Grabarz Polski 008.pdf

# 8

CRITTERSY - ONE GRYZĄ!

MONSTER MOVIES

RZESZOWSKI DOM NA WYRĘBACH

CZY TO JESZCZE KINO DLA NORMALNYCH LUDZI?

RECENZJE:

FILMY: Mum & Dad, May, Oszukać strach

KSIĄŻKI: Wyklęty, Dzwon śmierci 1 & 2

AUDIOBOOK: Cztery róże dla Lucienne

PAWEŁ PIETRZAK „KANCIAPA” (OPOWIADANIE)

Horror dość często łączy

się z science-i ction, czasem też

z komedią. Nierzadko są to połą-

czenia całkiem udane. Niezmiennie jednak, gdy

pomyślę o takim zestawieniu, do głowy jako pierwsi

przychodzą mi „Crittersi”. A zaraz po nich „Gremliny”.

ekranie w sytuacji zagrożenia doceni

chyba każdy, kto widział aktorkę w „Sko-

wycie” czy w „Cujo”.

Oczywiście ten drugi i lm posiada nie-

wiele wątków związanych z kinem

science-i ction, podczas gdy „Critters”

są nim przesyceni, jednak nie sposób

odmówić pewnych podobieństw oby-

dwu i lmom. Szczególnie, że ukazały się

w podobnym okresie, ich bohaterami

są potworki, które są w równym stopniu

przerażające, jak i sympatyczne, wresz-

cie - obydwa łatwiej zaklasyi kować do

komedii niż horroru.

gdzie ląduje statek kosmicznych ucieki-

nierów zwanych Krytami. Są to w więk-

szości niewielkie stworki nie mające ani

sumienia, ani żadnych nadrzędnych ce-

lów - nie kierujące się żadną inteligencją,

jedynie głodem. A jedzą wszystko, prefe-

rując jednak mięso. Wkrótce mieszkań-

cy farmy staną do walki z niesamowitymi

przeciwnikami. Chciałoby się powie-

dzieć, że na szczęście w pogoni za po-

tworkami na Ziemię przybywają Łowcy

Nagród, problem w tym, że wprowadzają

oni więcej zamieszania w pobliskim mia-

steczku niż ścigane przez nich stwory.

pościg, przedstawienie ludzkich bohate-

rów dramatu i... akcja! Nie bez znacze-

nia jest również obsada. W epizodycznej

rólce pojawia się Billy Zane, który w ten

sposób rozpoczął swoją karierę. Epizo-

dów dzielnie bronią również M. Emmet

Walsh i Ethan Phillips jako służby po-

rządkowe nie potrai ące poradzić sobie

z zaistniałą sytuacją. Najlepsze wraże-

nie robi jednak jak zwykle Dee Wallace,

która pozostanie dla mnie niedocenioną

królową krzyku, zaś jej wiarygodność na

To jednak nie aktorstwo i fabuła zawa-

żyły na sukcesie i lmu. Przyczyniły się

do tego tytułowe stwory. Zostały znako-

micie zaprojektowane i wykonane, a ich

wygląd do dziś robi wrażenie. Potworki

potrai ą zwijać się w kłębki i pod posta-

cią kul ścigać oi ary, ponadto - niczym

jeżozwierz - wystrzeliwują z grzbietu

kolce usypiające oi arę. W przypadku

takiego i lmu dość zaskakujące są sceny

ataków, odbiegają bowiem od familijno-

komediowej konwencji i lmu, zbliżając

obraz do rasowego horroru. Myślę jed-

nak, że to właśnie ta wybuchowa mie-

szanka przesądziła o sukcesie i lmu.

Liczne wątki komediowe przeplatają

się z łagodnymi scenami, w których ob-

serwujemy sympatyczną do znudzenia

rodzinkę. Po chwili ten idylliczny obraz

zostaje zaburzony przez klimat science-

i ction i doprawiony odrobiną horroru.

Nie znaczy to jednak, że humor znika

całkowicie. Krytowie to stworki w grun-

cie rzeczy sympatyczne i zabawne, bar-

dziej przeraża bezmyślność i obojętność

Łowców, którzy niczym bohaterowie we-

sternów przybywają znikąd do miasta,

wprowadzają chaos i niemal bez słowa

rozprawiają się z czarnymi charakterami.

