Poz�acanie drewna na mikstionie Poz�otnictwo jest technik� znan� ju� od czas�w staro�ytnych. Polega na pokrywaniu powierzchni drewnianych p�atkami z�ota, srebra, cyny, metalu lub na pokrywaniu powierzchni proszkiem z�ota i br�zu. Poz�otnictwa nie nale�y myli� ze z�otnictwem, gdy� z�otnictwo to wykuwanie albo odlewanie przedmiot�w ze z�ota, a od XIX wieku tak�e nak�adanie pow�oki galwanicznej. Poz�otnictwo rozwija�o si� ze zmiennym nat�eniem w zale�no�ci od trend�w dominuj�cych w poszczeg�lnych epokach. Najwi�kszy rozkwit tej techniki przypad� na �redniowiecze i barok (poz�acano rze�by, o�tarze, wn�trza sakralne i pa�acowe), w XVIII techniki poz�otnicze wykorzystywano g��wnie do ozdabiania mebli szkieletowych. Zmiany w technice poz�otniczej przynios�o pojawienie si� pod koniec XIX wieku szlagmetalu. Szlagmetal to tanie p�ytki metalu imituj�ce z�oto. P�ytki te nak�adano na pod�o�e olejne, w zwi�zku z tym znacznie rzadziej stosowano technik� z�ocenia na pulmencie, a upowszechni�o si� poz�acanie na mikstionie. Poz�acanie drewna na mikstionie jest technik� znan� od V w. n.e.; nazywa si� je poz�ot� olejn�, pokostow� lub te� matow�, poniewa� nie mo�na p�atk�w z�ota, po�o�onych na mikstionie, wypolerowa� i dlatego pozostaj� matowe. Czym jest mikstion? To specjalnie spreparowany pokost lniany z dodatkiem �ywic. W sk�ad mikstionu wchodzi bursztyn, mastyks, smo�a ziemna i pokost � sk�adniki te si� stapia i rozcie�cza olejkiem terpentynowym. Na szcz�cie obecnie nie trzeba odmierza� tych sk�adnik�w z i�cie aptekarsk� dok�adno�ci� i miesza� w odpowiedniej temperaturze, gdy� poz�otnicy maj� do dyspozycji wysokiej jako�ci gotowe mikstiony. Proces z�ocenia drewna na mikstionie sk�ada si� z kilku etap�w: - usuni�cie brudnej pow�oki poz�otniczej (w przypadku renowacji); - gruntowanie drewna zapraw� klejowo-kredow� � najpierw nale�y nasyci� drewno gor�cym roztworem kleju o niskiej lepko�ci (g�sto�� kleju zale�y od mi�kko�ci drewna), nast�pnie nak�ada si� kilka warstw gruntu metod� �tapowania� czyli pionowego uderzania p�dzlem, a ostatni� warstw� g�stszego gruntu nak�ada si� przez �oblewanie� - wyg�adzanie p�dzlem w celu wyr�wnania powierzchni po �tapowaniu�; - przeszlifowanie zagruntowanej powierzchni na mokro, na sucho i wypolerowanie jej; - 2-3 krotne nasycenie zagruntowanej powierzchni rzadkim lakierem spirytusowym lub olejnym, do uzyskania jednolitej powierzchni i odstawienie na 24 godziny; - na�o�enie cienkiej i r�wnomiernej warstwy mikstionu przy pomocy szczecinowego p�dzla; - nak�adanie z�ota p�atkowego na podeschni�ty mikstion - nale�y pami�ta�, �e na zbyt mokrym mikstionie p�atki ton�, a do zbyt suchego nie przyklej� si�; mikstiony przesychaj� w ci�gu 6-24 godzin; p�atki z�ota przenosi si� z ksi��eczki na poduszk� sk�rzan� przy pomocy no�a poz�otniczego. Mo�na te� przy�o�y� poduszeczk� do p�atka z�ota, delikatnie go wyg�adzi� (wystarczy dmuchn��), po czym nale�y przyci�� materia� poz�otniczy do odpowiedniej wielko�ci i p�dzlem-chwytaczem, potartym o r�k� w celu lekkiego nat�uszczenia, przenosi si� p�atek z�ota na mikstion. Poz�ot� pozostawi� nale�y na kilka godzin do przeschni�cia, a nast�pnie wyg�adzi� mi�kkim p�dzlem lub poci�gn�� wyr�wnuj�c� warstw� 40% alkoholu. Kolejny zabieg to pokrycie poz�oconej powierzchni bezbarwnym lakierem spirytusowym caponowym lub roztworem wosku na ciep�o. Lakier mo�na podbarwi� odpowiednim barwnikiem, dzi�ki czemu poz�ota ma cieplejszy odcie�. Technika poz�acania na mikstionie daje efekt matowej powierzchni, je�li chcemy uzyska� z�ocenie na po�ysk, nale�y wybra� technik� poz�acania na pulmencie. Wszystkie wy�ej opisane czynno�ci wymagaj� wiele pracy i cierpliwo�ci, ale dla uzyskania odpowiednich efekt�w niezb�dne s� odpowiednie narz�dzia i materia�y. Do gruntowania i szlifowania pod�o�a niezb�dne s� nast�puj�ce przybory: p�dzel okr�g�y z twardej szczeciny do gruntowania i �tapowania�, p�dzel do �oblewania�, �elazko skrobakowe do obr�bki gruntu na sucho, pumeks w kamieniu do obr�bki gruntu na mokro, proszek pumeksowy i ziemia okrzemkowa do szlifowania gruntu na sucho, papier �cierny, focza sk�rka do polerowania pod�o�a, g�bka do zbierania szlamu z gruntu, szpachla japo�ska do zbierania gruntu z du�ych powierzchni. Nak�adanie p�atk�w z�ota na mikstion wymaga skupienia, precyzyjnej i pewnej r�ki poz�otnika, a w tej r�ce mie� on musi fachowe narz�dzia. W�r�d narz�dzi do nak�adania poz�oty musi znale�� si�: - poduszka sk�rzana do przycinania na niej p�atk�w z�ota � wykonana jest z delikatnej sk�ry, je�li si� przet�u�ci nale�y potrze� jej powierzchni� kred�; - n� poz�otniczy � przenosi si� nim p�atki z ksi��eczki na poduszk�, przycina je do odpowiedniej wielko�ci, prowadz�c n� zawsze w jednym kierunku, by nie uszkodzi� p�atka; od jako�ci tego narz�dzia zale�y efekt pracy poz�otnika, dlatego trzeba go odpowiednio ostrzy�, wyg�adza�, odt�uszcza� kred�, a po ka�dym przyci�ciu p�atka z�ota przeciera� go mi�kk� szmatk�; - p�dzel-chwytacz o mi�kkim, d�ugim w�osiu z wiewi�rki, wielb��da lub borsuka � jest potrzebny do przenoszenia p�atk�w z�ota z poduszki na pod�o�e, jego szeroko�� powinna odpowiada� szeroko�ci p�atk�w.
sunny_psv