ROZDZIAŁ I – CZĘŚĆ OGÓLNA
I DZIAŁALNOŚĆ GOSPODARCZA :
Działalność wytwórcza, handlowa, budowlana, usługowa oraz poszukiwanie, rozpoznawanie i wydobywanie kopalin ze złóż, a także działalność zawodową wykonywaną w sposób zorganizowany i ciągły.
(art. 2 SwobGospU )
II PRZEDSIĘBIORCA - definicje:
1. art. 43 zn 1 KC
Przedsiębiorcą jest osoba fizyczna, osoba prawna i jednostka organizacyjna, która nie jest osobą prawną, a której ustawa przyznaje zdolność prawną, prowadząca we własnym imieniu działalność gospodarczą lub zawodową.
2. art. 4 SwobGospU
Przedsiębiorcą jest osoba fizyczna, osoba prawna, jednostka organizacyjna niebędąca osobą prawną, której osobna ustawa przyznaje zdolność prawną –wykonująca we własnym imieniu działalność gospodarczą. Za przedsiębiorców uznaje się także wspólników spółki cywilnej w zakresie wykonywanej przez nich działalności gospodarczej.
3. art. 2 ZNKU
Przedsiębiorcami są osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które prowadząc-chociażby ubocznie-działalność zarobkową lub zawodową uczestniczą w działalności gospodarczej.
4. art. 4 OchrKonkurU
Przez przedsiębiorcę rozumie się przedsiębiorcę w rozumieniu ustawy SwobGospU oraz:
a) osobę fizyczną, osobę prawną, a także jednostkę organizacyjną niemającą osobowości prawnej, organizującą lub świadczącą usługi o charakterze użyteczności publicznej, które nie są działalnością w rozumieniu przepisów o działalności gospodarczej
b) osobę fizyczną wykonującą zawód we własnym imieniu i na własny rachunek lub prowadzącą działalność w ramach wykonywania takiego zawodu
c) osoba fizyczna posiadająca akcje lub udziały zapewniające jej co najmniej 25% głosów w organach co najmniej jednego przedsiębiorcy lub posiadająca kontrolę nad co najmniej jednym przedsiębiorcą, choćby nie prowadziła działalności gospodarczej, jeżeli podejmuje dalsze działania podlegające kontroli koncentracji.
5. art. 3 PWPU
Przedsiębiorcą jest osoba prowadząca w celach zarobkowych działalność wytwórczą, budowlaną, handlową lub usługową.
6. art. 3 ustawy o cenach:
Przedsiębiorcą jest podmiot prowadzący działalność gospodarczą w rozumieniu SwobGospU, a także osoby prowadzące działalność wytwórczą w rolnictwie w zakresie upraw rolnych oraz chowu i hodowli zwierząt, ogrodnictwa, warzywnictwa, leśnictwa i rybactwa śródlądowego.
7. art. 6 PrGeologGórn:
Jest to podmiot posiadający koncesję na prowadzenie działalności ustawowej (prowadzenie prac geologicznych i górniczych)
8. Ustawa o usługach turystycznych:
Podmioty określone jako przedsiębiorcy w SwobGospU + przedsiębiorcy zagraniczni
9. art. 36 KRSU:
Przez przedsiębiorcę należy rozumieć:
a) spółki jawne
b) europejskie zgrupowania interesów gospodarczych
c) spółki partnerskie
d) spółki komandytowe
e) spółki komandytowo-akcyjne
f) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością
g) spółki akcyjne
h) spółki europejskie
i) spółdzielnie
j) przedsiębiorstwa państwowe
k) jednostki badawczo-rozwojowe
l) przedsiębiorcy określeni w przepisach o zasadach prowadzenia na terytorium RP działalności gospodarczej w zakresie drobnej wytwórczości przez zagraniczne osobny prawne i fizyczne, zwane dalej „przedsiębiorcami zagranicznymi”
ł) towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych
m) odziały przedsiębiorców zagranicznych działające na terytorium RP
n) główne oddziały zagranicznych zakładów ubezpieczeń
o) inne osoby prawne, jeżeli wykonują działalność gospodarczą i podlegają obowiązkowi wpisu do rejestru
10. PrUpadNapr:
Przez przedsiębiorcę należy rozumieć osobę fizyczną, osobę prawną albo jednostkę organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną , jeżeli prowadzi we własnym imieniu działalność gospodarczą lub zawodową
11. art. 479 ze zn. KPC:
Przedsiębiorcami są w szczególności podmioty określone w przepisach o działalności gospodarczej, w przepisach o działalności gospodarczej z udziałem podmiotów zagranicznych oraz o zasadach prowadzenia na terytorium RP działalności gospodarczej w zakresie drobnej wytwórczości przez zagraniczne osoby prawne i fizyczne, a także banki.
