,,Wprowadzenie dziecka w społeczność przedszkolną”
Program edukacyjno- adaptacyjny realizowany w latach 2007-2008.
Przygotowując się do podjęcia pracy w grupie 3 latków zastanawiałam się nad procesem adaptacyjnym dziecka w przedszkolu. Nauczona wieloletnim doświadczeniem wiedziałam, że może być trudny i długi. Wiedziałam również, że musi przebiegać w równowadze między potrzebami fizjologiczno-biologicznymi, emocjonalnymi i społecznymi. Brak zaspokojenia chociaż jednej z nich prowadzi do zaburzeń w zachowaniu i rozwoju dziecka.
Kierując się dobrem najmłodszych przedszkolaków postanowiłam opracować program adaptacyjny. Wykorzystałam potrzebną wiedzę z kursu ,,Rozpoznawanie problemów związanych z okresami rozwojowymi dzieci”-2007r. ,25 godzin.
Po opracowaniu programu, zgodnie z obowiązującymi procedurami został włączony do realizacji w roku szkolnym 2007/2008.
Program obejmował system działań organizacyjnych i pedagogicznych w oparciu o wiedzę o rozwoju dziecka ze strony przedszkola oraz włączenie rodziny w proces adaptacji i uspołecznienia dzieci w warunkach przedszkolnych.
Celem głównym mojego programu była adaptacja dziecka w przedszkolu.
Zaś celami szczegółowymi programu było:
l pomoc dziecku w przekroczeniu progu dom- przedszkole;
l przezwyciężenie strachu przed zmianą środowiska;
l zrozumienie i stosowanie się do zasad współżycia w grupie;
l uświadomienie dzieciom, że pobyt w przedszkolu może być ciekawą zabawą oraz formą radosnego działania;
l nawiązanie bliskiego i serdecznego kontaktu z innymi dziećmi i pracownikami przedszkola;
l ukształtowanie pozytywnego wizerunku przedszkola;
Adresatami programu były dzieci, które rozpoczynają nowy etap bycia przedszkolakiem, pracownicy pedagogiczni i pomocniczy przedszkola,którzy tworzą warunki adaptacji dziecka w nowym środowisku, rodzice, którzy zdecydowali się na edukację przedszkolną dziecka, które w różny sposób uczestniczy w realizacji zadań adaptacyjnych.
Oczekiwanymi efektami w zakresie wprowadzenia dziecka w społeczność przedszkolną to: łagodna adaptacja dziecka w nowym środowisku, dziecko chętniej pozostaje w przedszkolu, nie płacze, podejmuje zabawę, szybciej godzi się z koniecznością rozstania z najbliższymi i akceptuje ten fakt, szybciej przystosowuje się do personelu pracującego w grupie, adaptuje się do rytmu życia placówki, akceptuje życie w grupie rówieśniczej, rozumie i stosuje się do norm i zasad współżycia, nawiązuje pierwsze przyjaźnie, ma zapał i motywację do działania.
Formami realizacji programu były: zebrania z rodzicami, rozmowy indywidualne, spotkania z dziećmi. Rodzice otrzymali informacje w formie ,,Rady dla rodziców na pierwsze dni pobytu dziecka w przedszkolu”, harmonogram spotkań, który opracowałam.
W efekcie realizowanego przeze mnie programu rodzice poznali pracowników przedszkola, warunki w jakich będzie przebywać ich dziecko, szczegółowy rozkład dnia, obserwowali kontakty interpersonalne nauczyciel- dziecko. Mieli możliwość przekazania informacji o swoim dziecku. Ja zaś nawiązałam bliskie kontakty z dziećmi i rodzicami. Poznałam oczekiwania ich w stosunku do przedszkola. Zebrałam informacje o dziecku, jego przyzwyczajeniach i umiejętnościach. Ułatwiło mi to pracę, skróciło czas poznania nowych przedszkolaków. Działania podjęte przeze mnie sprzyjały świadomemu przygotowaniu dzieci do warunków przedszkolnych.
Analizując wyniki ankiety, którą wypełnili rodzice w kwietniu zajęcia adaptacyjne przebiegły pozytywnie. Spotkania miały wymiar wieloaspektowy i odnosiły się do pomocy dzieciom w nowej dla niego sytuacji, przybliżenie relacji między rodzicami a placówką. Rodzice czuli się spokojniejsi zostawiając dzieci w przedszkolu. Znali już personel, umieli dzielić się swoimi obawami. Uważali, że spotkania odbywały się w wyjątkowej atmosferze ciepła, szczerości, otwartości na drugiego człowieka.
