Seminarium 2 – ZESPÓŁ NABYTEGO UPOŚLEDZENIA ODPORNOŚCI – AIDS
I zachorowanie w 1981roku, badania wprowadzono w 1985r.
ok.10 000zakażeń HIV, w tym ok. 5 000 związane z narkomanią, 1 674 zachorowań na AIDS, 779zgonów
zapadalność – liczba nowych zachorowań na 100 tys
Ø test serologiczny IIIgeneracji ELISA z wykryciem p/ciał anty gp 120. Okno serologiczne 3-6tyg
Ø test serologiczny IV generacji ELISA z wykryciem antygenu p24. Okno serologiczne 10-12dni
Ø test potwierdzający – Western Blott – wykrywa białka wirusa
Wirus atakuje limfocyty T CD4, makrofagi, kom. Langerhansa, astrocyty, oligodendrocyty itp. Jest to wirus RNA
Drogi szerzenia zakażeń HIV:
Ø seksualna
Ø krwiopochodna
Ø wertykalna
Ø przeszczepy
Zawodowe zakażenia HIV – profilaktyka:
Ø umyć ręce i miejsce skaleczenia wodą z mydłem i śr dezynfekcyjnym
Ø nie tamowac krwawienia
Ø chemioprofilaktyka!!! w 1 godzinie po!!
Ø przed leczeniem pobrać krew na obecność p/ciał anty/HIV (potem 1,5 – 3 – 6 – 12mcy po skaleczeniu)
Zmiany skórne i na błonach śluzowych:
1. Wczesne, towarzyszące pierwotnej i ostrej wiremii:
Ø osutka plamista, grudkowa, plamisto-grudkowa, pęcherzykowa, drobnopęcherzykowa
2. Późne choroby i zmiany skórne w objawowych zakażeniach HIV:
Ø wirusowe
opryszczka zwykła, półpasiec, mięczak zakaźny, brodawki, kłykciny kończyste, leukoplakia włochata
Ø grzybicze
drożdżyca, grzybice(dermatofity), łojotokowe zapalenie skóry, łupież pstry(pityosporum ovale), kryptokokoza, histoplasmoza, nokardioza, sporotrychoza
Ø bakteryjne
ropne zapalenie skóry(liszajec, zapalenie mieszków włosowych), nietypowe zakażenia prątkami gruźlicy, bakteryjna angiomatoza, zapalenie dziąseł i przyzębia
Ø pasożytnicze
świerzb, demodeiciodoza, pneumocystodoza, toksoplazmoza
Ø nowotwory
mięsak Kaposiego, chłoniaki, raki
Ø zmiany obrazu istniejących innych dermatoz
łuszczyca, atopowe zapalenie skóry, trądzik pospolity
Ø inne
zespół żółtych paznokci, łysienie plackowate, liszaj płaski, plamica trombocytopeniczna, dermatozy z niedoboru cynku, wysypki polekowe
Obraz kliniczny:
1. Pierwotne ostre wiremie:
Ø początek bezobjawowy
Ø pierwsze objawy kilka-kilkanaście tygodni
Ø zespół mononukleozopodobny
Ø osutka różnopostaciowa, złe samopoczucie, bóle gardła
Ø powiększenie węzłów chłonnych, gorączka
Ø bóle kostno-stawowe, biegunka
Ø limfocytowe zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych
Ø 1 – 2 tyg
2. Okres bezobjawowy:
Ø kilka-kilkanaście lat
Ø spadek limf CD4
Ø zaburzenia stosunku CD4/CD8 (N 1,3:2,6)
Ø limfo- i trombocytopenie
3. Uogólnione przetrwałe powiększenie węzłów chłonnych
Ø powiększenie obwodowych węzłów chłonnych w pozapachwinowych okolicach do średnicy 1,5cm
4. ARC – AIDS related complex
Ø okres pomiędzy serologicznie dodatnim stadium utajenia a pełnym obrazem AIDS
Ø objawy ogólne dolegliwości, gorączka, spadek masy ciała, zmiany skórno-śluzówkowe
Ø spadek CD < 400mm leukopenia
Ø nawracające zakażenia np. kandydoza pochwy itp.
5. AIDS
Ø końcowy okres zakażenia HIV
Ø u 50% chorych w ciągu 10 lat od zakazenia
Ø spadek CD4 <200mm lub < 14%
Ø rozwój zakażeń oportunistycznych o ciężkim przebiegu oraz nowotworów
Ø spadek masy ciała, postepujące otępienie
Leczenie – cele:
Ø spadek wiremii
Ø ogólna progresja choroby
Ø AIDS – zwolnienie postępów choroby
HAART – intensywne leczenie antyretrowirusowe (3 leki z 3 grup)
Ø nukleozydowe inhibitory odwrotnej transkryptazy (Zydowudyna, Lamiwudyna)
Ø nienukleozydowe inhibitory odwrotnej transkryptazy (Newirapina)
Ø inhibitory proteazy (Indinawir)
Kategorie kliniczne ABC:
A – zakażenie bezobjawowe
B – zmiany objawowe nie należące do AiB
C – choroby wskaźnikowe
A1B1C1 ; A2B2C2; A3B3C3
C1,C2,C3 – tzw. choroby wskaźnikowe, które w Europie stanowią podstawę do rozpoznania osoby zakażonej HIV zespołu AIDS
Kryteria immunologiczne(liczba limfocytów CD4(-)):
Ø 1 - > 500/mm3
Ø 2 – 200-499/mm3
Ø 3 - < 200/mm3
Kategoria kliniczna A – bezobjawowe zakażenia HIV, przewlekła uogólniona limfadenopatia
Wyróżnia się tu 3 sytuacje kliniczne:
1. pierwotną chorobę retrowirusową
Ø zespół rzekomogrypowy
Ø objawy neurologiczne(limfocytowe zapalenie opon mózg-rdzeniowych)
2. uogólniona limfadenopatia – uogólnone, przetrwałe powiększenie węzłów chłonnych
3. okres bezobjawowego(w sensie klinicznym) zakazenia
Kategoria kliniczna B:
Kryteria:
1. schorzenie związane jest z zakażeniem HIV, gdyż wskazuje na upośledzenie odporności
2. w ocenie lekarskiej objawy(schorzenie) ma nietypowy przebieg kliniczny i wymaga postępowania takiego, jak w przebiegu powikłań wywołanych zakażeniem HIV np. pólpasiec, mięczak zakaźny, drożdżyca gardła, krtani
Schorzenia:
Ø nawracający półpasiec (ponad 2 dermatomy, więcej niż 2 epizody)
Ø drożdżyca gardła i krtani (odmiany nietypowe: drożdżyca rumieniowo-zanikowa, przerostowa)
Ø drożdżyca sromu i pochwy(nawracająca, nie reagująca na leczenie)
Ø leukoplakia włochata
Ø choroby zapalne miednicy (z zajęciem jajników i jajowodów) jako powikłanie chorób przenoszonych drogą płciową
Ø dysplazja lub rak szyjki macicy in situ
Ø rozległe zakażenie HPV
Ø bakteryjna angiomatoza – poszerzenie naczyń w postaci plamek, grudek, guzków
Ø małopłytkowość samoistna(plamica małopłytkowa) = trombocytopenia
Ø inne choroby, które nie definiują AIDS, przypisywane infekcji HIV i wskazujące na upośledzenie odporności np. różnorodne zakażenia skóry (bakteryjne, wirusowe, grzybicze, pasożytnicze)
Ø objawy ogólne, jeśli nie mogą zostać przypisane żadnej określonej chorobie i utrzymują się przynajmniej przez miesiąc
- gorączka > 380C
- lub biegunka
Ø polineuropatia niewytłumaczalna cukrzycą, lekami i alkoholem
Kategoria kliniczna C:
AIDS można rozpoznać, jeśli u osoby z laboratoryjnie potwierdzonym zakażeniem HIV wystąpią objawy przynajmniej jednej z chorób znajdujących się na liście
Grupa A – zakażenia oportunistyczne:
1. Bakteryjne, powtarzające się zapalenia płuc(2 lub więcej w ciągu roku)
2. Posocznica salmonellozowa nawracająca
3. Gruźlica płucna lub pozapłucna(np. skóry)
4. Zakażenia innymi mykobacteriami
5. Drożdżyca przełyku
6. Drożdżyca oskrzeli, tchawicy lub płuc
7. Zapalenie płuc wywyołane przez Pneumocystis carinii
8. Histoplazmoza (pozapłucna lub rozsiana)
9. Kokcydioidomykoza (pozapłucna lub rozsiana)
10. Izosporioza (biegunka utrzymująca się > 1 miesiąca)
11. Kryptosporidioza (biegunka utrzymująca się > 1 miesiąca)
12. Toksoplazmoza mózgu
13. Zakażenie wirusem opryszczki zwykłej = HSV(> 1 miesiąc)
14. Zakażenie wirusem CMV (zapalenie siatkówki z utratą widzenia lub inne lokalizacje – poza wątrobą, śledzioną, węzłami chłonnymi)
15. Postępująca wieloogniskowa leukoencefalopatia
Grupa B – inne choroby wskaźnikowe
16. Encefalopatia związana z zakażeniem HIV
17. Zespół wyniszczenia w przebiegu zakażenia HIV
18. Chłoniak immunoblastyczny lub Burkitta lub pierwotny mózgu
19. Rak inwazyjny szyjki macicy
20. Mięsak Kaposiego
Grupa C – choroby wskaźnikowe o niepełnej informacji
Grupa ta obejmuje niesklasyfikowane zakażenia oportunistyczne oraz chłoniaki
Zmiany na skórze i na błonach śluzowych:
1. Zakażenia bakteryjne
Ø S.aureus, Pseudomonas, Prątki itp.
Ø martwicze zapalenie mieszków włosowych i tkanki okołomieszkowej(przyp. trądzik pospolity)
Ø rozległy rozpad tkanek rozsiane czyraki głębokie ropnie, ropowice
Ø bakteryjna angiomatoza (czerwone grudki i guzki oraz zmiany naciekowe – owrzodzenia lub penetrujące w głąb tkanek)
Ø zapalenie mięśni
Ø zapalenie dziąseł i przyzębia(może przekształcać się we wrzodziejące i martwicze zapalenie przyzębia z destrukcją kości zębodołów)
Ø gruźlica – aktywne zakażenie wywołane najcześciej przez M. avium –intracellulare, M.tuberculosis i M.bovis, przebieg gruźlicy jest nietypowy i dochodzi do zajęcia narządów wewnętrznych; u klikunastu % z AIDS ; w przypadku martwicy rozpływnej dochodzi do tworzenia się przetok drążących do skóry; jako reaktywacja zakażenia pierwotnego w płucach; ziarniniaki oraz ropnie skóry
2. Grzyby
Ø Cryptococcus neoformans
Ø Aspergillus
Ø Candida albicans
3. Wirusy
Ø HPV-1, HPV-2
Ø EBV
Ø CMV
Ø VZV
Ø HBV
4. Nowotwory
Opisy zmian:
- zakażenie ospą wietrzną – pierwotne zakażenie wywołuje ospę wietrzną, a reaktywacja półpasiec, czas trwania wydłużony, zajmuje rozległe powierzchnie skóry i błon śluzowych, zajęcie narządów wewnętrznych
- półpasiec = zoster – pęcherze wypełnione płynem surowiczym na podłożu rumieniowym, na rozległej powierzchni, przekraczające linię pośrodkową ciała, często krwotoczne i zgorzelinowe, przebieg nawrotowy
Ø HSV 1,2 – przy spadku limf CD4 <100/mm3...
Pysiul88