STANDARDY SPRAWOZDAWCZOŚCI FINANSOWEJ WYKŁAD I 6.11.2010r
Wprowadzenie do rachunkowości
Rachunkowość - to pewien system informacji przedsiębiorstwa, jest to system ciągłego ujmowania, grupowania, prezentowania i interpretowania wyrażonych wartościowo i obowiązujących się ogólnych i szczegółowych danych o działalności gospodarczej i sytuacji majątkowej podmiotu gospodarczego.
Przedmiot rachunkowości – majątek przedsiębiorstwa (aktywa), źródła finansowania (pasywa), procesy gospodarowania zachodzące w jedn. gospodarczych.
Podmiot rachunkowości – to jednostki prowadzące rachunkowość.
Metody rachunkowości:
- bilansowa,
- podmiotowa,
- grupowania.
M. bilansowa - polega na tym, że wszystkie zasoby i wszystkie zjawiska gosp. ujmowane są w sposób dwustronny (przejawem stos. tej met. jest sporządzenie bilansu i dwustronne ujmowanie operacji gospodarczych).
M. podmiotowa – polega na pomiarach majątku i rejestracji procesów gospodarczych z perspektywy konkretnego podmiotu gosp.
M. grupowania – polega na selekcji i porządkowaniu zjawisk podlegających ewidencji.
Funkcje rachunkowości:
a) f. informacyjna – dostarczanie informacji odbiorcą zewnętrznym i wewnętrznym,
b) f. kontroli wewnętrznej,
c) f. sprawozdawcza – sporz. sprawozdań finansowych,
d) f. analityczno – interpretacyjna – polega na wykorzystaniu danych płynących z rachunkowości do oceny sytuacji finans. jedn. gosp.
e) f. statystyczna - polega na dostarczeniu danych niezbędnych do sporządzania informacji makroekonomicznych (dla GUS).
Zakres rachunkowości:
1) Stosowanie zasad rachunkowości i określenie polityki rachunkowości.
2) Prowadzenie na podstawie dowodów księgowych rachunków ujmujących zapisy zdarzeń chronologicznie i systematycznie.
3) Okresowe ustalanie za pomocą inwentaryzacji rzeczywistego stanu A i P.
4) Wycena A i P i ustalenie wyniku finansowego.
5) Sporządzanie sprawozdań finans, gromadzenie i przechowywanie dowodów księgowych i innej dokumentacji.
6) Poddawanie badaniu i ogłaszanie sprawozdan finansowych.
Naczelnym zadaniem rachunkowości jest – identyfikacja, gromadzenie, wycena A i P, a także prezentacja sprawozdania finans. zgodnie z zasadą wiernego i rzetelnego obrazu (TRUE and FAIR VIEV).
Globalizacja gospodarek wymaga aby zachować zasadę TRUE and FAIRE VIEV:
- standaryzacja rachunkowości,
- harmonizacja rach.
Standaryzacja – ozn. stosowanie tych samych reguł i zasad sporządzania spraw. finans.
Harmonizacja – ozn. proces redukowania różnic sprawozda. finans. poszczególnych krajów, jednak nie musi (nie powinna nawet) prowadzić do unifikacji sprawozdań fin. – musi być możliwość stosowania wewn. zasad rachunk. dostosowanych do specyfikacji działalności jedn.
Standaryzacja i harmonizacja rachunkowości – przede wszystkim wymusili użytkownicy spraw. fin. – głównie inwestorzy.
Przyczyny standaryzacji i harmonizacji rach.:
1) globalizacja rynków kapitałowych
2) proces prywatyzacji na świecie
3) powstanie i rozwój ponadnarodowych korporacji i ugrupowań
4) regionalizacja gospodarki światowej
5) potrzeby porównywalności informacji finansowych różnic podmiotów gospodarczych
KONCEPCJE RACHUNKOWOŚCI NA ŚWIECIE
Obecnie na świecie ukształtowały się w ewolucyjny sposób dwie odmienne od siebie korporacje rachunkowości (modele)
Model kontynentalny
Model Anglosaski tzw. Brytjski
Niemcy, Francja, Austria, Belgia, Hiszpania, Włochy, Szwajcaria, kraje Skandynawskie, Polska, Czechy, Węgry, Japonia
W.Brytania, USA, Kanada, Australia, Nowa Zelandia
Wspierany przez MSR
Wspierany przez Amerykańskie Standardy
MSR (International Acconnting Standars IAS), które bazują na ścisłym powiązaniu prawa bilansowego z prawem podatkowym.
Rachunkowość US GAAP (Generally Accepted Acconnting Principles), który przyjmują prawdziwy i wierny wizerunek finansowy firmy jako nadrzędny cel rachunkowości, zakładają dominujące treści nad formą i regulacjami prawa bilans., preferuje ryzykowne działania gosp.
SYSTEM PRAWNY
Rachunk. podlega ścisłym regulacją prawnym (ściśle określenie zasad rachunkowości)
Obowiązuje prawo zwyczajowe, a reguły rachunk. ustalane są przez sektor prywatny.
WPŁYW SYSTEMU PODATKOWEGO
Duży wpływ prawa podat. (prawo podat. i bilans. są ściśle ze sobą powiązane)
Prawo podat. nie ma istotnego wpływu na rozwiązanie w zakr. rach.
UŻYTKOWNICY SPRAWOZDAŃ
Główni użytkownicy sprawozdań to kredytodawcy, organy podatkowe oraz inwestorzy.
Główni użytkownicy sprawozdań to przede wszystkim inwestorzy.
ZAKRES UJAWNIANIA INFORMACI
Tendencje w kierunku zmniejszenia ujawniania
Tendencje w kierunku zwiększenia ujawniania
ŹRÓDŁA KAPITAŁU
Kapitał dostarczany głównie przez sektor bankowy
Kapitał dostarczany głównie przez rozwinięte rynki finansowe (akcji)
ZORIĘTOWANIE RACHUNKOWOŚCI
Na zaspokojenie potrzeb informacyjnych rządu np. w celu ustalenia Zubow. podatk., w mniejszym na zaspokojenie potrzeb informacyjnych dostawców kapitału.
Na zaspokojenie potrzeb informacyjnych inwestorów i kredytobiorców.
Dwie teorie rach. określający zasadniczy cel sprawozdania finans.
Jednostka prowadząca dział. gosp. zobowiązana jest do sporządzania sprawozdań finansowych w teorii rachunk. można wyodrębnić dwa modele koncepcyjne określające zasadniczy cel sprawozda. inans.
1) Teoria transakcyjna – wg której głównym celem sprawodz. finans. jest ustalenie prawidłowego obrazu osiągniętej rentowności w danym okresie obrachunkowym. Podstawowym źródłem informacji jest więc rach. z i s ujmuje historyczne rozliczenia zdarzeń.
2) Teoria wartości – wg której głównym odbiorcom sprawozda. fin. są obecni i potencjalni inwestorzy, a głównym celem sprawozd. fin. jest przedstawienie rzetelnej sytuacji finans. jedn. gosp. mierzonej wielkością jej kapitału własnego. Głównym źródłem informacji jest więc bilans. Pokazuje jakie zasoby posiada jedn. aby w przyszłości mogła generować przychody.
Obserwuje się w rozwiązaniach międzynarodowych odejście od rygoryzmu zasady transakcyjnej na rzecz teorii wartości (pomnożenia bogactwa).
Proces standaryzacji rachunkowości ba świecie – czyli tworzenia „międzynarodowego języka biznesu”. Początkowo poszczególnie tworzyły trwałe standardy rach. wyłącznie na własny użytek.
W ramach UE ograniczenia różnic w rachunk. na początku następowało na podstawie wydanych Dyrektyw UE w szczególności Dyrektywa IV, VII a w USA na podst. Ameryk. Stand. Rach. USGAAP. Jednak okazało się, iż w przypadku UE Dyrektywy (szczególnie ważna w latach 80-tych XX w, nie są dostatecznie szczegółowe, nie obejmują wielu obszarów rachunk., a także dopuszczając wielowariantowość rozwiązań. MSR, które powstały później okazały się być bardziej szczegółowe.
W 2002r Parlament Europejski przyjął rozporządzenie nr 1606/2002 UE w sprawie stosowania MSR w UE.
WYKŁAD 2 27.11.2010
GENEZA MSR-ÓW
→ Zapoczątkowany proces w 1973 r. poprzez powołanie w Londynie Komitetu Międzynarodowych Standardów Rachunkowości (ang. International Accounting Standards Committee, IASC). To niezależna, prywatna organizacja, założona na mocy porozumienia zawodowych organizacji księgowych z Austarlii, Francji, Holandii, Irlandii, Islandii, Japonii, Kanady, Meksyku, Niemiec, USA i Wlk. Brytani.
→ W 2001 r. (w momencie przekształcania) Komitet zrzeszał 153 organizacje zawodowe z 113 krajów, w tym Stowarzyszenie Księgowych w Polsce.
→ Został powołany w celu opracowywania i publikowania Międzynarodowych Standardów Rachunkowości (MSR), które będą obowiązujące przy sporządzaniu ogólnie dostępnych sprawozdań finansowych oraz promowania tych standardów na całym świecie- w tym celu powołano:
- w 1981 r. - Grupę Konsultacyjną
- w 1995 r. - Komisję Doradczą
- w 1997 r. - Stały Komitet do Spraw Interpretacji
Komitet wydał 41 Standardów (MSR), 24 Interpretacje MSR-ów oraz Ramy Koncepcyjne opracowywania sprawozdań finansowych( tzw.założenia koncepcyjne).
→ w 2001 r. Komitet MSR pracami został przekształcony w 14-osobową Radę Międzynarodową Standardów Rachunkowości RMSR (International Accounting Standards Board,IASB), a standardy opublikowane od tego czasu określane są mianem Międzynarodowych Standardów Sprawozdawczości Finansowej MSSF, których celem jest stopniowe zastępowanie dotychczasowych MSR.
→ Do zadań RMSR należy:
- opracowanie globalnych, zrozumiałych i wysokiej jakości globalnych standardów rachunkowości
- promowanie stosowania i wdrażania tych standardów
- współpraca z krajowymi podmiotami tworzącymi standardy w celu uzyskiwania rozwiązań najlepszej jakości
- integralną częścią MSR-ów są Interpretacje wydawane przez Komitet do spraw Interpretacji Międzynarodowej Sprawozdawczości Finansowej KIMSF. Zawierają one wskazówki, które mają zapewnić poprawne stosowanie postanowień standardów (najczęściej dotyczą kwestii, które mogą być przedmiotem sporu).
MIĘDZYNARODOWE STANDARDY SPRAWOZDAWCZOŚCI FINANSOWEJ
to
standardy i interpretacje przyjęte przez RMSR i składają się z:
- Międzynarodowych Standardów Sprawozdawczości Finansowej MSSF
- Międzynarodowych Standardów Rachunkowości MSR
- Interpretacji wydanych przez Komitet do Spraw Interpretacji Międzynarodowej Sprawozdawczości Finansowej KIMSF lub istniejący wcześniej Stały Komitet do Spraw Interpretacji SKI
UWAGA! W praktyce stosuje się określenie Międzynarodowych Standardów Rachunkowości oznaczające MSR-y i MSSF-y
AKTUALNA LISTA MSR i MSSF
Międzynarodowe Standardy Rachunkowości
MSR nr 1 - Prezentacja sprawozdań finansowych
MSR nr 2 - Zapasy
MSR nr 7 - Rachunek przepływów pieniężnych
MSR nr 8 - Zasady (polityka) rachunkowości, zmiany wartości szacunkowych
i korygowanie błędów
MSR nr 10 - Zdarzenia następujące po dniu bilansowym
MSR nr 11 - Umowy o usługę budowlaną
MSR nr 12 - Podatek dochodowy
MSR nr 16 - Rzeczowe aktywa trwałe
MSR nr 17- Leasing
MSR nr 18- Przychody
MSR nr 19- Świadczenia pracownicze
MSR nr 20 - Dotacje rządowe oraz ujawnianie informacji na temat pomocy
rządowej
MSR nr 21 - Skutki zmian kursów wymiany walut obcych
MSR nr 23- Koszty finansowania zewnętrznego
MSR nr 24- Ujawnianie informacji na temat podmiotów powiązanych
MSR nr 26- Rachunkowość i sprawozdawczość programów świadczeń
emerytalnych
MSR nr 27 - Skonsolidowane i jednostkowe sprawozdania finansowe
MSR nr 28 - Inwestycje w jednostkach stowarzyszonych
MSR nr 29 - Sprawozdania finansowe w warunkach hiperinflacji
MSR nr 31 - Udziały we wspólnych przedsięwzięciach
MSR nr 32 - Instrumenty finansowe: prezentacje
MSR nr 33 - Zysk przypadający na jedną akcję
MSR nr 34 - Śródroczna sprawozdawczość finansowa
MSR nr 36 - Utrata wartości aktywów
MSR nr 37 - Rezerwy, zobowiązania warunkowe, aktywa warunkowe
MSR nr 38 - Wartości niematerialne
MSR nr 39 - Instrumenty finansowe- ujmowanie i wycena
...
lucmon2703