Mnie zaś program pozwolił na aktywną pracę w określonym celu, poprzez uporządkowane i przemyślane oddziaływania opiekuńczo- wychowawcze. Realizacja programu przyczyniła się również do wzbogacenia oferty edukacyjnej placówki.
Efekty:
l dzieci chętniej pozostawały we wrześniu w przedszkolu;
l nie płakały, czuły się bezpieczne;
l szybko przystosowały się do personelu obdarzając go zaufaniem;
l chętnie uczyły się obsługi i samodzielności;
l odczuwały radość i zadowolenie z bycia w przedszkolu.
Konkurs Międzyprzedszkolny
Warsztaty plastyczne pt: ,,Śladami wiosny”
Trzy edycje w kolejnych latach 2007-2010.
Istotną rolę w rozwoju wrażliwości estetycznej dziecka odgrywa działanie nauczyciela i jego stosunek do piękna. Nie trudno nauczycielowi rozwijać elementarne upodobania estetyczne, łatwo również zbliżać dziecko do piękna natury. Trudniej natomiast kształtować poczucie piękna u dziecka, gdyż wchodzi w grę artyzm i sztuka ponieważ ocena wartości jest trudna również dla dorosłych. Ważne jest, aby dostarczyć dziecku wiele przeżyć estetycznych. Utwory i przedmioty artystyczne, z którymi dziecko zetknie się dostatecznie wcześnie pozostawią ślad w jego wyobraźni i pamięci. Dostarczą mu wzoru piękna, które będzie mogło trafnie ocenić dopiero w późniejszych latach. Rozumiejąc taką potrzebę dzieci postanowiłam wzbogacić swoją wiedzę z tego zakresu i wzięłam udział w kursie ,,Zręczne ręce wykonują to, co myśli mądra głowa”- maj 2006r., który wzbogacił mój warsztat pracy o ciekawe pomysły niekonwencjonalnych technik plastycznych, które z ochotą podejmowali moi wychowankowie.
To wszystko przekonało mnie i stało się impulsem do rozpoczęcia cyklu warsztatów plastycznych pt: ,,Śladami wiosny”, w którym wzięły udział grupy 6 -latków.
Opracowałam zaproszenia, które rozesłałam do trzech sierpeckich przedszkoli. Do zaproszeń dołączyłam regulamin konkursu, który zawierał cele (m. in. uwrażliwienie na świat przyrody, wyzwalanie postaw twórczych u dzieci), termin warsztatów plastycznych. Przystępując do konkursu przedszkolaki miały za zadanie w czasie spotkania warsztatowego stworzyć grupową pracę plastyczną wybraną techniką. Do konkursu przygotowałam swoje 6 latki, które z dużym zaangażowaniem przystąpiły do pracy. Zorganizowaliśmy wystawę prac plastycznych o tematyce wiosennej, przygotowaliśmy przedstawienie pt: ,,W czarodziejskim ogrodzie”. Wszystko to miało wprowadzić uczestników warsztatów w twórczy nastrój i uruchomić wyobraźnię artystyczną przyczyniając się do powstania pięknych prac.
Na moją propozycję odpowiedziały wszystkie sierpeckie przedszkola zgłaszając chęć udziału w tej inicjatywie. Uroczystość odbyła się w kwietniu. W czasie spotkania wszyscy goście z zaciekawieniem oglądali wystawę prac plastycznych i przedstawienie. Następnie mali artyści zostali zapoznani z technikami plastycznymi, którymi mogli wykonać swoją pracę. Po tej prezentacji wszyscy ochoczo przystąpili do działania. Powstały piękne dzieła malarskie, rysunkowe, wydzieranki, które zostały wysoko ocenione przez Jury.
Nagrodą dla wszystkich uczestników były pamiątkowe dyplomy, znaczki, przybory plastyczne oraz słodycze. Wytwory dziecięcej twórczości zostały udostępnione zainteresowanym. Dzieci czuły się ważnymi twórcami dzieł plastycznych.
l dzieci uwrażliwiły się na piękno otaczającej nas przyrody w okresie wiosny;
l poznały rośliny chronione;
l stworzyły prace plastyczne wybranymi technikami;
l zintegrowały się z dziećmi z pozostałych placówek sierpeckich;
l występując publicznie zaprezentowały swoje umiejętności twórcze: plastyczne, literackie i taneczne.
