reczne przemieszczanie ciężarów 1.pdf

Ergonomia

Ręczne przemieszczanie

Jakie przepisy regulują problematykę dotyczącą BHP przy ręcznym przemieszczaniu cięża-

rów? Postanowiliśmy zebrać je w jednym miejscu i przedstawić w dwóch kolejnych wydaniach

„Promotora”.

Wiktor

Leszczyński

dyrektor Departamentu

w Ministerstwie Pracy

i Polityki Społecznej

cy przy ręcznym przemieszczaniu ciężarów

reguluje przede wszystkim Rozporządzenie Mini-

stra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 14 marca

2000 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy

przy ręcznych pracach transportowych (Dz.U. nr

26 z 2000 r., poz. 313 i Dz.U. nr 82 z 2000 r.,

poz. 930) 1 , wydane na podstawie art. 237 15 § 1

Ustawy Kodeks pracy. Rozporządzenie to imple-

mentuje do prawa polskiego dyrektywę Wspólnot

Europejskich 90/269/EWG z dnia 29 maja 1990 r.

dotyczącą minimalnych wymagań w dziedzinie bez-

pieczeństwa i ochrony zdrowia podczas ręcznego

przemieszczania ciężarów w przypadku możliwości

wystąpienia ryzyka, zwłaszcza urazów kręgosłupa

pracowników.

Ponadto dopuszczalne normy ręcznego dźwi-

gania ciężarów dla kobiet i osób niepełnoletnich

regulują odpowiednio:

• Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 10 wrze-

śnia 1996 r. w sprawie wykazu prac szczególnie

uciążliwych lub szkodliwych dla zdrowia kobiet

(Dz.U. nr 114 z 1996 r., poz. 545 i Dz.U. nr 127

z 2002 r., poz. 1092),

• Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 24 sierp-

nia 2004 r. w sprawie wykazu prac wzbronionych

młodocianym i warunków ich zatrudniania przy

niektórych z tych prac (Dz.U. nr 200 z 2004 r.,

poz. 2047, Dz.U. nr 136 z 2005 r., poz. 1145

i Dz.U. nr 107 z 2006 r., poz. 724).

J AKI JEST ZAKRES REGULACJI ?

Wyżej wymienione Rozporządzenie Ministra Pra-

cy i Polityki Społecznej z dnia 14 marca 2000 r.

w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy

ręcznych pracach transportowych określa:

• obowiązki pracodawcy dotyczące zapewnienia

bezpieczeństwa i higieny pracy przy ręcznych

pracach transportowych 2 ,

• wymagania dotyczące organizacji i sposobów

wykonywania ręcznych prac transportowych,

z uwzględnieniem wymagań ergonomii,

• dopuszczalne masy przemieszczanych przedmio-

tów, ładunków lub materiałów,

• dopuszczalne wartości sił niezbędne do prze-

mieszczania przedmiotów.

Pracodawca jest zobowiązany stosować odpo-

wiednie rozwiązania techniczne i organizacyjne

zmierzające do wyeliminowania ręcznych prac

transportowych.

Dopiero w razie braku możliwości wyeliminowania

ręcznych prac transportowych pracodawca – w celu

zmniejszenia uciążliwości i zagrożeń związanych

z wykonywaniem tych czynności – jest zobowiązany

organizować odpowiednio pracę i wyposażać pra-

cowników w niezbędny sprzęt pomocniczy 3 oraz

środki ochrony indywidualnej.

Przed dopuszczeniem pracownika do ręcznych

prac transportowych pracodawca jest obowiązany:

• przeszkolić pracownika w dziedzinie BHP, w tym

w szczególności w zakresie prawidłowych sposo-

bów wykonywania ręcznych prac transportowych,

w trybie określonym w przepisach w sprawie szko-

lenia w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy,

• zapewnić pracownikowi informacje dotyczące

przemieszczanego przedmiotu, w szczególności:

jego masy i położenia jego środka ciężkości,

zwłaszcza w przypadku, gdy masa jest nierów-

nomiernie rozłożona,

• informować pracowników o wszystkich aspek-

tach BHP oraz wymaganiach ergonomii, w tym

o wynikach oceny ryzyka zawodowego, a także

Przepisy

Rozporządzenia stosuje

się odpowiednio do

ręcznego przemieszcza-

nia ludzi lub zwierząt.

Przez określenie „ręcz-

ne prace transportowe”

należy rozumieć każdy

rodzaj transportowania

lub podtrzymywania

przedmiotów, ładunków

lub materiałów przez

jednego lub więcej

pracowników, w tym

przemieszczanie ich

poprzez: unoszenie,

podnoszenie, układanie,

pchanie, ciągnięcie,

przenoszenie, przesu-

wanie, przetaczanie

lub przewożenie

Jako sprzęt pomocniczy

należy rozumieć środki

mające na celu ograni-

czenie zagrożeń i uciążli-

wości związanych z ręcz-

nym przemieszczaniem

przedmiotów, ładunków

lub materiałów oraz

ułatwienie wykonywa-

nia tych czynności; do

środków tych zalicza się

w szczególności: pasy,

liny, łańcuchy, zawiesia,

dźwignie, chwytaki,

rolki, kleszcze, uchwyty,

nosze, kosze, legary,

ręczne wciągniki i wcią-

garki, krążki i wielokrąż-

ki linowe, przestawne

pochylnie, taczki i wózki.

K TO POWINIEN ZNAĆ

POWYŻSZE PRZEPISY ?

Przepisy ww. Rozporządzeń nakładają obowiązki na

pracodawców zatrudniających pracowników przy

ręcznym przemieszczaniu ciężarów, ale powinny

być również znane zatrudnionym, a także lekarzowi

sprawującemu proﬁlaktyczną opiekę zdrowotną

nad pracownikami. Ponadto powinni zaznajomić się

z nimi pracownicy służby BHP, jak również organy

nadzoru nad warunkami pracy.

40 Promotor 6/08

ciężarów – cz. I

P roblematykę bezpieczeństwa i higieny pra-

Ergonomia

o środkach bezpieczeństwa zapobiegających

urazom, a zwłaszcza urazom kręgosłupa.

Zgodnie z art. 226 Kodeksu pracy pracodawca

jest obowiązany oceniać ryzyko zawodowe zwią-

zane z wykonywaną pracą. Podczas oceny ryzyka

występującego przy ręcznych pracach transpor-

towych pracodawca powinien brać pod uwagę

w szczególności:

• masę przemieszczanego przedmiotu, jego rodzaj

i położenie środka ciężkości,

• warunki środowiska pracy, w tym w szczególności

temperaturę i wilgotność powietrza oraz poziom

czynników szkodliwych dla zdrowia,

• organizację pracy, w tym stosowane sposoby

wykonywania pracy,

• indywidualne predyspozycje pracownika, takie

jak sprawność ﬁzyczna, wiek i stan zdrowia.

Ocena ryzyka zawodowego powinna być dokony-

wana przy organizowaniu ręcznych prac transporto-

wych, a także po każdej zmianie organizacji pracy.

Na podstawie wyników tej oceny pracodawca jest

obowiązany podejmować działania mające na celu

usunięcie stwierdzonych zagrożeń i zmniejszenie

uciążliwości.

Organizacja ręcznych prac transportowych,

w tym stosowane metody pracy, powinna zapewnić

w szczególności:

• ograniczenie długotrwałego wysiłku ﬁzycznego,

w tym zapewnienie odpowiednich przerw w pracy

na odpoczynek,

• wyeliminowanie nadmiernego obciążenia układu

mięśniowo-szkieletowego pracownika, a zwłasz-

cza urazów kręgosłupa, związanego z rytmem

pracy wymuszonym procesem pracy,

• ograniczenie do minimum odległości ręcznego

przemieszczania przedmiotów,

• uwzględnienie wymagań ergonomii, w tym

w szczególności:

– przenoszenie przedmiotów jak najbliżej ciała,

– stosowanie sposobów ręcznego przemieszcza-

nia przedmiotów eliminujących ryzyko urazów,

a w szczególności urazów kręgosłupa. Sposoby

te powinny w szczególności wykluczać prze-

mieszczanie przedmiotów, jeżeli:

a) czynności te mogą być wykonywane tylko za

pomocą skrętu tułowia,

b)istnieje możliwość wystąpienia nagłych ru-

chów przemieszczanego przedmiotu,

c) ciało pracownika znajduje się w niestabilnej

pozycji,

d)pochylenie tułowia pracownika przekracza

45°.

Przy ręcznym przemieszczaniu przedmiotów

– tam, gdzie jest to możliwe – należy zapewnić

sprzęt pomocniczy odpowiednio dobrany do ich

wielkości, masy i rodzaju, zapewniający bezpieczne

i dogodne wykonywanie pracy.

Przy ręcznym przemiesz-

czaniu przedmiotów na-

leży zapewnić sprzęt po-

mocniczy odpowiednio

dobrany do ich wielkości,

masy i rodzaju, zapewnia-

jący bezpieczne i dogodne

wykonywanie pracy.

Podczas ręcznego przemieszczania przedmiotów

konieczne jest przestrzeganie w szczególności

poniższych zasad:

• niedopuszczalne jest ręczne przemieszczanie

i przewożenie ciężarów o masie przekraczającej

ustalone normy,

• ręczne przemieszczanie przedmiotów powinno

odbywać się po powierzchni równej, stabilnej

i nieśliskiej,

• przemieszczany ręcznie przedmiot nie powinien

ograniczać pola widzenia pracownika,

• przy ww. pracach należy zapewnić wystarczającą

przestrzeń, zwłaszcza w płaszczyźnie poziomej,

umożliwiającą zachowanie prawidłowej pozycji

ciała pracownika podczas pracy,

• niedopuszczalne jest ręczne przemieszczanie

przedmiotów przez pomieszczenia, schody,

korytarze albo drzwi zbyt wąskie w stosunku do

rozmiarów tych przedmiotów, jeżeli stwarza to

zagrożenia wypadkowe,

• ostre, wystające części przedmiotów przemiesz-

czanych powinny być zabezpieczone w sposób

zapobiegający powstawaniu urazów,

• w przypadku przemieszczania przedmiotów

w opakowaniach:

– opakowania te powinny być wykonane z od-

powiednio wytrzymałych materiałów oraz nie

powinny stwarzać zagrożeń wypadkowych zwią-

zanych w szczególności z ich kształtem, w tym

ostrymi krawędziami; jeżeli kształt lub rozmiar

opakowania przeznaczonego do ręcznego

przemieszczania przedmiotów utrudnia lub

uniemożliwia bezpieczne ich przemieszczanie,

opakowanie takie powinno być wyposażone

w odpowiednie uchwyty,

– sposób rozmieszczenia przedmiotów w opa-

kowaniach powinien zapewnić ich stabilność

podczas przemieszczania.

www.promotor.elamed.pl 41

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: