ROZWÓJ PSYCHOFIZYCZNY DZIECKA CZTEROLETNIEGO
Dziecko czteroletnie w porównaniu z trzyletnim lepiej orientuje się w otoczeniu. Pierwsze dni pobytu w przedszkolu czterolatek trzyma się blisko nauczycielki, bada stopniowo otoczenie rówieśników aż do dnia, w którym czynności innych dzieci pochłoną go całkowicie. Nie potrzebuje bliskości dorosłych w takim stopniu jak dziecko trzyletnie. Jest energiczne, zręczne fizycznie i ruchliwe, pełne pomysłów i niezależne. Zna już pewne normy, według których ocenia zachowanie własne i innych. Czterolatki są szczególnie spragnione towarzystwa innych dzieci. Chętnie bawią się w grupach, głównie interesuje je zabawa zaprogramowana przez własną wyobraźnię oraz budowanie przeróżnych konstrukcji.
Dziecko koło czwartego roku życia nabiera zwinności, staje się wrażliwsze na muzyczne rytmy lubi tańczyć, odczuwa też chęć podobania się, pragnie skupiać na sobie uwagę. Dziecko w tym wieku lubi przeciwstawiać się wszelkim poleceniom które do tej pory wykonywało grzecznie i dokładnie. Bezcelowe jest wtedy stosowanie jakichkolwiek kar. Bardzo potrzebna jest w tym okresie określenie jasnych granic, stanowczość i konsekwencja. Czterolatek musi mieć możliwość sprawdzania się. Różnymi sposobami, również poprzez upór i bunt oraz naśladowanie dorosłych dąży do wzbogacenia własnego „ja”. W miarę upływu czasu wzrasta opanowanie nad sobą, wzrasta jego poczucie bezpieczeństwa. Zabawy funkcjonalne wzbogacają się o pomysłowe i złożone działania dziecka starszego. Zaspokajają one potrzeby tworzenia i wyrażania siebie. Dzieci rozwijają formy współpracy i zabawy. Większość dzieci w tym wieku przejawia wręcz fanatyczny stosunek do prawdy. Intencje innej osoby są tu mniej ważne niż prawda. W wieku czterech lat dzieci zaczynają rozumieć, że oszustwo jest czymś złym.
Rozwój fizyczny
· wzrost około 100 cm
· waga około 18 kg
· dobrze rzuca piłką i potrafi kopać ją w biegu
· skacze na jednej nodze, szybko biega, podskakuje i tańczy
· dobrze jeździ na rowerze o trzech kółkach
· swobodnie maluje i rysuje, modeluje w glinie
· wznosi konstrukcje z klocków, pudełek i deseczek
· samodzielnie schodzi ze schodów stawiając naprzemiennie nogi
Rozwój emocjonalny
· jest ufne, demonstruje duże poczucie pewności siebie
· dość dobrze panuje nad własnymi emocjami
· posiada utrwalone standardy zachowań przyjętych od rodziców i bliskich
· w większości stosuje się do ustalonych reguł i norm postępowania
Zachowanie społeczne
· zna około 1500 słów
· mówi płynnie i zadaje wiele pytań typu: "Kiedy?", "Dlaczego?"
· opowiada długie historyjki, będące po części wytworem jego fantazji
· chętnie bawi się w grupach dzieci, niekiedy ma stałego towarzysza zabaw
· okazuje zainteresowanie drugim dzieckiem i stara się mu pomóc, kiedy jest skrzywdzone lub skaleczone
· przestrzega zasady zachowania kolejności, choć nie zawsze
· skrzywdzone, przemęczone, chore lub przerażone szuka pociechy u dorosłych
· jest zainteresowane wydarzeniami rodzinnymi
Potrzeby
· wolna i bezpieczna przestrzeń
· bogaty materiał do zabaw konstrukcyjnych: piasek, woda, materiały do malowania, rysowania i modelowania, a także klocki Lego i zestawy konstrukcyjne z drewna
· bardziej ambitne książeczki, opowiadania, piosenki i gry muzyczne
· udzielanie ścisłych i trafnych odpowiedzi na zadawane pytania
· pochwały ze strony dorosłych
· spójność zachowań i standardów u dorosłych z otoczenia dziecka
· dostrzeganie i uznawanie rozsądku dziecka
Literatura:
· Wzrastanie i rozwój dziecka- C. Lee
· Od trzylatka do pięciolatka – Lisa Miller
Mowa dziecka 5 – letniego jest już w zasadzie zrozumiała. Głoski: sz, ż, cz, dż które pojawiały się w czwartym roku życia, zaczynają się ustalać. Dziecko potrafi je poprawnie powtórzyć, choć w mowie potocznej mogą wystąpić jeszcze substytucje (zamiana). Głoska r powinna być wymawiana, ale często pojawia się dopiero w tym okresie. Wypowiedzi dziecka 5-letniego to zdania złożone, uwzględnia w nich kolejność zdarzeń i zależności przyczynowo – skutkowe.
wmciolek