Stres
Objawy działania stresu są zależne od jego poziomu natężenia. W przypadku, gdy poziom ten jest określony, chroni nas przed uczuciem znużenia czy znudzenia, jest to natężenie niezbędne. Gdy jednak poziom stresu jest zbyt wysoki i towarzyszy nam przez dłuższy czas staje się on niebezpieczny dla organizmu.
W sytuacji, gdy stres utrzymuje się przez dłuższy okres pojawiają się symptomy, które występując pojedynczo nie świadczą o ich powstawaniu pod wpływem stresu. Kiedy jednak pojawiają się w obecności kilku innych jednocześnie mogą być przyczyną niebezpiecznych dla organizmu zmian. Warto pamiętać, iż dłuższe działanie stresu zmniejsza szanse na rozpoznanie go.
Klasyfikacja symptomów stresu:
* symptomy stresu biologicznego:
- W sytuacjach zagrożenia pojawiają się krótkotrwałe objawy fizyczne w skutek wydzielania większych porcji adrenaliny, są to:
· Przyspieszenie bicia serca
· Wzmożona aktywność gruczołów potowych
· Oziębienie skóry
· Zimne kończyny dolne i górne
· Mdłości
· Przyspieszenie oddechu
· Naprężenie mięśni
· Suche usta
· Naprężenie mięśni pęcherza moczowego- potrzeba oddania moczu
· Biegunka
Obniżenie efektywności pracy, wyróżnianych wiele symptomów tego stanu, oto niektóre z nich:
· Podejmowanie decyzji wiąże się z problemem
· Brak zadowolenia z pracy
· Traktowanie poszczególnych sytuacji nie jako wezwanie lecz zagrożenie
· Dostrzec można również zmiany w funkcjonowaniu umysłu:
* ciągłe negatywne myślenie
* utrata lub załamanie pewności siebie
* brak podzielności uwagi, zwężanie jej
* problemy z koncentracją
* mniejsza zdolność do pokonywania wszelkich trudności
· Uczucie roztargnienia, lęku, czy frustracji, w skutek czego tracimy cenną energię
- długotrwałe objawy fizyczne
Objawy te pojawiają się, gdy stosunkowo wysoki poziom adrenaliny utrzymuje się przez dłuższy czas. Działanie adrenaliny powoduje zwiększenie dostawy substancji energetycznych do mięśni, co na dłuższą metę zaburza gospodarkę energetyczną organizmu. Po dłuższym czasie inne organy nie są już tak sprawnie zaopatrywane w substraty energetyczne, co prowadzi do ich zaburzenia, a w konsekwencji całego organizmu.
Skutkiem zaburzeń gospodarki energetycznej są, m. in.:
· Zmiana apetytu
· Uczucie zimna
· Dolegliwościami takimi, jak:
* astma
* bóle pleców
* problemy układu pokarmowego, ściślej: trawienne
* dolegliwości bólowe, jak np. bóle głowy
* wysypka skórna
· Uczucie zmęczenia
- Symptomy emocjonalne
Działanie stresu przez dłuższy czas może prowadzić do trudności w procesach myślenia, dotyczy to także kwestii rozwiązywania problemów. W konsekwencji mogą pojawić się stany emocjonalne, takie jak:
· Lęk, niepokój
· Trudności z koncentracją, myśleniem
· Złe samopoczucie
· Przygnębienie, poczucie utraty kontroli
· Zmiany w nastroju:
* depresja
* frustracja
* wrogość
* bezradność
* rozdrażnienie, poirytowanie
* nerwowość niepokój
· Ospałość
· Problemy ze spaniem
· Sięganie po używki: alkohol, papierosy
· Zmiana zwyczajów żywieniowych
· Branie leków, zazwyczaj na depresję
Symptomy na poziomie zachowania:
· Głośne i szybkie mówienie
· Nadmierne ziewanie
· Małostkowość, tzw. tiki nerwowe, obgryzanie paznokci, nerwowe uderzanie o blat stołu, szybkie i nerwowe przemieszczanie wzdłuż pomieszczenia, etc.
· Złe nastroje:
* irytacja
* obronność
* krytycyzm
* agresja
* irracjonalność
* przesada w sposobie reagowania
· Spadek efektywności:
* negatywne nastawienie
* utrata obiektywizmu
* niemożność koncentracji, czy podejmowania decyzji
* kłopoty z pamięcią
* popełnianie licznych błędów
* zwiększona podatność na wypadki
· Brak zainteresowania własnym wyglądem
Wymienione powyżej symptomy mogą mieć różne pochodzenie, nie należy zatem rozpatrywać ich pojedynczo, osobno gdyż mogą być innego pochodzenia. Jeśli jednak obserwowanych jest kilka z nich jednocześnie może świadczyć, to o nadmiernym stresie. W takim wypadku pomocne są wszelkie techniki radzenia sobie ze stresem, lub w ostateczności w grę wchodzi pomoc specjalistyczna.
eM16