White James-Szpital kosmiczny 6-Gwiezdny terapeuta.pdf

James White - Gwiezdny Terapeuta

James White.

Gwiezdny Terapeuta

Star Healer

Przekład Radosław Kot.

ROZDZIAŁ PIERWSZY

Conway właśnie odsunął się, aby przepuścić grupę praktykantów wchodzących na galerię obserwacyjną dziecięcego

oddziału Hudlarian, gdy uderzyło go w niej coś dziwnego. Nie wiązało się to wszakże z wyglądem owych czternastu istot,

które reprezentowały pięć różnych gatunków, ani z tym, że nie okazano mu szacunku należnego starszemu lekarzowi

pracującemu w największym wielośrodowiskowym szpitalu galaktyki.

Aby zostać skierowanym na staż do Szpitala Kosmicznego Sektora Dwunastego, kandydat musiał być nie tylko dobrym

lekarzem ze sporym doświadczeniem. Wymagano również rozwiniętych umiejętności adaptacyjnych. Przybywający z zewnątrz

trafiał tu na warunki przekraczające możliwości wyobraźni przeciętnego śmiertelnika. U siebie każdy z tych lekarzy rzadko

miał szansę spotkać obcego, podczas gdy w Szpitalu była to norma. Co więcej, chociaż na rodzinnych planetach byli zwykle

szanowanymi medykami, tu musieli zaakceptować status stażysty. Bywały z tym kłopoty, wszelako zwykle nie trwały długo.

Conway uznał, że chyba przemęczony umysł płata mu figle. Miał nad czym się zastanawiać – od jakiegoś czasu krążyła

po Szpitalu plotka, że szykują się zmiany w obsadzie jego statku szpitalnego, a wczesnym popołudniem miał się stawić

u O’Mary i jak zwykle nie wiedział, czego może oczekiwać po naczelnym psychologu.

Na dodatek był zirytowany, ponieważ ostatnio trafiało mu się jakby więcej dodatkowych zajęć, niżby wynikało

z samego etatu. Na przykład to oprowadzanie stażystów po Szpitalu, żeby choć wstępnie się w nim zorientowali. Załoga statku

szpitalnego Conwaya miała od kilku miesięcy niewiele wezwań.

– Pacjenci na oddziale poniżej to bardzo młodzi Hudlarianie – powiedział, gdy stażyści stanęli już obok nierównym

półkolem. – Należą do wybitnie wytrzymałej rasy i, jako dorośli, są szczególnie odporni na choroby czy urazy. Z tego właśnie

powodu Hudlarianie nie rozwinęli nauk medycznych i daremnie byłoby szukać wśród nich lekarzy. Nauczyli się też

akceptować wysoką śmiertelność niemowląt związaną z licznymi patogenami atakującymi młode organizmy zaraz po

narodzinach. Te, które nie odziedziczyły odporności albo na czas jej nie rozwinęły, musiały umrzeć. Obecnie Szpital stara się

opracować metodę możliwie najszerszej immunizacji jeszcze w stadium prenatalnym, ale jak dotąd bez szczególnych

sukcesów. – Wskazał stojącego poniżej młodego Hudlarianina. – Już z samej postury i umięśnienia łatwo wywnioskować, że to

istoty, które wyewoluowały na planecie o bardzo dużej grawitacji i proporcjonalnym do niej wysokim ciśnieniu

atmosferycznym. Jedno i drugie jest odtwarzane na ich oddziale. Nie dostrzeżecie tu łóżek ani żadnych innych mebli. Pacjenci,

którzy mogą się ruszać, układają się swobodnie na podłodze. Ich powłoki skórne są tak grube, że nie robi im różnicy, która

część ciała styka się z podłożem. Ponieważ przedstawicielom innych gatunków niezwykle trudno jest odróżnić poszczególnych

Hudlarian, każdy nosi swój identyfikator oraz kartę choroby przymocowane magnetycznymi klipsami do metalowej taśmy

otaczającej lewą przednią kończynę. Każda z sześciu kończyn Hudlarianina może służyć z równym powodzeniem jako

manipulator i odnóże. Jak wspomniałem, odtworzono tutaj zarówno ciążenie, jak i ciśnienie atmosferyczne właściwe planecie

Hudlarian, jednak nie skład jej atmosfery, która przypomina gęstą, półpłynną zupę pełną odżywczych drobin, które wchłaniane

są przez wyspecjalizowane fragmenty powłok skórnych. W warunkach szpitalnych wygodniej jest spryskiwać pacjentów

specjalną mieszanką odżywczą. Dwóch pracowników technicznych właśnie to robi. Jak widzicie, obaj ubrani są w pancerne

kombinezony. Teraz, gdy znacie już podstawowe cechy tych istot, jak moglibyście je sklasyfikować? Kto wie?

Przez chwilę panowała cisza. Humanoidalny Orligianin poruszył się niespokojnie, ale obfite owłosienie nie pozwalało

dostrzec zmian wyrazu twarzy. Srebrzyste futro gąsienicowatych Kelgian było w ciągłym ruchu, jednak wyrażane w ten sposób

emocje potrafili odczytać tylko przedstawiciele ich gatunku albo ktoś noszący w głowie zapis hipnotaśmy DBLF. Słoniowaci

Tralthańczycy klasy FGLI i drobni Dewatti EGCL nie mieli części twarzowych w ludzkim rozumieniu tego słowa,

a kwadratowe szczęki i głęboko osadzone oczy krabowatych Melfian nie wyrażały nic.

W końcu ciszę przerwał właśnie jeden z ELNT.

– Należą do klasy fizjologicznej FROB – powiedział zwięźle za pośrednictwem autotranslatora.

Odróżnienie Melfian sprawiało dużo kłopotu. Wszyscy byli prawie tej samej wielkości i tylko wzory na pancerzach

mieli odrobinę inne. Na dodatek z czwórki obecnych krabowatych dwóch musiało być chyba bliźniakami. To właśnie jeden

z nich udzielił odpowiedzi.

– Zgadza się – przytaknął Conway. – Jak się pan nazywa, doktorze?

– Danalta, starszy lekarzu.

I do tego uprzejmy, pomyślał Conway.

– Bardzo dobrze, Danalta. Ale dojście do tego wniosku zabrało ci sporo czasu. To, że inni w ogóle się nie odezwali, jest

sprawą drugorzędną. Wszyscy musicie się nauczyć szybko i trafnie klasyfikować pacjentów...

– Przepraszam najmocniej, starszy lekarzu – wtrącił Melfianin. – Nie chciałem się wyrywać, by nie odebrać szansy

kolegom. Moja wiedza, chociaż obecnie jeszcze ograniczona, opiera się na informacjach o systemie klasyfikacji fizjologicznej,

do których zdołałem dotrzeć na moim zacofanym technologicznie świecie, gdzie nie mamy wielu okazji do kontaktów

międzykulturowych czy szerokiego dostępu do danych na temat Szpitala. Poza tym Hudlarianie są tak unikatową i specyficzną

formą życia, że nie można przydzielić ich do innej klasy niż FROB.

Conway nie uznałby planety Melf – ani żadnej należącej do Federacji – za zacofaną, więc Danalta musiał przybyć

z którejś z kolonii założonych w ostatnich latach przez jego rasę. Zakwalifikowanie się na staż w Szpitalu musiało w tych

1 / 60

James White - Gwiezdny Terapeuta

warunkach wymagać od niego determinacji i zawodowej kompetencji. Okazał się wprawdzie w dziwny sposób równocześnie

uprzejmy, przebiegły w swojej skromności i przemądrzały, niemniej dla przepracowanego lekarza taki bystry asystent mógł się

okazać skarbem. Conway postanowił, że z czysto prywatnych, wręcz samolubnych powodów będzie miał oko na Danaltę.

– Skoro trudno wykluczyć, że twoi koledzy są w tej kwestii gorzej poinformowani niż ty, przedstawię w skrócie na

czym opiera się stosowany przez nas system identyfikacji. Wykładowcy poszczególnych specjalności wprowadzą was później

w jego detale.

Spojrzał na Danaltę, ale stażyści nieco się kręcili i Conway nie potrafił orzec, który z Melfian jest tym właśnie

bystrzakiem.

– Dotąd, gdy spotykaliście obcych, zwykle były to ofiary wypadków albo nagłych zachorowań i nie zdarzało się, aby

reprezentowali więcej niż jeden gatunek. Wystarczało więc określać ich według planety pochodzenia. Tutaj jednak konieczna

jest dokładna i błyskawiczna identyfikacja, gdyż wielu z docierających do nas pacjentów nie jest w stanie udzielić niezbędnych

informacji. Stąd właśnie rozwinęliśmy czteroliterowy system kodowy, który opiera się na następujących zasadach. Pierwsza

litera określa poziom ewolucyjny gatunku w chwili, gdy stał się inteligentny. Druga typ i rozmieszczenie kończyn, narządów

zmysłów i otworów ciała. Ostatnie dwie zaś informują o rodzaju metabolizmu i potrzebach pokarmowych, jak również

o mieszance gazów typowych dla naturalnego środowiska istoty. To z kolei wskazuje na poziom grawitacji i wymagane

ciśnienie atmosferyczne, które mają wpływ na masę oraz grubość powłok skórnych. – Conway uśmiechnął się, chociaż

wiedział, że minie jeszcze sporo czasu, nim stażyści nauczą się rozpoznawać, co oznacza ten grymas Ziemianina. – Zwykle

w tym momencie muszę przypominać niektórym naszym świeżym współpracownikom, że poziom ewolucji nie jest

równoznaczny z poziomem inteligencji i że taka albo inna klasyfikacja nie daje podstaw do poczucia wyższości nad innymi...

