16. uprzejma nieuwaga.docx

Uprzejma nieuwaga wg E. Goffmana (Zaangażowanie Twarzy)

- zachodzi gdy osoby przebywają w swoim towarzystwie i nie są zajęte rozmową lub formą zogniskowanej interakcji,
- uprzejma nieuwaga polega po prostu na tym, że jednostka skupia na towarzyszu wzrok na tyle długo by obserwowana osoba wiedziała, że jest obserwowana, po czym następuje odwrócenie od niej wzroku symbolizujące że w obserwowanej osobie nic nie wzbudziło naszego zainteresowania.

- przykładem uprzejmej nieuwagi mogą być:
*uporczywe i otwarte przyglądanie się drugiej osobie i gromadzenie informacji o niej, reagując wyrazem twarzy na to, co widzi (Biały, patrzący na murzyna - czyli albo natarczywe spojrzenia, albo spojrzenia "niewidzące" kiedy traktujemy innych jakby ich nie było)
*przelotne spojrzenie w oczy drugiej osobie bez wzajemnego "rozpoznania" (czyli idziemy ulicą, przyglądamy się sobie nawzajem do chwili kiedy zbliżamy się do siebie na 8 stóp, ustalamy gestami kto kogo przepuszcza, następnie przy mijaniu się, spuszczamy wzrok)

- przestrzegając zasad uprzejmej nieuwagi jednostka sugeruje, że nie można traktować od razu podejrzliwie intencji pozostałych osób, obawiać się ich, okazywać im wrogość. Osoba taka nie martwi się iż ktoś ją zauważy, nie wstydzi się  siebie ani miejsca i towarzystwa w którym się znajduje.
Jeśli spojrzenie jest ostrożne, odwrócone, nieobecne czy defensywnie dramatyczne, można uznać tego typu anomalie w wyrazie oczu za objawy zaburzeń psychicznych

- uprzejma nieuwaga jest zjawiskiem bardzo subtelnym przez co ludzie starają się wymigać od rządzących nią reguł (np. okulary przeciwsłoneczne kiedy obserwujemy kogoś, kto nie jest tego świadomy; przyglądanie się komuś kątem oka; skrywanie spojrzeń za pomocą wachlarza i parasola gdzie odwrót od stosowania tych rekwizytów w ciągu 50 lat zmniejszył elastyczność układów komunikacyjnych)

- im bliżej obiektu zainteresowania jest obserwator, tym bardziej niezręczna jest sytuacja każdego z nich. Im dalej od obiektu zainteresowania tym swobodniej można się mu przyglądać.

- reguły uprzejmej nieuwagi są omijane i naruszane

- postawa grupy wobec okazywania minimalnej grzeczności w formie uprzejmej nieuwagi zostaje poddana próbie gdy w grupie obecna jest osoba o bardzo odmiennym statusie społecznym (lub odbiegająca od normy wyglądu) np. inwalidzi, takie inwazyjne spojrzenia naruszają ich prywatność eksponując to co woleliby ukryć.

- dobrym przykładem uprzejmej nieuwagi i naruszenia jej reguł jest sytuacja gdy wykorzystujemy to że druga osoba na nas nie patrzy na to,  by się jej przyjrzeć, a gdy ją obserwujemy, ona raptem odwraca do nas wzrok (przyłapanie na gorącym uczynku, gdzie przyłapany odwraca wzrok czuje zakłopotanie i wstyd, lub udaje że obserwacja była chwilowa i zupełnie dopuszczalna)

- zachowanie i prawo do uprzejmej nieuwagi są związane ze sobą. Gdy jednostka przestrzega zasad dobrego wychowania może się spodziewać uprzejmej nieuwagi ze strony innych, a osoba która ich nie przestrzega  sprawi że inni będą się jej przyglądać lub udawać że jej nie widzą.