Nowy system emerytalny.pdf

(239 KB) Pobierz
<!DOCTYPE html PUBLIC "-//W3C//DTD HTML 4.01//EN" "http://www.w3.org/TR/html4/strict.dtd">
57
NOWY SYSTEM EMERYTALNY W POLSCE
WP£YW NA KRÓTKO-
I D£UGOTERMINOWE PERSPEKTYWY
GOSPODARKI I RYNKÓW FINANSOWYCH
868267324.040.png 868267324.041.png 868267324.042.png 868267324.043.png 868267324.001.png 868267324.002.png 868267324.003.png 868267324.004.png 868267324.005.png 868267324.006.png 868267324.007.png 868267324.008.png 868267324.009.png 868267324.010.png 868267324.011.png 868267324.012.png 868267324.013.png 868267324.014.png 868267324.015.png 868267324.016.png 868267324.017.png 868267324.018.png 868267324.019.png 868267324.020.png 868267324.021.png 868267324.022.png 868267324.023.png 868267324.024.png 868267324.025.png 868267324.026.png 868267324.027.png 868267324.028.png 868267324.029.png 868267324.030.png 868267324.031.png 868267324.032.png 868267324.033.png 868267324.034.png 868267324.035.png
Publikacja jest kontynuacj¹ serii wydawniczej Zeszyty PBR-CASE
CASE-Centrum Analiz Spo³eczno-Ekonomicznych, Fundacja Naukowa
00 944 Warszawa, ul. Sienkiewicza 12
BRE Bank SA
00 950 Warszawa, ul. Senatorska 18
Copyright by: CASE-Centrum Analiz Spo³eczno-Ekonomicznych, Fundacja Naukowa i BRE Bank SA
Redakcja Zeszytów
Redakcja naukowa
Ewa Balcerowicz
Sekretarz Zeszytów
Krystyna Olechowska
Autorzy
Adam Che³chowski
Marek Góra
Wies³aw Roz³ucki
Opracowanie graficzne
Agnieszka Bury
DTP
SK Studio
ISSN 1233-121X
Wydawca
CASE-Centrum Analiz Spo³eczno-Ekonomicznych, Fundacja Naukowa, 00 - 944 Warszawa, ul. Sienkiewicza 12
Nak³adca
BRE Bank SA, 00-950 Warszawa, ul. Senatorska 18
Oddano do druku w grudniu 2001 r. Nak³ad 600 egz.
868267324.036.png
SPIS TRECI
WPROWADZENIE
5
Marek Góra KOSZTY, OSZCZÊDNOCI ORAZ EFEKTY ZEWNÊTRZNE
ZWI¥ZANE Z WPROWADZENIEM NOWEGO SYSTEMU EMERYTALNEGO
7
1. Wprowadzenie
7
2. Nowy polski system emerytalny
8
3. Efektywny system emerytalny
10
4. Przejcie do efektywnego systemu emerytalnego
12
5. Zdefiniowane wiadczenie, czy zdefiniowana sk³adka?
14
6. D³ug systemu emerytalnego a rynki finansowe
15
7. Finansowanie przejcia do nowego systemu emerytalnego
16
8. Nowy system emerytalny i prywatyzacja
20
9. Inwestycje infrastrukturalne
21
10. Redukcja d³ugu
22
11. Czy grozi nam obni¿enie emerytur?
23
12. System solidarnociowy co znaczy to okrelenie?
25
13. System emerytalny i bezrobocie
25
14. Nowy system emerytalny w pocz¹tkowym okresie funkcjonowania
27
15. Sk³adki w nowym systemie emerytalnym
27
16. Kilka wyjanieñ dotycz¹cych nowego systemu emerytalnego
29
17. Skala redukcji zobowi¹zañ systemu emerytalnego
31
18. Skutki funkcjonowania nowego systemu dla bezrobocia w Polsce
31
19. Wyniki finansowe funduszy emerytalnych
32
Wies³aw Roz³ucki ZNACZENIE FUNDUSZY EMERYTALNYCH DLA ROZWOJU
WARSZAWSKIEJ GIE£DY PAPIERÓW WARTOCIOWYCH
37
1. Fundusze emerytalne i GPW po trzech latach od wprowadzenia nowego systemu emerytalnego
37
2. Nowe warunki dzia³ania GPW i OFE nowe pytania
39
3. Rozwój funduszy emerytalnych w Polsce a rozwój GPW
39
Adam Che³chowski STRATEGIE INWESTYCYJNE FUNDUSZY EMERYTALNYCH
REFORMA EMERYTALNA SUKCES CZY PORA¯KA?
