CHirurgia wyk. 4.doc

26.10.2010

Chirurgia wykład 4

Żylna choroba zakrzepowo-zatorowa

Patogeneza

·         Triada Virchova

-uszkodzenie ściany naczyń

-zwolnienie przepływu krwi

-zaburzenia w krzepnięciu krwi

Czynniki zwiększające ryzyko wystąpienia

• Wiek > 40
• Unieruchomienie
• Przebyta zakrzepica żylna
• Nowotwory złośliwe
• Operacje
• Urazy i złamania kości
• Niewydolność krążenia III/IV st. wg NYHA
• Obecność cewnika w żyle
• Ciąża i połóg
• Choroby zapalne jelit
• Zespół nerczycowy
• Doustne środki antykoncepcyjne
• Udar mózgu
• Czerwienica prawdziwa
• Nadpłytkowość
• Otyłość
• Żylaki kończyn dolnych
• Oczność przeciwciał antyfosfolipidowych
• Trombofilia wrodzona

Możliwość zejścia skrzepliny

1. 1. Oderwanie się części lub całości skrzepliny – zator
   2. Częściowe lub całkowite rozpuszczenie skrzepliny (rekanalizacja) – uszkodzenie zastawek
   3. Przerośnięcie skrzepliny przez tkankę łączną i całkowite zamknięcie światła naczynia

Lokalizacja

Najczęściej powstają w żyłach głębokich podudzia, skąd mogą narastać do żyły podkolanowej i udowej.

Objawy kliniczna

• Obrzęk
• Tkliwość kończyny (objaw Homansa i Prata)
• Zwiększona ciepłota i silne zabarwienie skóry stóp i czasem goleni
• Rozszerzenie żył powierzchniowy goleni
• Stany podgorączkowe (czasami)

Pierwszymi objawami zakrzepicy mogą być objawy zatorowości płucnej (ból w klatce piersiowej, duszności, przyspieszony oddech, krwioplucie)

Badania dodatkowe:

USG lepiej USG z podwójnym obrazowaniem i/lub kodowaniem koloru.

Zdrowe żyły zapadają się podczas ucisku.

Świeża zakrzepica:

-żyła nie zapada się podczas ucisku

-okrągły kształt

-Hipoechogenna

Stara zakrzepica – hiperechogeniczna skrzeplina

• Flebografia klasyczna
• Flebografia RM
• Scyntygrafia z użyciem fibrynogenu znakowanego 125J (badania kliniczne)

Oznaczenie stężenia D-dimerów badanie czułe, ale mało swoiste.

Metody fizykalne

• Leżenie z uniesionymi kończynami
• Wykonywanie ruchów w stawach skokowych i kolanowych
• Wczesne uruchomienie
• Bandażowanie kończyn
• Powtarzany pneumatyczny ucisk na kończyny
• Unikanie stania i siedzenia

Metody farmakologiczne

• Heparyny drobnocząsteczkowe wyparły heparynę niefrakcjonowaną

Zalety

-nie wydłużają istotnie czasu krzepnięcia i czasu częściowej aktywacji tromboplastyny (APTT)

-łatwość podania (warunki domowe, osoby bez wykształcenia medycznego)

Leczenie zakrzepicy

• Heparyny drobnocząsteczkowe
• Heparyny niefrakcjonowane
• Leki przeciwzakrzepowe (acenokumarol, warfaryna)
• Leczenie trombolityczne
• Leczenie operacyjne

Leczenie trombolityczne

• • Tromboliza klasyczna
  • Tromboliza celowana (podawanie leku przez cewnik wprowadzony do zakrzepu)

Leki: streptokinaza, urokinaza, tkankowy aktywator plazminogenu

Leczenie operacyjne

• Wskazania

-świeża rozległa zakrzepica żyły udowej, biodrowej wspólnej i/lub zewnętrznej

-siniczy bolesny obrzęk kończyny )szybko pojawiający się obrzęk całej kończyny, sina skóra, wypełnione żyły powierzchniowe)

Stosowanie cewnika Fogarty’ego

Zapalenie zakrzepowe żył powierzchniowych

Etiopatogeneza

Zwykle pochodzenia jatrogennego:

     cewnikowanie żył

Zwykle dotyczy kończyny górnej

Objawy

• Objawy ogólne są nikłe (podwyższona temperatura ciała)
• Miejscowe: ból, pieczenie i kłucie nad żyłą, zaczerwienienie skóry nad żyłą, powrózkowate zgrubienie żyły
• Wędrujące zapalenie żył powierzchniowych może być objawem choroby nowotworowej

Leczenie

• Miejscowe

Maści zawierające heparyny

Okłady z octanu glinu (Altacet)

3