Konkurs międzygrupowy
,,Czyste powietrze wokół nas”
Powszechnie wiadomo, że uzależnienia dotykają coraz to młodszych ludzi, dlatego potrzebne jest rozbudzanie u dzieci odpowiedniej motywacji i stwarzanie okazji do ćwiczeń różnych umiejętności życiowych podbudowanych wiedzą i hierarchią wartości. Warto nie dopuścić do sytuacji, w której trzeba leczyć uzależnienia. Lepiej jest zapobiegać, dbając o edukację już na poziomie przedszkola.
Zgadzając się z tym stwierdzeniem, w roku szkolnym 2009/2010 opracowałam plan działań w oparciu o Program przedszkolnej edukacji antynikotynowej, proponowany przez Główny Inspektorat Sanitarny. Przystąpiłam do realizacji za zgodą rodziców, w grupie dzieci 6 letnich. Obejmował on kilka modeli:
l model racjonalno -poznawczy;
l model ćwiczenia umiejętności odmawiania;
l model promocji zdrowia;
l model psychiczny.
Realizację planu rozpoczęłam od wykonania gazetki tematycznej pod hasłem ,,Nie pal przy mnie”. Następnie zorganizowałam wycieczkę mającą na celu obserwowanie źródeł dymu w środowisku. Dzieci obserwowały ,,Co i dlaczego dymi?”, określały różne rodzaje dymów, przyczyny wydobywania się ich. Przez kolejne dni rozmawialiśmy o szkodliwości dymu nikotynowego dla człowieka i rośliny, jak unikać dymu papierosowego.
Zachęciłam również koleżanki z grupy 5-latków do wdrażania powyższego planu. Następnym posunięciem był quiz międzygrupowy ,,Łamigłówki dla mądrej główki” w celu podsumowania zdobytych wiadomości z udziałem przedstawiciela SANEPIDU. Nastąpił element pozytywnej rywalizacji,kiedy dzieci z poszczególnych grup mierzyli się z zadaniami. Poziom wiedzy był bardzo wysoki. Wszyscy uczestnicy otrzymali nagrody dla całych grup: naklejki, emblematy, linijki z hasłami antynikotynowymi.
l dzieci opanowały wiele treści z zakresu edukacji antynikotynowej;
l nabyły umiejętności eksponowania zdobytej wiedzy przez wystąpienie publiczne przed szerszym gronek kolegów i gości;
l zrozumiały, na czym polega pozytywna rywalizacja;
l promowały swoją wiedzę i umiejętności w środowisku lokalnym.
Uroczystości
Bale karnawałowe, Jasełka,Jubileusz Przedszkola
W ciągu wieloletnie praktyki obserwowałam bacznie swoich wychowanków. Pozwoliło mi to na dokonanie spostrzeżeń związanych z edukacją muzyczną dzieci. Przedszkolaki chętnie uczestniczą w zabawach i zajęciach w oparciu o muzykę, śpiew i taniec. Zdając sobie z tego sprawę ukończyłam kursy z tego zakresu m.in.: ,,Gry i zabawy przy muzyce G.Storms'a ”, - grudzień 2007r.
15 godzin.,,Zabawy muzyczno- taneczne w wychowaniu przedszkolnym i kształceniu zintegrowany” ,-kwiecień 2007r., 12 godzin.,,Gry i zabawy wzbogacające proces dydaktyczno- wychowawczy w wychowaniu przedszkolnym” ,-marzec 2005r.,20 godzin.
Kursy wzbogaciły mój warsztat pracy o nowe zabawy muzyczne, uporządkowany repertuar muzyczny. Podczas zajęć warsztatowych poznałam szereg zabaw i tańców pochodzących z różnych krajów świata . Proponowane zabawy doskonale integrują grupę, wyzwalają u dzieci pozytywne emocje. Materiały zdobyte na kursach często wykorzystuję w swojej codziennej pracy, dzieci z ochotą podejmują nowe wyzwania, z łatwością przyswajają tańce. Przedszkolaki uczestnicząc w takich zabawach oswajają się z muzyką, z jej rodzajami, rozwijają słuch ucząc się nowych piosenek poprawiają pamięć i wymowę.
