natura2000_w_lasach.pdf

Natura 2000 w lasach Polski

skrypt dla każdego

T YTUŁ :

Natura 2000 w lasach Polski − skrypt dla każdego

A UTORZY TEKSTÓW :

Małgorzata B USZKO -B RIGGS − Biuro Projektów COWI Białowieża

Piotr D ERLACZ − Ministerstwo Środowiska

Marzenna K IERUS − Północnopodlaskie Towarzystwo Ochrony Ptaków

Janusz K ORZEŃ − Stowarzyszenie Architektów Polskich

Wojciech M RÓZ − Instytut Ochrony Przyrody PAN

Paweł P AWLACZYK − Klub Przyrodników

Patryk R OWIŃSKI − Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego

Marek S ŁAWSKI − Centrum Edukacji Przyrodniczo-Leśnej w Rogowie

Mirosław S TEPANIUK − Północnopodlaskie Towarzystwo Ochrony Ptaków

W SPÓŁPRACA

Andrzej A NTCZAK − Nadleśnictwo Białowieża

Steffen B ROGGER -J ENSEN − COWI

Bogdan J AROSZEWICZ − Białowieski Park Narodowy

Roman K ALSKI − Północnopodlaskie Towarzystwo Ochrony Ptaków

Andrzej K ARCZEWSKI − Białowieski Park Narodowy

Simona K OSSAK − Zakład Lasów Naturalnych, Instytut Badawczy Leśnictwa

Maria P ROTASIEWICZ − Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych Białystok

Karsten R AAE − Danish Forestry Extension

Piotr S KOLUD – Generalna Dyrekcja Lasów Państwowych

Roman Z IELONY – Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego

A UTORZY ZDJĘĆ :

Marek C ZASNOJĆ , Lech W ILCZEK

Z ESPÓŁ R EDAKCYJNY :

Andrzej A NTCZAK

Małgorzata B USZKO -B RIGGS

Marta W RONKA

K OREKTA

Marta W RONKA

ISBN:

83-915193-5-X

M INISTERSTWO Ś RODOWISKA

S FINANSOWANO ZE ŚRODKÓW :

DANCEE

Duńska Agencja Ochrony Środowiska

R OK WYDANIA :

2003

Projekt „Preparation for the Natura 2000 network in Poland – demonstration training project in the area of Bialowieza Forest”

(„Przygotowania do wdrażania sieci Natura 2000 w Polsce – pilotowy projekt szkoleniowy w Puszczy Białowieskiej”, Nr Ref.

projektu: DANCEE Journal no. M 128/031-0002) został zrealizowany w 2003 roku.

W ramach projektu zrealizowano następujące zadania:

• opracowano program cyklu warsztatów dla kadr: administracji Lasów Państwowych, parków narodowych i krajobrazowych;

• przeprowadzono 5 turnusów warsztatów, w których udział wzięło łącznie 90 osób z całej Polski;

• opracowano i wydano skrypt szkoleniowy „Natura 2000 w lasach Polski. Skrypt dla każdego”, w nakładzie 100 egz.;

• zrealizowano wyjazd szkoleniowy do Danii i Szwecji w celu zapoznania się z przygotowaniami do wdrażania sieci Natura

2000;

• zrealizowano działania promocyjne i informacyjne w celu podniesienia świadomości społecznej o sieci Natura 2000- spotkania

grupy roboczej, panelowe spotkania dyskusyjne;

• zrealizowano Program Małych Grantów na obszarze Puszczy Białowieskiej. Dofinansowano działania 10 rolników

(wykaszanie, odkrzaczanie, wypas (zakup krów), postawienie stogu, odtworzenie oczek wodnych), dla ochrony gatunków i siedlisk

przyrodniczych, będących przedmiotem Dyrektyw Ptasiej i Siedliskowej.

Projekt został zrealizowany przez zespół:

Dyrektor Projektu: Edward Lenart, Departament Leśnictwa MŚ;

Międzynarodowy Kierownik Projektu: Karsten Raae, Danish Forestry Extention

Krajowy Koordynator Projektu: Małgorzata Buszko-Briggs, Biuro Projektów COWI Białowieża

Specjalista ds. ochrony różnorodności biologicznej: Steffen Brogger Jensen, COWI Dania

Program Małych Grantów:

Mirosław Stepaniuk, Biuro Projektów COWI Białowieża

Asystentka:

Marta Wronka, Biuro Projektów COWI Białowieża

Słowo wstępne

Powstanie skryptu „Natura 2000 w lasach Polski” jest odpowiedzią autorów na wciąż rosnące

zapotrzebowanie na informacje o koncepcji i przygotowaniach do wdrażania ekologicznej sieci Natura

2000 w Polsce.

Mimo, iż prace przygotowawcze nad ostateczną formą sieci Natura 2000 nie zostały jeszcze

zakończone, już na tym etapie przekazujemy czytelnikowi opracowanie zawierające omówienie

wybranych zagadnień związanych z ideą wdrażania Dyrektywy Siedliskowej i Ptasiej.

Szczególnie obszernie omówiona jest problematyka ochrony gatunków i siedlisk

przyrodniczych na obszarach leśnych, w kontekście modelu trwałej i wielofunkcyjnej gospodarki

leśnej. Choć prezentowany skrypt nie jest „instrukcją”, zawiera pełny wykaz leśnych siedlisk

przyrodniczych, ptaków i innych gatunków oraz propozycje postępowania w celu zachowania ich we

właściwym stanie ochrony.

W przygotowanie niniejszego opracowania, autorzy włożyli swą obszerną wiedzę

merytoryczną, a także uwagi i propozycje będące wynikiem cyklu warsztatów z leśnikami z całego

kraju, które odbyły się jesienią 2003 roku w Puszczy Białowieskiej.

Prezentowana publikacja powstała w trakcie realizacji projektu „Preparation for the Natura

2000 network in Poland – demonstration training project in the area of Bialowieza Forest”

(„Przygotowania do wdrażania sieci Natura 2000 w Polsce –pilotowy projekt szkoleniowy w Puszczy

Białowieskiej” (Nr Ref. projektu: DANCEE Journal no. M 128/031-0002). Projekt został

zrealizowany dzięki finansowemu wsparciu Duńskiej Agencji Ochrony Środowiska (DANCEE) w

ramach współpracy bilateralnej z Polską. Ze strony polskiej projekt był kierowany przez Departament

Leśnictwa Ministerstwa Środowiska.

W realizacji projektu współpracowało wiele instytucji i organizacji, za co w szczególności

pragniemy podziękować: Departamentowi Leśnictwa i Departamentowi Ochrony Przyrody

Ministerstwa Środowiska, Administracji Lasów Państwowych (GDLP, RDLP-Białystok i wszystkim

pracownikom ALP, którzy brali udział w działaniach projektu), Instytutowi Ochrony Przyrody PAN

w Krakowie, Klubowi Przyrodników, Północnopodlaskiemu Towarzystwu Ochrony Ptaków,

Białowieskiemu Parkowi Narodowemu, kierownictwu Instytutu Badawczego Leśnictwa Zakładu

Lasów Naturalnych w Białowieży, Stowarzyszeniu Architektów Polskich oraz Katedrze Zoologii

Leśnej SGGW.

Mamy nadzieję, że niniejszy skrypt przybliży chociaż w części zagadnienia dotyczące

gospodarowania i ochrony na projektowanych obszarach Natura 2000.

Karsten Raae

ałgorzata Buszko-Briggs

Koordynator Międzynarodowy

Krajowy Koordynator Projektu

Spis treści

Wykaz skrótów i oznaczeń użytych w skrypcie

Słowniczek

1. Ogólne założenia koncepcji Natura 2000

1. 1. Sieć Natura 2000 w europejskiej ochronie przyrody Piotr Derlacz

1. 2. Miejsce sieci Natura 2000 w polskiej ochronie przyrody Paweł Pawlaczyk

1. 3. Dyrektywy Rady Unii Europejskiej jako podstawa prawna tworzenia sieci Natura 2000 Piotr Derlacz

1. 4. Zmiany w Aneksach Dyrektywy Siedliskowej i Ptasiej związane z poszerzeniem UE Wojciech Mróz

1. 5. Procedury Unii Europejskiej w procesie wdrażania sieci Natura 2000 Piotr Derlacz

1. 6. Uwarunkowania do wdrażania sieci Natura 2000 w Polsce Piotr Derlacz

1. 7. Natura 2000 a przepisy planowania przestrzennego Janusz Korzeń

1. 8. Natura 2000: wyzwania, mity oraz najczęściej zadawane pytania Paweł Pawlaczyk

2. Wyznaczanie obszarów Natura 2000 Wojciech Mróz

2. 1. Standardowy Formularz Danych

2. 2. Załącznik I Dyrektywy Siedliskowej

2. 3. Siedliska przyrodnicze z Załącznika I Dyrektywy Siedliskowej w Polsce

2. 4. Załącznik II Dyrektywy Siedliskowej

2. 5. Załącznik III Dyrektywy Siedliskowej

2. 6. Stan prac nad wyznaczaniem sieci Natura 2000 w Polsce

3. Natura 2000 a gospodarka leśna Paweł Pawlaczyk, Wojciech Mróz

3. 1. Wstęp. Relacje ogólne

3. 2. Identyfikacja siedlisk przyrodniczych i gatunków o znaczeniu europejskim w lasach

3. 2. 1. Identyfikacja siedlisk przyrodniczych o znaczeniu europejskim na terenach leśnych

3. 2. 2. Identyfikacja gatunków z Dyrektywy Siedliskowej i Ptasiej oraz wyznaczanie ich siedlisk

3. 3. Planowanie ochrony

3. 3. 1. Dobre zasady konstrukcji planu

3. 3. 2. Wymagania Dyrektywy Siedliskowej - Interpretacja artykułu 6 Dyrektywy

3. 4. Dobre przykłady ochrony siedlisk przyrodniczych i gatunków Natura 2000 w lasach

3. 5. Natura 2000 a Plan Urządzenia Lasu

3. 5. 1. Planu Urządzenia Lasu w nadleśnictwie i Program Ochrony Przyrody w relacji do planów ochrony obszarów

sieci Natura 2000

3. 5. 2. Urządzeniowo - leśne wymogi ochrony poszczególnych przedmiotów ochrony w sieci Natura 2000

Katalog wybranych siedlisk przyrodniczych o znaczeniu europejskim występujących w lasach Polski

114

4. Ptaki w Sieci Natura 2000 Patryk Rowiński

165

4. 1. Wymagania Dyrektywy Ptasiej, a działania ochronne w Lasach

165

4. 2. Gatunki objęte Dyrektywą: wymagania ptaków i wynikające z nich działania ochronne

166

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: