SZKOLENIE PRACOWNIKÓW W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA I HIGIENY PRACY
Problematyka szkolenia w zakresie BHP jest uregulowana przez art. 224-226 P 003 i dotyczy wszystkich zakładów pracy, niezależnie od formy ich własności. Działalność szkoleniowa w dziedzinie BHP może być prowadzona przez pracodawców, a na ich zlecenie także przez ośrodki resortowe lub wojewódzkie (podległe wojewodom) oraz przez inne jednostki i organizacje uprawnione do prowadzenia tej działalności. Osoba fizyczna lub prawna, która chce podjąć działalność szkoleniową w zakresie BHP powinna uzyskać wpis do ewidencji prowadzonej przez kuratora oświaty właściwego dla siedziby takiej firmy.
Jednostki organizacyjne i prowadzące działalność szkoleniową w dziedzinie BHP powinny zapewnić (P 206 i P 207):
· programy dla poszczególnych rodzajów szkolenia
· wykładowców i instruktorów o wysokich kwalifikacjach, odpowiednich do realizowanych programów szkolenia, posiadających przygotowanie dydaktyczne,
· odpowiednie warunki lokalowe do prowadzenia działalności szkoleniowej:
· wyposażenie dydaktyczne niezbędne do właściwej realizacji programów szkolenia.
· prowadzenie odpowiedniej dokumentacji, jak też wydawanie zaświadczeń o ukończeniu szkolenia.
Szkolenie, w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy powinno zapewnić pracownikom:
· zaznajomienie się z zagrożeniami wypadkowymi i chorobowymi związanymi z wykonywaną pracą,
· poznanie przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy w zakresie niezbędnym do wykonywania pracy na określonym stanowisku oraz związanych z tym stanowiskiem obowiązków i odpowiedzialności w dziedzinie BHP,
· nabycie umiejętności wykonywania pracy w sposób bezpieczny dla siebie i innych pracowników,
· nabycie umiejętności postępowania w sytuacjach awaryjnych oraz udzielania pomocy osobom, które uległy wypadkom.
PODSTAWOWE OBOWIĄZKI PRACODAWCY W ZAKRESIE SZKOLENIA BHP
· Pracodawca jest obowiązany na własny koszt, przed dopuszczeniem pracownika do pracy, przeszkolić go w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy oraz prowadzić okresowe szkolenia w tym zakresie.
· Osoba kierująca pracownikami jest obowiązana znać, w zakresie niezbędnym do wykonywania ciążących na niej obowiązków, przepisy o ochronie pracy, w tym przepisy oraz zasady bezpieczeństwa i higieny pracy.
· Pracodawca jest obowiązany wydawać szczegółowe instrukcje i wskazówki dotyczące bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowiskach pracy.
WAŻNE NIE WOLNO DOPUŚCIĆ PRACOWNIKA DO PRACY DO KTÓREJ WYKONANIA NIE POSIADA ON KWALIFIKACJI LUB POTRZEBNYCH UMIEJĘTNOŚCI ORAZ DOSTATECZNEJ ZNAJOMOŚCI PRZEPISÓW ORAZ ZASAD BEZPIECZEŃSTWA I HIGIENY PRACY.
ZASADY SZKOLENIA PRACOWNIKÓW W ZAKRESIE BHP
Dotychczas zasady szkolenia pracowników w zakresie BHP (w zakładach uspołecznionych) były określone w zarządzeniu nr 43 Ministra Pracy, Płac i Spraw Socjalnych z dnia 26 września 1984r. w sprawie zasad szkolenia, dokształcania i doskonalenia pracowników uspołecznionych zakładów pracy w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz. Urz. MPPiSS Nr 8, poz. 34), zarządzenie to jednak utraciło moc obowiązującą w związku z uchyleniem podstawy prawnej do jego wydania.
Projekt zmiany działu x Kodeksu Pracy "Bezpieczeństwo i higiena pracy" zawiera delegację do wydania rozporządzenia przez Ministra Pracy i Polityki Socjalnej w sprawie szczegółowych zasad szkolenia w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy oraz dokumentowania tego szkolenia. Zarządzenie to będzie dotyczyć wszystkich zakładów pracy, niezależnie od formy ich właściwości. Ponieważ projekt nowego zarządzenia jest już wstępnie uzgodniony i określa podobne uregulowania jak zawarte w zarządzeniu Nr 43 - zalecane jest prowadzenie nadal szkolenia w zakresie BHP zgodnie z zawartymi w nim zasadami. Nie jest to wymagane prawem, jednak po wejściu w życie nowego rozporządzenia, mogą powstać poważne zaległości, trudne potem do odrobienia w krótkim czasie. W związku z tym wiele zakładów pracy, zarówno uspołecznionych jak i nieuspołecznionych nadal prowadzi szkolenie wg tych zasad. Poniżej zostaną przedstawione w skróconym zakresie zasady szkolenia zgodnie z projektem zarządzenia.
Szkolenie w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy prowadzone jest jako:
· szkolenie wstępne,
· szkolenie podstawowe,
· szkolenie okresowe.
SZKOLENIE WSTĘPNE
Szkolenie wstępne przechodzą wszyscy nowozatrudnieni pracownicy, a także studenci odbywający praktyki studenckie oraz uczniowie szkół zawodowych odbywający praktyczną naukę zawodu w zakładach pracy - przed dopuszczeniem ich do pracy.
Szkolenie to jest przeprowadzane w formie instruktażu według programów opracowanych dla poszczególnych grup i stanowisk (zawodów) i obejmuje:
instruktaż ogólny - który powinien zapoznać pracownika z:
· podstawowymi przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy zawartymi w kodeksie pracy,
· z układami zbiorowymi pracy i regulaminami pracy,
· z zasadami i przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy obowiązującymi w danym zakładzie pracy,
· z zasadami udzielania pierwszej pomocy .
Poniżej podano przykładowy program instruktażu wstępnego ogólnego:
PRZYKŁAD RAMOWEGO PROGRAMU INSTRUKTAŻU OGÓLNEGO
1. Ogólne zapoznanie z rodzajem działalności zakładu pracy.
2. Ogólne zaznajomienie ze strukturą organizacyjną zakładu pracy
· schemat organizacyjny i miejsce w nim nowozatrudnionego,
· podanie nazwisk i funkcji przełożonych nowozatrudnionego pracownika,
· społeczna inspekcja pracy (jeśli działa w zakładzie).
1. Ogólne rygory bezpieczeństwa, które należy przestrzegać podczas pobytu i poruszania się na terenie zakładu pracy
· miejsca szczególnie niebezpieczne na terenie zakładu, oznakowanie, sygnały bezpieczeństwa itd.
1. Podstawowe obowiązki pracownika w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy
· znajomość przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy,
· obowiązek udziału w szkoleniach i instruktażach w zakresie BHP , poddawanie się wymaganym egzaminom sprawdzającym,
· wykonywanie pracy w sposób zgodny z przepisami i zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy oraz przestrzeganie wydawanych w tym zakresie zarządzeń i wskazówek przełożonych,
· dbanie o należyty stan maszyn, urządzeń, narzędzi i sprzętu oraz o porządek i ład w miejscu pracy,
· stosowanie, zgodnie z przeznaczeniem, środków ochrony zbiorowej,
· używanie przydzielonych środków ochrony indywidualnej oraz odzieży i obuwia roboczego,
· poddawanie się badaniom lekarskim prof1laktycznym,
· zawiadomienie przełożonego o zauważonym w zakładzie wypadku przy pracy lub zagrożeniu zdrowia albo życia ludzkiego.
1. Ochrona przed porażeniem prądem elektrycznym
· podstawowe zasady bezpieczeństwa przy obchodzeniu się z urządzeniami elektrycznymi,
· elektryczność a organizm człowieka, możliwość porażenia i poparzenia,
· zakaz samowolnej wymiany bezpieczników i oświetlenia,
· zakaz naprawy jakiegokolwiek sprzętu elektrycznego (nie dotyczy osób z uprawnieniami),
· zakaz posługiwania się uszkodzonym sprzętem elektrycznym,
· zaznajomienie się z metodami udzielania pomocy porażonym.
1. Zasady zaopatrywania pracowników w ochrony osobiste, osobiste, odzież i obuwie robocze
· obowiązek używania przez pracownika ochron osobistych przewidzianych dla danego stanowiska pracy,
· rodzaj i ilość asortymentów zgodnie z tabelą norm,
· pranie i naprawa odzieży roboczej.
1. Zasady higieny osobistej pracowników
· szatnie, utrzymywanie czystości w szafkach,
· stołówka, zasady korzystania,
· utrzymywanie w czystości bielizny i ubrania,
· utrzymywanie w czystości ciała.
1. Postępowanie w razie wypadku przy pracy
· niezwłoczne udzielenie pomocy poszkodowanemu i zawiadomienie przełożonego oraz pracownika służby bezpieczeństwa i higieny pracy,
· telefony alarmowe (numery).
1. Transport ręczny i mechaniczny
· rodzaj sprzętu transportowego używanego w zakładzie pracy,
· normy ręcznego dźwigania.
1. Odpowiedzialność za nieprzestrzeganie przepisów BHP
· odpowiedzialność regulaminowa ( upomnienie, nagana, kara pieniężna),
· odpowiedzialność za wykroczenia przeciwko prawom pracownika (art. 281-283 P 003),
· odpowiedzialność karna (art. 191 i 192 KK),
· odpowiedzialność cywilna.
1. Podstawowe zasady bezpieczeństwa pożarowego
· zachowanie się w razie zauważenia pożaru,
· sprzęt gaśniczy, rozmieszczenie,
· zakaz palenia w miejscach niedozwolonych.
1. Pierwsza pomoc w nagłych wypadkach.
UWAGA Instruktaż ogólny przeprowadzają pracownicy służby bezpieczeństwa i higieny pracy.
Dla udokumentowania szkolenia (instruktażu ogólnego) pracownicy służby BHP powinni prowadzić odpowiedni rejestr. Poniżej podano wzór takiego rejestru.
Wzór
Nazwa zakładu
Rejestr instruktażu ogólnego BHP
Lp.
Nazwisko
i imię
Zawód
Tematyka instruktażu
Nazwisko prowadzącego instruktaż
Data instruktażu
Podpis pracownika instruowanego
1
2
3
4
5
6
7
1.
2.
...
Claudiano