III PRZEDSIĘBIORCY:
a) sensu stricto – to tacy, których cel, w jakim mogą być utworzeni, jest celem zarobkowym, a ich działalność prowadzona jest we własnym imieniu i zawodowo.
b) not for profit-to tacy, których co prawda cel główny nie jest celem zarobkowym, ale mogą prowadzić działalność gospodarczą z jednoczesnym przeznaczeniem zysków na cele statutowe.
c) non profit-grupa podmiotów, które w ogóle nie mogą prowadzić działalności gospodarczej
Mikroprzedsiębiorca: ( art. 104 SwobGospU )
Za mikroprzedsiębiorcę uważa się przedsiębiorcę, który w co najmniej jednym z dwóch ostatnich lat obrotowych:
a) zatrudniał średniorocznie mniej niż 10 pracowników
b) osiągnął roczny obrót netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz operacji finansowych nieprzekraczający równowartości w złotych 2 mln euro, lub sumy aktywów jego bilansu sporządzonego na koniec jednego z tych lat równowartości w złotych 2 mln euro
- Mały przedsiębiorca: ( art. 105 SwobGospU )
Za małego przedsiębiorcę uważa się przedsiębiorcę, który w co najmniej jednym z dwóch lat obrotowych :
a) zatrudniał średniorocznie mniej niż 50 pracowników
b) osiągnął roczny obrót netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz operacji finansowych nieprzekraczający równowartości w złotych 10 mln euro, lub sumy aktywów jego bilansu sporządzonego na koniec jednego z tych lat nie przekroczyły równowartości w złotych 10 mln euro
- Średni przedsiębiorca: ( art. 106SwobGospU )
Za średniego przedsiębiorcę uważa się przedsiębiorcę, uważa się przedsiębiorcę, który w co najmniej jednym z dwóch ostatnich lat obrotowych :
a) zatrudniał średniorocznie mniej niż 250 pracowników
b) osiągnął roczny obrót netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz operacji
finansowych nieprzekraczający równowartości w złotych 50 mln euro, lub sumy
aktywów jego bilansu sporządzonego na koniec jednego z tych lat nie przekroczyły
równowartości w złotych 43 mln euro.
IV POJĘCIE PRZEDSIĘBIORSTWA:
1. Znaczenie podmiotowe:
Przedsiębiorstwo to podmiot stosunków prawnych, czyli podmiot praw i obowiązków w zakresie prawa cywilnego. (np. art. 1 PPU)
2. Znaczenie funkcjonalne:
Stałe ( zawodowo, we własnym imieniu, w sposób zorganizowany i ciągły) prowadzenie działalności gospodarczej w celach zarobkowych ( uchylone art. 2 i 4 KH)
Znaczenie przedmiotowe:
Zorganizowany zespół składników niematerialnych i materialnych przeznaczonych do prowadzenia działalności gospodarczej. Dotyczy to w szczególności:
a) oznaczeń indywidualizujących przedsiębiorstwo lub jego wyodrębnione części (nazwę
przedsiębiorstwa)
b) własności nieruchomości lub ruchomości, w tym urządzeń, materiałów, towarów , i
wyrobów oraz innych praw rzeczowych do nieruchomości lub ruchomości
c) praw wynikających z umów najmu i dzierżawy nieruchomości lub ruchomości oraz
prawa do korzystania z nieruchomości lub ruchomości wynikające z innych stosunków prawnych
d) wierzytelności, praw z papierów wartościowych i środków pieniężnych
e) koncesji, licencji, zezwoleń
f) patentów i innych praw własności przemysłowej
g) majątkowych praw autorskich i majątkowych praw pokrewnych
h) tajemnic przedsiębiorstwa
i) ksiąg i dokumentów związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej
V ZBYCIE PRZEDSIĘBIORSTWA:
Przedsiębiorstwo może być zbyte, wydzierżawione albo może być na nim ustanowione prawo użytkowania.
Zbycie przedsiębiorstwa jest pojęciem , które obejmuje wszelkie czynności prawne powodujące przeniesienie na nabywcę wszystkich składników wchodzących w skład przedsiębiorstwa. (art. 75 zn 1 KC)
Czynność prawna mająca za przedmiot przedsiębiorstwo, obejmuje wszystko, co wchodzi w jego skład, chyba że co innego wynika z czynności prawnej lub przepisów szczególnych.
(art. 55 zn 2 KC)
Czynność zbycia przedsiębiorstwa jest czynnością prawną :
-rozporządzającą
-konsensualną
-kauzalną
Po stronie nabywcy mamy do czynienia z sukcesją uniwersalną
Zbycie przedsiębiorstwa wymaga formy pisemnej z podpisami notarialnie poświadczonymi. Jeżeli jednak na przedsiębiorstwo składa się nieruchomość – zbycie nieruchomości powinno nastąpić w formie aktu notarialnego.
Nabywca przedsiębiorstwa (również gospodarstwa rolnego) jest odpowiedzialny solidarnie ze zbywcą za jego zobowiązania związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa, chyba że w chwili nabycia nie wiedział o tych zobowiązaniach, mimo zachowania należytej staranności. Odpowiedzialność nabywcy ogranicza się do wartości nabytego przedsiębiorstwa według stanu z chwili nabycia, a według cen w chwili zaspokojenia wierzycieli. Odpowiedzialności tej nie można wyłączyć ani ograniczyć.
VI KONSUMENT
1. art. 22 zn 1 KC:
Za konsumenta uważa się osobę fizyczną dokonującą czynności prawnej niezwiązanej bezpośrednio z jej działalnością gospodarczą lub zawodową.
2. Ustawa o szczególnych warunkach sprzedaży konsumenckiej oraz o zmianie Kodeksu Cywilnego:
Kupującym musi być konsument, osoba fizyczna, która nabywa towar (rzecz ruchomą) od przedsiębiorcy w celu niezwiązanym z działalnością zawodową lub gospodarczą.
3. Ustawa o kredycie konsumenckim:
Konsumentem jest osoba fizyczna, która zawiera umowę z przedsiębiorcą w celu bezpośrednio nie związanym z działalnością gospodarczą.
4. Ustawa o udostępnianiu informacji gospodarczych:
Konsumentem jest osoba fizyczna, która zawiera umowę z przedsiębiorcą w celu bezpośrednio nie związanym z działalnością gospodarczą, członka wspólnoty mieszkaniowej oraz członka wspólnoty mieszkaniowej oraz członka spółdzielni mieszkaniowej posiadającej prawo do lokalu w rozumieniu ustawy z 15.12.200r. o spółdzielniach mieszkaniowych.
5. Ustawa o inspekcji handlowej:
Przez konsumenta należy rozumieć osobę, która zawiera umowę z przedsiębiorcą w celu bezpośrednio nie związanym z działalnością gospodarczą.
VII WEWNĘTRZNE FORMY ZORGANIZOWANIA PRZEDSIĘBIORCÓW:
Przedsiębiorstwo stanowi całość w znaczeniu:
- gospodarczym ( przedsiębiorstwo wykonuje swoje cele gospodarcze na własny rachunek)
- organizacyjnym (organizacyjna całość opiera się na takim stopniu zoorganizowania, który
umożliwia realizowanie działalności gospodarczej)
- personalnym ( przedsiębiorstwo działa w oparciu o substrat personalny)
- majątkowym ( działalność gospodarcza jest realizowana w oparciu o kompleks majątkowy,
którym jest pierwotny majątek i majątek wypracowany przez
przedsiębiorstwo )
-prawnym (do przedsiębiorstwa odnoszą się przepisy regulujące ustrój podmiotów,
wyznaczające zdolność prawną i zdolność do czynności prawnych)
1. Zakład:
Zakład jest wewnętrzną jednostką organizacyjną przedsiębiorcy, która stanowić może samodzielną strukturę gospodarczą, organizacyjną, personalną, majątkową. Nie występuje natomiast element całości prawne, gdyż zakład pod względem prawnym jest zawsze częścią struktury przedsiębiorcy.
Zakład stanowić musi wyodrębnioną wewnętrznie i organizacyjnie strukturę.
Istotnym czynnikiem dla ustalenia zakładu jest podstawa wyodrębnienia, która powinna być dokonana w wewnętrznych aktach normatywnych przedsiębiorców.
Jeżeli zakład znajduje się w głównym miejscu wykonywania działalności mamy do czynienia z zakładem głównym.
2. Oddział:
Cechą charakterystyczną oddziału (zakładu filialnego) jest jego wyodrębnieni lokalizacyjne, tj. znajduje się on w miejscu innym niż w głównym miejscu wykonywania działalności.
