BIOINDYKACJA:
Organizmy roślinne i zwierzęce cechujące się zróżnicowaną wrażliwością i charakterystyczną reakcją na działanie czynników środowiska. Są nimi gatunki o małym zakresie tolerancji na działanie określonych substancji, np. metali ciężkich, dwutlenku siarki itp. Na przykład roślinami wrażliwymi na zanieczyszczenie wody są chlorella (glony) i pałka szerokolistna (rośliny okrytozalążkowe), a na zanieczyszczenie powietrza - porosty. Zwierzętami wskaźnikowymi zanieczyszczenia wody są gupik (pawie oczko) i pstrąg potokowy.
Cechy dobrych biowskaźników: specyficzne, z wąską tolerancją, szeroko rozpowszechnione i pospolite, łatwe do masowej hodowli
Są to głównie rośliny niższe i zwierzęta bezkręgowe. Bioindykacja jest stosowana do oceny jakości środowiska.
Główne kategorie biowskaźników:
- Skale gatunków
( system saprobów w wodach (BZT5) 1972r.,10-cio stopniowa skala porostów (SO2) z ilości gatunków porostów na korze drzew można ocenić stężenie SO2 w powietrzu)
- Zmiany morfologii organów „indykatory” (pędy i igły sosny (świerka, jodły) – SO2, NOx (70’), chlorozy i nekrozy eksponowanych roślin (np. łucerna, koniczyna, Posthumus) 1979)
- Próby kumulatywne „akumulatory” (kora drzew – pH (SO2), mchy akumulatory à Pb, Zn, Cd, Fe, Cu, Cr, Ni, igły sosny (S,F, metale ciężkie) 1977 , poroża sarn (S, metale ciezkie) 1979)
- Analiza testowa (laboratoryjne testy toksykologiczne, terenowe testy toksykologiczne)
Zalety mchów jako wskaźników: szeroki zasięg geograficzny, brak kutykuli i epidermy, brak kontaktu między rosnącą częścią mchu a podłożem, przyrosty roczne (segmenty) niektórych gatunków mchów, brak transportu składników mineralnych między segmentami, pasywne pobieranie metali na zasadzie wymiany jonów
eko