Wiedza zdobyta podczas kursów posłużyła mi do zorganizowania wielu uroczystości przedszkolnych, gdzie dużą rolę odgrywała muzyka. Jedną z nich było cykliczne organizowanie bali karnawałowych pt: ,,Czarodziejski bal”-2006r., ,,Bal nad balami”-2008r., ,,W krainie baśni”-2009r. Celem podjętych działań było zintegrowanie środowiska przedszkolnego we wspólnym działaniu, aktywizowanie rodziców, dzieci, rozwijanie inwencji twórczych i wyobraźni dziecka. W realizację projektu włączyłam koleżanki. Udzieliłam im potrzebnych wskazówek i dostarczyłam niezbędnych materiałów. Rodzice poinformowani odpowiednio wcześnie o balu aktywnie uczestniczyli zapewniając dzieciom odpowiedni strój. Jedna klasa przyozdobiona była balonami, wstążkami, serpentynami. Do dekoracji włączyły się dzieci i wszyscy pracownicy przedszkola.
W trakcie zabawy przedszkolaki miały możliwość zaprezentowania swoich strojów, tańców charakterystycznych dla naszego kraju: walc, polonez, krakowiak. Wiele radości dostarczył dzieciom udział w zabawach, konkursach, quizach.
Inną uroczystością, gdzie wykorzystałam wiedzę zdobytą na wcześniej organizowanych kursach były ,,Jasełka”. To uroczystość dla całego przedszkola i zaproszonych gości ( rodzice, przedstawiciele organu prowadzącego), które organizowałam w roku: 2008,2009.Opracowałam scenariusz uroczystości, oprawę muzyczną, potrzebną dekorację, stroje. Dzieci przygotowując się do uroczystości miały możliwość doskonalenia umiejętności wokalnych, teatralnych i przyswajania wiedzy o tradycjach świątecznych. Dużo satysfakcji przyniosły dzieciom ciepłe słowa ze strony Rady Rodziców, p. dyrektor i zaproszonych gości.
Na bazie zdobytych doświadczeń w czasie szkoleń, opracowałam dwuletni cykl uroczystości pod hasłem ,,Cary -mary, nie do wiary....,Andrzejki”, które realizowałam w roku 2008, 2009.
Wieczory andrzejkowe były zorganizowane dla dzieci ze wszystkich grup wiekowych. Starszaki, jako organizatorzy mieli przygotowane stroje i eksponaty potrzebne do wróżb. Uroczystości te, były dla dzieci radosnym przeżyciem i urozmaiceniem dnia codziennego. Jednocześnie wpływały na kształtowanie się osobowości, wyrabiały odpowiedni stosunek do wróżb i czarów, a także przekonania, że zabawa jest źródłem ciekawych przeżyć, wiedzy i rozrywki. Zadania dostosowane były do potrzeb i możliwości dzieci. Został osiągnięty cel końcowy, którym było sprawianie radości innym, zgodna współpraca, oraz poznanie zwyczajów i obrzędów wieczoru andrzejkowego.
Największym wydarzeniem roku 2010 to Jubileusz 65 lecia istnienia Przedszkola. Uroczyste obchody odbyły się 22 maja. W tym dniu nastąpiło również Nadanie Imienia ,,Słonecznej Jedyneczki”dla Przedszkola, odsłonięcie i prezentacja opracowanego specjalnie z tej okazji LOGO.
Tak długo oczekiwany Jubileusz poprzedzony był wieloma miesiącami przygotowań. Razem z dziećmi realizowałam wiele zadań dydaktyczno- wychowawczych, opracowałam scenariusz uroczystości, przygotowałam inscenizację pt,,Kolory”, wzbogaconą wieloma tańcami, które poznałam na wcześniejszych kursach. Pełni obaw, czy wszystko ,,pójdzie” zgodnie z planem, przywitaliśmy pamiętny dzień 22 maja. Obchody były wspaniałym wydarzeniem nie tylko dla dzieci, rodziców, pracowników przedszkola ale również dla społeczności lokalnej. Podczas świętowania spotkali się byli i obecni pracownicy przedszkola, absolwenci, którzy mieli okazję do wspólnych rozmów i wspomnień, o czym świadczy ogromne zainteresowanie kronikami. Uroczystość uświetnili swoją obecnością władze miasta, oświatowe i wielu gości.
Dzieci z mojej grupy miały okazję do prezentacji swoich umiejętności, ja zaś do zdobycia wielu doświadczeń zawodowych.
l kultywowanie tradycji i obrzędów ludowych domu rodzinnego i regionu, ze szczególnym uwzględnieniem Świąt Bożego Narodzenia, Andrzejek;
l wyzwalanie u dzieci postaw twórczych, radości i zadowolenia ze współpracy, ze wspólnej zabawy;
l podejmowanie działań integrujących dzieci z różnych grup wiekowych poprzez inicjowanie i organizowanie uroczystości;
l kształtowanie u dzieci poczucia własnej wartości i zadowolenia z dobrze wykonanego zadania;
l nabywanie umiejętności aktorskich, śmiałości i swobody podczas występu przed szerszym gronem gości;
l integracja ze środowiskiem lokalnym.
Wycieczki i działania przyrodniczo- ekologiczne
Pogłębiający się niepokój o losy środowiska przyrodniczego łączą ze sobą wiele grup społecznych. W swojej działalności szukają one różnych dróg poprawiających warunki Ziemi. Wśród zwolenników ochrony planety nie może zabraknąć pedagogów- dbających o wiedzę i wychowanie nowych pokoleń. Uważam, że treści ekologiczne należy przyswajać dzieciom już w wieku przedszkolnym. Chcąc wzbogacić swoją wiedzę na ten temat wzięłam udział w następujących szkoleniach:,,Wychowanie prozdrowotne w edukacji elementarnej. Moduł II. Gry i zabawy wzbogacające edukację ekologiczną dziecka w wieku przedszkolnym „-styczeń 2004r.,10 godzin,,,Przyroda bawi, uczy, uspokaja”-kwiecień 2006r., 2 godziny. Udział w wyżej wymienionych szkoleniach zaowocował między innymi prowadzeniem wielu zabaw i gier ekologicznych, tropiących, które niewątpliwie wpłynęły na podniesienie świadomości przyrodniczej moich wychowanków. Wiedza i umiejętności wyniesione z w/w form doskonalenia wskazały mi jeszcze inne możliwości pracy z dzieckiem podczas realizacji treści z zakresu edukacji przyrodniczej.
Ze swoimi wychowankami podejmowałam wiele różnorodnych działań. Wyjazd na Zielone Przedszkole-do którego opracowałam program, to niewątpliwie wielka atrakcja dla dzieci. Głównym celem było uświadomienie dzieciom, że życie bez kontaktu z przyrodą jest niemożliwe, wszystko co jest potrzebne człowiekowi do życia czerpie ze środowiska. Po raz pierwszy przedszkolaki uczestniczyły w tego typu zajęciach. Brały udział w spotkaniu ze strażnikiem lasu- leśniczym, zdobyły odznakę ,,Przyjaciela przyrody”.
Według mnie, wyjazd do Bledzewa na Zielone Przedszkole znacznie przyczynił się do podniesienia świadomości ekologicznej dzieci. Był również dla mnie dużym doświadczeniem pedagogicznym, dzięki któremu poznałam lepiej dzieci, nawiązałam lepsze z nimi relacje, wzmocniłam współpracę z rodzicami, doskonaliłam umiejętności organizacyjne. Wszystkie założone cele opracowanego programu zostały zrealizowane. Dzieci wróciły zadowolone, z bagażem miłych wspomnień i wrażeń i mnóstwem wiedzy przyrodniczej.
Inną formą działań były wycieczki:
-do Gospodarstwa Ekologicznego w Ostrowach. Dzieci zwiedzały typowe dla naszego regionu gospodarstwo, oglądały zabudowania i mieszkające w nich zwierzęta. Zwiedzały pasiekę obserwując pracę pszczelarza i degustując miód.
-do ZOO w Płocku -2008, 2009r.Była to wielka atrakcja dla dzieci. Miały one możliwość obserwowania wielu okazów zwierząt z różnych stron Polski i innych kontynentów. Poznały te, które są pod ochroną.
-do Solca Kujawskiego - w 2009 roku, gdzie zwiedzały ,,Park dinozaurów”. Dzieci miały okazję obejrzeć eksponaty dinozaurów naturalnej wielkości a w muzeum obserwować prehistoryczne skamieniałości.
