SYSTEM EDUKACYJNY HISZPANIA Marta Poniatowska-14str.pdf

Marta Poniatowska

Rok V

Wczesna Edukacja

i Język Angielski

SYSTEM EDUKACYJNY W HISZPANII

1. Historia kraju

Kolonizację południowych wybrzeży dzisiejszej Hiszpanii rozpoczęli w X p.n.e. Fenicjanie,

którzy prowadzili w założonych przez siebie koloniach ożywiony handel. Ok. 230 r. p.n.e.

Fenicjan wyparli Kartagińczycy, którzy zapoczątkowali intensywną kolonizację wnętrza

Półwyspu Iberyjskiego. Rzymianie, pokonawszy w wojnach Kartagińczyków, włączyli obszar

Półwyspu w skład swego imperium. Na początku VIII wieku Arabowie, panujący już

wcześniej nad obszarami Afryki Północnej, zajęli obszar Półwyspu Iberyjskiego. Władza

Arabów ( Maurów) nad terytorium obecnej Hiszpanii trwała do XIII wieku.

Pod koniec średniowiecza dały o sobie znać procesy integracyjne, w wyniku których z

luźnych jednostek politycznych, w XVI wieku, powstały na obszarze Półwyspu Iberyjskiego

dwa duże państwa: Hiszpania i Portugalia. Położenie geograficzne kraju sprzyjało rozwojowi

żeglugi i handlu zarówno z krajami śródziemnomorskimi, jak i z położonymi nad Oceanem

Atlantyckim krajami Europy i Afryki. W XV wieku rozpoczęła się epoka wielkich podróży

morskich, odkryć geograficznych, podbojów i grabieży krajów zamorskich. Zorganizowana w

Hiszpanii wyprawa Krzysztofa Kolumba dotarła w 1492 do wybrzeży Ameryki. Kolejna

wielka ekspedycja hiszpańska prowadzona przez F. Magellana jako pierwsza opłynęła wkoło

Ziemię. Rywalizację obu państw Półwyspu Iberyjskiego na nowo odkrytych ziemiach

rozstrzygnął podpisany w 1494 układ, na mocy którego podzielono nieznane jeszcze

przestrzenie morskie na dwie strefy wpływów: hiszpańską i portugalską.

W XVI wieku rozpoczął się dla Hiszpanii okres wielkich podbojów kolonialnych w Ameryce.

W 1521 roku podbito Meksyk, niszcząc cywilizację Azteków i Majów. W 1532 roku zdobyto

Peru, następnie Argentynę. W Azji pod panowanie Hiszpanii dostały się m.in. Filipiny.

Polityka kolonialna przyczyniła się do największego rozkwitu państwa, jednak jej skutki

doprowadziły w późniejszym czasie do zacofania gospodarczego kraju.

W drugiej połowie XVII wieku rozpoczął się okres powolnego spadku znaczenia Hiszpanii

(usamodzielnianie przejmowanie kolonii przez silniejsze państwa).

W początku XX w. Hiszpania była krajem rozbitym wewnętrznie i zacofanym gospodarczo.

Próbę stabilizacji sceny politycznej podjął w 1923 roku Miguel Primo de Rivera

wprowadzając rządy dyktatorskie. Po jego ustąpieniu na hiszpańskiej scenie politycznej

ponownie zapanował chaos. Trwała zaciekła rywalizacja bloku republikańsko-lewicowego i

ugrupowań prawicowych. Gdy w roku 1936 do władzy doszedł Front Ludowy, doszło do

zamachu stanu dowodzonego przez generała F. Franco. Po ostatecznym zwycięstwie nad

republikanami (wojna domowa), generał Franco zaprowadził system rządów autorytarnych.

Zręczna polityka zagraniczna Hiszpanii umożliwiła zachowanie neutralności podczas II wojny

światowej, po jej zakończeniu zaś przełamanie międzynarodowej izolacji Hiszpanii.

Długi okres stabilizacji politycznej wpłynął korzystnie na rozwój gospodarczy i w końcowym

okresie rządów generała Franco nastąpiła wyraźna liberalizacja życia politycznego. W roku

1948 do kraju powrócił następca tronu hiszpańskiego Juan Carlos z dynastii Burbonów.

Hiszpania załagodziła spór z Wielką Brytanią o Gibraltar, wycofała się z Sahary Hiszpańskiej

rozwiązując w ten sposób swe problemy kolonialne. Jednym z najważniejszych przejawów

hiszpańskiego dążenia, by tac się częścią Europy, była intensywna kampania na rzecz

członkostwa we Wspólnocie Europejskiej. Hiszpania przystąpiła do NATO, a następnie do

Unii Europejskiej (w 1993 roku; po 20 latach prób – odmowy ze względu na nie

respektowanie zasad demokracji wewnątrz kraju).

Jedną z najważniejszych dziś cech hiszpańskiej demokracji jest struktura wewnętrzna

autonomii. W przeciwieństwie do silnie centralistycznego nastawienia, dominującego od

XVIII wieku, nowe państwo, którego wizja została wpisana w konstytucje składa się z 17

autonomicznych regionów posiadających własne rządy i legislatury, z sądownictwem

kontrolującym służby społeczne, gospodarkę mieszkaniową, opiekę zdrowotną, rolnictwo,

edukację, zabudowę miejską, życie kulturalne, niektóre podatki i policję.

2. Informacje ogólne o kraju

Hiszpania leży w południowo-zachodniej części kontynentu europejskiego. Państwo to

zajmuje obszar 504 880 km² łącznie z Balearami i Wyspami Kanaryjskimi oraz hiszpańskimi

enklawami w Afryce Północnej (Penón de Vélez de la Gomera, Alhucemas, Chafarinas,

Ceuta, Melilla). Stanowi 85% powierzchni Półwyspu Ibrjskiego. Graniczy na północnym

wschodzie z Francją i Andorą, na południu z Gibraltarem, a na zachodzie z Portugalią.

Północno-zachodnie granice kraju wyznacza wybrzeże Oceanu Atlantyckiego, wschodnie i

południowe zaś oblewają wody Morza Śródziemnego. Stolicą Hiszpanii jest Madryt.

Państwo to zgodnie z podziałem administracyjnym składa się z 17 wspólnot autonomicznych,

z 52 prowincji. Odrębnymi jednostkami podziału administracyjnego są hiszpańskie enklawy

w Afryce Północnej: Ceuta i Melilla. Językiem urzędowym jest hiszpański (kastylijski), obok

którego używa się również języków miejscowych (głównie: katalońskiego, walenckiego,

baskijskiego i galicyjskiego). Dominującym wyznaniem religijnym jest katolicyzm. Przy 41

milionowej populacji, bezrobocie sięga ok. 11,3%. Państwo to jest członkiem NATO i Unii

Europejskiej, a obecnie używaną jednostką monetarną jest euro.

Ustrój polityczny w Hiszpanii stanowi Monarchia konstytucyjna. Głową państwa jest król

(Juan Carlos). Władza ustawodawcza należy do dwuizbowego parlamentu: 350-osobowego

Kongresu Deputowanych i 255-osobowego Senatu, częściowo nominowanego. Funkcjonuje

23-osobowa Rada Państwa będąca najwyższym organem konsultacyjnym.

Hiszpania posiada liczne i bogate złoża surowców naturalnych. Wydobywany jest głównie

węgiel kamienny i rudy żelaza. Natomiast eksploatacja złóż ropy naftowej zaspokaja jedynie

niewielką część krajowego zapotrzebowania. Państwo to posiada dobrze rozwinięty,

nowoczesny przemysł przetwórczy. Wielkie stocznie, zakłady branży samochodowej, liczne

zakłady przemysłu maszynowego, chemicznego, włókienniczego, czy spożywczego

rozmieszczone są na terenie całego kraju. W rolnictwie znajduje zatrudnienie 12% ludności.

Produkty pochodzenia rolniczego stanowią poważną pozycję eksportową Hiszpanii,

dostarczając niemal 1/5 wpływów z eksportu. Duże znaczenie dla kraju ma rybołówstwo.

Największe porty rybackie skupiły się nad Zatoką Biskajską i na terenie Galicji.

3. Hiszpania jako członek UE a jej system edukacyjny

Od roku 1993 Hiszpania została przyjęta do Unii Europejskiej. Jako jej członek musi spełniać

pewne normy, jak również ma prawo do korzystania z wielu oferowanych przez wspólnotę

przywilejów. Unia europejska nie tworzy jednolitego systemu edukacji. Jej działania w tym

zakresie polegają na organizowaniu podstaw współpracy oraz wymiany doświadczeń.

Wspólnoty nie ingerują w systemy edukacyjne państw członkowskich. Każdy kraj sam ustala,

jak będą kształceni jej obywatele. Polityka edukacyjna Unii Europejskiej jest regulowana

Traktatem z Maastricht, który za cel polityki edukacyjnej uznaje:

 upowszechnianie wśród młodzieży poczucia integracji europejskiej

 nauczanie języków państw członkowskich

 popieranie wymiany studentów i nauczycieli

 rozwiązanie problemu uznawania dyplomów i okresów studiów.

Pomimo, iż cele te realizowane są poprzez wspieranie współpracy w dziedzinie edukacji, to

decydowanie o tym, czego i w jaki sposób nauczać, pozostawia się decyzji państwom

członkowskim. W związku z tym, członkowie UE, wypracowali i wcielili w życie odmienne

systemy edukacyjne, wzbogacone o tzw. edukację europejską. Wspólnota przyczynia się do

podnoszenia poziomu oświaty, zachęcając państwa członkowskie, wspierając i uzupełniając

ich działalność. Jednocześnie całkowicie respektuje ona odpowiedzialność państw

członkowskich za treści nauczania, organizację systemów oświatowych oraz ich

różnorodność kulturową i językową.

4. System szkolnictwa w Hiszpanii

Na przestrzeni ostatnich często podejmowane są próby reformy systemu szkolnictwa. Politycy

nie mogą dojść do zgody, jak właściwie powinno wyglądać szczegółowe prawo w tej

dziedzinie. Ogólny zarys jest podobny do systemu polskiego. W Hiszpanii nie ma jednak

zerówki, a obowiązkowa nauka w szkole podstawowej rozpoczyna się w wieku lat 6. Każdą

klasę powtarzać wolno tylko raz. Według ustawy, obowiązek szkolny w Hiszpanii trwa do 16

roku życia (u nas – do 18). Edukacja podzielona jest na kilka etapów:

 edukacja przedszkolna (educación infantil), która podzielona jest na dwa cykle:

 do 3 lat – żłobek

 3-6 lat – przedszkole

 szkoła podstawowa (educación primaria), 6-12 lat

 szkoła średnia (educación secundaria), która dzieli się na:

- szkoła średnia obowiązkowa ~gimnazjum ( educación secundaria obligatoria E.S.O.),

12-16 lat

- nauczanie maturalne ~liceum (bachillerato L.O.G.S.E.), 16-18 lat

lub

- zasadnicze nauczanie zawodowe (formación profesional de grado medio)

- nauczanie zawodowe (formación profesional de grado superior)

 szkoła wyższa ( educación universitaria)

Ponadto istnieje również nauczanie specjalistyczne (enseñanza de régimen especial), szkoły

artystyczne (las enseñanzas artísticas) oraz szkoły językowe (las enseñanzas de idiomat). W

Hiszpanii szkół katolickich, głównie założonych w XIX w. przez rozmaite zakony męskie i

żeńskie. Szkoły te nadal cieszą się wielką popularnością, oferują solidne nauczanie. Rząd

podtrzymuje działanie szkół prowadzonych przez zakony (dominikańskie, salezjańskie,

pijarów, braci szkolnych i inne) poprzez subwencje, dzięki czemu czesne utrzymuje się w

rozsądnych granicach. W zamian za to wymaga od tych szkół ścisłego stosowania się do

ogólnych programów nauczania. Rok szkolny jest podzielony na 3 trymestry. Naukę

rozpoczyna się e połowie września, a kończy się w połowie czerwca.

Kraj Basków charakteryzuje się autonomią w dziedzinie kształcenia. Zezwala na to hiszpański

system edukacyjny, zasadniczo oparty na ustawie o edukacji, który na poziomie regionalnym

dopuszcza uznanie specyfiki. wymogu nauczania w 2 językach oficjalnych: baskijskim i

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: