażalenia) i załączniki do podań;
Czynności urzędowe podejmowane na podstawie zgłoszeń lub na wniosek zainteresowanego;
Zaświadczenia wydawane na wniosek zainteresowanego;
Zezwolenia wydawane na wniosek zainteresowanego;
Czynności cywilno–prawne (np. umowa sprzedaży, komisu);
Orzeczenia sądów;
Z powyższego wyliczenia wynika, że przedmiot opłaty skarbowej może być rozdzielony na dwie części:
Podania skierowane do organów administracji rządowej lub samorządowej i podejmowane przez te organy czynności urzędowe oraz wydawane zaświadczenia i zezwolenia;
Czynności cywilno–prawne i dokumenty związane z tymi czynnościami;
Opłatę skarbową uiszcza się w różny sposób, w zależności od tego, o jaki przedmiot opłaty chodzi: poprzez zakup znaków skarbowych, wpłacenie należnej kwoty do kasy lub na rachunek bankowy urzędu skarbowego i poprzez płatników obowiązanych do obliczenia i pobierania opłaty.
Opłatę skarbową od podań i załączników do podań, czynności urzędowych, zaświadczeń i zezwoleń pobiera się w związku z działalnością różnych organów i jednostek organizacyjnych np. urząd gminy, stanu cywilnego, urzędy rejonowe, wojewodowie.
2.11 Samoopodatkowanie mieszkańców
Zgodnie z art. 12 ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym w sprawach samoopodatkowania mieszkańców na cele publiczne rozstrzyga się wyłącznie w drodze referendum gminnego.
Referendum takie przeprowadza się z inicjatywy rady lub na wniosek co najmniej 1/10 mieszkańców uprawnionych do głosowania. Jest ono ważne, jeżeli wzięło w nim udział co najmniej 30 % uprawnionych do głosowania.
Zagadnienia referendum gminnego, w tym także referendum w sprawie samoopodatkowania mieszkańców uregulowane są w ustawie z 11 października 1991 r. o referendum gminnym.
Rada gminy podejmuje uchwałę o przeprowadzeniu referendum w sprawie samoopodatkowaniu mieszkańców na cele publiczne bezwzględną większością głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby radnych.
Uchwała ta powinna zawierać wskazanie konkretnego celu lub celów, na które przeznacza się wpływy z samoopodatkowania oraz określać powinno zasady samoopodatkowania. Ponieważ ustawa o samorządzie gminnym mówi, że podmiotami samoopodatkowania (podatnikami) mogą być tylko mieszkańcy gminy.
Do zasad samoopodatkowania mieszkańców określonych przez radę gminy należy zaliczyć grypy mieszkańców podlegających samoopodatkowaniu, jego przedmiot (np. zajmowany grunt, osiągany dochód), podstawę obliczenia podatku (np. powierzchnia gruntu), terminu i trybu płatności oraz ewentualnych zwolnień.
Referendum przeprowadzają i ustalają jego wyniki, powołane w tym celu komisje terytorialne i obwodowe.
Wynik referendum w sprawie samoopodatkowanie się mieszkańców na cele publiczne jest rozstrzygający, jeżeli za somoopodatkowaniem padło co najmniej 2/3 ważnie oddanych głosów. Jeżeli referendum zakończy się wynikiem rozstrzygającym w sprawie poddanej referendum, rada gminy powinna niezwłocznie podjąć czynności w celu realizacji tej sprawy (np. ustanowienie inkasenta)
Referendum w sprawie samoopodatkowania mieszkańców, którego koszty przeprowadzenia pokrywa się z budżetu gminy i które, aby było rozstrzygające, wymaga znacznej większości ważnie oddanych głosów, jest stosunkowo trudnym sposobem uzyskania dochodów budżetowych. Realność wprowadzenia dochodów gminnych w tej formie budzi wątpliwości, zwłaszcza na obszarach większych miast.
2.12 Uprawnienia podatkowe organów gminy
...
gosicka