PROGRAM NAUCZANIA
Definicja:
~ ustala jakie wiadomości, umiejętności i nawyki o trwałych walorach poznawczych i wychowawczych oraz w jakiej kolejności uczniowie mają sobie przyswoić (Kupisiewicz);
~ odpowiednio przez specjalistów uporządkowany zbiór tematów z wybranych dziedzin wiedzy i życia, przydatny dla nauczania (Okoń).
Struktura programu: (Kupisiewicz)
1) uwagi wstępne – określają cele nauczania danego przedmiotu;
2) materiał nauczania – zawiera podstawowe funkcje, pojęcia, prawa, teorie i ważniejsze hipotezy; metody, techniki pracy z zakresu dyscypliny naukowej, która odpowiada danemu przedmiotowi;
3) uwagi o realizacji programu oraz wskazówki – na temat metod, form organizacyjnych i środków umożliwiających skuteczną realizację materiału nauczania objętego programem.
Koncepcje programów nauczania:
I. program jako wykaz treści nauczania:
- odpowiada na pytanie: czego uczyć?
- ma postać inwentarza, który obejmuje zestaw podstawowych treści nauczania; stanowi wykaz czy spis tematów (np. przedmiotów, kursów, które składają się na całość kształcenia na danym poziomie szkolnictwa);
- zawiera wykaz haseł przeznaczonych do realizacji (np. programy tematyczne, funkcjonalne, gramatyczne, leksykalne).
II. program jako zestaw planowych czynności pedagogicznych:
- odpowiada ma pytanie: jak nauczać?
- program jako kompletny zestaw zaplanowanych aktywności edukacyjnych, a więc wszystko to, co daje się w procesie edukacyjnym przewidzieć; kwestie te obejmują: zakres nauczania, interpretacje treści, metody i techniki nauczania);
- opracowywane są dla instytucji oświatowych.
III. program jako zestaw zamierzonych efektów pedagogicznych:
- odpowiada na pytanie: jaki efekt uzyskać?
- program jako wykaz rezultatów, jakie chcemy osiągnąć w danym procesie edukacyjnym,
- liczy się to, co uczeń opanował, jakie umiejętności posiadł;
IV. program jako zestaw pojęć i zadań do wykonania:
- odpowiada na pytanie: jakie zadania stawiać uczniom?
- jest wykorzystywane w projektowaniu treningu określonych umiejętności np. przygotowanie do zawodu;
- program jako wykaz zadań czy też aktywności, które są przeznaczone do wykonania przez uczącego się w celu nawyków czynnościowych, niezbędnych na niektórych stanowiskach pracy;
V. program jako rejestr doświadczeń:
- odpowiada na pytanie: czego uczeń naprawdę się uczy?
- wiąże się osobą ucznia (z całością odbieranych doświadczeń edukacyjnych);
- program jest tym, czego uczeń faktycznie się nauczył, a nie tym czego miał zostać nauczony.
Program nauczania można napisać samemu, ale musi zatwierdzić go dyrektor i MEN.
migotka1313