Ekologia w turystyce.pdf

(5744 KB) Pobierz
Instytut Turystyki w Krakowie Sp. z o.o.
Ekologia w turystyce jako tendencja
rozwoju gospodarki XXI wieku
KRAKÓW 2011
Projekt współfi nansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
818211593.021.png 818211593.022.png
Redakcja merytoryczna:
Recenzja naukowa:
Prof. nadzw. dr Tadeusz Burzyński
Prof. zw dr hab. Janusz Słaboń
dr Maciej Abram
Prof. nadzw. dr hab. Tatiana Varcholova
Zespół wykonawców:
Henryk Handszuh
Prof. zw. dr hab. inż. Ryszard Janikowski
Prof. nadzw. dr Tadeusz Burzyński
Prof. nadzw. dr hab. Andrzej Jankowski
Prof. nadzw. dr hab. Andrzej Misiołek
Prof. nadzw. Tomasz Wołowiec
Dr Maciej Abram
Dr Marek Łabaj
Dr Marian Nowakowski
Dr Anna Nitkiewicz-Jankowska
Dr Grzegorz Jankowski
Dr Stefan Marczyk
Dr Wiesława Marczyk
Dr Stefan Sacha
Mgr inż. Agnieszka Maciejowska
Mgr Katarzyna Burzyńska
Mgr Wojciech Burzyński
Mgr Michał Romek
Paweł Krawczyk
Wydawca:
Instytut Turystyki w Krakowie Sp. z o.o.
Ul. Łężce 23; 30-614 Kraków
Tel./fax: 12 423 66 90
sekretariat@itk.krakow.pl
Nakład: 1000 egzemplarzy
ISBN: 978-83-919364-3-0
Redakcja techniczna: Izabela Zamorska-Wasielak
Opracowanie grafi czne i skład: Pracownia Register, www.pracowniaregister.pl
Publikacja współfi nansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu
Społecznego w ramach projektu „Ekologia jako tendencja rozwoju XXI wieku oraz jej oddziaływania
na wybrane sektory gospodarki i rynek pracy województwa śląskiego”.
Program Operacyjny Kapitał Ludzki Poddziałanie 8.1.2: Wsparcie procesów adaptacyjnych
i modernizacyjnych w regionie.
Publikacja Bezpłatna, Wydanie I
818211593.023.png 818211593.024.png 818211593.001.png 818211593.002.png 818211593.003.png 818211593.004.png 818211593.005.png 818211593.006.png 818211593.007.png 818211593.008.png 818211593.009.png 818211593.010.png 818211593.011.png 818211593.012.png 818211593.013.png 818211593.014.png 818211593.015.png 818211593.016.png
 
Spis treści
Rozdział I. Tendencje rozwoju zrównoważonej turystyki w świecie
oraz w gospodarce polskiej i regionalnej .................................................................................................................... 11
1. Umowne pojęcie turystyki wobec postulatu i imperatywu zrównoważenia .............................................................12
2. Droga do zrównoważonej turystyki .....................................................................................................................................14
3. Rzecznicy i aktorzy zrównoważonej działalności turystycznej .....................................................................................25
4. Instrumentarium i praktyka zrównoważonego rozwoju turystyki ...............................................................................26
4.1. ONZ i UNEP .......................................................................................................................................................................26
4.2. Międzynarodowa Korporacja Finansowa (IFC) .........................................................................................................28
4.3. Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD) ....................................................................................28
4.4. Światowa Inicjatywa Sprawozdawcza (GRI) ..............................................................................................................29
4.5. Międzynarodowa Organizacja Morska (IMO) ...........................................................................................................30
4.6. Międzynarodowa Organizacja Pracy (MOP) ..............................................................................................................30
4.7. UNESCO ..............................................................................................................................................................................30
4.8. FAO – Organizacja Narodów Zjednoczonych ds. Wyżywienia i Rolnictwa .........................................................31
4.9. Światowa Organizacja Turystyki (UNWTO) ...............................................................................................................31
5. Kwestia transportu ..................................................................................................................................................................38
6. Współpraca w innych regionach ..........................................................................................................................................39
7. Obecne pole gry o zrównoważoną turystykę ....................................................................................................................40
7.1. Rządy i przedsiębiorstwa turystyczne – wielkie i małe ..........................................................................................40
Rozdział II. Koncepcje proekologiczne w hotelarstwie w teorii i praktyce międzynarodowej ............................ 43
1. Wprowadzenie ..........................................................................................................................................................................43
2. Znaczenie ekologicznych hoteli ............................................................................................................................................43
3. Kategorie działań .....................................................................................................................................................................49
3.1. Zrównoważone zarządzanie energią ...........................................................................................................................49
3.2. Zrównoważone zarządzanie wodą i ściekami ..........................................................................................................50
3.3. Zrównoważone zarządzanie odpadami ......................................................................................................................52
3.4. Sprawny system wentylacji ...........................................................................................................................................53
3.5. Zdrowa żywność ...............................................................................................................................................................54
3.6. Ochrona przed hałasem .................................................................................................................................................54