Oddział to wyodrębniona i samodzielna organizacyjnie część działalności gospodarczej, wykonywanej przez przedsiębiorcę poza głównym miejscem wykonywania działalności (zakładem głównym)
3.Przedstawicielstwo:
Z przedstawicielstwem mamy do czynienia, gdy inna struktura organizacyjna ma w stosunku do przedsiębiorcy pozycję zewnętrzną, choć realizuje zadania przedsiębiorcy. Dochodzi wówczas do zawarcia umowy o przedstawicielstwo prawne i faktyczne, co prowadzi do tego, że przedstawiciel dokonuje czynności prawnych i faktycznych jako odrębny podmiot, ale działa bezpośrednio w sferze reprezentowanego (na cudzy rachunek i w cudzym imieniu)
3. Stosunek powiernictwa:
Powiernictwo może być formą realizacji zadań przedsiębiorcy. Powiernictwo jest dokonywaniem czynności prawnej we własnym imieniu, ale na cudzy rachunek.
4. Zakłady budżetowe i gospodarstwa pomocnicze:
Skarb Państwa, gminy, zakłady opieki zdrowotnej, szkoły wyższe prowadzą działalność gospodarczą w oparciu o tę formę prawną.
VIII ZEWNĘTRZNE FORMY ZORGANIZOWANIA PRZEDSIĘBIORCÓW:
1. Holding:
Holding stanowi typ koncentracji kapitałowej przedsiębiorców, będącej pionowym powiązaniem, polegającym na tym, że jeden przedsiębiorca posiada akcje lub udziały w innym przedsiębiorcy, w celu zapewnienia kontroli w spółkach podległych.
Spółką dominującą jest spółka, która:
a) dysponuje bezpośrednio lub pośrednio większością głosów na zgromadzeniu wspólników albo na walnym zgromadzeniu, także jako zastawnik albo użytkownik bądź w zarządzi innej spółki kapitałowej (spółki zależnej), także na podstawie porozumień z innymi osobami
b) jest uprawniona do powoływania lub odwoływania większości członków zarządu innej spółki kapitałowej (spółki zależnej)lub spółdzielni (spółdzielni zależnej), także na podstawie porozumień z innymi osobami
c) jest uprawniona do powoływania lub odwoływania większości członków rady nadzorczej innej spółki kapitałowej (spółki zależnej) albo spółdzielni (spółdzielni zależnej), także na podstawie porozumień z innymi osobami
d) członkowie jej zarządu lub członkowie jej rady nadzorczej stanowią więcej niż połowę członków zarządu innej spółki kapitałowej (spółki zależnej) albo spółdzielni (spółdzielni zależnej)
e) dysponuje bezpośrednio lub pośrednio większością głosów w spółce osobowej zależnej lub na walnym zgromadzeniu spółdzielni zależnej, także na podstawie porozumień z innymi osobami
f) wywiera decydujący wpływ na działalność spółki kapitałowej zależnej albo spółdzielni zależnej, w szczególności na podstawie umów określonych w art. 7 KHS
W strukturze holdingowej wyróżniamy podmiot dominujący i podmiot zależny.
Stosunek powiązania wystąpi wówczas, gdy w spółce kapitałowej inna spółka handlowa lub spółdzielnia dysponuje bezpośrednio lub pośrednio:
-20% głosów na walnym zgromadzeniu lub zgromadzeniu wspólników
-20% udziałów lub akcji w innej spółce kapitałowej
Spółka –córka może nabywać udziały spółki-matki tylko w takim zakresie, w jakim wolno to czynić spółce-matce.
Holdingi tworzone są przez podział przedsiębiorców, łączenie przedsiębiorców albo łączenie przez przekształcenie przedsiębiorców i ich podział.
Możemy wyróżnić holdingi:
a) finansowe -działalność koncentruje się na posiadaniu udziałów (akcji) i zarządzaniu nimi, bez wykonywania funkcji kierowniczych
b) kierujące –celem jest kierowanie podporządkowanymi spółkami
c) mieszane ( a + b)
d) oparte na powiązaniach personalnych –powiązanie pomiędzy podmiotem dominującym a zależnym ma charakter unii personalnej. Same osoby pełnią funkcję członków zarządu w podmiotach objętych stosunkami zależności i dominacji lub dochodzi do łączenia funkcji członka zarządu podmiotu dominującego z funkcją członka rady nadzorczej podmiotu zależnego lub odwrotnie. Ewentualnie ma miejsce powierzenie funkcji członka zarządu w podmiocie zależnym specjaliście zatrudnionemu w podmiocie dominującym.
...
gosicka