PrzeSP-2008-11.pdf

przegląd

ISSN 1897-8444

PRZECIWLOTNICZA

str. 38

CZY GROŻĄ NAM WOJNY KOSMICZNE? str. 4 | GLOBAL HAWK ZDOBYWA

ŚWIAT str. 22 | MODERNIZACJA SIŁ POWIETRZNYCH FRANCJI str. 41

sił powietrznych

MIESIĘCZNIK | LISTOPAD 2008 | NR 11 (017)

przegląd

BEZPOŚREDNIA OBRONA

SZKOLENIE I BEZPIECZEŃSTWO LOTÓW

TRENDY

Bezpośrednia obrona

przeciwlotnicza

Zmiana amerykańskiej strategii wojskowej

i prowokacyjne działania Chin zagrażają

wyścigiem zbrojeń w kosmosie. Nasuwa się

jednak pytanie, czy umieszczanie broni

w przestrzeni kosmicznej leży

w interesie państw.

str. | 38

str. | 4

Czy grożą nam

wojny kosmiczne?

SZTUKA OPERACYJNA I TAKTYKA

Global Hawk zdobywa świat

str. | 22

Amerykańskie BSP1 Global Hawk

odgrywają coraz większą rolę

w działaniach militarnych.

¢ trendy

Czy grożą nam wojny kosmiczne?,

ppłk w st. spocz. pil. mgr inż. Maciej Kamyk ......................................4

Po co Amerykanom bazy na Bliskim Wschodzie i w Afryce?,

płk w st. spocz. pil. doc. dr hab. Bronisław Galoch .........................11

Perspektywy misji Air Policing w państwach bałtyckich,

ppłk nawig. Piotr Cieślik ...................................................................17

przegląd

sił powietrznych

LISTOPAD 2008 | NR 11 (017)

Szanowni

Czytelnicy!

Numer rozpoczy-

namy od rozważań,

czy grożą nam

wojny w kosmosie?

W październiku

2006 roku administracja George’a

Busha przyjęła nową Narodową Politykę

Kosmiczną, która podkreśla prawo USA

do kontroli kosmosu oraz odrzuca prawne

rygory i inne ograniczenia dostępu lub

używania przestrzeni kosmicznej. Trzy

miesiące później Chiny zaszokowały świat,

niszcząc swojego wysłużonego satelitę

meteorologicznego. Rosja, znacząca siła

w kosmosie, będzie mocno naciskała, aby

zrezygnować z wyścigu zbrojeń w prze-

strzeni kosmicznej. Jak stwierdził Władimir

Putin, amerykańskie próby zbudowania

systemu obrony rakietowej i coraz bardziej

agresywne amerykańskie plany wojskowej

obecności w kosmosie zachęcają Chiny do

takich działań. Ppłk Maciej Kamyk opisuje

broń kosmiczną: lasery z ziemi, ofensywne

satelity, kosmiczne bombowce czy kontro-

wersyjną koncepcję kosmicznej broni –

hiperszybkie wiązki prętów, zrzucane na

Ziemię z orbitalnych platform.

Ppłk Piotr Cieślik przedstawia misję

Air Policing w państwach bałtyckich.

Rozpoczęcie jej przez NATO w 2008 roku

na Islandii oraz niemożność pozyskania

wystarczającej liczby państw do pełnienia

misji bałtyckiej skłoniło sojusz do wydłu-

żenia czasu dyżurowania kolejnych rota-

cji. Od przyszłego roku będą one trwały

cztery miesiące, co pozwoli zredukować

liczbę kontyngentów do trzech rocznie.

Zachęcam do zapoznania się z pozo-

stałymi artykułami oraz załącznikiem,

płytą CD. Życzę przyjemnej lektury.

ppłk rez. nawig. dr

Roman Szustek,

redaktor prowadzący

¢ sztuka operacyjna i taktyka

Global Hawk zdobywa świat,

płk dypl. nawig. Józef Maciej Brzezina ............................................22

AKTUALNOŚCI ............................................................................... 26

¢ szkoLenie i BezpieczeŃstWo LotÓW

Widzialność wzdłuż drogi startowej (RVR) – ujęcie operacyjne,

płk rez. dr inż. Dariusz Stępień,

ppłk rez. mgr inż. Bogusław Bartosik ............................................ 30

Bezpośrednia obrona przeciwlotnicza,

płk dypl. Wiesław Telep, ppłk Czesław Hrut ....................................38

¢ ForuM siŁ poWietrznycH

Modernizacja sił powietrznych Francji,

mjr Tomasz Kołodziejczyk .............................................................. 41

¢ inne arMie

Charakterystyka i możliwości lotnictwa strategicznego

Federacji Rosyjskiej (cz. II), mjr Dariusz Klag ..................................43

Zespół redakcyjny

Dyrektor Redakcji Wojskowej

redaktor naczelny: Marek Sarjusz-Wolski

tel.: CA MON 845-365, 845-685; faks: 845-503

Zastępca dyrektora, sekretarz redakcji

„Polski Zbrojnej”: Wojciech Kiss-Orski

tel.: CA MON 840-222, (0-22) 684-02-22;

e-mail: wko@redakcjawojskowa.pl

Zastępca dyrektora: ppłk Lech Mleczko

tel.: CA MON 845-685,

e-mail: lech.mleczko@redakcjawojskowa.pl

Redaktor prowadzący: dr Roman Szustek

tel.: CA MON 845-186,

e-mail: przeglad-sz@redakcjawojskowa.pl

Redaktor merytoryczny: mjr Grzegorz Predel

dr Jan Brzozowski tel.: CA MON 845-186

Skład i łamanie: Katarzyna Usiądek

Opracowanie stylistyczne:

Katarzyna Kocoń,

Aleksandra Ogłoza,

Teresa Wieszczeczyńska

Kolportaż i reklamacje: Bellona SA

(0-22) 457-04-37, 687-90-41,

CA MON 879-041

Informacje o kolportażu: Elżbieta Toczek

tel.: CA MON 840 400, (022) 684 04 00

Reklama: reklama@redakcjawojskowa.pl

Zdjęcie na okładce: Karolina Prymlewicz

Projekt graficzny: Łukasz Kaugan, CaStudio

Druk: Drukuj Tanio.com

ul. Ludźmierska 29, 34-400 Nowy Targ

„Przegląd Sił Powietrznych” ukazuje się od listopada 1928 r.

Aleje Jerozolimskie 97, 00-909 Warszawa, tel.: CA MON 845 365, 022 6845365,

022 6845685, www.zolnierz-polski.pl, e-mail: sekretariat@redakcjawojskowa.pl,

Treści numeru są dostępne na stronie internetowej www.redakcjawojskowa.pl

2008/11

przegląd sił powietrznych

TRENDY inny wymiar

ppłk w st. spocz.

pil. mgr inż.

Maciej KaMyK

Zmiana amerykańskiej strategii

wojskowej i prowokacyjne działania

Chin zagrażają wyścigiem zbrojeń

w kosmosie. Nasuwa się jednak pytanie,

czy umieszczanie broni w przestrzeni

kosmicznej leży w interesie państw.

wojny kosmiczne?

M imo że nie istnieją żadne mię-

dzynarodowe traktaty ani regu-

ły zakazujące wprost umiesz-

czania na orbicie systemów an-

tysatelitarnych oraz broni, do niedawna obo-

wiązywała zasada zapobiegania militaryzacji

kosmosu. W październiku 2006 roku admini-

stracja George’a Busha przyjęła nową, dość

ogólnikowo sformułowaną Narodową Polity-

kę Kosmiczną, podkreślającą prawo USA do

kontrolowania kosmosu i odrzucającą nowe

prawne rygory albo inne ograniczenia, które

mają USA zakazać albo ograniczyć dostęp lub

używanie przestrzeni kosmicznej . Trzy miesią-

ce później świat zaszokowały Chiny, niszcząc

swego wysłużonego satelitę meteorologiczne-

go Fengyun. Była to pierwsza próba użycia

specyficznej broni antysatelitarnej. Chiny ja-

ko trzecie państwo, po USA i Rosji, zademon-

strowały tę technologię.

Krytycy w USA utrzymują, że rozwój środ-

ków do prowadzenia wojny w kosmosie wca-

le nie gwarantuje zwiększenia bezpieczeństwa

narodowego. Satelity oraz orbitująca broń są

stosunkowo łatwe do wykrycia i śledzenia, bę-

dą więc narażone na atak niezależnie od tego,

jakie środki obrony zostaną użyte. Rozwijanie

systemów antysatelitarnych może doprowadzić

do kosztownego i trudnego do opanowania wy-

ścigu zbrojeń. Należy bowiem przyjąć, że in-

ne państwa także będą dążyły do obecności

w kosmosie. Nawet testowanie technologii słu-

żących do prowadzenia walki w przestrzeni ko-

smicznej – nie mówiąc o prawdziwej bitwie –

może spowodować, że w kosmosie pozostaną

ogromne ilości szczątków krążących wokół

Ziemi. Zderzając się z satelitami i załogowy-

mi statkami kosmicznymi z prędkością kilku-

nastu kilometrów na sekundę, zagrażałaby one

systemom wykorzystującym satelity – teleko-

munikacji, prognozowania pogody, precyzyj-

nej nawigacji, a nawet wojskowemu dowodze-

niu i kontrolowaniu. To zaś mogłoby cofnąć

światową gospodarkę o kilkadziesiąt lat.

Powrót gwiezdnych wojen

Przez broń kosmiczną tradycyjnie rozumia-

no systemy destrukcyjne, działające w prze-

strzeni kosmicznej bezpośrednio po wystrzele-

niu z Ziemi albo umieszczone na orbicie. Do

tej kategorii zalicza się broń antysatelitarną, sys-

temy z naziemnymi laserami i lustrami zamon-

towanymi na sterowcach albo satelitach odbi-

jających wiązkę laserową ponad horyzontem

NOTATKA

Najbardziej znaną koncepcją antysatelitarnej i bazującej

w kosmosie broni była Inicjatywa Strategicznej Obrony

(Strategic Defense Initiative – SDI) prezydenta Ronalda

Reagana, nazywana programem gwiezdnych wojen.

przegląd sił powietrznych

2008/11

Czy grożą nam

Ziemi, a także orbitalne platformy wystrzeliwu-

jące pociski lub wysyłające wiązki promieni

energii z kosmosu. Zapewne państwa będą uni-

kały wykorzystania czwartego rodzaju broni

antysatelitarnej – jądrowej eksplozji na dużej

wysokości. Impuls elektromagnetyczny i utwo-

rzona przez taki wybuch chmura silnie nałado-

wanych cząstek prawdopodobnie uszkodziłyby

albo zniszczyły prawie wszystkie satelity oraz

załogowe statki kosmiczne na orbicie.

Plany umieszczenia broni w przestrzeni

kosmicznej prowadzą do politycznych spo-

rów. Zwolennicy takiej broni postulują roz-

szerzenie jej klasyfi-

kacji, tak aby objęła

ona także technologie

zależne od przelotu

w przestrzeni kosmicz-

nej – międzykonty-

nentalne rakiety bali-

styczne (ICBM) i na-

ziemne systemy walki

elektronicznej. Ponie-

waż takie technologie są już stosowane, bez-

przedmiotowe staje się pytanie, czy budować

systemy broni kosmicznej. Zgodnie z nową

klasyfikacją bowiem już istnieje taka broń

kosmiczna. Cokolwiek by rozumieć przez ten

termin, problem zawarty w pytaniu, czy jest

zasadne albo nawet wykonalne włączenie an-

tysatelitarnych i atakujących z orbity broni

do wojskowej strategii państwa, wcale nie jest

nowy dla think tanków i wojskowych plani-

stów z Waszyngtonu.

Chińska próba zaniepokoiła wielu amery-

kańskich wojskowych. W przypadku jakiegoś

konfliktu z Tajwanem Chiny mogłyby zagro-

zić bowiem amerykańskim satelitom na niskiej

orbicie Ziemi. W kwietniu 2007 roku Micha-

el Moseley, szef Sztabu Sił Powietrznych Sta-

nów Zjednoczonych, porównał chińską próbę

z wystrzeleniem sputnika przez Związek Ra-

dziecki w 1957 roku, co zintensyfikowało wy-

ścig zbrojeń podczas zimnej wojny. Moseley

ujawnił, że Pentagon rozpoczął przegląd obro-

ny satelitarnej, uznając przestrzeń kosmiczną

za dziedzinę rywalizacji.

Konserwatyści, np. senator Jon Kyl, doma-

gali się rozwijania broni antysatelitarnej i ba-

Rosja włączyła satelity do swojej

struktury bezpieczeństwa.

Stanowiąc znaczącą siłę

w kosmosie, będzie dążyła do

zrezygnowania z wyścigu zbrojeń

w przestrzeni kosmicznej.

zujących w kosmosie interceptorów w celu

przeciwdziałania ewentualnym chińskim dzia-

łaniom. Natomiast umiarkowani politycy,

m.in. członek Izby Reprezentantów Edward

Markey, oczekiwali od administracji Busha

rozpoczęcia negocjacji w sprawie zakazu

wszystkich rodzajów broni kosmicznej.

Zainteresowanie technologią

Istnieje obawa, że kilka państw, wśród nich ry-

walizujące z Chinami Indie, mogą zacząć poszu-

kiwać możliwości ofensywnego i obronnego

oddziaływania w kosmosie. Amerykański perio-

dyk „Defense News”

cytował anonimowych

urzędników indyjskiego

ministerstwa obrony,

twierdzących, że w ich

kraju są już rozwijane

typy broni wykorzystu-

jące energię kinetyczną

(bezeksplozyjne, de-

strukcyjne uderzenia)

oraz oparta na laserze broń antysatelitarna.

Jeśli Indie będą rozwijały broń kosmiczną,

zapewne podobnie zareaguje ich odwieczny

rywal, Pakistan. Tak jak Indie, Pakistan ma

dobrze rozwinięty program rakiet balistycz-

nych, obejmujący rakiety średniego zasięgu

możliwe do użycia w systemie antysatelitar-

nym. Nawet Japonia, trzecia główna potęga

azjatycka, mogłaby dołączyć do takiego wy-

ścigu zbrojeń. W czerwcu 2007 roku japoński

parlament rozpoczął prace nad popieraną przez

rząd Fukudy ustawą, mającą umożliwić budo-

wę satelitów dla wojska i narodowego bezpie-

czeństwa.

Jeśli chodzi o Rosję, to po chińskiej próbie

Władimir Putin powtórzył, że Moskwa jest

przeciwna militaryzacji kosmosu. Jednocze-

śnie odmówił skrytykowania działań Pekinu

i potępił USA. Stwierdził, że amerykańskie

próby zbudowania systemu obrony rakietowej

i ich coraz bardziej rozbudowane plany woj-

skowej obecności w kosmosie zachęcają Chi-

ny do takich działań.

Uwzględniając wzrost liczby obiektów

w kosmosie, zwolennicy strategii wojny ko-

smicznej uważają, że uzbrojenie przestrzeni

2008/11

przegląd sił powietrznych

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: