Wykład VII - Fundusze celowe
1. Fundusze celowe w publicznym systemie finansowym
2. Klasyfikacja funduszy celowych
3. Fundusz ubezpieczenia społecznego
Pojęcie Funduszu celowego:
• To fundusze , które gromadzą środki publiczne ze wskazanych ustawowo źródeł na ściśle określony cel lub zadania
• Nie mają charakteru publicznych funduszy ogólnego przeznaczenia
• Muszą mieć silne uzasadnienie do powstania
Najważniejsze uzasadnienia:
• Odstąpienie od sztywnych zasad budżetowych w celu realizacji ważnych zadań- np. ubezpieczenia społeczne
• Zapewnienie finansowania bez potrzeby konkurowania o środki budżetowe- stabilizacja finansowania zadań,
• Nie ma zasady roczności wykonania zadań
• Nie podlegają kontroli budżetowej
• Wydatki zależą od posiadanych środków
• Brak realokacji nadwyżek budżetowych
• Osłabiają finanse państwa
Ze względu na pochodzenie zadań wyróżnia się:
• państwowe fundusze celowe - realizują one zadania wyodrębnione z budżetu państwa
• Samorządowe fundusze celowe -realizują one zadania wyodrębnione z budżetu gminy, powiatu lub województwa
Do państwowych funduszy celowych zalicza się między innymi:
• FUS
• F alimentacyjny
• F pracy
• F gwarantowanych świadczeń pracowniczych
• Różne formy KRUS
Samorządowe fundusze celowe:
• Fundusze ochrony środowiska i gospodarki wodnej
• Fundusze ochrony gruntów rolnych itp.
• Mogą być one wojewódzkie ,gminne , powiatowe i narodowe
Fundusz ubezpieczenia społecznego:
• Zreformowany został w 1998 roku na mocy Ustawy o systemie zabezpieczeń społecznych
• Do roku 1999 funkcjonował w Polsce repartycyjny system ubezpieczeń społecznych oparty na umowie międzypokoleniowej
• Obecnie ma on charakter systemu kapitałowego
Reforma ubezpieczeń społecznych oparta została na trzech filarach:
• I –zreformowany FUS –administrowany przez ZUS- gromadzi część obowiązkowych składek (12,2 % ) i wypłaca bieżące świadczenia emerytom – filar repartycyjny
• II- OFE- zarządzane przez Powszechne Towarzystwa Emerytalne- pozostała część składek (7,3 % wynagrodzenia)
• III- Pracownicze Programy Emerytalne – dodatkowe zabezpieczenie płacone przez pracodawców i pracowników
gosicka