- Szkielet serca położony jest na podstawie komór między przedsionkami a komorami i składa się z:
· 1- pierścienia włóknistego pnia płucnego (anulus fibrosus trunci pulmonalis)
· 2- pierścienia włóknistego aorty (anulus fibrosus aortae)
· 3- pierścienia włóknistego przedsionkowo-komorowego prawego (anulus fibrosus atrioventricularis dexter)
· 4- pierścienia włóknistego przedsionkowo-komorowego lewego (anulus fibrosus atrioventricularis sinister)
· 5- trójkąta włóknistego prawego (trigonum fibrosum dexter)
· 6- trójkąta włóknistego lewego (trigonum fibrosum sinister)
· 7- części błoniastej przegrody międzykomorowej
5. Ortodiagram serca
- w linii pośrodkowej zdjęcia rentgenowskiego widoczny jest cień środkowy. Tworzą go mostek, mięśnie, kręgosłup i serce. Widoczne są także łuki.
· łuk żyły głównej
· łuk przedsionka prawego
· łuk aorty zstępującej
· łuk pnia płucnego
· łuk przedsionka lewego
· łuk komory lewej
6. Rzuty zastawek na przednią ścianę klatki piersiowej
- zastawka trójdzielna (valva tricuspidalis)
· leży na linii mostkowego końca trzeciej lewej chrząstki żebrowej do przyczepu mostkowego szóstej prawej chrząstki i na przecięciu z linią pośrodkową przednią
· osłuchujemy na mostku po stronie prawej na wysokości przyczepu szóstej prawej chrząstki żebrowej
- zastawka dwudzielna (valva bicuspidalis)
· koniec 4 żebra
· osłuchuje się w 5 lewej przestrzeni międzyżebrowej, przyśrodkowo od linii sutkowej, na koniuszku serca
- zastawka pnia płucnego (valva trunci pulmonalis)
· przyczepia się do 3 lewej chrząstki żebrowej do mostka
· osłuchuje się przy lewym brzegu mostka, w drugiej przestrzeni międzyżebrowej
- zastawka aorty (valva aortae)
· koniec mostkowy 3 lewej przestrzeni mędzyżebrowej
· osłuchujemy przy prawym brzegu mostka w 2 przestrzeni międzyżebrowej
7. Mięsień sercowy (myocardium)
- stanowi właściwą jamę serca
- mięśniówka przedsionków jest całkowicie oddzielona od mięśniówki komór
- mięśniówka komór składa się z warstw:
· skośnej- zewnętrznej
· okrężnej- środkowej
· podłużnej- wewnętrznej
- mięśniówka przedsionków składa się z warstw:
· głębokiej- oddzielnej dla każdego przedsionka, tworzącej przegrodę międzyprzedsionkową
· powierzchownej- wspólnej dla obu przedsionków
8. Układ przewodzący serca
- układ ten składa się z części zatokowo-przedsionkowej oraz przedsionkowo-komorowej
- węzeł zatokowo-przedsionkowy (nodus sinuatrialis) wysyła bodziec stymulujący skurcz serca (70 imp/min). Od niego prowadzą drogi do węzła przedsionkowo-komorowego (nodus atrioventricularis) (50 imp/min). Węzeł ten leży po stronie prawej przegrody przedsionkowo-komorowej. Wydłuża się do przodu tworząc pęczek przedsionkowo-komorowy (fasciculus atrivenyricularis) (30 imp/min). Jego część początkowa (truncus) biegnie ku przodowi ku dolnej części przegrody błoniastej, gdzie dzieli się na odnogę prawą i lewą (crus dextrum et sinistrum).
- węzeł zatokowo-przedsionkowy leży w ścianie prawego przedsionka na granicy zatoki żył głównych i właściwego przedsionka
- węzeł przedsionkowo-komorowy leży na dnie przedsionka prawego między nim a komorą prawą.
9. Zastawki serca
- zastawka przedsionkowo-komorowa prawa (valva atriouentricularis dextra); zastawka trójdzielna (valva tricuspidalis)
· składa się z 3 płatków (cuspis)
· połączone są one z pierścieniem włóknistym przedsionkowo-komorowym prawym
· ich wolne brzegi łączą się ze strunami ścięgnistymi umocowanymi na mięśniach brodawkowych lub beleczkach mięśniowych
· odróżnia się
Ø płatek przedni (cuspis anterior)
Ø płatek tylny (cuspis posterior)
Ø płatek przegrodowy (cuspis septalis)
· połączenia podstaw płatków noszą nazwę spoideł zastawki (commissurae valvae)
· ujście przedsionkowo-komorowe ma 4 cm średnicy
- zastawka przedsionkowo-komorowa lewa (valva atriouentricularis sinistra); zastawka dwudzielna (valva bicuspidalis)
· identyczna budowa jak w zastawce trójdzielnej
· płatki
· zastawka tętnicza
· składa się z 3 kieszonkowatych zachyłków śródbłonka zwanych płatkami półksiężycowatymi (valvulae semilunares)
· wzdłuż wolnego brzegu płatka biegnie obłączek płatka półksiężycowatego (lunula valvulae semilunaris)
· na środku znajduje się grudka płatka półksiężycowatego (nodus valvulae semilunaris)
Ø płatek przedni (valvula anterior)
Ø płatek prawy (valvula dextra)
Ø płatek lewy (valvula sinistra)
· zastawki tworzą zatoki aorty, a razem opuszkę aorty (bulbus aortae)
Ø płatek prawy (valvula dextra)- a. coronaria dextra
Ø płatek lewy (valvula sinistra)- a. coronaria sinistra
10. Jamy serca
- przedsionek prawy (atrium dextrum)
· zbiera krew żylną z dużego obiegu krwi i naczyń serca
· ściany przedsionka prawego
Ø przednia- uszko prawe (auricula dextra) z mięśniami grzebieniastymi (mm. pectinati)
Ø przyśrodkowa- przegroda międzyprzedsionkowa (septum interatriale) i dół owalny (fossa owalis)
Ø tylna
v ujście żyły głównej dolnej (ostium venae cavae inferioris)
v ujście zatoki wieńcowej (ostium sinus coronarii)
Ø boczna- ujścia żył przednich serca i najmniejszych serca
Ø górna- ujście żyły głównej górnej (ostium venae cavae superioris)
Ø dolna- ujście przedsionkowo-komorowe prawe z zastawką trójdzielną
- komora prawa (ventriculus dexter)
· pompuje krew natlenowaną do krążenia płucnego
· grubość ściany tej komory ok. 3 razy mniejsza od komory lewej
· od ujścia przedsionkowo-komorowego biegnie do wierzchołka komory droga dopływowa krwi
· od wierzchołka poprzez stożek tętniczy biegnie droga odpływowa krwi do pnia płucnego
- przedsionek lewy (atrium sinistrum)
· zbiera krew utlenowaną z żył płucnych
· ściany przedsionka
Ø przednia- aorta i pień płucny
Ø tylna- 4 żyły płucne, dwie prawe i dwie lewe
Ø przyśrodkowo- półksiężycowate zagłębienie odpowiadające dołowi owalnemu
Ø bocznie- uszko lewe (auricula sinister)
- komora lewa (ventriculus sinister)
· pompuje krew utlenowaną na obwód
· odpowiada za ciśnienie krwi w tętnicach obwodowych, stąd duża siła skurczu i grubość ściany
11. Unaczynienie i unerwienie serca
- tętnice serca
· tętnice wieńcowe (aa. coronariae)- odchodzą nad płatkami półksiężycowatymi prawym i lewym, od rozszerzonego początku aorty zwanego opuszką (bulbus aortae). Opuszka składa się z 3 zatok aorty (sinus aortae)
Ø t. wieńcowa prawa (a. coronaria dextra)
v biegnie w rowku wieńcowym w prawo i ku tyłowi, pod uszkiem prawym
v następnie biegnie w bruździe międzykomorowej tylnej, jako gałąź międzykomorowa tylna (ramus interventricularis posterior)
v oddaje gałązki do:
q komory prawej
q przedsionka prawego
q 1/3 przegrody międzykomorowej tylnej
q części komory lewej leżącej przy przegrodzie z tyłu
q układu bodźco-przewodzącego
Ø t. wieńcowa lewa (a. coronaria sinistra)
v biegnie między uszkiem lewym a pniem płucnym
v dzieli się na 2 gałęzie
q g. międzykomorowa przednia (r. intervenyricularis anterior)- biegnie do koniuszka
q g. okalająca (r. circumflexus)- biegnie w bruździe wieńcowej na powierzchnię przeponową serca i zwraca się w kierunku koniuszka
q komory lewej
q przedsionka lewego
q 2/3 przegrody międzykomorowej
q część komory prawej leżącej przy przegrodzie z przodu
q m. brodawkowaty przedni (KP)
- żyły serca
żyły serca uchodzą do zatoki wieńcowej (sinus coronarius cordis)- jest to szeroki pień żylny w części tylnej bruzdy wieńcowej serca, który uchodzi w ścianie tylnej przedsionka prawego
· żyła wielka serca (v. cordis magna)
Ø towarzyszy t. wieńcowej lewej
Ø wpada do zatoki wieńcowej z lewej strony
· ż. mała serca (v. cordis parwa)
Ø biegnie w bruździe wieńcowej między przedsionkiem a komorą prawą
Ø uchodzi do prawego końca zatoki wieńcowej
· ż. średnia serca (v. cordis media)
...
gandziaa92