W 1-8

Światowa produkcja mięsa  (2006)

Ogółem                                          275 mln t (3,0%)

Wieprzowe                                    108 mln t (4.0%)

Drobiowe                                       84 mln t (3,0%)

Wołowe                                          66 mln t (3,0%)

Ludność  świata ↑ 6,5 mld (1,14%)

Zielona rewolucja – określenie programów rozwoju rolnictwa prowadzonych w latach 60. XX w. przez agencję ONZ – Organizacja do spraw Wyżywienia i Rolnictwa (FAO). Ich celem było zlikwidowanie zjawiska głodu na Ziemi poprzez zwiększenie produktywności rolnictwa (zwłaszcza w krajach tropikalnych i subtropikalnych) dzięki zastosowaniu wydajniejszych odmian roślin uprawnych i rozwojowi agrotechniki.Ważnym czynnikiem było wyhodowanie nowych odmian pszenicy, ryżu (np. IR-8) i kukurydzy, charakteryzujących się dużą plennością i odpornością na choroby.

Produkcja wieprzowiny :

Polska                    2,2 mln t

Chiny                     52 mln t

Pozostałe                34 mln t  

UE                           22mln  t

Wołowina produkcja –stan pogłowia :

Chiny                     14%

Inni                         11%

UE                            8%

Indie                        31%

Australia                   3%

USA                          9%

Ameryka Południowa (Brazylia, Argentyna , Urugwaj Paragwaj Chile ) 24%

Na wyprodukowanie 1kg :

- wołowina                            13000 l.wody

-ryż                                          1400

-pszenicy                                  1000

-ziemniaków                              100

Między narodowy  obrót towarowy mięsem w 2006

Ogółem                                            20 mln t

Drobiowe                                            8 mln t

Wołowe                                               7 mln t

Wieprzowe                                          5 mln t

Eksport z Brazylii                                6 mln ton

Spożycie mięsa a dochód

Wieprzowina :

*Polska  produkcja większa niż spożycie w Polsce

*Dania  -prawie całą ilość eksportuje

*Włochy i WB –niedobór wieprzowiny 

Wołowina :

·         Polska  produkcja > konsumpcja

·         Irlandia – b. duży  eksport wołowiny

Problemy produkcji mięsa  w UE po 2015 roku:

·         Presja WTO  liberalizacja  handlu mięsem ( zniesienie ograniczeń dla transportu mięsa  pomiędzy krajami )

·         Różnice w kosztach produkcji mięsa ( 900 dolarów produkcja w Brazylii, 1300 w Polsce i 1400 w Danii)

·         Zmniejszenie subsydiowania rolnictwa w UE w 2015.

·         Najważniejsza jest jakość  mięsa ( problem produkcji wczesnego zabijania tuczników , co powoduje w konsekwencji  wady mięsa i pogorszenie jakość z powodu małego wieku tucznika )

·         „From fork to farm „ –konsument  dedyduje o jakosci mięsa ( przez to co kupuje )

Czynniki decydujące  o rozwoju mięsa :

·         genetyka

·         środowisko

·         paszowe

·         rozwój tucznika

·         dobrostan zwierząt ( humanitarna produkcja, ubój )

typ użytkowy, zootechn. termin używany w hodowli zwierząt na określenie zespołu cech pokrojowych i fizjol. zwierzęcia, warunkujących rodzaj jego użytkowości; może być jednostronny (np.: mleczny lub mięsny t.u. bydła, futerkowy t.u. królików, nieśny t.u. kur domowych) lub kombinowany (np. mleczno-mięsny t.u. bydła).

  Rasa- pogłowie zwierząt o wspólnych, genetycznie utrwalonych cechach a więc dziedziczonych i  

           fenotypowo przejawiajacych sie w określonym środowisku cechach użytkowych, pokrojowych  

           i konstytucyjnych.

Kolejność zmian zachodzący przy wzroście :

·         głowa

·         klatka piersiowa

·         kończyny przednie

·         kończyny tylne

·         lędźwie

Metody skrzyżowania bydła :

·         uszlachetniająca -  wprowadzenie lub spotęgowanie pożądanej cechy , bez zmian pozostałych cech

·         twórcza – stworzenie nowej rasy z już istniejących

·         wspierająca- Metoda oparta na wykorzystaniu istniej. rasy bydła w gospodarstwie np. bydła polskiego holsztyńsko fryzyjskiego (PHF), którą konsekwentne krzyżujemy wypierającą rasą mięsną np. hereford, limousin. W okresie kilku lat stopniowo zmniejszamy udział rasy głównej (w tym przypadku rasy mlecznej) na rzecz tej bardziej wartościowej

·         towarowa – wykorzystanie 1 pokolenia mieszańców nie przeznaczonych  do celów hodowlanych .

BYDŁO:

Typy użytkowe bydła:

·         Mleczny – żywy temperament, budowa ciała kanciasta, z wystającymi zewnętrznymi guzami biodrowymi i kulszowymi. Klatka piersiowa jest wąska, długa, wymiona są duże. Skóra jest cienka, pokryta krótkim włosem – sierścią. Krowy różnych ras należące do tego typu dają w okresie 305-dniowej laktacji 10-20 razy więcej mleka niż wynosi ich masa ciała.

·         Mięsny – łagodny temperament, z reguły wcześnie dojrzewa. Kościec jest lekki, małe głowy, krótkie nogi i szyje. Mają bardzo mocno umięśnione partie zadu i przodu tułowia. Masa ciała wynosi 450-1800 kg. Wydajność rzeźna (stosunek masy tuszy do masy ciała) wynosi 60-70%.

·         Typ kombinowany (mleczno-mięsny) – dzieli się na dwie podgrupy bydła: pierwsza o kierunku użytkowania mięsno-mlecznym i druga o kierunku, mleczno-mięsnym. Pierwsza charakteryzuje się przewagą cech mlecznych, a druga - cech mięsnych.

wydajność rzeźna, wydajność poubojowa, stosunek procentowy wagi tuszy mięsnej z częściami wewn. do masy żywca; dla bydła wynosi 55–60%, trzody chlewnej — 78–84%.

*mleczne - YERSEY, ANGLER, AYRSHIRE, B. HOLSZTYŃSKA

*mięsne - SHORTHORN, HAREFORD, ABERDEN-ANGUS, CHAROLLAISE, LIMOUSINE, CHIANINA, PIEMONTESSE np. YERSEY- późno dojrzewające, delikatna budowa szkieletu, kanciaste kształty, słabo umięśnione .

Mleczne :

Jersey- wyhodowana została na wyspie Jersey pod koniec XVIII w. W latach 1963-1965 zakupiono do Polski 325 jałówek i 10 buhajów. Populacja tej rasy w Polsce wynosi teraz ok. 2 tys. sztuk. Obecnie największą populację rasy Jersey posiadają USA i Dania.
Bydło rasy Jersey wcześnie dojrzewa; pierwsze wycielenia następują w 25 miesiącu. Umaszczenie jest jednolite jasnoczerwone, szare, lub łaciate. Należy do najmniejszych spośród głównych ras mlecznych. Krowy mają smukłą, zgrabną sylwetkę o słabym umięśnieniu

Rasa Angler pochodzi z półwyspu Angeln w Niemczech. Wzmianki o niej sięgają XVI w. Księgi rodowodowe tej rasy założono w 1885 r. Poza Niemcami hodowana jest na Łotwie, Ukrainie i w Estonii. Umaszczenie bydła tej rasy jest brunatne lub czerwone. Wysokość w kłębie buhajów wynosi 138-153 cm, a krów – 122-139 cm.

Rasa Guernsey hodowana jest na wyspach: Guernsey, Alderney i Sark. Uznano ją za rasę w 1878 roku. Obecnie hodowana jest w Wielkiej Brytanii i w ograniczonej liczbie w USA. Umaszczenie bydła tej rasy jest żółtobrunatne lub czerwono-pstre. Należy do rasy wcześnie dojrzewającej; pierwsze wycielenia następują w 30 miesiącu życia. Wysokość w kłębie buhajów wynosi 125-135 cm, a krów – 120-130 cm. Buhaje osiągają 700-800 kg masy ciał

Rekordowe wydajności mleka wynoszą 6500-10000 k

Rasa Ayrshire pochodzi z hrabstwa Ayr (południowo-wschodnia Szkocja), gdzie była już znana przed 1700 r. Nazwa rasy została ustalona w 1814 r. Rasa ta w Polsce nie występuje. Poza Wielką Brytanią hodowana jest w USA, Nowej Zelandii i w krajach skandynawskich. Umaszczenie tej rasy jest czerwono-białe lub brunatno-białe z dużą przewagą białego. Wydajność mleka krów wynosi około 6000 kg rocznie.

Rasa holsztyńska (holsztyńsko-fryzyjska) Obecnie ta rasa jest hodowana w: USA, Kanadzie, Izraelu, oraz na kontynencie afrykańskim. Około roku 1970 bydło tej rasy zostało zakupione do krajów środkowej i wschodniej Europy, również do Polski, gdzie jest hodowane w kilku stadach w czystości rasy. Jest to rasa wcześnie dojrzewająca, pierwsze wycielenia następują w 24 miesiącu życia. Bydło holsztyńsko-fryzyjskie ma rogi i umaszczenie czarno-białe lub czerwono-białe, odznacza się ostrością kształtów tułowia i słabym umięśnieniem. 5000-15000 kg

Mięsne

Szorthorn-ciężar buhaja 650kg - rasa mięsna, mięso drobno włókniste o dużej marmurkowatości (cecha niepożądana), wydajnośc rzeźna do 64 %

Hereford- krowy 600-650kg , buhaj 900kg, duże znaczenie w USA, dobre wykorzystanie paszy, tani opas, łatwo się aklimatyzuje, głowa mała, krótkie szeroko rozstawione kończyny, ciężki tułów

Aberden angus- bezrogie, bardzo szeroki i głęboki tułów b. krótkie kończyny, tkanka mięsna silnie przerośnięta tłuszczem, duża wydajność rzeźna, krowy- 500- 550 kg, rasa mięsna o najlepszej zdolności do opasu, wcześnie dojrzewające, wydajność rzeźna do 70%.

W. II

Transport zwierzą t rzeźnych

·         Metody transportowe ( przepędzanie, samochody, pociągi, statki, samolotami )

·         Techniczne warunki transportu ( wyposażenie normy załadunku i rozładunku)

·         Organizacja warunków transportu (czas,  postoje pojenie, karmienie )

·         Transport w ramach UE

Ø       Odpowiednio wyposażony samochód, właściwa powierzchnia przeznaczona na jedno zwierze , ograniczona  możliwość ruchu zwierząt w samochodzie( tłok mniej szkodzi i zapobiega upadkom zwierząt i ewentualnemu stratowaniu ). Samochód powinien dać się łatwo przewietrzyć i umożliwić utrzymanie warunków klimatycznych

Ø       Optymalna wartość czasu transportu bez przerwy  i czasy postoju w zależność od danego gatunku zwierząt

Straty produkcji  mięsa :

o                                                                                                           Ubytki masy ( transportowe, konfiskaty )

o                                                                                                           Ujemne zmiany jakościowe

*Ubytki masy wynoszą zwykle około 3-7% -odchody , zwierzęta przed transportem  powinny *być wychłodzone . Padnięcia (0,1-0,4%) .

*przekrwawienia  okaleczenia

Czas transportu :

o        Bez przerwy 8-9 h , (przy dłuższych  postój karmienie- młode osobniki;  u dorosłych osobników  24h ,ale potem 24 h odpoczynek

o        Mleczne, jagnięcia, koźlęta  9h i 1h postoju

TECHNOLOGIA UBOJOWA

o        Przemysłowy –na cele spożywcze i technologiczne pozyskiwanie mięsa 

o        Domowy- niedozwolony  ( w Polsce wynosi 300 000 ton)

o        Sanitarny –w przypadku zwierząt  chorych lub rannych

o        Z konieczności – w przypadku zwierząt padłych, które się udusiły

o        Upozorowany –wykonywanie ubojowych na martwych zwierzętach-niedopuszczone

o        Uboje wykonywane przez gr. Religijne ( koszerny, muzułmański ) na zwierzętach nie oszałamianych ( przecięcie tętnicy szyjnej )

Etapy uboju :

Przygotowanie do  uboju

(opróżnienie przewodu pokarmowego )

Czynności  ubojowe

Czynności ubojowe  przy powłoce zew.

Wytrzewianie

Podział tuszy

Zbiórka konserwacja

Ocena wereynaryjna  oraz jakości surowca

Czas głodówki dla trzody chlewnej  wynosi 6-9h

w celu oczyszczenia przewodu pokarmowego

nawet po 96h  jest potem  zalega w przewodzie

pokarmowym , wymagana głodówka 12-24 h

przed transportem

              Magazyny w  magazynie powinny być :

o        Powinny być pozbawione rogów i uwiązane – w przypadku bydła

o        Trzoda chlewna – nie wolno mieszać osobników różnych miotów to powoduje wzrost agresywności

Oszałamianie :

·         Mechaniczne – uderzenie w  czoło wywołanie wstrząsu mózgu ( tam gdzie kość czołowa jest najcieńsza ( na przecięciu linii oka i ucha –świnie ) , ( u owiec- na ciemieniu ).  W warunkach przemysłowych stosowany pistolet Reidicka  po wystrzeleniu  wypada metalowy trzpień  przebijający kość czołową –( problem BSE przy ciągłym używaniu i kontaktu z innymi osobnikami ) Obecnie wykorzystywany z grzybkiem na końcu w celu tylko uderzenia w kość bez  jej przebicia

·         elektryczne-...