41
1. Wstêp
41
2. Wybór strategii
41
3. Determinanty sukcesu reformy emerytalnej
42
4. Wp³yw globalizacji na rynki kapita³owe
43
5. Wnioski
50
868267324.037.png
LISTA UCZESTNIKÓW SEMINARIUM
Romuald Adamowicz
BRE Leasing
Ryszard F. £awniczak
Kancelaria Prezydenta RP
Ma³gorzata Antczak
Fundacja CASE
Jan Macieja
INE PAN
Ewa Balcerowicz
Fundacja CASE
Patrycja Maciejewicz
Gazeta Wyborcza
Bogumi³ Biñczak
K&K Consultants
Gabriela Machura-Bocian
Narodowy Bank Polski
Barbara B³aszczyk
Fundacja CASE
Grzegorz Maliszewski
BIG Bank Gdañski SA
Krzysztof B³êdowski
Magda Brennek
Waldemar Markiewicz
ProCapital
Przedstawicielstwo Komisji
Europejskiej w Polsce
Krzysztof Markowski
PKO BP SA
Jaros³aw Maroñ
Fundacja CASE
Piotr Bujak
Fundacja CASE
Miros³aw Maszybrocki
DAEWOO TU SA
Tomasz Chmielewski
SGH
Pawe³ Michalik
PTE Skarbiec Emerytura SA
Grzegorz Cydejko
ePress
Wojciech Mondiewicz
SGH
Ma³gorzata Dobrzyñska
AmerBank SA
Igor Nowak
¯ycie
Bartosz Drabikowski
Ministerstwo Finansów
Krystyna Olechowska
Fundacja CASE
Ma³gorzata Dragan
Prawo i Gospodarka
Tadeusz O³dakowski
Krajowa Izba Rozliczeniowa SA
Stefan Dunin W¹sowicz
SGH
Leszek Paw³owicz
Gdañska Akademia Bankowa
Miros³aw Dusza
Narodowy Bank Polski
Piotr Perlañski
Deutsche Bank Polska SA
Micha³ Dwurzyñski
Kredyt Bank SA
Krzysztof Piecg
SGH
Maciej Fornalczyk
CDC Comper
Jerzy Pieñkowski
Przedstawicielstwo Komisji
Europejskiej w Polsce
Jacek Furga
HypoVereinsbank Bank Hipoteczny SA
Ma³gorzata Golik
NBP
Jerzy W. Pietrewicz
SGH
Marta Go³ajewska
Narodowy Bank Polski
Piotr Poruziñski
3M POLAND
Marek Góra
SGH
Marta Postnik
Ministerstwo Finansów
Micha³ Górzyñski
Fundacja CASE
W³odzimierz Grudziñski
BISE SA
Jerzy Pruski
Rada Polityki Pieniê¿nei NBP
Ewa Gucwa-Leny
WNE UW
El¿bieta Pusto³a
Krajowy Depozyt Papierów
Wartociowych
Dariusz Jagie³³o
SGH
Zofia Jarczewska
NBP
Andrzej Pyszkowski
PARR
Rafa³ Janczyk
Commercial Union Investment
Managament (Polska) SA
Artur Radziwi³³
Fundacja CASE
Wojciech Rogowski
Narodowy Bank Bolski
Anna Jaros
Ambasada USA
Wies³aw Roz³ucki
Gie³da Papierów Wartociowych
Leszek Jasiñski
INE PAN
Ewa Sadowska-Cielak
Narodowy Bank Polski
Jakub Karnowski
Narodowy Bank Polski
Cyrus Saasnapour
International Finance Corporation
Stefan Karpiñski
Rzeczpospolita
Izabela Sewerynik
Kredyt Bank SA
Leszek K¹sek
Ministerstwo Finansów
Andrzej S³awiñski
Narodowy Bank Polski
Grzegorz Klima
SGH
Pawe³ Sobkiewicz
WSUiB
Krzysztof Kluza
Bank Handlowy SA
Ma³gorzata Sosnowska
AmerBank SA
Pawe³ K³osiewicz
Narodowy Bank Polski
Andrzej Stec
Gazeta Wyborcza
Jan Kowalczyk
RCSS
Micha³ Szczurek
PTE Nationale Nederlanden Polska SA
Miros³aw Kowalski
Zurich PTE SA
Krzysztof Szewczyk
Komisja Papierów Wartociowych
i Gie³d
Zygmunt Królak
Wy¿sza Szko³a Handlu i Prawa
Miko³aj Kruczyñski
DWZ
Piotr Szpunar
Narodowy Bank Polski
Ewa Krukowska
Reuters
Kazimierz lubowski
BCC
Maciej Krzak
Bank Handlowy w Warszawie SA
Andrzej niecikowski
IBD Zmiany SA
Stanis³aw Kubielas
NICOM
Anna wierczyñska
SGH
Wojciech Kwaniak
NBP GINB
Danuta Wa³cerz
PUNU
Jerzy Kwieciñski
Unia Europejska Przedstawicielstwo
w Polsce
Pawe³ Wojciechowski
PTE Allianz Polska SA
Gra¿yna Wojciechowicz
Fundacja CASE
Barbara Liberda
WNE UW
Adam Lipowski
INE PAN
Maciej Wróblewski
Bohdan Wy¿nikiewicz
Krzysztof Lutostañski
PKO/Handlowy PTE SA
Instytut Badañ nad Gospodark¹
Rynkow¹
Barbara Lutow
Zwi¹zek Rzemios³a Polskiego
868267324.038.png
WPROWADZENIE
Zeszyty BRE-CASE nr 57 zawieraj¹ trzy obszerne teksty przygotowane na seminarium powiêcone wp³ywowi nowego
systemu emerytalnego w Polsce na krótko- i d³ugoterminowe perspektywy gospodarki i rynków finansowych. Zorganizowa-
ne wspólnie przez Fundacjê CASE i BRE Bank SA, w ramach sta³ego cyklu spotkañ panelowych, seminarium odby³o siê
w Warszawie w grudniu 2001 roku.
Autorzy prezentowanych ni¿ej opracowañ: Marek Góra, profesor Szko³y G³ównej Handlowej, wspó³pracownik CASE,
wspó³autor nowego systemu emerytalnego; Wies³aw Roz³ucki, prezes Gie³dy Papierów Wartociowych w Warszawie; Adam
Che³chowski, przewodnicz¹cy Rady Inwestycyjnej Izby Gospodarczej Towarzystw Emerytalnych próbuj¹ oceniæ znaczenie
funduszy emerytalnych dla rozwoju polskiego rynku kapita³owego.
Koszty, oszczêdnoci oraz efekty zewnêtrzne zwi¹zane z wprowadzeniem nowego systemu emerytalnego omawia Ma-
rek Góra. Nowy system emerytalny jest narzêdziem indywidualnej alokacji dochodu w cyklu ¿ycia i jest w ca³oci
oparty na indywidualnych kontach, na które trafiaj¹ sk³adki p³acone za osoby objête tym systemem (urodzeni po
31 grudnia 1948 r.).Ka¿dy (docelowo) ma dwa konta emerytalne. Pieni¹dze trafiaj¹ce na pierwsze konto obs³ugi-
wane s¹ przez jedn¹ instytucjê (obecnie jest to ZUS, ale w przysz³oci mo¿e to byæ inna instytucja). Z ekono-
micznego punktu widzenia przekazanie sk³adek na pierwsze konto ma charakter zakupu obligacji skarbowej. Nie
podlega ona obrotowi na rynkach finansowych, nie musi wiêc te¿ byæ fizycznie emitowana. Stopa zwrotu, któr¹
otrzymujemy z takiej obligacji, jest mniej wiêcej równa tempu wzrostu gospodarczego (dok³adnie jest to 75% tem-
pa wzrostu funduszu p³ac w gospodarce). Stopa zwrotu jest parametrem ekonomicznym i nie jest przedmiotem
czyjejkolwiek decyzji. Pieni¹dze trafiaj¹ce na drugie konto obs³ugiwane s¹ przez wybrane przez nas PTE. Pie-
ni¹dze wydawane s¹ na zakup ró¿nych instrumentów finansowych. Instrumenty te podlegaj¹ obrotowi na ryn-
kach finansowych. Stopa zwrotu jest parametrem finansowym i nie jest przedmiotem czyjejkolwiek decyzji. Inge-
rencja pañstwa w wyniki oszczêdzania na ka¿dym z dwóch kont mo¿e mieæ jedynie charakter podatkowy. (Sto-
py zwrotu uzyskane w przypadku pierwszego konta s¹ opodatkowane w wysokoci 25% realnej stopy zwrotu).
Koszty obs³ugi pierwszego konta ukryte s¹ w ogólnych podatkach oraz innych sk³adkach. Koszty te nie ob-
ci¹¿aj¹ wiêc stanu kont. Koszty obs³ugi drugiego konta s¹ pokrywane bezporednio ze rodków obs³ugiwanych
osób. Stan kont jest wiêc odpowiednio pomniejszany. rodki zgromadzone na ka¿dym z kont przeznaczane s¹
na sfinansowanie anuitetu (do¿ywotniej emerytury) w wysokoci zale¿nej jedynie od stanu konta i wieku przej-
cia na emeryturê.
Wies³aw Roz³ucki podkreli³ w swoim wyst¹pieniu, ¿e fundusze emerytalne s¹ du¿¹ szans¹ dla naszego lo-
kalnego rynku papierów wartociowych. Z ca³¹ pewnoci¹ ronie ich znaczenie. Jest grupa liderów Otwartych
Funduszy Emerytalnych, która kszta³tuje politykê inwestycyjn¹ pozosta³ych. Widoczne s¹ tak¿e rosn¹ce udzia³y
OFE w spó³kach gie³dowych. Wydaje siê, ¿e rola OFE jako znacz¹cego inwestora w spó³kach goie³dowych po-
winna byæ niezmiernie aktywna. Dlaczego? Bo to, co niepokoi analityków gie³dowych, to s³abn¹ca efektywnoæ
i konkurencyjnoæ polskich spó³ek, w tym spó³ek notowanych na gie³dzie. Je¿eli sytuacja nie zmieni siê, to efek-
5
868267324.039.png
Zgłoś jeśli naruszono regulamin