Forfaiting
umowa nienazwana, która pojawiła się w Polsce po transformacji ustrojowej w 1989r.
Nie jest regulowana przepisami szczególnymi.
Umożliwia sprawny obrót wierzytelnościami pieniężnymi, wekslowymi wynikającymi z umów o wykonanie usług, zwłaszcza umowy dostawy i sprzedaży.
Jest jedną z technik finansowania handlu zagranicznego, która polega na zakupie przez instytucję forfaitingową należności terminowych jej klientów, powstałych w następstwie realizacji kontraktu eksportowego, bez regresu w stosunku do sprzedawcy tych wierzytelności (eksportera), pod warunkiem że wierzytelności te mają postać akceptowanego z punktu widzenia nabywcy instrumentu finansowego.
Definiowana jako:
Umowa, w której jedna ze stron zobowiązuje sie do dostarczenia wierzytelności, a druga do zapłaty ceny wcześniej ustalonej
lub
Jeden ze sposobów finansowania eksportu polegający na bezregresowej sprzedaży odroczonych wierzytelności eksportowych, udokumentowanych wekslem własnym, wekslem ciągnionym lub innymi instrumentami (akredytywa, zapis w księgach) reprezentującymi sumy należne eksporterowi.
Rodzaje:
1. Forfaiting właściwy- umowa sprzedaży wierzytelności pieniężnej średnio lub długoterminowa, w wyniku której zbywca zostaje zwolniony od wszelkiej odp za dalsze losy prawne wierzytelności, a instytucja forfaitingowa przejmuje na siebie ryzyko ściągnięcia tej wierzytelności.
2. Forfaiting niewłaściwy- umowa bez przejęcia przez instytucje forfaitingową ryzyka wypłacalności dłużnika
3. Hermes forfaiting- umowa stosowana w transakcjach eksportowych
4. Forfaiting poszerzony- umowa połączona z dodatkowymi świadczeniami uzupełniającymi, do których zobowiązuje się instytucja forfaitingowa
5. Forfaiting bezpośredni- wszystkie czynności nabywcy wierzytelności wykonuje 1 instytucja forfaitingowa
6. Forfaiting pośredni- gdy więcej niż 1 instytucja forfaitingowa
7. Forfaiting połączony z confirmingiem- - umowa potwierdzona przez odpowiednią instytucje badającą bonitetów odbiorców wyrobów i towarów.
8. Forfaiting krajowy- obie strony działają w tym samym kraju
9. Forfaiting międzynarodowy
10. Forfaiting otwarty- gdy o zawarciu umowy zawiadomiony został dłużnik zbywcy wierzytelności
11. Forfaiting ukryty- gdy brak zawiadomienia dłużnika
12. Forfaiting dalszy- gdy nabyte wierzytelności stają się przedmiotem kolejnych umów forfaitingowych
13. Forfaiting importowy
14. Forfaiting eksportowy
15. Forfaiting pośredni
Cechy umowy forfaitingu:
● nienazwana (wg części doktryny mieszana)
● wzajemna
● konsensualna
● dwustronnie zobowiązująca
● zobowiązująco- rozporządzająca
Cel i typowy element treści:
Definitywne przeniesienie wierzytelności za umówiona cenę
Przedmiot:
Z reguły oznaczona, powstała wcześniej wierzytelność pieniężna
Instytucja forfaitingowa przejmuje pełne ryzyko niedotrzymania zapłaty, a wiec z reguły rezygnuje z roszczenia zwrotnego względem zbywcy wierzytelności.
Podmioty:
Występuje szereg podmiotów, których związek z umową ma charakter pośredni lub bezpośredni.
Katalog nie ma charakteru uniwersalnego ponieważ nie wszystkie z nich muszą brać udział w konkretnej transakcji forfaitingowej.
Podmioty obligatoryjne:
● zbywca wierzytelności
● instytucja forfaitingowa
● dłużnik- z którym zbywca zawarł umowę sprzedaży, dostawy, etc.
Podmioty fakultatywne:
● podmiot zobowiązany do zaspokojenia wierzytelności wekslowej
● biorca leasingu
● podmiot, który udziela stosownego zabezpieczenia wierzytelności będącej przedmiotem umowy
Obowiązki:
Zbywcy:
➔ przeniesienie swego prawa do określonej, będącej przedmiotem umowy, wierzytelności na instytucję forfaitingowa
➔ wydanie wszystkich związanych z tym prawem dokumentów
➔ świadczenie na rzecz instytucji świadczeń pieniężnych określonych umową, będących kosztami forfaitingu
➔ zapłata umownie określonej prowizji
Instytucji forfaitingowej:
➔ zapłata zbywcy wierzytelności ceny pomniejszonej o prowizję
WPiA_UL