1. POJĘCIE ADMINISTRACJIWystępuje w trzech znaczeniach:
Administracja oznacza wydzielone w państwie struktury organizacyjne powołane specjalnie do realizacji określonych celów o charakterze zadań publicznych
To działalność o specjalnych cechach podejmowana w ramach realizacji celów o charakterze publicznymTo ludzie zatrudnieni( powołani, nominowani, wybierani, przyjęci w oparciu o umowę cywilną) w strukturach wyodrębnionych w 1 znaczeniu.Ponadto można ją rozpatrywać:z obszaru definicji negatywno-przedmiotowej- administracja jest to podejmowana w publicznym celu działalność państwa( i związków publicznoprawnych) poza ustawodawstwem i sądownictwem z obszaru definicji negatywno-podmiotowej- administracja jest to działalność tych organów publicznych( państwowych), które nie są organami ustawodawczymi i sądowymiz obszaru definicji przedmiotowej pozytywnej administracja to działalność( celowa, praktyczna, rzeczywista, konkretna, planowa, bezpośrednia, władcza, ciągła, regulująca, twórcza, kontrolowana, oparta na prawie, trwała, organizatorska, kierownicza, swoista) mająca na celu realizację zadań publicznychz obszaru definicji pozytywnej podmiotowej- administracjato działalność organów administracyjnychPrawo administracyjne to zbiór norm prawnych regulujących administrację publiczną( działalność publiczną). Drugi z podstawowych sposobów definiowania prawa administracyjnego opiera się na uwzględnieniu szczególnej cechy tego prawa tj. władztwa. Cecha ta umożliwia jednostronne rozstrzyganie sytuacji indywidualnych, które jest trwałe i obowiązujące wszystkie podmioty prawne w państwie oraz zabezpieczone przymusem państwowym, w razie gdy treścią rozstrzygnięcia jest nałożenie obowiązku. Czyli, prawem administracyjnym jest prawo, które zawiera element władztwa. PRAWO ADMINISTRACYJNE A PRAWO CYWILNEW pawie cywilnym występuje formalna równość podmiotów, natomiast w prawie administracyjnym występuje władztwo administracyjne. Władztwo to polega na tym, że podmiot administracji działający na podstawie normy prawnej władczo( jednostronnie) rozstrzyga o pozycji prawnej drugiej strony stosunku prawnego. W wypadku gdyby adresat decyzji uchylał się od realizacji nałożonego obowiązku to organ administracji może zastosować przymus państwowy.6.WEWNĘTRZNEPRAWO ADMINISTRACYJNETerminem wewnętrzne prawo administracyjne określa się liczneibardzo zróżnicowane dyrektywy powinnego zachowania się( nakazy, zakazy, przyzwolenia) tworzone i realizowane w organizacyjnych układach kierownictwa w administracji publicznej.Układ kierownictwa określić można jako hierarchiczne powiązanie organów administracyjnych: kierującego( nadrzędnego)- podporządkowanego oraz przełożonego- podwładnego w strukturze organu.Ogólną cechą dyrektyw wewnętrznego prawa administracyjnego jest ich ograniczony zasięg obowiązywania. Wydawane są one na podstawie ogólnego upoważnienia do kierowania podporządkowanymi organami. Ponadto cechuje je zróżnicowanie postaci, zmienność i dowolność nazw, pod jakimi występują w praktyce, a także brak generalnego obowiązku publikowania aktów. Różni je to od prawa powszechnie obowiązującego. można powiedzieć, że akty prawa wew. Mają złożoną naturę z punktu widzenia ich treści: mogą być aktami ogólnymi iindywidualnymi a także abstrakcyjnymi i konkretnymi.Akty kierownictwa wewnętrznego:wydawane są na podstawie ustawy, istnieje upoważnienie ustawoweustawodawca określa kto ma być organem wydającym te akty- czy organy jednoosobowe- monokratyczne(np. minister lub prezydent), czy wieloosobowe- kolegialne( np. RM)muszą być zgodne z ustawąregulaminy i statuty mają na celu rozwinięcie przepisów ustawy w zakresie niezbędnym dla skonkretyzowania zasad organizacji i działania określonych jednostek; zasady odnoszą się do użytkowników; wydają je organy adm. publicznej-wytyczne, instrukcje, okólniki to interpretacja przepisów prawa powszechnie obowiązującego lub aktów kierownictwa wewnętrznego sporządzane przez organ centralny dla użytku wewnętrznego; podają zasady organizacji i funkcjonowania, sposoby działania organów, wyjaśniają struktury organizacyjne7. POJĘCIE ADMINISTRACJI PUBLICZNEJAdministracjapublicznato:-wyodrębnione w państwie struktury organizacyjne, mające na celu realizację zadań o charakterze publicznym-wszelkie działania, mające na celu realizację zadań o charakterze publicznymludzie, urzędnicy zatrudnieni w tychstrukturach organizacyjnychprzyjęte przez państwo i realizowane przez jego zawisłe organy państwa( sejm, senat) oraz organy samorządu terytorialnegozbiorowych i indywidualnych potrzeb obywateli wynikających ze współżycia ludzi w społeczeństwie.8. FUNKCJE ADMINISTRACJI PUBLICZNEJAdministracja publiczna musi wypełniać następujące funkcje na rzecz interesu publicznego:klasyczna administracja porządkowo- reglamentacyjna to klasyczne funkcje policyjne państwa związane z ochroną porządku publicznego i bezpieczeństwa zbiorowego. Stosowane są tu instrumenty władcze: nakazy, zakazy policyjne, zezwolenia adm. Powinna być wykonywana jak najbliżej podmiotu prawa czy miejsca którego dotyczy. Ma dużo wspólnego z działalnością orzeczniczą sądów- polega na wydawaniu aktów stosowania przepisów prawa. Główną zasadą tu jest zasada iż: jednostka ma przestrzegać obowiązujące prawo a władza może ją do tego przymusićadministracja świadcząca to funkcje organizacyjno- prestacyjne, chodzi tu oprzejęcieodpowiedzialności za rosnący zakres usług( oświata, ochrona zdrowia, kultura- usługitypu społecznego orazwodociągi,kanalizacja, oczyszczanie miast, światło i energetyka cieplna- usługi typu technicznego). Usługi świadczone są za pośrednictwem instytucji. Bierze udział w organizowaniu badań naukowych. Zarządza rozbudowaną infrastrukturą i zatrudnia dużą liczbę pracowników. Powinna być prowadzona przez samorząd różnych szczebli.Jej problemem jest wielka liczba odbiorców usług.administracja właściciel wykonuje uprawnienia właścicielskie państwa w odniesieniu do majątku publicznego i gospodarczego. Wiąże się z funkcją inwestorską gdyż nabywa nieruchomości, modernizuje i wnosi budynki i budowle.9. NORMY PRAWA ADMINISTRACYJNEGOnormy prawa ustrojowego regulują wszystkie najważniejsze elementy administracji publicznej jako organizacji. Dotyczą tworzenia i obsadzania organów adm. i ich urzędów, budowy wewnętrznej oraz wzajemnych relacji poszczególnych struktur organizacji. Usunięcie tych norm poza granice prawa adm. nie jest możliwe, ponieważ określone nieprawidłowości w toku stosowania tych właśnie norm mają bezpośrednie i podstawowe znaczenie dla prawidłowości realizacjinorm prawa materialnegonormy prawa materialnego określają:1.gdy realizacja prawa następuje przez wydanie decyzji- organy właściwe do jej wydania, a także określają treść decyzji co do praw i obowiązków przydawanych lub nakładanychgdy stosunki prawne( praw i obowiązki) powstają z mocy samego prawa- ustalają skutki nieprzestrzegania norm tego prawanormy prawa procesowego regulują tok czynności podejmowanych przez organy określone prawem ustrojowym w celu realizacji norm prawa materialnego, zarówno wtedy, gdy regulują wydanie i kontrolowanie decyzji adm., jak i wtedy, gdy regulują tok czynności podejmowanych w celu przymusowego wykonania decyzji administracyjnych.10. ADMINISTRACJA RZĄDOWA A ADMINISTRACJA SAMORZĄDOWADoelementów wspólnych administracji rządowej i samorządowej należą;funkcjonują w ramach państwafunkcjonują i działają na podstawach prawapowołane są dopełniania zadań publicznych( funkcja służebna)działają w ramach władzy wykonawczejmogą korzystać z władczości( podporządkowanie, nadrzędność).Doelementów różniących administrację rządową od samorządowej należą:adm. rządowa ma charakterschierarchizowany( pionowy układ- wertykalny), scentralizowany( organy najwyższe podejmują decyzje i są na samej górze) charakterzdecentralizowany, istnienie samorządu terytorialnego, działanie na podstawieustaw samodzielnie PŁASZCZYZNY DZIAŁANIA SAMODZIELNOŚCI:-sama kreuje swoje organy( wybory )-samodzielne tworzenie prawa na podstawie ustaw-władza należy do wspólnoty mieszkańców-samodzielność finansowa-swoboda prowadzenia działalności gospodarczej( zbywanie, nabywanie)adm. rządowa sprawuje nadzór nad adm. samorządową(nadzór weryfikacyjny na podstawie prawa pod kątem zgodności działań określonej struktury)- nadzór sprawuje Prezes RM, wojewoda, Regionalna Izba Obrachunkowaadm. rządowa może zmieniać treść ustaw
11. PODMIOTY ADMINISTRUJĄCE
Organ administrujący to każdy podmiot, który uczestniczy w realizacji funkcji administracji( zadań administracyjnych) bez względu na charakter podstawy prawnej uprawniającej do podejmowania takiego działania. Musi być to podstawa prawna zgodna z prawem, określająca charakter kompetencji i ich zakres, muszą to być kompetencje z zakresu adm., publ.Podstawami są; Konstytucja, ustawy,rozporządzenia, porozumienia i umowy publiczno- prawne, akty o charakterze wewnętrznym.
RODZAJE PODMIOTÓW ADMINISTRUJĄCYCH:1.organy administracji państwowej- to organy adm. rządowej i samorządowej( uznane przez normy prawa ustrojowego z odpowiednimi kompetencjami)związki samorządówprzedsiębiorstwa państwoweorganizacje społeczne, społecznozawodowe i zawodowe( ustawowe określenie zakresu kompetencji)- LOK, Związek Wędkarskiosoby prawne prawa prywatnego- sp. Zo.o, sp. Akcyjna- oraz tworzone przez samorządy terytorialne dla realizacji zadań własnych ST – np. wodociągi, oczyszczalnie, cmentarzeosoby fizyczne umocowane do realizacji zadań z zakresu administracjiorgany jednostek organizacyjnych( pomocnych) np. ST- rada osiedla, sołtys, rada dzielnicykierownicy osób prawnych prawa publicznego- rektor uczelni wyższejkierownicy jednostek organizacyjnych wyodrębnione przez organ administracji- dyrektor szkoły12. RODZAJE ŹRÓDEŁ PRAWA ADMINISTRACYJNEGODo źródeł prawa administracyjnego powszechnie obowiązującego należą:KONSTYTUCJAUSTAWYRATYFIKOWANE UMOWY MIĘDZYNARODOWEROZPORZĄDZENIAAKTY PRAWA MIEJSCOWEGOPowszechnie obowiązujące źródło prawa adm. musi zawierać choć 1 normę abstrakcyjną i generalną. Jest to katalog zamknięty- numerus clausus .KONSTYTUCJA statuuje porządek prawny. Jest w hierarchii źródeł prawa adm. aktem normatywnym najwyższej rangi. Ustala podstawowe zasady ustroju politycznego i społeczno- gospodarczego państwa, strukturę i kompetencje naczelnych, centralnych i lokalnych organów państwa, a także zasady i treść stosunków między obywatelami a państwem. Pozostałe normy wydawane w zgodzie z Konstytucją muszą tworzyć spójny system prawa. USTAWA jest aktem normatywnymuchwalanym przez parlament. W hierarchii źródeł prawa zajmuje miejsce bezpośrednio po konstytucji, co oznacza, że pod względem mocy prawnej konstytucji ustępuje. Ustawa nie może być sprzeczne z konstytucją. Pewne materie z zakresu adm. publicznej mogą być regulowane wyłącznie ustawami np. :Ograniczenia w zakresie korzystania przez obywateli z konstytucyjnych praw i wolnościZasady organizacji i tryb pracy Rady MinistrówZakres działania oraz tryb powoływania i odwoływania wojewodówZasady i tryb ogłaszania aktów normatywnychZasady i tryb przeprowadzania referendum lokalnegSprawy objęte materią ustawową nie mogą być regulowane aktami normatywnymi niższego rzędu niż ustawa, zatem nie mogą być regulowane także rozporządzeniami.
Warunkiem wejścia w życie ustaw jest ich ogłoszenie. Urzędowe ogłoszenie ustawy następuje przez jej publikację w Dzienniku Ustaw RP.(13) W demokratycznym państwie prawa, konstytucja oraz ustawymają zasadnicze znaczenie dla adm. publicznej, gdyż tworzą dla tej adm. podstawy działania i ustalają granice działania.RATYFIKOWANE UMOWY MIĘDZYNARODOWE przejawiają się one najczęściej w formach traktatów, umów, porozumień. Zawarcie umowy międzynarodowej oznacza ustalenie przez państwa wzajemnych praw i zobowiązań.międzynarodowa staje się źródłem prawa po jej ratyfikacji i ogłoszeniu. Ratyfikacja oznacza, że państwo przyjmuje obowiązek przestrzegania umowy. Dokonywana jest przez Prezydenta RP, za uprzednią zgodą Sejmu, wyrażoną w ustawie. Zgoda Sejmu na ratyfikacje nie jest wymagana wobec wszystkich umów międzynarodowych, lecz wobec tych które dotyczą:pokoju, sojuszu, układów politycznych lub układów wojskowychwolności, praw lub obowiązków obywatelskich określonych w Konstytucjiczłonkostwa RP w organizacji międzynarodowejznacznego obciążenia państwa pod względem finansowymspraw uregulowanych w ustawie, lub w których Konstytucja wymaga ustawRatyfikowana umowamiędzynarodowa po jej ogłoszeniu w Dzienniku Ustaw RP stanowi część krajowego porządku i jest bezpośrednio stosowana, chyba że jej stosowanie uzależnione jest od wydania ustawy.Wszczególnych sytuacjachratyfikowana umowamiędzynarodowa ma pierwszeństwo przed ustawą. Ma to miejsce w wypadku umowy międzynarodowej ratyfikowanej za uprzednią zgodą Sejmu, wyrażoną w ustawie, jeżeli ustawy tej nie da się pogodzić z umową.ROZPORZĄDZENIA są to akty wykonawcze do ustaw, które szczegółowo regulują różne kwestie. Do wydania r. niezbędna jest podstawa prawna zawarta w ustawie- delegacja ustawowa, która musi być:
· szczegółowa podmiotowo- wyraźne określenie organu państwowego uprawnionego lub zobligowanego do wydania tego aktu; zakaz subdelegacji- zakaz przenoszenia tych kompetencji na inny nieupoważniony organ
· szczegółowa przedmiotowo- określa charakter spraw, które mają być poddane regulacji
· szczegółowa treściowo- wytyczne co do treści aktu, dotyczące głównie kierunków przyszłych rozwiązańJeżeli nie będzie choć 1 z wyżej wymienionego elementu to upoważnienie ustawowe jest nieważne.Rozporządzenie wydaje: minister, wojewoda(są one o mniejszym zasięgu), premier, RM, prezydent, Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji, przewodniczący Komitetu Integracji Europejskiej, przewodniczący Komitetu Badań Naukowych- obecnie Minister Nauk. ROZPORZĄDZENIE Z MOCĄ USTAWY to akt wyjątkowy wydawany:w chwili gdy zostanie ogłoszony stan wojennygdy Sejm nie może zebrać się na obradyz wnioskiem RMMoże być uchylone na pierwszym zebraniu Sejmu.AKTY PRAWA MIEJSCOWEGO to przepisy wykonawcze do ustaw wydawane:w gminie przez Radę Gminy
v w powiecie przez Radę Powiatu
v w województwie samorządowym przez Sejmik Wojewódzki
v w województwie rządowym przez wojewodęW sprawach nie cierpiących zwłoki Zarząd Gminy, Powiatu, Województwa.Na prawo miejscowe składają się też przepisy porządkowe. W gminie akty prawa miejscowego ogłaszane są poprzez np. rozplakatowanie, powszechną prasę. Reszta( powiat, woj.) musi być opublikowane w Wojewódzkim Dzienniku Ustawowym.Do źródeł prawa wewnętrznego należą:
o zarządzenia
o statuty
o regulaminy
o okólnikiObowiązują tylko wewnątrz danej struktury organizacyjnej. Zwyczaj nie jest źródłem prawa, a orzeczenie sądów nie jest powszechnie obowiązujące.Akty kierownictwa wewnętrznego:
- wydawane są na podstawie ustawy, istnieje upoważnienie ustawowe
- ustawodawca określa kto ma być organem wydającym te akty- czy organy jednoosobowe- monokratyczne(np. minister lub prezydent), czy wieloosobowe- kolegialne( np. RM)
- muszą być zgodne z ustawą
- regulaminy i statuty mają na celu rozwinięcie przepisów ustawy w zakresie niezbędnym dla skonkretyzowania zasad organizacji i działania określonych jednostek; zasady odnoszą się do użytkowników; wydają je organy adm. publicznej
- wytyczne, instrukcje, okólniki to interpretacja przepisów prawa powszechnie obowiązującego lub aktów kierownictwa wewnętrznego sporządzane przez organ centralny dla użytku wewnętrznego; podają zasady organizacji i funkcjonowania, sposoby działania organów, wyjaśniają struktury organizacyjne. 15. ZASADA SUBSYDIARNOŚCI A ORGANIZACJA ADMINISTRACJI PUBLICZNEJ
Zasada ta sprowadza się do uznania, że państwo i jego organy administracyjne mogą podejmować się realizacji określonych zadań publicznych dopiero i tylko wtedy, gdy jednostka lub wspólnota jednostek nie jest w stanie temu zadaniu podołać. Zasada subsydiarności to zasada pomocniczości.21.MODELE ADMINISTRACJI PUBLICZNEJModel angielski Ustrój organów egzekutywy-ma charakter dwuczłonowy, występuje pojęcie:Rządu;Głowy Państwa od XVIII w. nie realizuje żadnych kompetencji z zakresu władztwa, tylko reprezentacyjnie. Osoba, która nie uczestniczy w pracy organów egzekutywy.Pełna i samodzielna działalność Rządu.Ministrowie muszą być w dwóch Izbach:Gmin Lordów Związani są z odpowiedzialnością, która ma charakter polityczny.Wybory przeprowadza się z inicjatywy Rządu, nie ma czegoś takiego jak kadencjaRZĄD:Gabinet – ok.20 ministrów (ministrowie właściwi, którzy kreują politykę rządu i są odpowiedzialni wyłącznie za kwestie polityczne).Sensularny- ok. 80 ministrów tworzących rząd w szerokim znaczeniu.Sekretarze młodsi - parlamentarni sekretarze stanu, odpowiadają za polityczne tworzenie rządu wraz z właściwymi ministrami ponoszą solidarną odpowiedzialność polityczną.
Stali sekretarze – urzędnicy odpowiedzialni za kierowanie działami administracji odpowiedzialni za realizację obowiązków o charakterze materialnym i technicznym administracji, a nie politycznym. Stałość oznacza, że nie będą zmieniali się wraz z zmianą politycznego składu rządu.Korpus służby cywilnej – istnieje od połowy XIXw.Agendy rządowe- działają w oparciu korpusu służby cywilnej.
Na czele GABINETU stoi Premier- determinuje pracę Rządu, ma decydujący głos i współpracuje z Rządem. Jest to system parlamentarno – gabinetowy.Samorząd terytorialny – jest to pełny (pierwotny) samorząd terytorialny, powstał niezależnie od działań państwa.~ HRABSTWA~ MIASTAdziała na podstawie ustawowo i enumeratywnie określonych kompetencji jest to zaprzeczenie zasady domniemania właściwości kompetencji charakterystycznej dla konstrukcji samorządu na kontynencie.Współcześnie zadania ustala mu Parlamentnie ma organów wykonawczych, są tylko Rady jako organy stanowiące (wybierane w wyborach). Rada działa poprzez Komisje lub wskazanego urzędnika;nie posiadają dochodów własnych i korzystają z budżetu państwaSĄDOWNICTWO ADMINISTRACYJNE – istnieje lub jego brak przez długi czas nie było poglądu o istnieniu prawa administracyjnego. Istnieje kilkadziesiąt Trybunałów administracyjnych właściwie do rozstrzygania tylko tych spraw o których jest mowa w ustawie.Do wyboru przez jednostkę należy procedura w jakiej będzie rozstrzygana sprawa. Działanie Trybunałów jest bezpłatne.Model niemieckiKlasyczny podział resortowy – charakterystyczny dla Niemiec, wyodrębnienie odrębnych resortów. Klasycznie obejmował 5 resortów: I resort wojny później obrony –Resort Obrony NarodowejII resort sprawiedliwości – funkcjonowanie sądów to część organizacji, która jest wydzielona, odrębna część administracji. Prezes będzie reprezentował Ministra.III resort – Ministerstwo Spraw ZagranicznychIV resort Ministerstwo SkarbuV resort Spraw WewnętrznychMaksymalnie można wyodrębnić 31 resortów, a w Francji 50.Kanclerski system rządów- najwyższą pozycję ma Kanclerz. Ministrowie są odpowiedzialni przed Kanclerzem, Kanclerz przed Parlamentem. Ma on możliwość tworzenia przepisów prawa w sytuacjach szczególnych. Pełni funkcje reprezentacyjne, pozostałe funkcje będą pełnić KANCLERZ+PARLAMENT.Istnienie federalnej i landowej struktury organizacji – na każdym landzie mam Rząd.Pełne sądownictwo administracyjne – sądy administracyjne były i są właściwe we wszystkich sprawach rozstrzyganych przez organy administracyjne. Sądy te są niezależne i niezawisłe i działają poza strukturą organizacyjną administracji.Ukształtowanie samorządu terytorialnego – z zasadą domniemania właściwości kompetencji.Model francuskiWyodrębnienie administracji i uznania nadrzędnej potrzeby administracji.RADA MINISTRÓW- odpowiada za politykę państwa i realizację zadań związanych z działalnością państwa.RADA STANÓW-organ weryfikacyjny, bada zgodność z prawem aktów normatywnych np. z Konstytucją.IZBA OBRACHUNKOWA – organ nadzorczy związany z finansami.PREZYDENT –Rada Gabinetowa – Rada Ministrów obradująca pod przewodnictwem Prezydenta dysponuje wszystkimi kompetencjami.DEPARTAMENTY, OKRĘGI, GMINY-podział przed XIXw.REGIONY, DEPARTAMENTY, GMI NY –obecny podział.REGION –PrefektDEPARTAMENT- PodprefektGMINA –MerKolegialne –RADYCała administracja działa na podstawie wyspecjalizowanych urzędników(ok.1500).Ustawa posługuje się pojęciem ciała zdecentralizowane.Na rzecz gminy przysługuje domniemanie kompetencji, nie tolerują referendum korzystają raczej z konsultacji.Istnieje wyspecjalizowane Sądownictwo Administracyjne –3 stopniowo. Orzecznictwu tych Sądów poddaje się nawet umowy cywilno-prawne jeżeli jedną ze stron jest organ administracji.Model amerykański Jest zbliżony do angielskiego. Opiera się na cechach właściwych systemowi prezydenckiemu. Prezydent wybierany jest w wyborach powszechnych, jego mandat jest przeciwwagą dla ciała przedstawicielskiego. Ponosi działalność konstytucyjną przed PARLAMENTEM. W systemie prezydenckim nie ma w zasadzie Rządu. Prezydent –najwyższy, najważniejszy, obok niego jest szereg ciał opiniodawczych.~SEKRETARZE STANU –reprezentanci PrezydentaPrezydent ma możliwość korzystania z prawa Veta, przysługują mu kompetencje właściwe dla stanów nadzwyczajnych o których on będzie decydował. Cechą charakterystyczną jest rozdzielenie władz. Dochodzi do istnienia dwóch władz:
· administracja prezydencka – ma charakter i związek polityczny;niezależne agencje, które przejęły na siebie obowiązki wykonywania zadań administracyjnych np. Agencje Transportu.Oddzielenie politycznej sfery od gospodarczej i organizacyjnej. Prezydent nie może sam wtrącać się w sprawy agencji. Nie ma Sądownictwa Administracyjnego funkcjonują Sądy Powszechne.Samorząd Terytorialny:~Hrabstwa;~Miasta.24. POJĘCIE ORGANUORGAN – jest wyodrębniony organizacyjnie zespół osobowo-rzeczowy działający na podstawie i w granicach prawa utworzonych w celu realizacji określonych zadań państwowych, dysponujący w zakresie swojego działania władztwem i możliwością stosowania środków przymusu.25. RODZAJE ORGANÓWKlasyfikacja organów (uniwersalna)I kryterium wg liczby piastunów monokratyczne –jednoosobowe Wojewoda, Ministerkolegialne – wieloosobowa Rada Ministra, Zarząd Postanowienia podjęcia decyzji: ~metoda uzgodnień, ~głosowaniezarządzenie, postanowienie – jednoosobowe;uchwała – aktprzez organy kolegialne wydawany.II ze względu na kryterium powołania piastunaorgany pochodzące z wyboru;organy pochodzące z mianowania.III ze względu na kryterium kompetencji i wzajemny stosunek możemy wyróżnić:organy pomocnicze – kompetencje ograniczają się do zbierania dowodów, wykonują decyzjęorgany stanowiące (decyzyjne) –będą ponosiły odpowiedzialność za realizacje zadań publiczno-prawnych.IV ze względu na czas pełnomocnictw, które zostały udzielone organowikadencyjne – Prezydent, określa się czas na jaki dany organ zostaje powołany;organy, których działanie oparte jest na zasadzie kadencyjnościorgany działające przez czas nieokreślony – Izba SkarbowaV kryterium zakresu terytorialnego działaniaorgany centralne tzn. terytorium działania obejmuje całe państwo, inne organy będą im podlegałyorgany lokalne (terenowe) – dla samorządu terytorialnego Rada Powiatu, Gminy, Województwa.VI Charakter struktury organuorgany proste- samodzielne, organizacyjne są w stanie realizować kompetencje np. Rada Ministrów organy złożone – struktura organizacyjna wymaga wspólnego współdziałania kilku ogniw – Parlament
VII ze względu na charakter i sposób powołania piastunów możemy wyróżnić:
· organy przedstawicielskie – jeżeli pochodzą z wyborów
· organy poza przedstawicielskie
· organy władzy wykonawczej
· organy władzy ustawodawczej
· organy władzy sądowniczej
Centralny organ konstytucyjny ma następujące cechy:
· jest bezpośrednio nazwany w treści konstytucji;
· określenie podstawowych kompetencji i zakresu działania
· zakres (terytorium całego kraju) i charakter (nadrzędna pozycja nad pozostałymi organami im podległymi) ich działania;
· będą mogły podejmować rozstrzygnięcia wywołujące skutki w sferze tworzenia i działania centralnych organów państwa np. powołanie komendantów
· te organy między którymi powstał spór kompetencyjny rozstrzygany będzie przez Trybunał Konstytucyjny
Centralne organy jeżeli nie spełnia organ w/w punktów to od razu jest organem centralnym;
· tworzone są i powoływane przez centralne konstytucyjne organy;
· centralne konstytuujące mogą w drodze prawa powszechnie obowiązującego narzucać zakres działania.
Element wspólny- zakres terytorialny obejmuje terytorium całego kraju.
26. URZĄD, A ORGAN
1) pod pojęciem URZĘDU rozumie się zwspół wyodrębnionych kompetencji tj. praw i obowiązków, których realizacja pozostawiona zostaje do dyspozycji jednostek organizacyjnych;
2) to organ (w potocznym rozumieniu) np. Urząd Skarbowy, Izba Skarbowa
3) jest to zespół środków i prób przydatny określonemu organowi dla jego obsługi np. Urząd Wojewódzki, Ministerstwo
ORGAN Wojewoda będzie miał charakter następczy. Organ jest powołany w drodze wyboru lub powoływania.
URZĄD może funkcjonować bez organu np. Urząd Wojewódzki funkcjonuje bez wojewody. Organ również będzie posiadał kompetencje.
Zależność między organem, a urzędem
URZĄD będzie uczestniczył w wykonywaniu kompetencji organu, wzajemna zależność:
~ regulowane są na gruncie ustawy
~uzupełniane w drodze konkretyzacji na płaszczyźnie działań o charakterze dekoncentracji wewnętrznej – Wojewoda będzie dekoncentrował kompetencje na kierowników organów.
Funkcjonowanie URZĘDU będzie polegało na zapewnieniu obsługi:
a) merytorycznej – w ramach dekoncentracji odpowiednie komórki będą władne do podejmowania decyzji w imieniu Wojewody na podstawie upoważnienia
b) ...
gosicka