biologia_pr.pdf

(624 KB) Pobierz
Microsoft Word - biologia_PR
Centralna Komisja Egzaminacyjna
Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczęcia egzaminu.
WPISUJE ZDAJĄCY
Miejsce
na naklejkę
z kodem
KOD PESEL
EGZAMIN MATURALNY
Z BIOLOGII
POZIOM ROZSZERZONY
MAJ 2010
Instrukcja dla zdającego
1. Sprawdź, czy arkusz egzaminacyjny zawiera 16 stron
(zadania
Ewentualny
brak
zgłoś
Czas pracy:
150 minut
przewodniczącemu zespołu nadzorującego egzamin.
2. Odpowiedzi zapisz w miejscu na to przeznaczonym przy
każdym zadaniu.
3. Pisz czytelnie. Używaj długopisu/pióra tylko z czarnym
tuszem/atramentem.
4. Nie używaj korektora, a błędne zapisy wyraźnie przekreśl.
5. Pamiętaj, że zapisy w brudnopisie nie będą oceniane.
6. Podczas egzaminu możesz korzystać z linijki.
7. Na karcie odpowiedzi wpisz swój numer PESEL i przyklej
naklejkę z kodem.
8. Nie wpisuj żadnych znaków w części przeznaczonej
dla egzaminatora.
Liczba punktów
do uzyskania: 60
MBI-R1_1P-102
1 – 34).
610549731.107.png 610549731.118.png 610549731.129.png 610549731.140.png 610549731.001.png 610549731.012.png 610549731.023.png 610549731.034.png 610549731.045.png 610549731.056.png 610549731.063.png 610549731.064.png 610549731.065.png 610549731.066.png 610549731.067.png 610549731.068.png 610549731.069.png 610549731.070.png 610549731.071.png 610549731.072.png 610549731.073.png 610549731.074.png 610549731.075.png 610549731.076.png 610549731.077.png 610549731.078.png 610549731.079.png 610549731.080.png 610549731.081.png 610549731.082.png 610549731.083.png 610549731.084.png 610549731.085.png 610549731.086.png 610549731.087.png 610549731.088.png 610549731.089.png 610549731.090.png 610549731.091.png 610549731.092.png 610549731.093.png 610549731.094.png 610549731.095.png 610549731.096.png 610549731.097.png 610549731.098.png 610549731.099.png 610549731.100.png 610549731.101.png 610549731.102.png 610549731.103.png 610549731.104.png 610549731.105.png 610549731.106.png 610549731.108.png 610549731.109.png 610549731.110.png 610549731.111.png 610549731.112.png 610549731.113.png 610549731.114.png 610549731.115.png 610549731.116.png 610549731.117.png 610549731.119.png 610549731.120.png 610549731.121.png 610549731.122.png 610549731.123.png 610549731.124.png 610549731.125.png 610549731.126.png 610549731.127.png 610549731.128.png 610549731.130.png 610549731.131.png 610549731.132.png 610549731.133.png 610549731.134.png 610549731.135.png 610549731.136.png 610549731.137.png 610549731.138.png 610549731.139.png 610549731.141.png 610549731.142.png 610549731.143.png 610549731.144.png 610549731.145.png 610549731.146.png 610549731.147.png 610549731.148.png 610549731.149.png 610549731.150.png 610549731.002.png 610549731.003.png 610549731.004.png 610549731.005.png 610549731.006.png 610549731.007.png 610549731.008.png 610549731.009.png 610549731.010.png 610549731.011.png 610549731.013.png 610549731.014.png 610549731.015.png 610549731.016.png 610549731.017.png 610549731.018.png 610549731.019.png 610549731.020.png 610549731.021.png 610549731.022.png 610549731.024.png 610549731.025.png 610549731.026.png 610549731.027.png 610549731.028.png 610549731.029.png 610549731.030.png 610549731.031.png 610549731.032.png 610549731.033.png 610549731.035.png 610549731.036.png 610549731.037.png 610549731.038.png 610549731.039.png 610549731.040.png 610549731.041.png 610549731.042.png 610549731.043.png 610549731.044.png 610549731.046.png 610549731.047.png 610549731.048.png 610549731.049.png 610549731.050.png 610549731.051.png 610549731.052.png 610549731.053.png 610549731.054.png 610549731.055.png 610549731.057.png
2
Egzamin maturalny z biologii
Poziom rozszerzony
Zadanie 1. (2 pkt)
Na schemacie przedstawiono podział komórki macierzystej i dalsze losy komórek potomnych.
Opisz dwie możliwe drogi dalszego rozwoju komórek powstałych z podziału komórki
macierzystej.
1. ...................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................
2. ...................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................
Zadanie 2. (2 pkt)
Erytropoeza, czyli proces powstawania krwinek czerwonych (erytrocytów), zachodzi
w czerwonym szpiku kostnym. W początkowych jej etapach w erytroblaście intensywnie
syntetyzowane są kwasy rybonukleinowe niezbędne do produkcji hemoglobiny. Erytroblasty
stopniowo wypełniają się hemoglobiną, tracąc niektóre organella komórkowe. Ostatni etap
dojrzewania erytrocytów ssaka polega na usunięciu jądra komórkowego.
Podaj dwa argumenty na rzecz tezy, że zmiany zachodzące podczas dojrzewania
erytrocytów służą ich specjalizacji do transportu tlenu.
1. .................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
2. .................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
610549731.058.png
Egzamin maturalny z biologii
Poziom rozszerzony
3
Zadanie 3. (3 pkt)
Poniższe wzory przedstawiają fragmenty makrocząsteczek: glikogenu i celulozy
występujących w komórkach różnych organizmów.
Glikogen
CH 2
OH
CH 2
OH
H
O
H
H
O
H
H
H
OH
H
OH
H
O
O
O
HH
HH
CH 2
OH
CH 2
CH 2
OH
H
O
H
H
O
H
H
O
H
H
H
H
OH
H
OH
H
OH
H
O
O
O
O
HH
HH
HH
CH 2
OH
CH 2
OH
CH 2
CH 2
OH
H
O
H
H
O
H
H
O
H
H
O
H
H
H
H
H
OH
H
OH
H
OH
H
OH
H
O
O
O
O
O
HH
HH
HH
HH
Celuloza
CH 2
OH
HH
CH 2
OH
H
O
O
H
H
O
O
H
OH
H
H
H
OH
H
OH
H
O
H
H
O
O
H
HH
CH 2
OH
HH
a) Porównaj przedstawione wzory i podaj jedną cechę wspólną i jedną cechę różniącą
struktury cząsteczek glikogenu i celulozy.
cecha wspólna ..............................................................................................................................
cecha różniąca ..............................................................................................................................
b) Podaj, w komórkach jakich organizmów występuje celuloza i jaką pełni w nich rolę.
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
Zadanie 4. (2 pkt)
Drewno (ksylem) jest tkanką niejednorodną, zbudowaną z cewek lub naczyń, miękiszu
drzewnego i włókien drzewnych. Elementy tkanki przewodzącej wykazują duże
zróżnicowanie budowy i funkcji.
Na podstawie powyższych informacji podaj, które elementy drewna pełnią niżej
wymienione funkcje.
1. funkcja przewodząca ............................................................................
2. funkcja wzmacniająca ..........................................................................
Nr zadania
1.
2.
3a
3b
4.
Wypełnia
egzaminator
Maks. liczba pkt
2
2
2
1
2
Uzyskana liczba pkt
610549731.059.png 610549731.060.png 610549731.061.png
4
Egzamin maturalny z biologii
Poziom rozszerzony
Zadanie 5. (2 pkt)
W roku 2008 nagrodę Nobla w dziedzinie chemii przyznano za odkrycie i wyizolowanie
białka GFP ( green fluorescent protein ) wykazującego fluorescencję. Białko to emituje nikłe,
jasnozielone światło w normalnym (widzialnym) świetle, a po naświetleniu ultrafioletem
wykazuje wyraźną zieloną luminescencję. Możliwości wykorzystania tego białka mogą być
wielorakie.
Dokończ poniższe zdania przedstawiające dwie możliwości wykorzystania białka GFP,
wpisując właściwe dla opisanych sytuacji zakończenia tych zdań.
1. Przed kodonem stop sekwencji nukleotydów kodującej pewne białko wstawiono fragment
DNA kodujący białko GFP. W konsekwencji powstanie białko fuzyjne, które
po oświetleniu promieniami UV będzie wykazywać zieloną luminescencję. Działanie takie
pozwoli na ................................................................................................................................
................................................................................................................................................ .
2. Myszom zaimplantowano komórki nowotworowe z wklonowanym genem białka GFP.
Dzięki temu będzie można zaobserwować ..............................................................................
................................................................................................................................................ .
Zadanie 6. (1 pkt)
Uzupełnij poniższe zdanie, wstawiając w odpowiednie miejsca wyrazy „wyższą” lub
„niższą”, aby uzyskać poprawną informację dotyczącą reakcji zachodzących
w układach żywych.
Reakcje egzoergiczne uwalniają energię swobodną, zatem produkty reakcji mają energię
.................................. niż substraty, natomiast w reakcjach endoergicznych, w których energia
jest pobierana, produkty reakcji mają energię ............................... niż substraty.
Zadanie 7. (1 pkt)
Obrane surowe ziemniaki ciemnieją w kontakcie z powietrzem. Proces ten związany jest
z działaniem obecnej w bulwach ziemniaka oksydazy polifenolowej – enzymu, który
katalizuje reakcje utleniania zawartych w bulwach związków polifenolowych.
Wyjaśnij, dlaczego ugotowane ziemniaki nie ciemnieją w kontakcie z powietrzem.
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
Zadanie 8 (1 pkt)
Wśród wymienionych niżej procesów zaznacz dwa, które są procesami anabolicznymi.
A. Fermentacja alkoholowa
B. Chemosynteza
C. Hydroliza skrobi
D. Oddychanie tlenowe
E. Replikacja DNA
Egzamin maturalny z biologii
Poziom rozszerzony
5
Zadanie 9. (2 pkt)
Przygotowano sok z liści czerwonej kapusty. Miał on barwę ciemnoniebieską spowodowaną
występowaniem barwników – antocyjanów. Antocyjany w środowisku kwasowym zmieniają
barwę z niebieskiej na czerwoną i dlatego mogą być stosowane jako wskaźnik kwasowości.
Do dwóch probówek, oznaczonych A i B, wlano po 100 ml przygotowanego soku z kapusty.
Do probówki A nie dodano nic, a do probówki B dodano trochę drożdży i trochę cukru.
Obydwie probówki szczelnie oklejono folią. Po godzinie sprawdzono wyniki:
– w probówce A nic się nie zmieniło,
– w probówce B zaobserwowano zmianę zabarwienia soku z niebieskiego na czerwone.
a) Podaj nazwę (lub wzór chemiczny) substancji, powstającej w opisanym
doświadczeniu, która po rozpuszczeniu się w wodzie spowodowała zmianę
zabarwienia soku w probówce B.
.......................................................................................................................................................
b) Wyjaśnij, jaki proces chemiczny spowodował zmianę barwy soku.
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
Zadanie 10. (2 pkt)
Na schemacie przedstawiono udział przenośnika fosforanowego w transporcie fosfotrioz
i fosforanu. Pominięto zewnętrzną błonę chloroplastu i przestrzeń międzybłonową.
Na podstawie analizy schematu wyjaśnij, uwzględniając kierunki transportu, jakie
znaczenie dla efektywnego przebiegu procesu fotosyntezy ma sprzężenie transportu
fosfotrioz i fosforanu.
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
Nr zadania
5.
6.
7.
8.
9a
9b
10.
Wypełnia
egzaminator
Maks. liczba pkt
2
1
1
1
1
1
2
Uzyskana liczba pkt
610549731.062.png

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika:

Zgłoś jeśli naruszono regulamin