-do Torunia- w 2009,2010roku, w celu zwiedzania zabytkowej starówki miasta oraz do Planetarium. Wielką atrakcją dla przedszkolaków było oglądanie nieba, gwiazd, planet oraz poszerzenie swoich wiadomości o nowe pojęcia astronomiczne. Poznały bliżej wielkiego Polaka, Mikołaja Kopernika.
-do różnych ekosystemów: pole, łąka, staw, las w różnych porach roku. Z wielką przyjemnością dzieci poznają i odwiedzają te miejsca, zapamiętują charakterystyczne rośliny i zwierzęta. Dokonują zbioru eksponatów do kącika przyrodniczego, które są szczegółowo omawiane i badane.
Moje zainteresowania tematyką ekologiczną były motywacją do pogłębiania wiedzy o przyrodzie u dzieci . Podczas zajęć wprowadzałam wiele treści przyrodniczych rozumiejąc, że jest to sposób na ukształtowanie właściwego stosunku wychowanków do otaczającej przyrody. Od wielu lat współpracuję aktywnie z Ligą Ochrony Przyrody i podejmuję działania, które proponują zachowania ekologiczne. Oto niektóre z nich:
-przedstawienie teatralne związane z ochroną przyrody -,,Doktor lasu”. Dzieci obejrzały spektakl, podczas którego poznały zagrożenia przyrody spowodowane działaniem człowieka, sposoby ochrony środowiska, np.: nauka segregacji śmieci.
-,,Las wita nas”-spotkanie z leśnikiem podczas pobytu w Bledzewie. Dzieci zapoznały się z pracą leśnika, jego obowiązkami. Podczas prelekcji leśnik uświadomił dzieciom, że las to wielkie osiedle, w którym żyje mnóstwo roślin i zwierząt. Przypomniał o właściwym zachowani człowieka podczas pobytu w lesie.
-,,Kubusiowy przyjaciel natury”- filmy edukacyjne. Omawiając tematykę przyrodniczą systematycznie prezentuję dzieciom filmy edukacyjne, które pozwalają podsumować i usystematyzować zdobytą wiedzę.
-oglądanie slajdów ,,Podróże Kubusia”-pt: ,,Na Warmii i Mazurach”, ,,Nad morzem”, ,,W górach”. Mają one za zadanie zapoznania dzieci z różnymi regionami Polski.
-,, Kochasz dzieci nie pal śmieci”-działania plastyczne. Dzieci chętnie wypowiadały się poprzez prace plastyczne na temat czystości powietrza, trujących dymów, ochrony środowiska. Dowiedziały się, że drzewa nazywamy ,,zielonymi płucami”.
-Sprzątanie świata”-coroczny udział w akcji sprzątania Ziemi. Zielony patrol przedszkolny zaopatrzony w rękawiczki i ekologiczne worki wyrusza zbierać śmieci w pobliżu przedszkola. Po zakończeniu akcji zanosimy worki śmieci do śmietników i wrzucamy do odpowiednich pojemników. Po powrocie dzieci nagradzane są naklejkami.
-Zabawy tropiące- często w czasie spacerów i wycieczek w terenie organizuję dzieciom zabawy tropiące, które uczą ich samodzielnego myślenia, wyciągania wniosków i sprawiają wiele radości. Przykładem takich zabaw, które są preferowane przez przedszkolaków to: ,,Szukamy zgubionych owieczek”, ,,Gdzie ukryły się grzybki” , ,,Pierwsze oznaki wiosny”.
-,,Notatnik Przyjaciela Natury”-Dzieci dostają do domu kartkę z tabelka, w której są czynności proekologiczne. Przez tydzień zapełniają puste miejsca w tabeli rysując uśmiechniętą buźkę obok czynności, dzięki której dbali o przyrodę. Po tygodniu opowiadają, co robili w trosce o środowisko naturalne. Są zadowolone i zachęcone do dalszej aktywności.
Uważam, że wycieczki oraz inne działania dostarczyły dzieciom dużo wrażeń i sprawiły wiele radości. Kontakty z nowym środowiskiem pobudziły chęć do głębszego poznania otaczającej przyrody.
l dzieci poznały istniejące w przyrodzie zależności między organizmami żywymi;
l obserwowały w kontakcie bezpośrednim okazy przyrodnicze;
l poprzez zabawy badawcze pogłębiały swoją wiedzę przyrodniczą;
l podnosiły świadomość ekologiczną;
l ...
agacia_