Potem wyjaśnił, że umieszczone na pierwszym miejscu litery A, B i C oznaczają skrzelodysznych. Na większości planet

życie rozwinęło się w morzu i nierzadko tam też doszło do stadium rozumnego. D, E i F to ciepłokrwiści tlenodyszni i ta grupa

obejmuje większość inteligentnych ras Federacji. G i K to również tlenodyszni, ale owadopodobni. L i M natomiast odnoszą się

do skrzydlatych istot żyjących w bardzo niskim ciążeniu.

Chlorodyszne formy życia obejmowały grupy określane literami O i P, po czym następowały rzadsze, złożone

i zdumiewające niekiedy gatunki, w tym żywiące się twardym promieniowaniem oraz istoty zimnokrwiste, krystaliczne

i zmiennokształtni. Stworzenia, które miały zmysły rozwinięte do poziomu pozwalającego im obywać się bez kończyn,

otrzymywały niezależnie od kształtu określenie V.

– System nie jest wszakże doskonały – powiedział Conway. – Wynika to z braku wyobraźni i zdolności przewidywania

jego twórców. Przykładem mogą być istoty klasy AACP, które otrzymały oznaczenie odpowiadające skrzelodysznym, chociaż

cechuje je roślinny metabolizm. Brak jednak desygnatów dla tak wczesnego ewolucyjnie poziomu rozwoju.

Conway wskazał nagle pielęgniarkę, która spryskiwała młodego FROBa substancją odżywczą, i spojrzał na Melfianina.

– Może zechce pan określić tę formę życia, doktorze Danalta.

– Nie jestem Danalta – odparł krabowaty. Wprawdzie autotranslator nie oddawał emocjonalnego zabarwienia

wypowiedzi, ale i tak wydawało się, że Melfianin jest urażony.

Przepraszam – powiedział Conway i rozejrzał się za drugim przybyszem z Melfu, ale go nie dostrzegł. Pomyślał, że

zdolny medyk ze znanych sobie tylko powodów musiał schować się za grupą Tralthańczyków. Zanim jednak zdążył powtórzyć

pytanie, jeden ze słoniowatych zaczął udzielać odpowiedzi.

– Wskazana przez pana istota ma na sobie ciężki kombinezon ochronny – zahuczał FGLI z typową dla tego gatunku

drobiazgowością. – Jedyny odsłonięty fragment ciała to widoczna przez wizjer hełmu twarz, której jednak nie mogę się

dokładnie przyjrzeć, gdyż światło lamp odbija się w szkle. Ponieważ skafander ma własny napęd, trudno wnioskować o liczbie

i rodzaju kończyn, niemniej ogólny kształt i wielkość, a także cztery manipulatory rozmieszczone u podstawy stożkowej sekcji

kryjącej głowę, pozwalają przypuszczać, że chodzi o Kelgianina. Zakładam przy tym, że układ manipulatorów z powodów

ergonomicznych odpowiada naturalnemu rozmieszczeniu kończyn tej istoty, moje rozpoznanie zaś, że chodzi o DBLF,

potwierdzają pojawiające się chwilami na skraju pola widzenia w hełmie szarawe włosy, również typowe dla Kelgian.

– Bardzo dobrze, doktorze! – zawołał Conway, ale zanim zdążył spytać Tralthańczyka o imię, drzwi oddziału otworzyły

się gwałtownie i do środka wjechał kulisty wehikuł na gąsienicach. W połowie wysokości otaczała go obręcz rozmaitych

czujników i manipulatorów, a na przedniej powierzchni widniały insygnia Diagnostyka. Conway wskazał na przybysza. –

A jego jak opiszecie?

Tym razem pierwszy odezwał się jeden z Kelgian.

– W tym przypadku pomocna może być wyłącznie dedukcja – powiedział, falując futrem. – Mamy tu samobieżną kabinę

ciśnieniową, która sądząc po widocznych usztywnieniach, ma chronić tak pacjentów i personel oddziału, jak i samego

załoganta. Nie da się powiedzieć, czy istota ta ma jakieś nogi, natomiast po liczbie urządzeń na zewnątrz przypuszczam, że nie

ma wielu kończyn wykorzystywanych jako manipulatory ani wielu narządów zmysłów i musi korzystać z tak bogatego

wsparcia. Przy braku informacji na temat grubości ścian kuli nie potrafię powiedzieć nic więcej o tym, kto się w niej kryje.

Kelgianin umilkł na chwilę i, niczym futrzany znak zapytania, przysiadł na tylnych nogach. Sierść nadal falowała mu

regularnie, podczas gdy futra trzech jego kompanów zdawały się drżeć niczym targane silnym wiatrem.

Pozostali członkowie grupy jakby się ożywili. Tralthańczycy podnosili i opuszczali słoniowe nogi, Melfianie skrobali

chitynowymi odnóżami o pokład, Orligianie zaś pokazywali co rusz zęby bielejące pośród ciemnej sierści. Conway miał

nadzieję, że tylko się uśmiechają.

– Znam dwa typy istot, które korzystają z podobnych pojazdów ciśnieniowych – odezwał się w końcu Kelgianin. –

Różnią się znacznie zarówno wyglądem, jak i wymogami środowiskowymi, jednak oba wydają się tleno– i chlorodysznym

mocno niezwykłe. W jednym przypadku chodzi o metanowców, którzy najlepiej czują się w temperaturze tylko o kilka stopni

wyższej od zera absolutnego. Rozwinęli się oni na światach oderwanych od własnych słońc i dryfujących w lodowatej próżni

międzygwiezdnej. Fizycznie nie są to istoty wielkie, ich masa dochodzi do jednej trzeciej mojej masy, jednak w obcym

środowisku muszą korzystać z rozbudowanej i wymagającej częstego doładowywania maszynerii...

Aż trzech takich! – pomyślał Conway i rozejrzał się w poszukiwaniu Tralthańczyka, który trafnie rozpoznał odzianą

2 / 60

James White - Gwiezdny Terapeuta

w skafander DBLF, oraz Melfianina opowiadającego wcześniej o FROBach. Był ciekaw, jak reagują na wypowiedź kolejnego

zdolnego stażysty, ale grupa tak się nieustannie przemieszczała, że nie zdołał ich odnaleźć. Powróciło natomiast wrażenie, że

jest w tej gromadce coś dziwnego...

– Druga forma życia, która wchodzi w grę, zamieszkuje pokrytą wodą planetę o wysokiej grawitacji. Jest to świat

krążący bardzo blisko macierzystej gwiazdy. Jego mieszkańcy oddychają przegrzaną parą i mają niezmiernie ciekawy

metabolizm, o którym jednak nie wiem zbyt wiele. Również są to małe istoty, lecz wymagają wielkich powłok ochronnych

wyposażonych w silne grzejniki i grubej izolacji z zewnętrznym chłodzeniem. W przeciwnym razie stanowiłyby zagrożenie dla

innych. Ponieważ na oddziale Hudlarian jest gorąco i wilgotno, niskie temperatury wymagane przez SNLU powodowałyby, że

ich warstwy ochronne, mimo dobrej izolacji, pokryłyby się z wierzchu skroploną parą wodną. W tym przypadku nie widzę jej,

skłonny jestem więc sądzić, że mamy do czynienia z przedstawicielem rasy ciepłolubnej. Słyszałem, że jeden z jej

przedstawicieli jest tutaj Diagnostykiem. Tyle mogę powiedzieć na podstawie dedukcji, domysłów i niejakiej własnej wiedzy,

starszy lekarzu – zakończył Kelgianin. – Pod względem fizjologicznym określiłbym tę istotę jako TLTU.

Conway przyjrzał się falującej z wolna sierści niezwykle spokojnego stażysty, a potem poruszanym gwałtownymi

spazmami futrom innych Kelgian.

– Jakkolwiek do niej doszedłeś, to poprawna odpowiedź – stwierdził powoli, jak zwykle gdy intensywnie o czymś

myślał.

Pamiętał o szczególnej cesze DBLFów, którzy właśnie poprzez bezwiedne poruszenia sierścią okazywali swoje stany

emocjonalne, co powodowało, że rasa ta nie znała kłamstwa i zawsze mówiła to, co myślała. Sztuka dyplomacji i takt obce były

Kelgianom z przyczyn czysto fizjologicznych.

Nie zapomniał też o szczególnym mechanizmie rozrodczym krabowatych ELNT, który wykluczał narodziny bliźniaków.

Co więcej, wypowiedzi wszystkich trzech zdolnych stażystów były podobne, Kelgianin zaś skłonny był uznać TLTU za mało

wyjątkową formę życia...

Wrażenie, że jest w tej grupie coś niezwykłego, było jak najbardziej na miejscu. Już wtedy, na samym początku,

powinien zaufać swoim odczuciom. Tak... przez cały czas byli nerwowi i ani razu nie spytali o Szpital. Jakaś zmowa? Nie

przejmując się wywieranym wrażeniem, przyjrzał się po kolei wszystkim stażystom.

Czterej Kelgianie, dwaj Dewatti EGCL, trzej Tralthańczycy, czterej Melfianie i dwaj Orligianie – łącznie czternastu.

Nie, Kelgianie nie są uprzejmi ani też zdolni tak dalece kontrolować poruszeń futra, pomyślał ostatecznie, gdy odwrócił

spojrzenie od grupy.

– Kto jest taki dowcipny? – spytał, wpatrując się w widoczną za szybą salę.

Nikt nie odpowiedział.

– Z braku jakichkolwiek pewnych danych pozostaje mi oprzeć się na dedukcji i skąpych wynikach obserwacji –

stwierdził z sarkazmem, który musiał zginąć w tłumaczeniu, ale zapewne cała grupa i tak wiedziała, o co chodzi. – Zwracam

się teraz do tego spośród was, który potrafi niczym ameba wytwarzać dowolne kończyny, narządy zmysłów i powłoki skórne

odpowiadające obecnym wymogom środowiska. Domyślam się, że istota ta wyewoluowała na planecie o nieregularnej orbicie

powodującej drastyczne zmiany klimatu. Aby przetrwać w tych warunkach, konieczne było rozwinięcie szczególnych

mechanizmów adaptacyjnych. One to właśnie, a nie kły i pazury, pozwoliły interesującemu nas gatunkowi rozwinąć

inteligencję, stworzyć cywilizację i zająć dominujące miejsce w ekosferze. Spotykając naturalnego wroga, miał do wyboru

ucieczkę, mimikrę albo przybranie postaci, która przepełniała napastnika strachem. Szybkość, z jaką dokonuje owych

przemian, oraz doskonałość naśladownictwa, o której wszyscy mogliśmy się przekonać, sugeruje ponadto, że mamy do

czynienia z empatą. Przy tak rozwiniętych zdolnościach obronnych wszelkie niebezpieczeństwa zostały na pewno sprowadzone

do minimum. Jedyne, co może zagrozić takiej istocie, to przypadkowe zniszczenie lub wystawienie na bardzo wysokie

temperatury. Tym samym nie należy oczekiwać, aby nasz gatunek rozwinął chirurgię, zapewne bowiem sam pomysł leczenia

operacyjnego jest mu obcy. Dodatkowym skutkiem wspomnianej odporności będzie zapewne szczególny rozwój dziedzin

filozoficznych i nieprzywiązywanie większej wagi do rozwoju techniki. Gdybym miał cię sklasyfikować, powiedziałbym, że

należysz do typu TOBS – zakończył Conway, obracając się raptownie ku grupie.

Bez wahania podszedł do trzech Orligian. Dobrze pamiętał, że powinno ich być tylko dwóch. Spokojnym, ale

zdecydowanym gestem sięgnął po kolei do ich ramion, aby przesunąć palcem między rzemieniem stroju a futrem. Za trzecim

razem palec napotkał opór, gdyż pas stanowił jedno z włosem.

– Jakie ma pan plany, doktorze Danalta? – spytał oschle. – Czy jest może wśród nich coś bardziej ambitnego niż

dzisiejsza zabawa?

Ramiona i głowa istoty stopniały na chwilę, upodabniając się do melfiańskiego pancerza, lecz wkrótce przed lekarzem

ponownie stał Orligianin. Conway pomyślał, że będzie musiał przywyknąć do takich niepokojących widoków.

– Bardzo przepraszam, starszy lekarzu – powiedział Danalta. – Nie chciałem sprawić kłopotu. Dla mnie jest bez

znaczenia, jaką akurat postać przyjmuję, pomyślałem jednak, że w celu łatwiejszego nawiązania kontaktów i z przyczyn, że tak

powiem, środowiskowych, lepiej będzie, jeśli postaram się naśladować formy spotykanych tu istot. Poza tym chciałem

możliwie wiele razy przećwiczyć szybkie przemiany przed kimś, kto wyłapie wszelkie niekonsekwencje. Jeszcze na

wahadłowcu rozmawiałem o tym z członkami grupy. Zgodzili się mi pomóc. Starając się o przydział do Szpitala, chciałem

pracować z przedstawicielami jak największej liczby gatunków – dodał pospiesznie. – Uznałem, że będzie to ogromne

wyzwanie dla moich zdolności naśladowczych, które są rozwinięte lepiej niż u większości moich ziomków, chociaż

niewątpliwie napotkam i takie istoty, do których nie zdołam się upodobnić. Obawiam się, że nie rozumiem w pełni słowa

„dowcipny”, które nie ma wiernego odpowiednika w moim języku, niemniej jeśli uraziłem swym zachowaniem, przepraszam

najmocniej.

– Przeprosiny przyjęte – rzekł Conway, wspominając własną grupę sprzed wielu lat i jej ówczesną działalność, która

często miała tylko iluzoryczny związek z medycyną. – Doktorze Danalta, jeśli zależy panu na spotkaniu przedstawicieli jak

największej liczby gatunków, niebawem pańskie pragnienie się spełni – dodał, zerkając na zegarek. – Proszę wszystkich za

mną.

3 / 60

James White - Gwiezdny Terapeuta

Jednak Orligianin, który nie był Orligianinem, nie ruszył się z miejsca.

– Jak trafnie pan wydedukował, doktorze, nie znamy właściwie medycyny – powiedział. – Przybywając tutaj,

kierowałem się nie tyle idealistycznymi pobudkami, ile samolubnym pragnieniem przeżycia czegoś ciekawego. Owszem,

w pewnych sytuacjach mogę być bardzo przydatny. Gotów jestem przybierać kształty istot, które trzeba podnieść na duchu,

w sytuacji gdy w pobliżu brak przedstawicieli ich gatunku. Mogę też zmieniać się, aby sprostać śmiertelnie groźnym dla innych

warunkom środowiska, szczególnie gdy liczyć się będzie każda chwila i zabraknie czasu na wkładanie skafandra ochronnego.

Potrafię również wytwarzać wysoko wyspecjalizowane kończyny przydatne chociażby przy operacjach. Wszystko to mogę, ale

nie jestem, co pragnę wyraźnie zaznaczyć, lekarzem. Proszę zatem nie zwracać się do mnie „doktorze”.

Conway roześmiał się.

– Jeśli to właśnie zamierza pan u nas robić, czy chce pan tego czy nie, zostanie pan szybko doktorem i nikt nie będzie

pana nazywał inaczej.

ROZDZIAŁ DRUGI

Rozjaśniony światłami niczym olbrzymia cylindryczna choinka Szpital Kosmiczny Sektora Dwunastego wisiał w próżni

między krawędzią macierzystej galaktyki a gęsto zamieszkanymi systemami gwiezdnymi Wielkiego Obłoku Magellana. Na

jego trzystu osiemdziesięciu czterech poziomach odtworzono środowiska wszystkich inteligentnych form życia znanych

w Federacji, począwszy od lodowatych metanowców, przez zwykłych tlenodysznych, po istoty, które nie zwykły ani jeść, ani

oddychać, ale żyły dzięki wchłanianiu dawek twardego promieniowania.

Szpital był swoistym cudem łączącym osiągnięcia inżynierii i psychologii. Jego utrzymaniem i zaopatrzeniem zajmował

się Korpus Kontroli, ramię sprawiedliwości Federacji. Kontrolerzy odpowiadali też za całą niemedyczną stronę działalności

placówki. Niemniej nie dochodziło tutaj do częstych gdzie indziej spięć pomiędzy mundurowymi a cywilnymi pracownikami,

nie zdarzały się również poważniejsze konflikty w gronie samego dziesięciotysięcznego personelu medycznego złożonego

z przedstawicieli prawie siedemdziesięciu ras, którzy różnili się zarówno przyzwyczajeniami, jak i wydzielanymi zapachami

oraz podejściem do życia.

Było tak, mimo że w Szpitalu zawsze panowała ciasnota i wszyscy musieli nie tylko razem pracować, ale i razem jadać.

Chociaż oczywiście niekoniecznie to samo.

Stażyści mieli szczęście trafić na dwa przyległe, wolne stoliki, ale pechowo oba przewidziano dla karłowatych

Nidiańczyków klasy DBDG. Obszerna jadalnia była w całości przeznaczona dla ciepłokrwistych tlenodysznych i wystarczał

rzut oka, aby przekonać się, że każdy siadał tutaj gdzie mógł. Rozmaite istoty zajmowały pierwsze wolne miejsce i jadły,

dyskutowały albo plotkowały przy jednym stole. Stażystom pozostało przywyknąć do takiego porządku rzeczy, tym bardziej że

mogli trafić o wiele gorzej.

Blaty nidiańskich stołów były akurat na właściwym poziomie, aby Melfianie mogli sięgnąć manipulatorami po dania,

a krzesła nie były im potrzebne, gdyż ELNT zwykli jeść na stojąco, podobnie jak Tralthańczycy, którzy nawet spali na swych

sześciu masywnych nogach. Gąsienicowaci Kelgianie potrafili przystosować się do każdego siedziska, a Orligianie, tak jak

i Conway, zdołali jakoś usadowić się na poręczach małych krzeseł. Drobny Dewatti nie miał żadnych problemów,

zmiennokształtny Danalta zaś przyjął postać Dewattiego.

– System zamawiania i dostarczania potraw jest taki sam jak na statkach, którymi tu przylecieliście – wyjaśnił Conway,

spoglądając to na jeden, to na drugi stół. – Gdy wprowadzicie swoją klasę fizjologiczną, ujrzycie menu przygotowane

w waszym języku. Wszyscy oprócz Danalty, gdyż TOBS nie mają szczególnych wymogów żywieniowych. Chociaż zapewne

ma pan jakieś ulubione potrawy... Danalta!

– Przepraszam, starszy lekarzu – powiedział TOBS. Wpatrywał się właśnie w wejście do jadalni, a jego ciało zatracało

cechy Dewattiego. – Oszołomiła mnie różnorodność wchodzących i wychodzących istot.

– Co chce pan zjeść? – spytał cierpliwie Conway.

– Cokolwiek, co nie będzie promieniotwórcze ani zbyt aktywne chemicznie, starszy lekarzu – odparł Danalta, nie

odwracając głowy. – Gdyby nie było nic innego, mógłbym spożyć nawet te meble. Zwykłem jednak przyswajać pokarm dość

rzadko i nie będę potrzebował kolejnego posiłku przed upływem kilku waszych dni.

– Świetnie – powiedział Conway i wystukał na klawiaturze zamówienie na stek. – I jeszcze jedno, Danalta. Wprawdzie

używanie pełnego tytułu jest wyrazem uprzejmości, ale w naszym środowisku zdarza się rzadko i może być nieco krępujące.

Zwykle więc do wszystkich internistów, tak lekarzy, jak i starszych lekarzy, a nawet Diagnostyków, mówi się tutaj „doktorze”.

Spotkałeś typ fizjologiczny, którego nie potrafiłeś odtworzyć?

Conwaya irytowało już, że zmiennokształtny przez całą rozmowę nie odrywał spojrzenia od drzwi. Wydawało mu się to

nieuprzejme, nawet jeśli nie było zamierzone. Chwilę potem omal nie udławił się stekiem, gdy Danalta wypączkował z potylicy

małe oko i spojrzał na niego.

– Podlegam pewnym ograniczeniom, doktorze – powiedział. – Sama zmiana postaci jest dość prosta, ale muszę się

liczyć z moją masą. Na przykład w tej chwili wyglądam jak Dewatti, ale ważę znacznie więcej niż przeciętny przedstawiciel tej

rasy. A z odtworzeniem tej istoty, która właśnie weszła, miałbym spore problemy.

Conway podążył wzrokiem za jego spojrzeniem, po czym zerwał się na równe nogi i zamachał ręką.

– Prilicla!

Istota, która pojawiła się w jadalni, należała do klasy GLNO i była sześcionogim, zewnątrzszkieletowym,

wieloskrzydłym i bardzo kruchym owadem z Cinrussa, gdzie panowało ciążenie równe jednej dwunastej wartości przyciągania

ziemskiego. Tylko podwójny zestaw degrawitatorów ratował GLNO przed zmiażdżeniem o pokład, a w razie potrzeby

pozwalał latać czy umykać na ściany albo sufit, gdzie nie groziło potrącenie przez mniej uważnych, a znacznie rosiej szych

kolegów. Wprawdzie Cinrussańczyków nie dawało się odróżnić, oni sami zaś rozpoznawali się jedynie po radiacji

emocjonalnej, a nie po wyglądzie, jednak w Szpitalu nie było drugiego empaty GLNO, zatem Conway mógł być pewien, że ma

przed sobą starszego lekarza Priliclę.

4 / 60

James White - Gwiezdny Terapeuta

Zajmujący oba stoliki praktykanci patrzyli, jak mały empata podlatuje do nich wolno na prawie przezroczystych

skrzydłach i zatrzymuje się ponad grupą. Conway zauważył lekkie drżenie sześciu patykowatych nóg i zaburzenia lotu

znamionujące, że coś musiało wzburzyć Priliclę. Nie odezwał się jednak, wiedząc, że GLNO i tak wyczuł już jego zatroskanie.

Przebiegło mu przez głowę, czy przypadkiem któryś ze stażystów nie cierpi na skrywaną głęboko fobię i czy to nie ona

dotyka tak silnie Priliclę pod postacią strachu albo odrazy wywołanych jego widokiem... Po chwili jednak opanował się

i przerwał te czcze rozważania.

– To starszy lekarz Prilicla – powiedział szybko, jakby przedstawiał kogoś całkiem zwyczajnego. – Pochodzi z Cinrussa,

należy do klasy GLNO i ma silnie rozwinięty zmysł empatyczny, który oprócz innych zastosowań bardzo przydaje się przy

ocenie stanu psychicznego nieprzytomnych pacjentów. Powiedziałbym, że w takich przypadkach jest wręcz niezastąpiony.

Z tego samego powodu Prilicla jest szczególnie wyczulony na emocje wszystkich dokoła, w tym i nas. W jego

obecności powinniśmy się wystrzegać silnych i gwałtownych reakcji. Dotyczy to również czysto odruchowych reakcji

związanych z atawistycznymi lękami. Jeśli zdarzy się, że napotkana w Szpitalu istota skojarzy się wam z drapieżnikiem

z rodzinnej planety albo potworem, którym straszono was w dzieciństwie, starajcie się nie ulegać panice, gdyż empata odczuje

ją jeszcze silniej niż wy i będzie to dla niego bardzo przykre przeżycie. Zresztą, gdy poznacie bliżej Priłiclę, przekonacie się, że

nie można być wobec niego nieuprzejmym. A w ogóle, przepraszam cię, kolego, że zacząłem wykład na twój temat.

– Nie ma sprawy, przyjacielu Conway. Rozumiem twoje zatroskanie i dziękuję za te wyjaśnienia na mój temat. Niemniej

nikt w tej grupie nie dostarcza mi niemiłych wrażeń. Wyczuwam tylko zdumienie, niedowierzanie i wielkie zaciekawienie,

które chętnie zaspokoję...

– Ale ciągle się trzęsiesz – zauważył półgłosem Conway.

Co bardzo dziwne, Cinrussańczyk zignorował tę uwagę.

– Zorientowałem się już, że w grupie jest jeszcze jeden empata – ciągnął Prilicla, zawisając nad dziwnym Dewattim

z dodatkowym okiem na potylicy. – To ty musisz być tym polimorficznym przybyszem z Fotawna. Czekałem na ciebie,

przyjacielu Danalta. Ciekaw jestem, jak będzie się nam razem pracować. Nigdy jeszcze nie spotkałem tak utalentowanego

TOBSa.

I ja po raz pierwszy widzę GLNO, doktorze Prilicla – odpowiedział Danalta, topniejąc jakby i spływając po części

z krzesła, co było reakcją na tak uprzejme słowa starszego lekarza. – Jednak nie jestem choćby w części tak wrażliwy

empatycznie jak pan. Mój dar wyewoluował wraz ze zdolnością zmiany kształtu jako odpowiedź na zagrożenie ze strony

drapieżników, których zamiary nauczyliśmy się wyczuwać z pewnym wyprzedzeniem. Poza tym, w odróżnieniu od waszych

umiejętności, które rozwinęły się w osobny kanał komunikacji niewerbalnej, moje podlegają nieustannej kontroli. W razie

potrzeby, gdyby bodźce empatyczne stały się zbyt niemiłe, mogę się od nich odciąć.

Prilicla zgodził się, że taka zdolność sterowania odbiorem może być bardzo przydatna, i ciągle ignorując Conwaya,

zaczął dyskusję o macierzystych środowiskach obu empatów, przyjaznym Cinrussie i budzącym grozę Fotawnie. Pozostali,

którzy nie słyszeli wiele o tych światach, słuchali z wielkim zainteresowaniem i tylko czasem przerywali pytaniami.

Conway z braku alternatywy zajął się posiłkiem. Dobrze zresztą zrobił, bo podmuch od poruszających się nieustannie

skrzydeł Prilicli porządnie już wszystko ostudził i jeszcze chwila, a danie nie nadawałoby się do zjedzenia.

Nie zdumiewało go, że dwaj empaci tak przypadli sobie do gustu, było to wręcz zgodne z prawami natury. Ktoś bardzo

wrażliwy na cudze emocje musiał troszczyć się o jak najlepszą atmosferę wokoło, gdyż każdy wywołany przezeń grymas

niezadowolenia wracał i ranił niczym bumerang. Chociaż Danalta był w odrobinę innej sytuacji, skoro potrafił odciąć się od

niemiłych bodźców...

Nie zdziwiło też Conwaya, że TOBS wie tyle o Cinrussie i jego empatycznych mieszkańcach – Danalta już wcześniej

dał świadectwo swojej erudycji. Zastanawiało go natomiast, skąd Prilicla dysponuje tyloma informacjami o Fotawnie. Miał na

dodatek wrażenie, że jest to dość świeża wiedza. Tylko od kogo mógł to wszystko usłyszeć? Przecież nie od Danalty, z którym

rozmawiał pierwszy raz w życiu.

W Szpitalu na pewno mało kto słyszał o tym świecie, pomyślał Conway ze wzrokiem wbitym w deser. Czasem tylko

podnosił spojrzenie, aby zerknąć na wiszącego ciągle nad stołem Priliclę. Zgodnie z wyrobionym już dawno odruchem nie

patrzył na cudze talerze i ich rozmaitą, nie zawsze apetyczną dla Ziemianina zawartość. Był pewien, że gdyby przybycie

TOBSa choć półoficjalnie zapowiedziano, wieść dotarłaby już dawno do wszystkich. Również do niego. Nic takiego się nie

stało, a jednak Prilicla wydawał się świetnie poinformowany. Dlaczego tylko on?

– Coraz bardziej zachodzę w głowę... – zaczął, gdy zapadła cisza.

– Wiem, przyjacielu Conway – rzekł Prilicla i zadrżał jeszcze silniej. – W końcu jestem empatą.

– A ja, chociaż empatą nie jestem, nauczyłem się z czasem wyczuwać, kiedy coś jest z tobą nie tak, mały przyjacielu.

Powiedz, mamy problem.

Ostatnie zdanie było raczej stwierdzeniem niż pytaniem. Prilicla zachwiał się tak bardzo, że musiał aż wylądować na

wolnym kawałku stołu. Gdy się odezwał, nad wyraz starannie dobierał słowa. Conway przypomniał sobie, że empatą nie stronił

od kłamstwa, jeśli tylko zapewniało ono dobrą atmosferę.

– Miałem właśnie dość długie spotkanie z O’Marą – powiedział. – Nie było zbyt przyjemne...

– Pod jakim względem? – spytał Conway, czując się trochę jak stomatolog. Wyciąganie informacji od Prilicli

przypominało niekiedy rwanie opornego zęba.

– Jestem pewien, że z czasem dotrze to do mnie... Zresztą, nie o mnie tu chodzi. Otrzymałem awans na odpowiedzialne

i ważne stanowisko. Przyjąłem go, przyjacielu Conway, z wielkimi oporami...

– Gratuluję! – odetchnął Conway. – Niepotrzebne były te opory. O’Mara nie zaproponowałby ci czegoś, jeśli nie byłby

pewien, że się do tego nadajesz. Co dokładnie będziesz robił?

– Wolałbym nie rozmawiać teraz o tym, przyjacielu Conway – odparł Prilicla, trzęsąc się jak osika, jakby zmuszał się do

wygłoszenia bardzo trudnej kwestii. – To nie pora ani miejsce na rozmowy zawodowe.

Conway zakrztusił się kawą. Obaj doskonale wiedzieli, że w jadalni rozmawiało się przede wszystkim na tematy

zawodowe. Co więcej, obecność stażystów nie była przeszkodą, gdyż na pewno chętnie posłuchaliby dyskusji dwóch lekarzy

5 / 60

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: