1. Administracja publiczna → definicja, cechy, funkcje i dziedzina działalności.
Ministrare- oznacza zarządzać, sługa prawa, jest to więc sfera aktywności wykonawczej.
Organy władzy państwa( prawodawcze) oraz organy wykonawcze – administracyjne realizują określoną politykę publiczną. Stanowią więc aparat władzy politycznej. W dobie upodmiotowienia społeczności lokalnych sfera zarządcza zostaje coraz częściej decentralizowana i coraz szerzej powierzana samorządom: terytorialnym( powszechnym) oraz gospodarczym, zawodowym, szkolnym.
v Definicja pozytywna – definiuje administrację poprzez wskazanie na to, co wyróżnia administrację, co świadczy o jej różnorodności, ale jej wadą jest to, że jest rozbudowana i skomplikowana.
Wyróżniamy definicje materialne i formalne. Definicje materialne określają, materię, wymieniają zakresy spraw, którymi zajmuje się administracja, definicje materialne przydatne są dla określania gałęzi administracji, nie są przydatne dla określania adm. jako całości. Definicje formalne przedmiotowe wskazują specyficzne formy działania adm. Wadą tych definicji jest pomijanie działania adm., które polega na stanowieniu prawa. Definicje formalne podmiotowe to podmiotowe określenie adm. poprzez określenie cech podmiotów, które adm. sprawują
v Definicja negatywna - administracja publiczna jest to działalność państwa podejmowana w ramach porządku prawnego, która nie jest ani prawodawstwem ani sadownictwem.
v Cechą administracji jest:
1.Władztwo administracyjne
2.Przymus państwowy
3.Wykonywanie ustaw
4.Zawodowy personel
5.Pernamentny charakter działalności administracji publicznej
v Funkcje, które pełni administracja publiczna:
1.Władcza funkcja,
2.Świadcząca usługi,
3.Właścicielska.
v Rodzaje prawnych form działania administracji:
1.Akt normatywny
2.Akt administracyjny
3.Ugoda administracyjna
4.Porozumienie administracyjne
5.Społeczno-organizatorska działalność administracji
2. Charakterystyka normy administracyjno – prawnej
· cechy
· elementy
· rodzaje
Norma prawa to reguła pewnego zachowania, pewne nakazane, zakazane formy działania.
Cechą normy prawnej jest:
-Charakter bezwzględnie obowiązujący
-Stosowanie normy może nastąpić tylko w sposób wskazany przez ustawodawcę
-Organ administracyjny posiadający kompetencje do stosowania danej normy nie można uchylić się od jej wykonania
Elementy normy prawa:
1.Hipotezy - określa rodzaj sytuacji w przypadku, której zaistnienia norma znajdzie zastosowanie
2.Dyspozycji - wskazuje obowiązujący w danej sytuacji sposób zachowania
3.Sankcji – informuje nas, jakie skutki wywoła niezastosowanie się do dyspozycji normy.
Sankcja nie zawsze występuje. Nieraz zdarza się norma sankcjonująca lub norma sankcjonowana.
W prawie administracyjnym rozróżniamy trzy rodzaje norm:
1.ustrojowe – za pomocą, których ustawodawca buduje i organizuje aparat adm. pub.
2.materialno-prawne - odpowiadają na pytanie, co w danej sytuacji należy zrobić.
3.procesowe – które regulują przebieg postępowania amin. w ramach, którego działa organ.
Normy wprowadzające formy działania:
1.Norma zadaniowa
2.Norma kompetencyjna
3. Hierarchizacja źródeł prawa publicznego (wymienić i opisać).
4. Źródła prawa publicznego wydawane przez organy administracyjne.
Zgodnie z Konstytucją RP źródłami prawa powszechnie obowiązującego są również akty prawa miejscowego. Zakres obowiązywania tych aktów jest ograniczony do obszaru działania organu, który ustanowił taki akt.
Ustawa o administracji rządowej w województwie mówi, że tylko wojewoda ma kompetencje do wydania aktów prawa miejscowego (w ramach adm. zespolonej). W zakresie nieuregulowanym przez ustawy lub inne przepisy, wojewoda może wydawać nadto rozporządzenia porządkowe W ramach adm. niezespolonej kompetencje do tworzenia prawa miejscowego mają organy niezespolone.
Sejmik województwa nie tworzy przepisów porządkowych (kompetencja wojewody), ale stanowi inne akty prawa miejscowego obowiązujące na obszarze województwa lub jej części.
Aktami tymi w szczególności sejmik reguluje:
1.Statut województwa
2. zasady gospodarowania mieniem wojewódzkim,
3. zasady i tryb korzystania z wojewódzkich obiektów i urządzeń użyteczności publicznej.
Z kolei ustawa o samorządzie powiatowym przewiduje, iż rada powiatu stanowi akty prawa miejscowego na obszarze powiatu. Podstawą prawną tych aktów są upoważnienia zawarte w ustawach. Ich przedmiotem są;
1.sprawy wymagające uregulowania w statucie,
2.przepisy porządkowe
3. szczególny tryb zarządzania mieniem powiatu
4. zasady i tryb korzystania z powiatowych obiektów i urządzeń użyteczności publicznej.
Akty prawa miejscowego tworzone w gminie dzielą się na:
Przepisy gminne – wykonawcze względem ustawy,
Przepisy gminne ustrojowe
Przepisy gminne porządkowe = Akty prawa miejscowego o charakterze Porządkowym
5. Organ administracyjny a zakład administracyjny. Definicja, różnice i cele działalności.
Organ administracyjny- organ państwowy działający w zakresie administracji, wyłącznie lub w przeważającej mierze w swoistych dla administracji formach działania. Organy, adm. dzielą się ze względu na swoje właściwości: właściwość miejscowa -zakres terytorialny ich władzy, właściwość rzeczowa- rodzaj spraw, którymi się organ zajmuje, właściwość instancyjna -inny organ rozpatruje sprawę a inny rozpatruje odwołania. Właściwość funkcjonalna- podział funkcji w ramach jednego organu, określa, na jakich stanowiskach pracy, jakie zadania są wykonywane. Rodzaje organów – organy jednoosobowe- zalety-szybkość działania, możliwość radykalnych rozwiązań, wady-możliwość wystąpienia błędów, błędnych decyzji. Organy jednoosobowe powinny być tam gdzie zachodzi potrzeba podejmowania decyzji bieżących, taktycznych, na stosunkowo krótki okres, w sytuacji gdzie łatwo tą decyzję zmienić.
Organami administracji państwowej są organy, które realizują zadania państwa w sferze działalności administracyjnej. Wśród organów państwa niemal wszystkie zajmować się muszą działalnością administracyjną. Dla organów administracji jest jednak charakterystyczne, że realizowanie funkcji wykonawczo-zarządzających w formach administracji stanowi ich zadanie.
Klasyfikacja organów administracji państwowej:
1.Organy jednoosobowe
2.organy naczelne
3.organy o właściwości ogólnej i szczególnej
4.organy decydujące i pomocnicze
Organy samorządu terytorialnego:
a)samorząd wojewódzki (sejmik województwa, zarząd)
b)samorząd powiatowy (rada powiatu, zarząd)
c)władze gminy (rada gminy, zarząd)
Zakłady administracyjne - to państwowa jednostka organizacyjna niebędąca organem państwa, która wykonując swoje zadania ma prawo nawiązywać stosunki administracyjne. Od organu administracyjnego różni się tym, że organ coś organizuje, zaś tu nad elementami organizacyjnymi przeważa element świadczenia merytorycznych fachowych usług.
Zakłady administracyjne - działają w oparciu o różnorodne podstawy prawne, zakłady adm. z reguły nie są dochodowe, wymagają, dotacji nie są samodzielne finansowo, są jednostką budżetową. Przedmiot działania -tylko usługi niematerialne, o szczególnym znaczeniu społecznym, co powoduje, że nie można żądać pełnej odpłatności za te usługi. Zakład adm. może mieć osobowość prawną, ale nie musi. Zakład adm. w swojej działalności nawiązuje przede wszystkim stosunki administracyjno-prawne. Definicja Zakładu adm. w znaczeniu formalnym -państwowa jednostka organizacyjna niebędąca ani organem państwowym ani przedsiębiorstwem. Definicja Zakładu adm. w znaczeniu materialnym-państwowa jednostka organizacji niebędąca organem państwa, która dla wykonywania swoich podstawowych zadań ma prawo nawiązywać stosunki adm. prawne. Różnica między zakładem adm. a organem państwa-organ coś organizuje a w zakładzie nad elementem organizacyjnym, który; pełni rolę służebną przeważa element świadczenia merytorycznych, fachowych usług. Rodzaje zakładów: centralne i terenowe, oraz samoistne (osobowość prawna) i niesamoistne (nie mają osobowości prawnej). Podział zakładów ze względu na nawiązywanie stosunków produkcyjnych między zakładem a użytkownikiem: ogólnodostępne (może korzystać każdy, kto dostosuje się do regulaminu) i o ograniczonym zasięgu użytkowników (zakłady, z których korzystanie dla określonej kategorii osób jest obowiązkowe, np. zakład karny)
6. Charakterystyka stosunku administracyjno – prawnego.
Stosunek administracyjno – prawny to stosunek społeczny uregulowany przepisami prawa administracyjnego. Stosunek ten charakteryzują niżej wymienione cechy:
1.Jadną ze stron jest zawsze organ administracji państwowej wyposażony w kompetencje władcze. Drugą stroną jest obywatel, przedsiębiorstwo lub inny organ administracji państwowej
2.Spory powstające na tle stosunku administracyjno-prawnego są wyłączone spod kompetencji sądów. Jedną drogą dochodzenia praw z tych stosunków jest odwołanie się do organu administracji państwowej stopnia wyższego.
3.Przedmiotem stosunku administracyjno-prawnego są jedynie sprawy należące do kompetencji organów administracji państwowej.
4.Stosunki administracyjno-prawne powstają z mocy aktów prawnych, aktów administracyjnych, z mocy samego prawa oraz z roszczenia o określone zachowanie się.
Formy działalności administracji:
1.wydawanie decyzji administracyjnych w wypadkach określonych ustawami
2.stosowanie norm prawnych
3.prowadzenie akt
4.prowadzenie kartotek.
.
7. Formy działalności administracyjno – publicznej ze szczególnym uwzględnieniem decyzji administracyjnej jako formy *** praw i obowiązków obywatela.
Decyzja jest to akt administracyjny, co do zasady zakańczający postępowanie administracyjne w sposób merytoryczny, w drodze, którego organ administracyjny konkretyzuje prawa i obowiązki strony postępowania.
Pochodzi od jednego z organów administracji i jest i jest skierowana wobec podmiotu z poza struktury administracji publicznej w konkretnej sytuacji i w stosunku do konkretnej osoby.
Budowa decyzji:
1.Pieczęć oznaczenia organu
2.Data wydania decyzji
3.Adres – oznaczenie strony
4.Oznaczenie przepisów (podstawa prawna)
5.Rozstrzygnięcie
6.Uzasadnienie
7.Pouczenie o możliwości zaskarżenia
8.Podpis z podaniem imienia i nazwiska oraz stanowiska służbowego osoby upoważnionej do wydania decyzji.
Decyzja, która nie zawiera powyższych danych jest decyzją wadliwą. Należy ją uchylić, a następnie ponownie rozpatrzyć.
Decyzja dzieli się na:
1.Konstruktywne
2.Deklaratoryjne
3.Ostateczne
4.Nie ostateczne
5.Prawomocne
6.Nieprawomocne
Organ administracji państwowej, który wydał decyzję jest z nią związany z chwilą doręczenie. Natomiast strona ma prawo odwołać się od decyzji w terminie 14 dni od jej doręczenia.
Postępowanie administracyjne jest dwuinstancyjne.
Jeżeli od decyzji wydanej przez organ pierwszej instancji zostało wniesione odwołanie, to powinno być ono załatwione w trybie przepisów KPA o odwołaniach. Organ odwoławczy rozstrzyga ponownie sprawę pod względem merytorycznym przeprowadzając w miarę potrzeby dalsze postępowanie wyjaśniające. Od decyzji I instancji służy odwołanie (14 dni). Organ II instancji wydaje decyzję, w której:
1.Utrzymuje w mocy,
2.Uchyla i przekazuje do ponownego rozpatrzenia
3.Uchyla i orzeka, co do istoty
4.Uchyla i umarza całe postępowanie
5.Umarza postępowanie odwoławcze.
gosicka