USTAWA
z dnia 21 listopada 2008 r. o służbie cywilnej
Rozdział 1
Przepisy ogólne
Art. 1.
W celu zapewnienia zawodowego, rzetelnego, bezstronnego i politycznie neutralnego
wykonywania zadań państwa ustanawia się służbę cywilną oraz określa zasady
dostępu do tej służby, zasady jej organizacji, funkcjonowania i rozwoju.
Art. 2.
1. Korpus służby cywilnej tworzą pracownicy zatrudnieni na stanowiskach urzędniczych w:
1) Kancelarii Prezesa Rady Ministrów,
2) urzędach ministrów i przewodniczących komitetów wchodzących w skład
Rady Ministrów oraz urzędach centralnych organów administracji rządowej,
3) urzędach wojewódzkich oraz innych urzędach stanowiących aparat pomocniczy
terenowych organów administracji rządowej podległych ministrom lub centralnym organom administracji rządowej,
4) komendach, inspektoratach i innych jednostkach organizacyjnych stanowiących
aparat pomocniczy kierowników zespolonych służb, inspekcji i straży
wojewódzkich oraz kierowników powiatowych służb, inspekcji i straży, chyba że odrębne ustawy stanowią inaczej,
5) Urzędzie Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych,
6) Biurze Nasiennictwa Leśnego,
<7) jednostkach budżetowych obsługujących państwowe fundusze celowe,
których dysponentami są organy administracji rządowej>
– zwanych dalej „urzędami”.
2. Korpus służby cywilnej tworzą także powiatowi i graniczni lekarze weterynarii oraz ich zastępcy.
3. Stanowiska urzędnicze w urzędach mogą zajmować także osoby oddelegowane
na podstawie odrębnych przepisów do wykonywania zadań poza jednostką organizacyjną, w której są zatrudnione.
4. Prawa i obowiązki członków korpusu służby zagranicznej oraz zasady organizacji i funkcjonowania tej służby określają przepisy o służbie zagranicznej.
Art. 3.
W rozumieniu ustawy:
1) pracownik służby cywilnej oznacza osobę zatrudnioną na podstawie umowy o pracę zgodnie z zasadami określonymi w ustawie;
2) urzędnik służby cywilnej oznacza osobę zatrudnioną na podstawie mianowania zgodnie z zasadami określonymi w ustawie;
3) członek korpusu służby cywilnej oznacza osobę, o której mowa w pkt 1 i 2.
Art. 4.
W służbie cywilnej może być zatrudniona osoba, która:
1) jest obywatelem polskim, z zastrzeżeniem art. 5;
2) korzysta z pełni praw publicznych;
3) nie była skazana prawomocnym wyrokiem za umyślne przestępstwo lub umyślne przestępstwo skarbowe;
4) posiada kwalifikacje wymagane na dane stanowisko pracy;
5) cieszy się nieposzlakowaną opinią.
Art. 5.
1. Dyrektor generalny urzędu, upowszechniając informacje o wolnych stanowiskach
pracy, wskazuje, za zgodą Szefa Służby Cywilnej, stanowiska, o które,
poza obywatelami polskimi, mogą ubiegać się obywatele Unii Europejskiej oraz
obywatele innych państw, którym na podstawie umów międzynarodowych lub
przepisów prawa wspólnotowego przysługuje prawo podjęcia zatrudnienia na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
2. Osoba nieposiadająca obywatelstwa polskiego może zostać zatrudniona na stanowisku
pracy, na którym wykonywana praca nie polega na bezpośrednim lub
pośrednim udziale w wykonywaniu władzy publicznej i funkcji mających na celu
ochronę generalnych interesów państwa, jeżeli posiada znajomość języka polskiego
potwierdzoną dokumentem określonym w przepisach wydanych na podstawie
ust. 3.
3. Prezes Rady Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, rodzaje dokumentów
potwierdzających znajomość języka polskiego, kierując się charakterem pracy wykonywanej przez członków korpusu służby cywilnej i potrzebą zapewnienia odpowiedniego poziomu wykonywania przez nich zadań.
Art. 6.
Każdy obywatel ma prawo do informacji o wolnych stanowiskach pracy w służbie
cywilnej, a nabór do służby cywilnej jest otwarty oraz konkurencyjny.
Art. 7.
1. Limit mianowań urzędników w służbie cywilnej na dany rok budżetowy i
środki finansowe na wynagrodzenia oraz szkolenia członków korpusu służby
cywilnej określa ustawa budżetowa.
2. Rada Ministrów ustala corocznie trzyletni plan limitu mianowań urzędników w
służbie cywilnej i przedkłada go do wiadomości Sejmowi równocześnie z projektem ustawy budżetowej.
Art. 8.
