USTAWA z dnia 11 stycznia 2001 r. o substancjach i preparatach chemicznych (Dz. U. z dnia 14 lutego 2001 r.
Co reguluje ta ustawa?
Art. 1. 1. Ustawa określa warunki, zakazy lub ograniczenia produkcji, wprowadzania do obrotu lub stosowania substancji i preparatów chemicznych, w celu ochrony przed szkodliwym wpływem tych substancji i preparatów na zdrowie człowieka lub na środowisko.
Czego nie dotyczy ?
3. Przepisów ustawy nie stosuje się do:
1) substancji chemicznych stanowiących źródła promieniotwórcze, w zakresie określonym w odrębnych przepisach,
2) (1) substancji chemicznych i ich mieszanin w formie odpadów, z wyjątkiem przepisów art. 25-28,
3) (2) substancji i preparatów chemicznych w postaci gotowych produktów przeznaczonych dla końcowego użytkownika będących:
a) produktami leczniczymi, w rozumieniu przepisów prawa farmaceutycznego,
b) środkami spożywczymi, w rozumieniu przepisów o warunkach zdrowotnych żywności i żywienia,
c) środkami żywienia zwierząt w rozumieniu przepisów o środkach żywienia zwierząt,
d) środkami ochrony roślin i substancji aktywnych środków ochrony roślin w rozumieniu przepisów o ochronie roślin, z wyjątkiem klasyfikacji tych środków pod względem stwarzania przez nie zagrożeń dla zdrowia człowieka lub dla środowiska, badań ich właściwości fizykochemicznych, toksyczności i ekotoksyczności oraz ich oznakowania i opakowania,
e) kosmetykami, w rozumieniu przepisów o kosmetykach,
f) amunicją w rozumieniu przepisów o broni i amunicji,
g) wyrobami medycznymi inwazyjnymi, w rozumieniu przepisów o wyrobach medycznych, lub wyrobami medycznymi przeznaczonymi do stosowania w bezpośrednim kontakcie z ciałem człowieka, jeżeli przepisy o wyrobach medycznych określają ich klasyfikację i oznakowanie zapewniające taki sam poziom poinformowania i ochrony człowieka i środowiska, jak przepisy ustawy,
h) nawozami, w rozumieniu przepisów o nawozach i nawożeniu, w zakresie regulowanym tymi przepisami
o ile przepisy szczególne nie stanowią inaczej.
4) przywozu substancji i preparatów chemicznych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, gdy ich ilość i rodzaj wskazują na przeznaczenie wyłącznie do celów osobistych.
Ważne definicje:
Substancje chemiczne zwane w ustawie „substancjami” - rozumie się przez to pierwiastki chemiczne i ich związki w stanie, w jakim występują w przyrodzie lub zostają uzyskane za pomocą procesu produkcyjnego, ze wszystkimi dodatkami wymaganymi do zachowania ich trwałości, oprócz rozpuszczalników, które można oddzielić bez wpływu na stabilność i skład substancji, i wszystkimi zanieczyszczeniami powstałymi w wyniku zastosowanego procesu produkcyjnego,
Preparaty chemiczne zwane dalej "preparatami" - rozumie się przez to mieszaniny lub roztwory składające się co najmniej z dwóch substancji
Wprowadzenie substancji lub preparatu do obrotu - rozumie się przez to udostępnienie substancji lub preparatu osobom trzecim na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, terytorium państw członkowskich Unii Europejskiej oraz terytorium Islandii, Liechtensteinu i Norwegii, o ile ustawa nie stanowi inaczej; rozumie się przez to również wprowadzenie substancji lub preparatu spoza terytorium, o którym mowa powyżej, na obszar celny Rzeczypospolitej Polskiej lub państw członkowskich Unii Europejskiej i innych państw wymienionych powyżej,
producencie - rozumie się przez to osobę wytwarzającą substancję lub preparat,
importerze - rozumie się przez to osobę dokonującą wprowadzenia substancji lub preparatu na terytorium państw, o których mowa w pkt 6, o ile ustawa nie stanowi inaczej,
Jak ustawa porządkuje substancje i preparaty chemiczne niebezpieczne tzn. jak je klasyfikuje pod względem różnych właściwości niebezpiecznych ?
Właściwości fizykochemiczne:
1) substancje i preparaty o właściwościach wybuchowych,
2) substancje i preparaty o właściwościach utleniających,
3) substancje i preparaty skrajnie łatwo palne,
4) substancje i preparaty wysoce łatwo palne,
5) substancje i preparaty łatwo palne,
Niebezpieczne dla człowieka:
6) substancje i preparaty bardzo toksyczne,
7) substancje i preparaty toksyczne,
8) substancje i preparaty szkodliwe,
9) substancje i preparaty żrące,
10) substancje i preparaty drażniące,
11) substancje i preparaty uczulające,
12) substancje i preparaty rakotwórcze,
13) substancje i preparaty mutagenne,
14) substancje i preparaty działające szkodliwie na rozrodczość,
Niebezpieczne dla środowiska:
15) substancje i preparaty niebezpieczne dla środowiska.
Podział substancji i preparatów niebezpiecznych:
- bardzo toksyczne
- toksyczne
- szkodliwe
- to wszystkie substancje, które mogą wywołać uszkodzenia żyjącego organizmu w trakcie interakcji fizykochemicznych, objawiające się w postaci ostrej, podostrej, przewlekłej – w zależności od toksyczności tej substancji
- żrące - to substancje powodujące uszkodzenia powierzchni ( poparzenia, martwice ) w miejscu kontaktu
- drażniące – to substancje powodujące zapalenia skóry lub błon śluzowych po bezpośrednim lub przedłużonym kontakcie
- uczulające – to substancje wywołujące immunologiczna reakcje nadwrażliwości
- rakotwórcze – to substancje zdolne do indukowania zmian nowotworowych
- mutagenne – to substancje wywołujące trwałe, dziedziczne zmiany materiału genetycznego
- upośledzające funkcje rozrodcze – to substancje wywołujące uszkodzenia funkcji i zdolności rozrodczych u mężczyzn i kobiet oraz indukujące szkodliwe skutki u potomstwa tj. mające wpływ na płodność i rozwój potomstwa
wbayer