3.7. Zakupy ................................................................................................................................................................................55
3.8. Powietrze ...........................................................................................................................................................................58
3.9. Budynek hotelowy ...........................................................................................................................................................58
4. Posumowanie ...........................................................................................................................................................................82
Rozdział III. Stan bazy noclegowej województwa śląskiego .................................................................................... 85
Rozdział IV. Metodologia badań ..................................................................................................................................109
1. Wstęp ....................................................................................................................................................................................... 109
2. Podział na zadania ................................................................................................................................................................ 111
2.1. Zarządzanie projektem ................................................................................................................................................ 111
2.2. Promocja i informacja .................................................................................................................................................. 111
2.3. Operacjonalizacja metodologii badań oraz przygotowanie diagnoz obszarów cząstkowych ................... 112
2.4. Ustalenie i weryfi kacja hipotez, stworzenie bazy danych uczestników badań. Przeprowadzenie
konferencji otwierającej .............................................................................................................................................. 112
2.5. Przeprowadzenie badań ankietowych ..................................................................................................................... 112
2.6. Przygotowanie opracowania raportu końcowego ................................................................................................ 114
2.7. Przygotowanie strategii wdrażania wyników badań wśród interesariuszy ................................................... 115
2.8. Upowszechnianie wyników badań i raportu końcowego ................................................................................... 117
Rozdział V. Badania opinii i preferencji ekologicznych turystów i podróżnych ..................................................119
1. Postawa konsumentów ....................................................................................................................................................... 119
3
818211593.017.png
Rozdział VI. Badania potrzeb branży turystycznej i branż z nią współpracujących
w zakresie działań modernizacyjnych i adaptacyjnych ...........................................................................................127
Rozdział VII. Badania potencjału wytwórczego i usługowego fi rm oferujących
rozwiązania proekologiczne województwa śląskiego .............................................................................................147
1. Wstęp ....................................................................................................................................................................................... 147
2. Rynek fi rm produkcyjnych i usługowych ......................................................................................................................... 149
3. Potencjalne rozwiązania ..................................................................................................................................................... 172
4. Wyniki badań fi rm oferujących rozwiązania proekologiczne w województwie śląskim ..................................... 172
Rozdział VIII. Kierunki popytu branży turystycznej na działania proekologiczne
aktywizujące inne sektory gospodarki oraz regionalny rynek pracy ....................................................................183
1. Badanie turystów i podróżnych odwiedzających województwo śląskie ................................................................. 184
2. Badania branży turystycznej i branż z nią współpracujących ................................................................................... 188
Rozdział IX. Modernizacja programów i kierunków kształcenia kadr dla branży turystycznej
województwa śląskiego w zakresie spraw związanych ze zrównoważonym rozwojem ...................................203
1. Wprowadzenie ....................................................................................................................................................................... 203
2. Analiza programów kształcenia na wybranych kierunkach studiów ....................................................................... 205
3. Wnioski .................................................................................................................................................................................... 219
Rozdział X. Programy i kierunki kształcenia kadr dla branż przemysłowych i usługowych
dotyczących zrównoważonego rozwoju środowiska w województwie śląskim .................................................225
Rozdział XI. Wnioski i zalecenia dotyczące rozwoju regionalnego rynku pracy przez turystykę
i branże wdrażające technologie proekologiczne .....................................................................................................239
1. Badanie opinii turystów i podróżnych odwiedzających województwo śląskie ..................................................... 241
2. Badanie opinii przedstawicieli branży turystycznej i branż z nią współpracujących ........................................... 244
3. Zalecenia. Zarządzanie zmianą poprzez nowe technologie proekologiczne i edukację ...................................... 249
3.1. Zalecenia dla kierunków nieturystycznych ............................................................................................................. 250
3.2. Zalecenia dla kierunków turystycznych .................................................................................................................. 251
4. Znaczenie właściwych rozwiązań prawnych dla wzrostu gospodarczego w nurcie zrównoważonego
i trwałego rozwoju ................................................................................................................................................................ 251
Załącznik 1. Agenda dla zrównoważonej i konkurencyjnej turystyki europejskiej ............................................255
1. Wprowadzenie ....................................................................................................................................................................... 255
2. Agenda dla zrównoważonej i konkurencyjnej turystyki europejskiej ...................................................................... 257
2.1. Cele dla zrównoważonej turystyki europejskiej i wyzwania, które należy podjąć ....................................... 257
2.2. Ramy działania .............................................................................................................................................................. 258
2.3. Zasady mające na celu osiągnięcie konkurencyjnej i zrównoważonej turystyki .......................................... 259
3. Wspólne kontynuowanie działań ...................................................................................................................................... 259
3.1. Rola zainteresowanych podmiotów ......................................................................................................................... 260
3.2. Rola Komisji Europejskiej ............................................................................................................................................ 261
4. Wnioski .................................................................................................................................................................................... 264
Załącznik 2. Deklaracja z Rio de Janeiro ....................................................................................................................265
Załącznik 3. Deklaracja Turyńska ................................................................................................................................269
Załącznik 4. Deklaracja z Ahmedabadu .....................................................................................................................273
Załącznik 5. Strategia edukacji dla sustensywnego rozwoju .................................................................................275
Skróty ...............................................................................................................................................................................289
Bibliografi a ......................................................................................................................................................................291
Spis rysunków ................................................................................................................................................................293
Spis wykresów ................................................................................................................................................................294
Spis tabel .........................................................................................................................................................................297
Spis ramek .......................................................................................................................................................................298
Zespół wykonawców .....................................................................................................................................................299
4
818211593.018.png 818211593.019.png
Ekologia – konieczność
cywilizacyjna i jeden
z najważniejszych
trendów w XXI wieku
Regiony Polski wymagają kompleksowych działań związanych z ich dostosowaniem do zmienia-
jących się warunków gospodarowania. Kierunek tych zmian wyznaczają zarówno czynniki zewnę-
trze, wynikające z procesów globalizacji, jak i czynniki wewnętrzne, a w szczególności istniejąca
anachroniczna struktura gospodarki. Rozwój gospodarki opartej na wiedzy, rozszerzanie nowych
usług w miejsce przemysłu i rolnictwa, poszukiwanie innowacyjnych rozwiązań wyznaczają kierunki
zmian we współczesnym świecie.
Do takich regionów, które wymagają kompleksowych zmian w zakresie warunków gospodaro-
wania, zalicza się również województwo śląskie. Potencjał województwa – materialny i ludzki,
stawiający na rozwój innowacji – jest atutem w procesie zarządzania zmianą gospodarczą, który
to proces trwa już prawie 20 lat. Dodatkowym czynnikiem sprzyjającym zmianom gospodarczym
jest zróżnicowany charakter gospodarki województwa (wybitnie przemysłowy i poprzemysłowy
wizerunek subregionów środkowych województwa oraz turystyczny i usługowy charakter subre-
gionów południowego i północnego), co prowadzi do różnorodnych doświadczeń w reformowaniu
gospodarki.
Tendencje światowe związane ze zmianami w sferze gospodarczej i społecznej państw i regionów
koncentrują się na tzw. nowoczesnych sektorach gospodarek, do których należy zaliczyć m.in.: nowe
techniki i technologie związane z rozwojem informatyki i telekomunikacji, motoryzację, medycynę,
usługi czasu wolnego, turystykę, ekologię i edukację. Sektory związane z turystyką powodują z kolei
rozwój takich dziedzin gospodarki i aktywności gospodarczej jak rekreacja, sport, rehabilitacja,
wellness & spa, rozrywka, kultura, gastronomia i ponad 23 inne sektory gospodarcze.
Na przełomie wieków sektorem społecznym i jednocześnie gospodarczym, który notuje dynamiczny
rozwój, jest kompleks zagadnień związanych z rozwojem technologii ekologicznych. Tendencja
ta będzie – moim zdaniem – jedną z najważniejszych na świecie w pierwszej połowie XXI wieku.
Jej rozwój będzie szczególnie dotyczył województwa śląskiego, które stawia na zmianę swojego
wizerunku – o charakterze wybitnie przemysłowym – na wizerunek światowego centrum nowych
technologii i usług.
Ekologia staje się koniecznością cywilizacyjną, ale również i szansą na rozwój gospodarczy poprzez
wytwarzanie i wdrażanie technologii ekologicznych. Jednym z głównych sektorów, który czeka na
5
818211593.020.png

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika:

Zgłoś jeśli naruszono regulamin