obwodowy ukłąd nerwowy.doc

Obwodowy Układ Nerwowy

Zaliczamy 12 par nerwów czaszkowych, oraz 31 par nerwów rdzeniowych.

Nerwy czaszkowe – NERVI CRANIALES

Oznaczamy cyframi rzymskimi i dzielimy na:

1.      nerwy czuciowe

2.      nerwy ruchowe

3.      nerwy mieszane

Unerwiają głównie głowę, a wyjątek stanowi nerw X i XI .

Nerw I – węchowy

To nerw czuciowy. Rozpoczyna się w błonie śluzowej jamy nosowej, okolicy węchowej i prowa­dzi czucie powonienia do opuszki węchowej ( 34 pole Brodmana).

       Patologia

            Uszkodzenie nerwu powoduje utratę czucia powonienia.

Nerw II – wzrokowy

            To nerw czuciowy. Rozpoczyna się w siatkówce oka i prowadzi impulsy wzrokowe do płata potylicznego.

       Patologia

            Ślepota, brak odruchu źrenic na światło.

Nerw III - okoruchowy

           Jest to nerw ruchowy. Wychodzi ze śródmózgowia i dochodzi do mięśni gałki ocznej, wpływa na ruchy gałek ocznych i powiek.

        Patologia

             Porażenie powoduje podwójne widzenie.

Nerw IV – bloczkowy

            Jest to nerw ruchowy. Odchodzi ze śródmózgowia, unerwia gałkę oczną.

       Patologia

            Zez przy spoglądaniu do góry.

Nerw VI – odwodzący

Nerw ruchowy. Unerwia mięśnie gałek ocznych.

Patologia

Zez zbieżny.

Nerw VII – twarzowy                                                                                                                   Nerw czuciowo – ruchowy. Wychodzi z Mostu. Ruchowo unerwia mięśnie mimiczne, czuciowo   prowadzi impulsy smaku z języka i podniebienia i wy­dziel­niczo wypełnia gruczoły ślinowe i łzowe.

     Patologia

          Poradzenie mięśni twarzy po stronie uszkodzonego nerwu. Opadanie kącika oka, ust. Zaburzenie wydzielania łez i śliny.

Nerw VIII – przedsionkowo ślimakowy

           To nerw czuciowy. Prowadzi impulsy słuchowe ze ślimaka w uchu środkowym, oraz impulsy   równowagi z narządu przedsionkowego w uchu wewnętrznym.

     Patologia

           Uszkodzenie nerwu ślimakowego powoduje  głuchotę, dzwonienie w uchu.

         Uszkodzenie nerwu przedsionkowego powoduje zawroty głowy, równowagi, oczopląs.

Nerw IX – językowo gardłowy

    To nerw czuciowo ruchowy. Wychodzi z rdzenia przedłużonego. Ruchowo unerwia język i gar­dło i ma wpływ na połykanie. Czuciowo prowadzi impulsy smakowo – termiczne z języka i gar­dła.

Patologia

           Problemy z połykaniem, zaburzenia smaku.

Nerw X – błędny

           To nerw czuciowo – ruchowy. Wychodzi z rdzenia przedłużonego, unerwia trzewia szyi, klatki piersiowej, jamy brzusznej.

           Ruchowo unerwia mięśnie podniebienia, krtani, przełyku, oskrzeli, układu pokarmowego.

           Dominacja nerwu błędnego to WAGOTONIA.

Nerw XI – dodatkowy

           To nerw ruchowy. Odchodzi z rdzenia przedłużonego, unerwia mięśnie krtani, częściowo mięsień czworoboczny i częściowo mięsień sutkowo – obojczykowo – mostkowy.

Nerw XII – podjęzykowy

           To nerw ruchowy. Wychodzi z rdzenia przedłużonego i unerwia mięśnie języka.

NERWY RDZENIOWE

To 31 par nerwów odchodzących z rdzenia kręgowego. Nerwy rdzeniowe zawierają trzy rodzaje akso­nów:

1.     aferentne  ( czuciowe ) – prowadzące impulsy receptorów ciała.

2.     aferentne ( ruchowe ) – prowadzące impulsy do mięśni szkieletowych.

3.                                                 aferentne – autonomiczne - prowadzące impulsy ruchowe do mięśni gładkich. Od nerwów rdze­niowych odchodzą gałęzie przednie i tylne. Gałęzie tylne unerwiają skórę karku, grzbietu, mięśnie karku, i grzbietu, stawy kręgosłupa. Gałęzie przednie two­rzą sploty nerwowe, unerwiają mięśnie szyi i klatki piersiowej, brzucha, kończyn górnych i kończyn dolnych.

      Ze splotów nerwowych odchodzą nerwy obwodowe.

Rodzaje splotów nerwowych

Splot szyjny

Powstaje z gałęzi przednich C1 C4 . głównym nerwem jest nerw przeponowy wychodzący z seg­men­tu C5 - Th1 , który unerwia przeponę.

Przepona jest najważniejszym mięśniem – bez niego nie można wykonać oddechu.

Splot ramienny

Utworzony jest z gałęzi przednich nerwów rdzeniowych od C5 – Th1.

Nerwy wychodzące z tego splotu unerwiają kończyną górną i niektóre mięśnie szyi i tułowia.

Najważniejsze nerwy to:

·         nerw piersiowy

·         nerw pachowy którego porażenie powoduje niemość odwodzenia w stawie ramiennym.

·         nerw promieniowy to najpotężniejszy nerw splotu ramiennego – unerwia wszystkie  mię­śnie i prostowniki kończyny górnej.

Jego porażenie spowoduje niemożność prostowania przedramienia, ręki i palców.

·         nerw pośrodkowy  jego porażenie spowoduje zanik mięśni ręki (kłębu kciuka) .

·         nerw łokciowy  jego uszkodzenie spowoduje zanik mięśni po stronie palca małego.

W okolicy międzyżebrowej nerwy rdzeniowe nie tworzą splotów tylko nerwy międzyżebrowe w liczbie 12 par. nerwy te unerwiają mięśnie międzyżebrowe, mięśnie klatki piersiowej głębokie i mięśnie brzu­cha.

Splot lędźwiowy

         Utworzony przez gałęzie przednie L2 - L4.

Jego najważniejsze nerwy:

·         nerw zasłonowy

·        nerw udowy – najpotężniejszy nerw splotu lędźwiowego . jego porażenie powoduje osłabienie zginania stawu biodrowego, całkowite zniesienie prostowania w stawie kolanowym, zniesiony odruch rzepkowy.

Splot krzyżowy

         Utworzony przez gałęzie nerwów rdzeniowych S1 – S5 i nerwu guzicznego ( najpotężniejszy splot człowieka).

Główne gałęzie:

·         nerwy pośladkowe (górny i dolny)

            Porażenie nerwu pośladkowego górnego powoduje osłabienie umocowania miednicy, opadanie miednicy i chód kaczkowaty.

              Porażenie nerwu pośladkowego dolnego powoduje niemożność podnoszenia się z pozycji siedzącej, wchodzenie po schodach, skakanie.

·         nerw kulszowy -

                     To najdłuższy i najgrubszy i najważniejszy nerw człowieka. Dł. 120 cm. Średnica 0,6 cm. A wytrzymałość 50 kg.

                     Dzieli się na:

· nerw strzałkowy wspólny

· nerw piszczelowy