RAVINDRANATH RAGHVENDRA JAVALGEKAR JOGA LECZNICZA Mojemu Ojcu z wyboru �.p. Prof. dr W�adys�awowi J�zefowi Dobrowolskiemu wybitnemu specjali�cie w dziedzinie kultury �wiatowej i wielkiemu Cz�owiekowi WSTFP DO WYDAMA POLSKIEGO Profesor R. Javalgekar przyjecha� do Polski w sierpniu 1984 r. na zaproszenie docenta Jana Dobrowolskiego. W tym czasie przeprowa- dzi� trzy kursy jogi: w Reptach dla lekarzy specjalizuj�cych si� w rehabilitacji, w Szczawnicy na Og�lnopolskiej Szkole dla M�odzie�y Akademickiej na temat ochrony �rodowiska oIaz w Krakowie dla grupy student�w Akadem Medycznej i os�b �wicz�cych jog� pod moim kierunkiem. Ze wzgl�du na wielkie zainteresowanie szkoleniem teoretycznym i praktycznym prowadzonym przez prof. R. Javalgekara zosta� on ponownie zaproszony przez uczestnik�w i organizator�w wszystkich omawianych kurs�w do ich kontynuacji w 1985 r. Uczest- nicz�cy w tych kursach studenci i pracownicy z r�nych wy�szych uczelni stwierdzili zgodnie, �e instrukcje podawane przez prof. R. Javalgekara s� bardzo jasne i zrozumia�e, a �wiczenia wykonywane systematycznie ju� po kilku dniach wywo�uj� wyra�n� popraw� stanu fizycznego organizmu i samopoczucia. Wielka serdeczno��, z jak� prof. R. Javalgekar odnosi si� do ludzi, a w szczeg�lno�ci do Polak�w, sprzyja�a szybkiej integracji nie znaj�cych si� os�b o bardzo zr�- nicowanych zainteresowaniach zawodowych. Ta postawa zjedna�a mu w Polsce wielu przyjaci�. Wielkie walory, nie tylko zdrowotne, ale i wychowawcze, jogi wskazuj� na potrzeb� szerokiego upowszech- nienia znajomo�ci zasad tej nauki w pierwszej kolejno�ci w�r�d nauczycieli, nast�pnie w�r�d m�odzie�y oraz ludzi r�nych grup zawo- dowych i wiekowych. Znaczn� przeszkod� w rozpowszechnianiu si� tego po�ytecznego systemu samodyscypliny jest brak odpowiednich publikacji i niedob�r w�a�ciwie przygotowanych fachowc�w, kt�rzy mogliby prowadzi� we w�a�ciwy spos�b szkolenie z zakresu systemu jogi. Mo�na mie� nadziej�, �e ten podr�cznik, a tak�e dzia�alno�� prof. R. Javalgekara przyczyni� si� do upowszechnienia jogi w Polsce. Okres powstania systemu �wicze� jogi ginie w zamierzch�ej histo�i Ind i obecnie trudno poda� dok�adn� dat� jego pocz�tk�w. Z faktu, �e system jogi istnieje killca tysi�cy lat, mo�na wysnu� wniosek, �e jest on wypr�bowany i po�yteczny. Co wi�cej, korzystne dzia�anie �wicze� jogi na organizm cz�owieka potwierdzaj� bezsporne obecnie liczne badania naukowe, w szczeg�lno�ci w zakresie fizjolog cz�owieka. Jednak�e w celu osi�gni�cia pe�nych korzy�ci z praktykowania jogi, �wiczenia powinny by� wykonywane w�a�ciwie. W�r�d du�ej liczby �wicze� jogi, nawet powszechnie znanych, znajduj� si� �wiczenia zar�wno korzystne i bezpieczne, jak i takie, kt�re mog� wywo�a� r�ne zaburzenia w organizmie cz�owieka, je�li b�d� praktykowane w nieodpowiednich zestawach i przez ludzi, dla kt�rych s� przeciw- wskazane. W tek�cie - przy opisie niekt�rych �wicze� - podane s� pod- stawowe przeciwwskazania, jak np. dyskopatia. Trzeba jednak za- znaczy�, �e nale�y unika� �wicze� zwi�zanych z du�ym wysi�kiem fizycznym, np. przy kr�tkowzroczno�ci lub nadmiernym przeci��eniu danych narz�d�w przez pacjent�w i rekonwalescent�w. Dlatego te� w wypadku jakichkolwiek w�tpliwo�ci niezb�dna jest konsultacja lekarza specjalisty. Ze swej strony pragn� doda� kilka uwag dotycz�cych opisu nie- kt�rych �wicze�. P dahastisana jest uwa�ana za �wiczenie, kt�re podwy�sza ci�nienie krwi. Supta vajra;rana nie jest wskazana przy sk�onno�ci do dyskopat w obr�bie cz�ci l�d�wiowej kr�gos�upa. W tym ostatnim przypadku mo�e by� tak�e przeciwwskazana ardha cakrirsana. Matsyiisana obni�a ci�nienie krwi. Pewne nieporozumienia mo�e budzi� cz�ste poruszanie seksuologicznego aspektu �wicze� jogi, ale autor jest specjalist� seksuologiem, a ksi��ka ma wyra�ny profil medyczny. Zgodnie jednak z tradycj� jogi, nie nale�y interpretowa� tego podej�cia w ten spos�b, �e joga gloryfikuje �ycie seksualne czy zaleca aktywno�� w dziedzinie seksu. Joga oznacza o p a n o w a n i e we wszystkich dziedzinach zewn�trznej aktywno�ci, w tym te� w dzie- dzinie seksu, co zreszt� jest poruszane w rozdziale o jamach. Nale�y zatem pami�ta�, �e chocia� joga otwiera przed cz�owiekiem niema�e mo�liwo�ci w dziedzinie aktywno�ci seksualnej, to powinno temu towarzyszy� wi�ksze opanowanie, maj�ce sw�j pocz�tek w sferze my�lowej, jednak�e rozci�gaj�ce si� na sfer� dzia�a� cia�a. Pop�d seksualny powinien ulec sublimacji i zosta� przetworzony na energi� 6 duchow�, kt�ra umo�liwia medytacj� i inne wy�sze �wiczenia jogi, a tak�e u�atwia osi�gni�cia w r�nych dziedzinach �ycia. Takiej sublimacji pop�du p�ciowego sprzyja m.in. uddiy na bandha, a tak�e pr n yirma oraz g��wne �wiczenia uspokajaj�ce umys�, zw�aszcza medytacja. Mo�na powiedzie�, �e istnieje dodatnie sprz�enie zwrotne pomi�dzy opanowaniem seksualnym a wy�szymi praktykami jogi. Chcia�em obecnie podkre�li�, �e joga - tak jak i inne systemy wschodnie maj�ce na celu doskonalenie cz�owieka - zawiera zbi�r norm etycznych, kt�re powinny by� przestrzegane przez praktykuj�- cych t� dyscyplin�. Nale�y pazni�ta� o tym, �e ksi��ka nadaje si� jako podr�cznik do rozpocz�cia �wicze� hatha yoga; nadmienia o tym autor drugiej przedmowy prof. K.N. Udupa. Joga zawsze by�a i jest systemem �ywym, wymagaj�cym do praktykowania kontaktu z odpowiednim nauczycielem. �adne teksty pisane nigdy nie b�d� tu wystarczaj�ce. Je�eli zatem kto� chcia�by intensywnie praktykowa� jog�, maj�c na celu co� wi�cej ni� popraw� zdrowia i samopoczucia, to by�oby dla niego wskazane nawi�za� kontakt z kompetentnym nauczycielem, kt�ry m�g�by mu w tym pom�c. Pewne zastrze�enia 2e strony metodolog nauk mo�e budzi� fakt zbyt cz�stego u�ywania w niekt�rych miejscach terminu "nauka" w specyf cznym kontek�cie i przy braku odpowiednich przepis�w. Zdecydowa�em si� jednak na nieingerowanie w s�owa autora i stara- �em si� zachowa� mo�liwie wierny przek�ad z orygina�u. S�dz�, �e pozwoli to na przekazanie swoistego rodzaju klimatu my�li autora, a zmiany pozostawiam do ewentualnego drugiego wydania, po prze- dyskutowaniu z autorem spornych kwest . W zwi�zku z tym, �e poszczeg�lne cz�ci ksi��ki by�y t�umaczone przez r�ne osoby, daje si� zauwa�y� niejednolito�� stylu. Pojawi�y si� te� zapewne nieunik- nione b��dy spowodowane po�piechem, aby ksi��ka ukaza�a si� przed przyjazdem autora do Polski i by�a pomocna w prowadzonych przez niego �wiczeniach. Za te niedoci�gni�cia przepraszam Czytelnika w imieniu Redakcji, ufaj�c, �e pomimo pewnych usterek, ksi��ka b�dzie interesuj�ca i po�yteczna. Pozostaje mi tylko �yczy� wszystkim, kt�rzy b�d� z niej korzysta�, aby osi�gn�li jak najwi�ksze sukcesy. dr Wies�aw Orlicki Instytut Filozof UJ PRZEDMOWA Ciesz� si�, �e mog� napisa� s�owo wst�pne do ksi��ki o nauce jogi, kt�rej autorem jest Profesor Ravi R. Javalgekar. Czytaj�c j�, z przyjemno�ci� zauwa�y�em, �e zosta�a napisana prostym i �atwo zrozumia�ym j�zykiem. Spostrzeg�em tak�e, �e porusza wszystkie aspekty praktyki jogi w �yciu codziennym i mo�e by� przydatna dla szerokiego kr�gu odbiorc�w w �wiecie. Istotnie jest to zwi�z�y, lecz kompletny i praktyczny podr�cznik dla tych wszystkich, kt�rzy prag- n� stosowa� jog�. Porusza ona te� zagadnienie przydatno�ci jogi w leczeniu r�nych zaburze� wywo�anych przez stresy. Zamieszczone ryciny wyra�nie pokazuj� r�ne etapy wykonywania asan, dzi�ki czemu mo�na nawet zacz�� �wiczy� jog�, korzystaj�c jedynie z pomocy tej ksi��ki. Napisanie s�owa wst�pnego do tej bardzo u�ytecznej i �atwo zrozumia�ej ksi��ki o jodze sprawi�o mi wiellc� przyjemno��. Jestem przekonany, �e podr�cznik ten przyniesie niema�o korzy�ci wielu Czytelnikom. K. N. Udupa emerytowany profesor by�y dziekan Instytutu Nauk Medycznych Banaras Hindu University, Indie. g MOWA SERCA Drogi Czytelniku Jestem niezwykle szcz�liwy z powodu naszego spotkania. Przez ca�e moje �ycie zajmuj� si� ayurved� i wsp�czesn� medycyn�. Po uko�czeniu kr�tkiego kursu jogi prowadzonego przez Vivekananda Kendra, Kanyakumari w Ind doszed�em do przekonania, �e umys� ludzki jest najsilniejsz� fortec� rz�dz�c� ca�ym cia�em. W tym wsp�czesnym "wieku stres�w", z powodu modernizacji i mechanizacji, cz�owiek nara�ony jest na wielk� ilo�� stres�w i napi�� psychicznych. To powoduje znaczny wzrost niepokoju psychicznego, doprowadzaj�c do r�nych psychicznych i psychosomatycznych zabu- rze�. I w�a�nie joga odgrywa bardzo wa�n� rol� w ich zapobieganiu i leczeniu. Joga nie jest jak�� szczeg�ln� dziedzin� nauki, lecz nauk� samego ludzkiego �ycia! Praktyki jogi nie s� tylko samymi fizycznymi �wicze- niami, ale doprowadzaj� cia�o i umys� do perfekcji. Jogg okre�li� mo�na tak�e jako religi� ludzkiej istoty prowadz�c� ludzko�� do jej ostatecznego celu - ca�kowitego spokoju umys�u. Albert Einstein powiedzia�, �e "nauka bez relig jest kulawa; religia bez nauki jest �lepa". Joga jest najbardziej proporcjonalnym i zr�wnowa�onym po��czeniem - doskona�ej nauki i przebogatej relig . I to jest w�a�- ciwym powodem, dlaczego my�l�, �e jest tak wa�ne, aby Szanownemu Czyteinikowi przekaza� t� ksi��k� o jodze. Ksi��ka zawiera opisane w przyst�pny spos�b wa�niejsze aspekty jogi i najlepsze codzienne �wiczenia, kt�rych wykonywanie prowadzi do normalnego zdrowego �ycia, wolnego od mentalnego i fizycznego niepokoju. Do tej pory wydano wiele warto�ciowych ksi��ek...
zmiernik