II. Podstawowe pojęcia i zjawiska na rynku finansowym 35
cen papierów wartościowych, ani nimi manipulować (istnienie fair price), oraz że potencjalnie możliwy handel w oparciu o informacje poufne (insider trading), prawnie zabroniony, nie wpływa na funkcjonowanie rynku, gdyż jest zbyt wielka konkurencja, a rynek jest zbyt złożony. W długim okresie inwestycje w indeks giełdowy przynieść powinny więc taki sam zwrot, jak przemyślana strategia inwestycyjna.
Teoria rynku efektywnego przyjmuje następujące założenia:
• w każdej chwili można sprzedać akcje lub je kupić po adekwatnej cenie rynkowej (fair price); jeśli rynek kapitałowy jest efektywny, wartośćbieżąca netto (NPV) kupna lub sprzedaży papierów wartościowych jest bliska zeru;
• giełda jest grą, która nie dyskryminuje żadnych uczestników (fair gamę);
• zmiany cen akcji nie są przewidywalne, ich ruch to tzw. random walk.Podstawowe konsekwencje rynku efektywnego dla polityki inwestycyjnej
można więc przedstawić następującolj:
• rynek nie ma pamięci - toteż bezpodstawne jest np. założenie, że należy emitować nowe akcje po wzroście ceny giełdowej spółki,a zrezygnować z emisji po jej spadku;
• należy ufać cenom rynkowym; cena jest równie dobrym instrumentemoceny wartości akcji, jak np. analiza sprawozdań finansowych, gdyż dyskontuje (zawiera) wszystkie istotne informacje o spółce;
• tzw. iluzje finansowe nie wpływają na rynek - czyli nie można uzyskać renty przez manipulacje finansowe, jak split czy zmianę sposobu księgowania (creative accounting);
• na rynku efektywnym działać może z podobnym skutkiem inwestorindywidualny i instytucjonalny;
• podstawową decyzją strategiczną nie jest problem, jak spółka giełdowa ma zagospodarować zyski, ale kto powinien je zainwestować: spółka czyinwestor- czyli kto zrobi to taniej;
• akcje to doskonałe substytuty, nikt nie kupuje akcji dla ich indywidualnych cech, ale dla zysku - popyt na akcje jest więc bardzo elastyczny (jeślizmienia się cena, popyt reaguje w znacznie większym stopniu).
Teoria rynku efektywnego ma tylu zwolenników co przeciwników. Zarzuca się jej, iż: żaden rynek nie przekazuje informacji w sposób nieskończenie efektywny; arbitraż czasowy może wynikać z różnych powodów, np. kupna małej, nieoszacowanej firmy czy kupna akcji wjakimś szczególnym momencie czasowym.
Por. R. Brealey, S. Myers, Principles ofCorporate Finance, Mc Graw-Hill New York 2003, s; 287-312.
lestan