1. Minister właściwy do spraw finansów publicznych współdziała z Szefem Służby
Cywilnej w zakresie przygotowywania oraz wykonywania budżetu państwa w
części dotyczącej wynagrodzeń i szkoleń członków korpusu służby cywilnej.
2. Szef Służby Cywilnej przedstawia Radzie Ministrów stanowisko odnośnie do
projektu ustawy budżetowej, w części dotyczącej środków finansowych na wynagrodzenia
i szkolenia członków korpusu służby cywilnej.
Art. 9.
1. W sprawach dotyczących stosunku pracy w służbie cywilnej, nieuregulowanych
w ustawie, stosuje się przepisy Kodeksu pracy i inne przepisy prawa pracy.
2. Spory o roszczenia dotyczące stosunku pracy w służbie cywilnej rozpatrywane są przez sądy pracy.
Rozdział 2
Organizacja służby cywilnej
Art. 10.
1. Szef Służby Cywilnej jest centralnym organem administracji rządowej właściwym w sprawach służby cywilnej.
2. Szef Służby Cywilnej podlega bezpośrednio Prezesowi Rady Ministrów.
3. Szefa Służby Cywilnej powołuje Prezes Rady Ministrów spośród urzędników
służby cywilnej, po zasięgnięciu opinii Rady Służby Cywilnej.
4. Przed przystąpieniem do wykonywania obowiązków Szef Służby Cywilnej składa
przed Prezesem Rady Ministrów następujące ślubowanie:
„Obejmując stanowisko Szefa Służby Cywilnej, uroczyście ślubuję dochować
wierności postanowieniom Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, w
szczególności strzec zawodowego, rzetelnego, bezstronnego i politycznie
neutralnego wykonywania zadań państwa w urzędach administracji rządowej
przez korpus służby cywilnej, a powierzone mi obowiązki wypełniać
sumiennie i bezstronnie.”. Ślubowanie może być złożone z dodaniem słów „Tak mi dopomóż Bóg”.
5. Szef Służby Cywilnej niezwłocznie wyznacza, w uzgodnieniu z Prezesem Rady
Ministrów, zastępującą go osobę spośród urzędników służby cywilnej. O ustanowieniu
zastępstwa Szef Służby Cywilnej informuje Radę Służby Cywilnej, przedstawiając uzasadnienie wyznaczenia określonej osoby.
6. Osoba zastępująca Szefa Służby Cywilnej wykonuje zadania Szefa Służby Cywilnej
podczas jego nieobecności oraz w razie nieobsadzenia stanowiska Szefa Służby Cywilnej – do czasu jego obsadzenia.
Art. 11.
1. Szefem Służby Cywilnej może być osoba, która:
1) jest obywatelem polskim;
4) posiada tytuł zawodowy magistra lub równorzędny;
5) zna co najmniej jeden język obcy spośród języków roboczych Unii Europejskiej;
6) cieszy się nieposzlakowaną opinią;
7) nie była karana zakazem zajmowania stanowisk kierowniczych w urzędach
organów władzy publicznej lub pełnienia funkcji związanych z dysponowaniem środkami publicznymi;
8) posiada co najmniej pięcioletnie doświadczenie na stanowisku kierowniczym
w administracji rządowej lub co najmniej siedmioletnie doświadczenie
na stanowisku kierowniczym w jednostkach sektora finansów publicznych;
9) nie jest i w okresie ostatnich 5 lat nie była członkiem partii politycznej.
2. Osoba zastępująca Szefa Służby Cywilnej, o której mowa w art. 10 ust. 5, powinna
spełniać warunki, o których mowa w ust. 1 pkt 1–7 i 9, oraz posiadać co
najmniej pięcioletnie doświadczenie na stanowisku kierowniczym w administracji rządowej.
Art. 12.
Prezes Rady Ministrów odwołuje Szefa Służby Cywilnej z zajmowanego stanowiska w przypadku:
1) złożenia rezygnacji;
2) jeżeli przestanie spełniać którykolwiek z warunków określonych w art. 11 ust. 1 pkt 1–4, 7 lub 9;
3) niewypełniania obowiązków na skutek długotrwałej choroby, stwierdzonej orzeczeniem lekarskim.
Art. 13.
1. Prezes Rady Ministrów może odwołać Szefa Służby Cywilnej, po zasięgnięciu opinii Rady Służby Cywilnej, w przypadku:
1) odrzucenia sprawozdania, o którym mowa w art. 15 ust. 7, w terminie 3 miesięcy od dnia jego złożenia;
2) sprzeniewierzenia się złożonemu ślubowaniu;
3) gdy przestał spełniać warunek określony w art. 11 ust. 1 pkt 6.
2. Zwracając się do Rady Służby Cywilnej z pisemnym wnioskiem o zaopiniowanie,
Prezes Rady Ministrów wskazuje przyczyny uzasadniające odwołanie Szefa
Służby Cywilnej. Przyczyny odwołania oraz opinia Rady Służby Cywilnej stanowią informację publiczną.
3. Rada Służby Cywilnej przedstawia opinię, o której mowa w ust. 1, w terminie 14
dni. Niewyrażenie opinii w tym terminie nie wstrzymuje możliwości odwołania Szefa Służby Cywilnej.
Art. 14.
Obsługę Szefa Służby Cywilnej zapewnia Kancelaria Prezesa Rady Ministrów.
Art. 15.
1. Szef Służby Cywilnej realizuje zadania określone w ustawie, w szczególności:
1) czuwa nad przestrzeganiem zasad służby cywilnej;
2) kieruje procesem zarządzania zasobami ludzkimi w służbie cywilnej;
3) gromadzi informacje o korpusie służby cywilnej;
4) przygotowuje projekty aktów normatywnych dotyczących służby cywilnej;
5) monitoruje i nadzoruje wykorzystanie środków, o których mowa w art. 7 ust. 1;
6) planuje, organizuje i nadzoruje szkolenia centralne w służbie cywilnej;
7) upowszechnia informacje o służbie cywilnej;
8) zapewnia warunki upowszechniania informacji o wolnych stanowiskach pracy;
9) prowadzi współpracę międzynarodową w sprawach dotyczących służby cywilnej.
2. Szef Służby Cywilnej przygotowuje i przedstawia Radzie Ministrów projekt strategii
zarządzania zasobami ludzkimi w służbie cywilnej, która zawiera diagnozę
służby cywilnej, określenie celów strategicznych, systemu realizacji oraz ram finansowych.
3. Rada Ministrów przyjmuje, w drodze uchwały, strategię zarządzania zasobami ludzkimi w służbie cywilnej.
4. Szef Służby Cywilnej może zwrócić się do Prezesa Rady Ministrów z wnioskiem
o przeprowadzenie kontroli, o której mowa w art. 29 pkt 1 ustawy z dnia 8
sierpnia 1996 r. o Radzie Ministrów (Dz. U. z 2003 r. Nr 24, poz. 199, z późn.
zm.2)), w zakresie zadań wynikających z ustawy we wskazanych urzędach administracji rządowej.
5. Szef Służby Cywilnej może zbierać i wykorzystywać w celu realizacji ustawowych
zadań informacje, w tym dane osobowe członków korpusu służby cywilnej,
z wyłączeniem danych, o których mowa w art. 27 ust. 1 ustawy z dnia
29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych (Dz. U. z 2002 r. Nr 101, poz.
926, z późn. zm.3)), oraz przetwarzać je w rozumieniu przepisów tej ustawy.
6. Szef Służby Cywilnej zbiera i przetwarza szczegółowe dane o stanie zatrudnienia
i wynagrodzeniach członków korpusu służby cywilnej.
7. Szef Służby Cywilnej przedstawia Prezesowi Rady Ministrów, do końca marca
każdego roku, sprawozdanie o stanie służby cywilnej i o realizacji zadań tej
służby za rok poprzedni. Prezes Rady Ministrów w terminie 3 miesięcy przyjmuje albo odrzuca sprawozdanie.
8. Szef Służby Cywilnej może tworzyć zespoły jako organy opiniodawcze lub doradcze
w sprawach należących do zakresu działania Szefa Służby Cywilnej.
9. Szef Służby Cywilnej określi, w drodze zarządzenia, standardy zarządzania zasobami ludzkimi w służbie cywilnej.
10. Prezes Rady Ministrów określi, w drodze zarządzenia, wytyczne w zakresie
przestrzegania zasad służby cywilnej oraz zasady etyki korpusu służby cywilnej.
Art. 16.
<1. W ramach realizacji strategii zarządzania zasobami ludzkimi w służbie
cywilnej oraz w celu wdrożenia standardów, wytycznych i zasad, o których
mowa w art. 15 ust. 9 i 10, Szef Kancelarii Prezesa Rady Ministrów, na
wniosek Szefa Służby Cywilnej, dysponuje, w rozumieniu ustawy z dnia 27
sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. Nr 157, poz. 1240), środkami
z rezerwy budżetowej na modernizację służby cywilnej, utworzonej w
ustawie budżetowej.>
2. Szef Służby Cywilnej, w porozumieniu z Szefem Kancelarii Prezesa Rady Ministrów,
określi, w drodze zarządzenia, warunki przyznawania urzędom administracji rządowej dofinansowania na realizację strategii zarządzania zasobami ludzkimi w służbie cywilnej oraz w celu wdrożenia standardów, wytycznych i zasad, o których mowa w art. 15 ust. 9 i 10.
Art. 17.
1. Szef Służby Cywilnej realizuje zadania określone w ustawie przy pomocy dyrektorów generalnych urzędów.
2. Szef Służby Cywilnej określi, w drodze zarządzenia, warunki i tryb współdziałania
z dyrektorami generalnymi urzędów w sprawach dotyczących zapewnienia
przez korpus służby cywilnej zawodowego, rzetelnego, bezstronnego i politycznie
neutralnego wykonywania zadań państwa oraz kierowania procesem zarządzania zasobami ludzkimi w służbie cywilnej.
3. Szef Służby Cywilnej może żądać od dyrektora generalnego urzędu informacji,
dokumentów i sprawozdań okresowych w zakresie zadań wynikających z ustawy.
Art. 18.
Minister właściwy do spraw finansów publicznych, na wniosek Szefa Służby Cywilnej,
zleca wykonanie audytu wewnętrznego w zakresie zadań wynikających z ustawy.
Art. 19.
1. Przy Prezesie Rady Ministrów działa Rada Służby Cywilnej, zwana dalej „Radą”.
2. Do zakresu działania Rady, jako organu opiniodawczo-doradczego, należy w szczególności wyrażanie opinii w sprawach:
1) dotyczących służby cywilnej przedstawianych jej przez Prezesa Rady Ministrów lub Szefa Służby Cywilnej oraz z własnej inicjatywy;
2) projektu strategii zarządzania zasobami ludzkimi w służbie cywilnej;
3) projektu ustawy budżetowej w części dotyczącej służby cywilnej oraz corocznego wykonania budżetu państwa w tym zakresie;
4) proponowanego wskaźnika wzrostu wynagrodzeń w państwowej sferze budżetowej w zakresie służby cywilnej;
5) projektów aktów normatywnych dotyczących służby cywilnej;
6) planu szkoleń centralnych w służbie cywilnej;
7) etyki korpusu służby cywilnej;
8) dotyczących powołania i odwołania Szefa Służby Cywilnej, w zakresie określonym w ustawie;
9) projektu regulaminu określającego tryb pracy Wyższej Komisji Dyscyplinarnej Służby Cywilnej;
10) sprawozdania Szefa Służby Cywilnej, o którym mowa w art. 15 ust. 7.
3. Rada ponadto:
1) ocenia przebieg postępowań kwalifikacyjnych w służbie cywilnej;
2) może wystąpić do Szefa Służby Cywilnej z wnioskiem o zajęcie stanowiska
w sprawach określonych przez Radę w zakresie stosowania zasad służby cywilnej;
3) może skierować swojego przedstawiciela w celu obserwacji przebiegu procesu
naboru przeprowadzanego na wyższe stanowisko w służbie cywilnej oraz postępowania kwalifikacyjnego;
4) może skierować swojego przedstawiciela w celu obserwacji przebiegu procesu
naboru przeprowadzanego na stanowisko kierownika jednostki organizacyjnej podległej lub nadzorowanej przez Prezesa Rady Ministrów lub właściwego ministra, na które na podstawie odrębnych przepisów przeprowadza się otwarty i konkurencyjny nabór.
4. W przypadku stwierdzenia nieprawidłowości w przebiegu procesu naboru przeprowadzanego
na wyższe stanowisko w służbie cywilnej, Rada może zwrócić
się do Szefa Służby Cywilnej o zarządzenie przeprowadzenia ponownego naboru.
5. W przypadku stwierdzenia nieprawidłowości w przebiegu postępowania kwalifikacyjnego,
Rada może zwrócić się do Szefa Służby Cywilnej o zarządzenie przeprowadzenia ponownego postępowania kwalifikacyjnego.
6. W przypadku stwierdzenia nieprawidłowości w przebiegu procesu naboru na stanowisko określone w ust. 3 pkt 4, Rada może zwrócić się do Prezesa Rady Ministrów o zarządzenie przeprowadzenia ponownego naboru.
Art. 20.
1. Rada liczy 15 członków.
2. Prezes Rady Ministrów powołuje 8 członków Rady spośród osób odpowiadających
warunkom określonym w art. 4 pkt 1–3 i 5, których wiedza, doświadczenie i autorytet dają rękojmię prawidłowej realizacji zadań Rady.
3. Prezes Rady Ministrów powołuje, na wniosek klubów parlamentarnych, 7 członków
Rady reprezentujących wszystkie kluby parlamentarne spośród posłów, senatorów
lub osób niebędących parlamentarzystami, odpowiadających warunkom
określonym w art. 4 pkt 1–3 i 5, których wiedza, doświadczenie i autorytet dają rękojmię prawidłowej realizacji za...
gosicka