Skupmy się jednak na „Crittersach”.

Pierwszy atak stworów nastąpił w 1986

roku. Za ich pojawienie odpowiedzialny

był Stephen Herek, który wraz z Donem

Keithem Opperem napisał scenariusz do

i lmu. Akcja rozgrywa się na niewielkiej

farmie należącej do rodziny Brownów,

Fabuła i lmu nie należy do skomplikowa-

nych i to jest jego główną siłą. Akcja od

początku gna do przodu, omijając wszel-

kie możliwe przestoje. Ucieczka Krytów,

Ta mieszanka sprawia jednak, że mimo

upływu lat ilm wciąż ma w sobie magię

dawnych dni. Istotnie, bliżej mu do ilmu

dla młodzieży (o czym świadczy przesło-

dzona końcówka), niemniej jednak może

właśnie ten nastrój młodzieńczych dni

i pewnej baśniowości (w sensie klimatu

oczywiście) czyni z tego obrazu dzieło

godne zapamiętania i wielokrotnego

oglądania.

Nic więc dziwnego, że dwa lata później

Krytowie powrócili w sequelu wyreżyse-

rowanym przez samego Micka Garrisa,

twórcy serii „Masters of Horror” i „Fear

Itself”. Twórcy „Critters 2: The Main Co-

urse” nie mieli szczególnych problemów

z zawiązaniem akcji, pozwalało na to

bowiem zakończenie części pierwszej.

Znalezione w stodole jaja Krytów zostają

użyte jako jajka wielkanocne i pocho-

wane przed dziećmi mają być atrakcją

w tradycyjnym poszukiwaniu niespodzia-

nek. Niespodzianką stają się oczywiście

potworki, które wykluwają się i atakują

miasto. Na szczęście lub też nie, z po-

mocą powracają Łowcy Nagród wspar-

ci przez Charlie’ego (Don Keith Opper)

i młodego speca od pirotechniki z części

pierwszej, Brada Browna (Scott Grimes).

I cały bałagan zaczyna się od nowa.

cze i dziwnym trafem zawsze dotyczą

postaci epizodycznych i nie wzbudzają-

cych sympatii, by nie rzec negatywnych.

Niemal całkowicie zatracono wątki hor-

roru, zasadniczo w ilmie nie ma nic, co

mogłoby przestraszyć choćby i dziecko.

Nie brak natomiast humoru, który tym ra-

zem jest dość niskich lotów. To wciąż nie

jest zły ilm, ale jest już nie za dobrze.

i atakują załogę statku. Powstrzymać ich

starają się tradycyjnie Łowcy Nagród.

Jedyne, co ta część ma wspólnego z po-

przednikami, to same Kryty i kilku akto-

rów, którzy sami nie wierzą w powodze-

nie akcji. Ktoś tu usilnie starał się zrobić

prawdziwy, krwawy horror, zapominając

o humorze, który trzymał ilmy w kupie.

Efekt jest łatwy do przewidzenia - ilm

nudzi. Bo czy kogoś kiedykolwiek tak

naprawdę Crittersi straszyli?

wszystko, co najlepsze, z części pierw-

szej dorzucił wiele świeżości, przede

wszystkim zaś sporo znakomitego hu-

moru. Horror zszedł jakby na dalszy

plan, choć ataki stworów są znacznie

bardziej okrutne i krwawe niż poprzed-

nio. „Critters 2” pozostaje najlepszym

sequelem serii.

Czwarta część powstała od razu z my-

ślą o rynku video. To oraz fakt, że na-

kręcona została również w 1991 roku,

powinno dać do myślenia. „Critters 4”

wyreżyserowany przez Ruperta Harveya

to ilm bardzo słaby. Fabułę przeniesio-

no w kosmos, stwierdzając, że obecnie

Krytowie to gatunek zagrożony wyginię-

ciem i trzeba ich przewieźć w miejsce,

gdzie nie będą stanowić zagrożenia ani

dla siebie, ani dla innych. Po niezwykle

skomplikowanym i pełnym nielogiczności

zawiązaniu akcji potworki uwalniają się

Nie wiem, czy cieszyć się, czy nie,

że realizowana część piąta nigdy nie

ujrzała światła dziennego. Niezmiennie

jednak z ogromnym sentymentem będę

wspominał pierwszą część. A po niej ja-

koś zawsze przypomnę sobie następne.

Bo choć seria jest równią pochyłą, nic

nie toczy się po niej lepiej niż włochaty

i głodny Critters.

Równia pochyła zaczęła się (i na dobrą

sprawę również i skończyła) w 1991

roku, gdy Kristine Peterson wyreżyse-

rowała „Critters 3: You Are What They

Eat”. Tym razem niemal na siłę akcję

przeniesiono z Groovers Band do roz-

padającej się kamienicy i urządzono tu

durnowatą miejscami komedyjkę. Kroni-

karski obowiązek nakazuje wspomnieć

o debiucie Leonarda DiCaprio, który tu

jako młodziutki chłopczyk staje do walki

z Krytami. Teoretycznie. Formalnie bo-

wiem stwory nie są tak złe i agresywne

jak poprzednio, ich ataki stały się wybiór-

Ten ilm nie mógł się nie udać. Czerpiąc

CRITTERS

CRITTERS 2

CRITTERS 2: THE MAIN COURSE

USA 1988

DYSTRYBUCJA: BRAK

Kamil „Skolmon” Skolimowski:

„Crittersy”. No kto nie zna „Crittersów”?

Dla wielu z nas to właśnie ta hardcore’owa wersja

gremlinów, zaraz obok Chucky’ego, stanowi początek

przygody z horrorem w szczęnięcych latach. Kupa

śmiechu, trochę krwi, czarnego humoru

i przede wszystkim ogromny sentyment.

CRITTERS

USA 1986

DYSTRYBUCJA: BRAK

Rafał Szakoła:

Są głośne, brzydkie i zabójczo niebezpieczne.

Bawi je wszelkiego rodzaju demolka i rozróba.

Mają absurdalne poczucie humoru i nie uznają

żadnej świętości. Jednym słowem, cztery powo-

dy by nie odchodzić od telewizora. Satysfakcja

gwarantowana.

REŻYSERIA:

SAM HEREK

REŻYSERIA:

MICK GARRIS

OBSADA:

DEE WALLACE

BILLY ZANE

M. EMMET WALSH

ETHAN PHILLIPS

OBSADA:

DON KEITH OPPER

SCOTT GRIMES

TERRENCE MANN

CYNTHIA GARRIS

CRITTERS 3

CRITTERS 4

USA 1991

DYSTRYBUCJA: BRAK

CRITTERS 3: YOU ARE WHAT THEY EAT

USA 1991

DYSTRYBUCJA: BRAK

Jakub Drożdżowski:

Seria „Critters” kojarzy mi się z minioną epoką wypożyczalni kaset VHS

(gdzieniegdzie nazywanych wideotekami). W tamtych czasach brało się ilmy z półek

od lewej do prawej bo telewizja publiczna nie posiadała w zasadzie oferty ilmowej, a o satelicie

można było tylko pomarzyć. Pamiętam, że największe wrażenie zrobiła na mnie ostatnia część cy-

klu. Osadzenie akcji w kosmosie, po wszystkich przygodach na wsi i w mieście było czymś nowym.

Co najbardziej przytłaczało to klimat wyobcowania, który po prostu wylewał się na mnie z ekranu.

Dziś może wydaje się to zabawne, ale jest to naprawdę COŚ gdy ma się 10 lat.

Filmy z serii „Critters” doskonale posłużyły mi jako przepustka w świat

poważniejszego horroru.

REŻYSERIA:

KRISTINE PETERSON

REŻYSERIA:

RUPERT HARVEY

OBSADA:

DON KEITH OPPER

TERRENCE MANN

LEONARDO DICAPRIO

WILLIAM DENIS HUNT

OBSADA:

DON KEITH OPPER

TERRENCE MANN

PAUL WHITTHORNE

ANDERS HOVE

Bartłomiej Kluska:

Oglądając pierwszą odsłonę tej serii w dzieciństwie, byłem

autentycznie przerażony. Wracając do niej po dwudziestu latach,

już się tak bardzo nie boję, ale wciąż miło popatrzeć, jak bez wielkich

pieniędzy i w sumie bez pomysłu (bo fabuła to przecież w całości mniej

lub bardziej czytelne zapożyczenia) zrobiono coś tak dobrego. Na duży

plus także sequele, które nie odcinają kuponów, ale każdorazowo

próbują (fakt, że nie zawsze z powodzeniem) wnieść do cyklu coś

nowego. Rzadka cecha wśród horrorowych

tasiemców.

Robert Cichowlas:

Kiedy pierwszy raz ujrzałem te włochate stworzon-

ka, pomyślałem sobie, że ludzie nie mają o czym

kręcić ilmów. Po pierwszej części cyklu dałem

sobie spokój z „Crittersami”. Dopiero kilka lat temu

połknąłem je ponownie - tym razem cały cykl.

I polubiłem te futrzane kulki. Bardzo ujął mnie

humor w tych ilmach. Dziś już się takich nie kręci.

Czy to prawda, że jedno z haseł reklamowych ilmu

brzmiało: „Lubisz skitelsy, polubisz i kritersy?”

Piotr Pocztarek:

Czteroczęściowa seria komediohorroru,

która powstała w latach 1986-1991

przedstawia atak morderczych ....

szczotkojeży (?) z kosmosu i broniących

się przed nimi mieszkańców naszej planety.

Film ten wspominam z łezką w oku, gdyż to

jedna z pierwszych produkcji, z jakimi miałem do

czynienia w swojej przygodzie z horrorami. Urocza

tandeta, ograniczony budżet, wątki komediowe i mocno

przekroczone granice absurdu nakazują każdemu sięgnąć

po tę pozycję przynajmniej jeden raz. Produkcja ma status

kultowej, stawianej na piedestale obok „Gremlinów”,

„Laleczki Chucky” czy „Phantasmu”, dlatego też

polecam ją każdemu fanowi

rozrywkowego hororru.

Skura:

„Crittersy” to jeden z tych ilmów, które zawsze chętnie

oglądaliśmy w dzieciństwie. Namiastka grozy dla

dzieciaków. Jednak oglądane po latach rozczarowują.

To tego rodzice nie pozwalali mi oglądać?! Może chcieli

mnie uchronić nie od rzekomego horroru, tylko od

zwykłej kaszany? (Którą to kaszankę, dodajmy,

crittersy zapewne zjadłyby ze smakiem!)

Wojciech Jan Pawlik:

Cudowny ilm! Był to dla mnie jeden z pierwszych kontaktów z ilmem

horroropodobnym. Nigdy nie zapomnę tego seansu. Początek szkoły podstawowej, dzień

wagarowicza. Dzieciaki idą do kina na ilm o, jak nam powiedziano, „futrzastych kuleczkach”.

Kolejna disneyowska nuda, myślimy – a tu coś takiego! Idealny kop w jaja dla naszej młodej

psychiki. Cała szkoła przeżywała ilm z tydzień po seansie – nie były to jeszcze czasy, w których

8-latkowie oglądają „Piłę” na kompie. Przerażone nauczycielki, po uświadomieniu sobie tego,

co zrobiły, od tej pory zabierały nas do kina już tylko na ekranizacje lektur. W tym miejscu

dziękuję mojej wychowawczyni z klas 1-3. A mówią, że szkoła nie kształtuje...

Szkoda tylko, że po 2 częściach umiejętnie zamordowano

tak fajną serię.

Dawid Mlekicki:

„Critters.They bite!” Nic dodać, nic ująć, czyli

Gremliny w bardziej surowej wersji. Sympa-

tyczna kwadrylogia, sprowadzona do parteru

przez kosmiczne (dosłownie) wątki i motywy.

Kto spędził dzieciństwo, zdzierając głowicę

magnetowidu podobnymi cudakami, po latach

też pewnie doceni ich urok. Aha, i niech żyje

nam Leonard(o) DiCaprio!

Sebastian Drabik:

Nie ma chyba takiej osoby, która nie słyszałaby

o serii „Critters”. Za młodych czasów darzyłem

sporą sympatią te włochate kulki, obecnie nieco

ta sympatia przygasła. Najchętniej wracam do

trzech pierwszych części.

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: