Zeglarze - humanistyczny - 16.10.2001.pdf

(719 KB) Pobierz
Microsoft Word - human_std.doc
KOD UCZNIA
GH-A1-011
Miejsce
na naklejkę
z kodem
(Wpisuje uczeń przed
rozpoczęciem pracy.)
PRÓBNY EGZAMIN GIMNAZJALNY
Z ZAKRESU PRZEDMIOTÓW
HUMANISTYCZNYCH
Żeglarze
Czas pracy:
120 minut
Liczba punktów
do uzyskania – 50
Informacje
1. Sprawdź, czy arkusz egzaminacyjny zawiera 11 stron.
Ewentualny brak zgłoś przewodniczącemu zespołu
nadzorującego.
2. Czytaj bardzo uważnie wszystkie teksty, w których znajdziesz
potrzebne Ci informacje. W razie potrzeby powracaj do
odpowiednich fragmentów.
3. Przy każdym zadaniu została podana liczba punktów
możliwych do uzyskania.
4. W każdym zadaniu zamkniętym (1–20) wybierz właściwą
odpowiedź spośród podanych. Zaznacz ją długopisem w
odpowiednim miejscu na karcie odpowiedzi. Pamiętaj, że na
karcie nie możesz wprowadzać już żadnych zmian.
5. Odpowiedzi w zadaniach otwartych wpisz w oznaczone
miejsca na arkuszu.
6. Nie cytuj, jeśli nie byłeś o to proszony.
7. Nie używaj korektora. Gdy popełnisz błąd w zadaniach
otwartych, przekreśl odpowiedź i obok napisz poprawną.
8. Po zakończeniu pracy sprawdź, czy udzieliłeś właściwych
odpowiedzi i czy wpisałeś je w miejsca oznaczone
odpowiednimi numerami.
Wpisuje egzaminator
KOD EGZAMINATORA
IMIĘ i NAZWISKO
EGZAMINATORA
253639080.001.png 253639080.002.png
Próbny egzamin gimnazjalny
z zakresu przedmiotów humanistycznych
Claude Lorrain Marzenia wędrowca (detal ze sceną pożegnania)
Waldemar Łysiak, MW , Kraków 1990, s. 49
Zadanie 1. (0–1)
Postacie na obrazie:
A. witają się,
B. odpoczywają,
C. handlują,
D. rozstają się.
Zadanie 2. (0–1)
Centralna postać obrazu jest wyróżniona:
A. oświetleniem przez słońce,
B. ujęciem z profilu,
C. ustawieniem tyłem do morza,
D. marynarskim strojem.
2 z 10
GH-A1-011
253639080.003.png
Próbny egzamin gimnazjalny
z zakresu przedmiotów humanistycznych
Zadanie 3. (0–1)
Z obrazu można wyczytać, że realizacji marzeń wędrowca posłuży:
A. statek,
B. skała,
C. łódka,
D. drzewo.
Zadanie 4. (0–1)
Otwarta przestrzeń morza zapewne jest dla wędrowca zapowiedzią:
A. pełnego bezpieczeństwa,
B. dalekiej podróży,
C. udanego połowu,
D. pewnego sukcesu.
Żegluga
(...)
Wiatr! - wiatr! - dąsa się okręt, zrywa się z wędzidła,
Przewala się, nurkuje w pienistej zamieci,
Wznosi kark, zdeptał fale i skróś niebios leci,
Obłoki czołem sieka, wiatr chwyta pod skrzydła.
I mój duch masztu lotem buja śród odmętu,
Wzdyma się wyobraźnia jak warkocz tych żagli,
Mimowolny krzyk łączę z wesołym orszakiem;
Wyciągam ręce, padam na piersi okrętu,
Zdaje się, że pierś moja do pędu go nagli:
Lekko mi! rzeźwo! lubo! wiem, co to być ptakiem.
Adam Mickiewicz, Sonety krymskie, Wrocław, 1967, s. 25
Zadanie 5. (0–1)
Osoba wypowiadająca się w wierszu wyraża:
A. fascynację podniebnym szybowaniem,
B. strach przed żywiołem,
C. zachwyt żeglugą,
D. oczarowanie pięknem morza.
Zadanie 6. (0–1)
Doznania osoby mówiącej w wierszu wyrażone są za pomocą:
A. wtrąceń,
B. wykrzyknień,
C. zdań podrzędnie złożonych,
GH-A1-011
3 z 11
Próbny egzamin gimnazjalny
z zakresu przedmiotów humanistycznych
D. zdań współrzędnie złożonych.
Zadanie 7. (0–1)
W którym cytacie pojawia się szyk przestawny wyrazów?
A. „Mimowolnykrzykłączę z wesołym orszakiem”.
B. „Wyciągam ręce, padam na piersi okrętu”.
C. „Lekko mi! rzeźwo! lubo! wiem, co to być ptakiem”.
D. „Zdajesię, że pierś moja do pędu go nagli”.
Zadanie 8. (0–1)
Nagromadzenie czasowników służy:
A. unieruchomieniu obrazu,
B. uplastycznieniu opisu,
C. dynamizacji zdarzenia,
D. udźwiękowieniu opisu.
Zadanie 9. (0–1)
Wiersz Mickiewicza może być dla obrazu „Marzenia wędrowca”:
A. objaśnieniem,
B. rozwinięciem,
C. podsumowaniem,
D. streszczeniem.
Tekst I
Jaki mały stał się współczesny świat! Tylko kilka godzin lotu dzieli europejskich turystów od prze-
ciwległych krańców Ziemi. Nie zawsze jednak tak było. Prawie trzy lata trwała rozpoczęta przed 600
rokiem p. n. e. podróż kupców fenickich wzdłuż wybrzeży Afryki. Gdy w 310 roku p.n.e. grecki żeglarz
Pytasz z Massali rozpoczął morską wyprawę, nie przypuszczał nawet, że potrwa ona wiele miesięcy i że
uda mu się dotrzeć do północnych krańców Norwegii. Pięć wieków przed Kolumbem wikingowie prze-
płynęli Atlantyk. Wówczas to Leif Eriksson, opuściwszy zielone brzegi Grenlandii, dotarł do północnych
obszarów Ameryki.
Prawdziwą eksplozję dalekomorskich podróży odkrywczych przeżyła Europa na przełomie XV i
XVI wieku dzięki Hiszpanii i Portugalii, które finansowały budowę okrętów, gdyż pragnęły dominować na
morzach. To, że dzisiaj znamy dobrze naszą planetę, jest zasługą odważnych żeglarzy, których wów-
czas niejednokrotnie uważano za bujających w obłokach niepoprawnych marzycieli. Byli oni jednak, tak
jak inni ludzie renesansu, żądni wiedzy o świecie, dlatego uparcie dążyli do zrealizowania swoich ma-
rzeń. Wspomnijmy choćby Kolumba, który w 1492 r. odkrył kontynent zamieszkany przez nieznane
cywilizacje, lub Magellana, którego wyprawa dookoła Ziemi rozpoczęta w 1519 r. pozwoliła na uzyska-
nie ważnych informacji.
W ich ślady poszli inni żeglarze, którzy wytyczyli nowe szlaki handlowe, przywożąc z dalekich
wypraw tak cenne rośliny jak: ziemniaki, kukurydzę, kakao, ananasy.
Nic więc dziwnego, że na kartach literatury często pojawiają się opisy ciekawych podróży, mor-
skich przygód, zmagań człowieka z przeciwnościami losu i z własną słabością. Dość wspomnieć boha-
4 z 10
GH-A1-011
Próbny egzamin gimnazjalny
z zakresu przedmiotów humanistycznych
tera Homerowego eposu, który przez lata tułał się po morzach, by dotrzeć do Itaki, czy mitycznych Ar-
gonautów, wyruszających po złote runo pod wodzą Jazona.
Napisana przed ponad trzystu laty powieść o Robinsonie jest znana dziś na całej kuli ziemskiej.
Rozpalała i rozpala wyobraźnię młodego czytelnika, podobnie jak "Podróże Guliwera" Swifta czy choćby
"20 000 mil podwodnej żeglugi" Juliusza Verne´a. Zaspokajają one głód niezwykłych wrażeń, a także
wyrażają podziw dla potęgi umysłu i woli człowieka, dla jego przedsiębiorczości i przemyślności w od-
wiecznych zapasach z siłami natury.
Na podstawie książki Reinera Köthe Odkrywcy i ich podróże, Wrocław 2000
Zadanie 10. (0–1)
Hiszpania i Portugalia rozpoczęły epokę wielkich wypraw, ponieważ:
A. Chciały zapanować na morzach i oceanach.
B. Sprzeciwiały się Kościołowi.
C. Szukały sprzymierzeńców za oceanem.
D. Przygotowywały się do wojny.
Zadanie 11. (0–1)
Określenie „nieznane cywilizacje” odnosi się do:
A. Egipcjan,
B. Fenicjan,
C. Babilończyków,
D. Indian.
Zadanie 12. (0–1)
Wyprawa Magellana miała wielkie znaczenie, ponieważ:
A. Potwierdziła odkrycia wikingów.
B. Wytyczyła nowy szlak handlowy.
C. Potwierdziła kulistość Ziemi.
D. Doprowadziła do odkrycia Ameryki Południowej.
Zadanie 13. (0–1)
Ziemniaki mogły pojawić się już na dworze:
A. Bolesława Chrobrego,
B. Jana III Sobieskiego,
C. Kazimierza Wielkiego,
D. Bolesława Krzywoustego.
Zadanie 14. (0–1)
Utwory, o których mowa w ostatnim akapicie tekstu I, to powieści:
A. podróżnicze,
B. psychologiczne,
C. historyczne,
D. obyczajowe.
GH-A1-011
5 z 11
Zgłoś jeśli naruszono regulamin